Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 18 đến tuần 23 - Trường THCS Thọ Nghiệp

Ngµy so¹n: 22/12/2011
Ngµy d¹y: 26-31/12/2011
CHñ ®Ò tù chän Ng÷ v¨n 9
TuÇn 18 - TiÕt 18
KiÓm tra chuyªn ®Ò (bµi sè 1)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh biÕt vËn dông c¸c kiÕn thóc ®· häc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh, v¨n b¶n tù sù vµo viÖc t¹o lËp mét v¨n b¶n hoµn chØnh.
 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖn cho häc sinh kÜ n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh, v¨n b¶n tù sù hoµn chØnh.
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc lµm bµi nghiªm tóc.
B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Nghiªn cøu SGK, So¹n gi¸o ¸n
 Trß: Xem bµi tr­íc ë nhµ 
C. TiÕn tr×nh lªn líp
1- æn ®Þnh tæ chøc
2- KiÓm tra bµi cò: 
? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n NghÞ luËn, ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn.
3- Bµi míi: 
I. PhÇn tr¾c nghiÖm -3,5 ®
 VÒ t¸c phÈm “TruyÖn KiÒu” cña NguyÔn Du vµ ®o¹n trÝch “ KiÒu ë lÇu ngng BÝch” ( trÝch TruyÖn KiÒu), em hµy gi¶i c¸c bµi sau b»ng c¸ch dïng bót khoanh trßn vµo ch÷ c¸i c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt sau mçi bµi tËp.
 Bµi 1: NhËn ®Þnh nµo sau ®©y nãi ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ gi¸ trÞ néi cña TruyÖn KiÒu?
 A. TruyÖn KiÒu cã gi¸ trÞ hiÖn thùc.
 B. TruyÖn KiÒu thÓ hiÖn lßng yªu níc vµ gi¸ trÞ hiÖn thùc.
 C.TruyÖn KiÒu thÓ hiÖn lßng yªu níc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o.
 D.TruyÖn KiÒu cã gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o.
 Bµi 2: Dßng nµo nãi kh«ng ®óng vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn KiÒu?
 A. Sö dông ng«n ng÷ d©n téc vµ thÓ th¬ lôc b¸t mét c¸ch ®iªu luyÖn.
 B. Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc theo ch¬ng håi.
 C. Cã nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn.
 D. Miªu t¶ thiªn nhiªn, kh¾c häa tÝnh c¸ch nh©n vËt tµi hoa.
Bµi 3: Côm tõ “ m©y sím ®Ìn khuya” trong c©u th¬ “ BÏ bµng m©y sím ®Ìn khuya” chñ yÕu gîi t¶ ®iÒu g×?
 A. C¶nh thiªn quanh lÇu Ngng BÝch.
 B. C¶nh thiªn nhiªn quanh thóy KiÒu.
 C. Thêi gian tuÇn hoµn khÐp kÝn.
 D. Sù tµn t¹ cña c¶nh vËt.
Bµi 4: Tõ “ chÐn ®ång” trong c©u th¬ “ Tëng ngêi duíi nguyÖt chÐn ®ång”®îc hiÓu theo nghÜa nµo?
 A. NghÜa gèc B. NghÜa chuyÓn
Bµi 5: Côm tõ “tÊm son” trong c©u th¬ “ TÊm son gét röa bao giê cho phai”sö dông c¸ch nãi nµo?
 A. Èn dô B. Ho¸n dô
 C. Nh©n hãa. D. So s¸nh
Bµi tËp 6: Côm tõ “qu¹t nång Êp l¹nh” trong c©u th¬ “ Qu¹t nång Êp l¹nh nh÷ng ai ®ã giê?” ®îc gäi lµ g×?
 A. Thµnh ng÷. B. ThuËt ng÷.
 C. H« ng÷. D. Tr¹ng ng÷
Bµi tËp 7: Nh÷ng tõ g¹ch ch©n trong ®o¹n th¬ sau cã ®îc coi lµ thuËt ng÷ kh«ng?
“ Buån tr«ng ngän níc míi sa”
Hoa tr«i man m¸c biÕt lµ vÒ ®©u?
“Buån tr«ng néi cá rÇu rÇu
Ch©n m©y mÆt níc mét mµu xanh xanh,”
 A. Cã B. Kh«ng
PhÇn II: Tù luËn( 6,5®)
 Trong v¨n b¶n tù sù, yÕu tè miªu t¶ cã mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng. Em h·y t×m nh÷ng yÕu tè t¶ c¶nh trong ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” (S¸ch Ng÷
v¨n 9 tËp I) vµ ph©n tÝch gi¸ trÞ cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ Êy trong viÖc thÓ hiÖn 
néi dung cña ®o¹n trÝch.
 4. Cñng cè: Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n tù sù: Ph¬ng thøc biÓu ®¹t, ng«i kÓ, c¸c h×nh thøc ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù. 
 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Thùc hµnh viÕt c¸c v¨n b¶n tù sù ®· lËp dµn ý, lµm thªn c¸c ®Ò bµi SGK trang 191- Ng÷ v¨n 9 tËp I.
Ngµy 26 th¸ng 12 n¨m 2011
§ñ gi¸o ¸n tuÇn 18
Ký DuyÖt:
Ngµy so¹n: 1/1/2012
Ngµy d¹y: 2- 7/1/2012
TuÇn 19 - TiÕt 19
KiÓm tra chuyªn ®Ò
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (3,0®)
C©u1. PhÇn in nghiªng trong c©u v¨n díi ®©y ®îc gäi lµ lêi dÉn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp?
 - Chuèi ph¸t triÓn rÊt nhanh, chuèi mÑ ®Î chuèi con, chuèi con ®Î chuèi ch¸u, cø gäi lµ “con ®µn ch¸u lò”( TrÝch c©y chuèi ViÖt Nam) 
 A. Lêi dÉn trùc tiÕp. B. Lêi dÉn gi¸n tiÕp.
C©u 2. Trong nhãm tõ sau cã mÊy tõ mîn cña tiÕng H¸n: ch©n, tay, ®Çu. m×nh, phª b×nh, « xi, xµ phßng.
 A. Mét tõ B. Hai tõ C. Ba tõ 
 C©u 3. Cã thÓ dïng yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù kh«ng?
 A. Cã thÓ dïng ®îc. B. Kh«ng thÓ dïng ®îc.
 C©u 4. H·y cho biÕt tªn t¸c gi¶ cña truyÖn ng¾n “ ChiÕc lîc ngµ”?
 A. Nguyªn Ngäc. B. NguyÔn Thi C. NguyÔn Quang S¸ng
 C©u 5. C©u th¬: “Lµm con ®©u d¸m c·i cha- VÝ dÇu ngµn dÆm ®µng xa còng ®µnh”®îc trÝch trong t¸c phÈm nµo?
 A. TrÝch ë “TruyÖn KiÒu”. B. TrÝch ë “ truyÖn Lôc V©n Tiªn”
 C©u 6. Trong c¸c cÆp tõ: giµ- trÎ; giµu – nghÌo; chã- mÌo; trªn – díi. cã mÊy cÆp tõ tr¸i nghÜa?
 A. Mét cÆp B. Hai cÆp C. Ba cÆp D. Bèn cÆp
 C©u 7. Theo em, nÕu gi¶i nghÜa cña tõ “ ch¹y” lµ: ho¹t ®éng di chuyÓn b»ng ch©n cña ngêi hay ®éng vËt, cã lóc hai ch©n kh«ng ®ång thêi dêi khái mÆt ®Êt th× ®· ®Çy ®ñ cha?
 A. §ñ B. Cha ®ñ
 C©u 8. ë bµi th¬ “BÕp löa”, t¸c gi¶ B»ng ViÖt cã sö dông kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn kh«ng?
 A. cã B. Kh«ng
 C©u 9. Trong hai ý kiÕn : a) “¸nh tr¨ng” cña N. D lµ bµi th¬ tù sù; b) “ ¸nh tr¨ng” cña ND lµ bµi th¬ cã kÕt hîp tù sù víi tr÷ t×nh; ýkiÕn nµo ®óng nhÊt?
 A. ý kiÕn a B. ý kiÕn b
 C©u 10. Trong truyÖn ng¾n “Lµng”, nhµ v¨n Kim L©n ®Ó cho nh©n vËt «ng Hai nh¾c l¹i c©u “ Toµn lµ sai sù môc ®Ých” nh»m môc ®Ých g×?
 A. ChÕ giÔu, ch©m biÕm nh©n vËt.
 B. Kh¾c häa sinh ®éng tÝnh c¸ch nh©n vËt.
 C. Miªu t¶ t©m tr¹ng vui síng cña nh©n vËt.
 D. ThÓ hiÖn sù nhiÖt t×nh cña «ng Hai ®èi víi cuéc kh¸ng chiÕn.
 PhÇn II. Tù luËn(7.0 ®iÓm)
 C©u1: Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau: “C©u h¸t....... dÆm ph¬i”
 C©u 2: ViÕt mét ®o¹n v¨n kÓ chuyÖn theo ®Ò tµi tù chän, trong ®ã cã sö dông c¶ h×nh thøc ®èi tho¹i; ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m
Ngµy 2 th¸ng 1 n¨m 2012
§ñ gi¸o ¸n tuÇn 19
Ký DuyÖt:
Chuyªn ®Ò II 
KiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t
Ngµy so¹n: 6/1/2012 
Ngµy d¹y: 9 -14/1/2012
TuÇn 20 - TiÕt 20
phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp trong v¨n b¶n nghÞ luËn
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp trong bµi nghÞ luËn. TÝch hîp víi v¨n häc qua bµi "Bµn vÒ ®äc s¸ch". TÝch hîp víi TiÕng ViÖt
 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖn cho häc sinh kÜ n¨ng nhËn diÖn, t¹o lËp ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp ph©n tÝch tæng hîp.
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc tiÕp thu kiÕn thøc.
B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Nghiªn cøu SGK, So¹n gi¸o ¸n
 Trß: Xem bµi tr­íc ë nhµ 
C. TiÕn tr×nh lªn líp
1- æn ®Þnh tæ chøc
2- KiÓm tra bµi cò: 
? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n NghÞ luËn, ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn.
3- Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
* Ho¹t ®éng I: PhÐp lËp luËn ph©n tÝch tæng hîp.
 Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu ng÷ liÖu mÉu.
? Häc sinh ®äc v¨n b¶n "Trang phôc"sgk/9
? V¨n b¶n bµn luËn vÊn ®Ò g×? 
- VÊn ®Ò bµn luËn: C¸ch ¨n mÆc, trang phôc.
? PhÇn ®Çu nªu ra hiÖn t­îng g×? HiÖn t­îng ®ã cã trong thùc tÕ kh«ng?
- Nªu ra hiÖn t­îng kh«ng cã thùc 	
+ MÆc quÇn ¸o chØnh tÒ l¹i ®i ch©n ®Êt.
+ §i giÇy cã bÝt tÊt nh­ng l¹i phanh hÕt cóc ¸o
? TiÕp ®ã t¸c gi¶ nªu ra biÓu hiÖn nµo?	
* C« g¸i mét m×nh trong hang s©u
+ Kh«ng mÆc v¸y xoÌ, v¸y ng¾n
+ Kh«ng trang ®iÓm cÇu k× (m¾t xanh, m«i ®á. Anh thanh niªn t¸t n­íc, c©u ca ngoµi ®ång v¾ng kh«ng ch¶i ®Çu m­ît, ¸o s¬ mi lµ th¼ng t¾p)
? NhËn xÐt c¸ch ®­a dÉn chøng cña t¸c gi¶? - §­a dÉn chøng b»ng t×nh huèng gi¶ ®Þnh
? C¸c hiÖn t­îng trªn nªu lªn mét nguyªn t¾c nµo trong trang phôc cña con ng­êi?
- Nguyªn t¾c chung: - ¨n mÆc ph¶i ®ång bé
	 - ¨n mÆc ph¶i phï hîp víi c«ng viÖc vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc.
? Sau khi nªu mét sè biÓu hiÖn cña quy t¾c ngÇm vÒ trang phôc, t¸c gi¶ ®· chèt l¹i vÊn ®Ò b»ng kÕt luËn nh­ thÕ nµo?
	- ¡n cho m×nh, mÆc cho ng­êi
	- Y phôc xøng k× ®øc.
? Theo em c©u nµy cã th©u tãm, tæng hîp l¹i ý ®· tr×nh bµy vµ ph©n tÝch.
? Tõ ®ã t¸c gi¶ ®· më réng vµ bµn luËn vÒ vÊn ®Ò g×?
- Trang phôc ®Ñp lµ trang phôc phï hîp víi m«i tr­êng, hiÓu biÕt, tr×nh ®é, ®¹o ®øc.
? Cuèi cïng t¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh ®iÒu g× ë phÇn kÕt thóc?
- Trang phôc ®Ñp: hîp v¨n ho¸, ®¹o ®øc vµ m«i tr­êng.
? Quan s¸t l¹i s¬ ®å sau:
Trang phôc: + ¨n cho m×nh, mÆc cho ng­êi
 + Y phôc xøng kú ®øc	
? Cho biÕt thÕ nµo lµ phÐp ph©n tÝch? ThÕ nµo lµ phÐp tæng hîp?	
? ChØ ra b¶n chÊt cña phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ lËp luËn tæng hîp?
? Mèi quan hÖ gi÷a chóng?
- Ph©n tÝch: Ph©n chia sù vËt thµnh tõng bé phËn phï hîp víi cÊu t¹o quy luËt cña sù vËt cïng mét h×nh diÖn (VD trang phôc chia lµm 2 bé phËn: ¨n, mÆc) 
Dïng c¸c biÖn ph¸p so s¸nh, ®èi chiÕu, suy luËn ®Ó t×m ra ý nghÜa c¸c bé phËn Êy cïng mèi quan hÖ gi÷a chóng sau ®ã tæng hîp thµnh ý chung.
- Tæng hîp : lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ tæng hîp tuy ®èi lËp nhau nh­ng kh«ng t¸ch rêi nhau. V× ph©n tÝch råi míi tæng hîp míi cã nghÜa, cã ph©n tÝch míi cã c¬ së ®Ó tæng hîp.
 Ho¹t ®éng 2: Tæng kÕt - Ghi nhí.
? §äc ghi nhí SGK.
* Ho¹t ®éng II: LuyÖn tËp.
Gv: H­íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp sgk
I. T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch tæng hîp
* VÊn ®Ò nghÞ luËn(MÖnh ®Ò): Trang phôc chØnh tÒ.
- Hai luËn ®iÓm chÝnh lµ: 
+ ¡n cho mi×nh, mÆc cho ng­êi
+ Y phôc xøng kú ®øc
T¸c gi¶ ®· sö dông hÖ thèng c¸c lÝ lÏ, dÉn chøng ®Ó gi¶i thÝch, ph©n tÝch, chøng minh lµm râ luËn ®iÓm 
- Sö dông phÐp lËp luËn tæng hîp ®Ó ®­a ra quan ®iÓ vÒ trang phôc ®Ñp.
- VÞ trÝ: Cuèi ®o¹n v¨n, cuèi v¨n b¶n.
- T¸c dông: Lµm cho bµi v¨n nghÞ luËn cã tÝnh thuyÕt phôc.
* Mèi quan hÖ gi÷a lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp.
* Ghi nhí
III. LuyÖn tËp 
 4. Cñng cè: Gv hÖ thèng l¹i kiÕn thøc vÒ phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp.
 5. H­íng dÉn: VÒ nhµ häc bµi, Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK.
Ngµy 9 th¸ng 1 n¨m 2012
Ký DuyÖt:
Ngµy so¹n: 13/1/2012 
Ngµy d¹y: 16-21/1/2012
TuÇn 21 - TiÕt 21
LUYÖN TËP ph©n tÝch vµ tæng hîp 
trong v¨n b¶n nghÞ luËn
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp trong bµi nghÞ luËn. TÝch hîp víi v¨n häc qua bµi "Bµn vÒ ®äc s¸ch". TÝch hîp víi TiÕng ViÖt
 2. Kü n¨ng: RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng nhËn diÖn ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp ph©n tÝch tæng hîp. TËp viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp ph©n tÝch tæng hîp.
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc luyÖn tËp, chuÈn bÞ bµi ë nhµ.
B. ChuÈn bÞ: ThÇy : So¹n gi¸o ¸n 
 Trß: So¹n bµi, häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi ë nhµ.
C. TiÕn tr×nh lªn líp
 1. æn ®Þnh tæ chøc
 2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp, mèi quan hÖ cña 2 phÐp lËp luËn nµy
 3. Bµi míi: 	
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
1. Bµi tËp 1/11:
? T¸c gi¶ chØ ra c¸i hay nµo?
? Nªu râ nh÷ng luËn cø ®Ó lµm râ c¸i hay cña th¬ NguyÔn KhuyÕn qua bµi th¬ Thu ®iÕu?
- Häc sinh th¶o luËn, nªu ý kiÕn: 
a) PhÐp lËp luËn ph©n tÝch.
+ C¸i hay thÓ hiÖn ë tr×nh tù ph©n tÝch cña ®o¹n v¨n "hay c¶ hån lÉn x¸c - hay c¶ bµi"
+ C¸i hay ë c¸c ®iÖu xanh: Ao xanh,xanh bê, xanh sãng, xanh tre, xanh bÌo xen víi mµu vµng cña l¸ c©y.
	+ C¸i hay ë nh÷ng cö ®éng: ThuyÒn l©u l©u míi nhÝch, sãng gîn tÝ, l¸ ®­a vÌo 
+ C¸i hay ë c¸c vÇn th¬: VÇn hiÓm hãc, kÕt hîp víi tõ, víi nghÜa, ch÷.
+ C¸i hay ë c¸c ch÷ kh«ng non Ðp, kÕt hîp tho¶i m¸i, ®óng chç, cho thÊy mét nghÖ sÜ cao tay, ®Æc biÖt lµ c¸c c©u 3,4.
b) PhÐp lËp luËn ph©n tÝch: MÊu chèt cña sù thµnh ®¹t.
? Ph©n tÝch c¸c b­íc lËp luËn cña t¸c gi¶?
- Gåm 2 ®o¹n 	+ §o¹n 1: Nªu quan niÖm mÊu chèt cña sù thµnh ®¹t nguyªn nh©n kh¸ch quan (do gÆp thêi, do hoµn c¶nh bøc b¸ch, do cã tµi trêi ba ... ng th«n ®Õn thµnh thÞ, sau buæi häp chî lµ mét bµi chiÕn tr­êng víi ®Çy ®ñ c¸c chñng lo¹i r¸c vµ mïi h«i thèi.
2. Nguyªn nh©n:
- Do ý thøc con ng­êi, ®ã lµ th¸i ®é v« tr¸ch nhiÖm, lèi sèng Ých kû. Hä chØ biÕt lµm s¹ch cho m×nh mµ kh«ng nghÜ ®Õn m«i tr­êng xung quanh.
- Hä ch­a ý thøc ®­îc t¸c h¹i cña r¸c th¶i ®èi víi søc khëe cña con ng­êi.
- C¸c cÊp chÝnh quyÒn ch­a cã ®­îc gi¶i ph¸p hîp lÝ ®èi víi vÊn ®Ò r¸c th¶i nh­: Ch­a x©y ®ùng ®­îc nh÷ng n¬i chøa r¸c tËp trung, ch­a trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c thïng r¸c n¬i c«ng céng, ch­a x©y dùng c¸c nhµ m¸y xö lÝ r¸c th¶i...
3. HËu qu¶:
- R¸c th¶i bõa b·i sÏ g©y ¤ nhiÔm m«i tr­êng, kh«ng khÝ mÊt trong lµnh, thay vµo ®ã lµ sù h«i thèi ngét ng¹t ®Õn khã chÞu. §©y la nguyªn nh©n g©y ra c¸c bÖnh vÒ ®­êng h« hÊp.
- R¸c d­íi s«ng ngßi ao hå sÏ lµm « nhiÔm nguån n­íc cña chÝnh con ng­êi. Nguån n­íc « nhiÔm sinh ra c¸c bÖnh vÒ ®­êng tiªu ho¸, da liÔu, lµm chÕt c¸c lo¹i sinh vËt cã lîi nh­: T«m, cua , c¸...
- R¸c th¶i n¬i c«ng céng sÏ lµm mÊt ®i vÎ ®Ñp tù nhiªn mµ con ng­êi ®· cè g¾ng t¹o ra. Gi¸ trÞ cña cña ng­êi ViÖt Nam sÏ bÞ h¹ thÊp trong con m¾t cña ng­êi n­íc ngoµi.
- Trong khu d©n c­ c¸c lo¹i r¸c khã ph©n huû nh­ tói ni l«ng vøt bõa b·i sÏ g©y ra hiÖn t­îng t¾c ngÏn nguån n­íc th¶i...
4. BiÖn ph¸p xö lÝ:
- Gi¸o dôc, tyuªn truyÒn cho mäi ng­êi biÕt ®­îc t¸c h¹i do r¸c th¶i g©y ra.
- Mçi ng­êi ph¶i cã ý thøc tr¸ch nhiÖm víi m«i tr­êng.
- C¸c c¬ quan chøc n¨ng ph¶i cã kÕ ho¹ch ph©n lo¹i r¸c th¶i vµ xö lÝ r¸c th¶i mét c¸ch hîp lÝ. X©y dùng c¸c hè r¸c xa n¬i d©n c­...
III. KÕt bµi: KÕt luËn, kh¼ng ®Þnh ®­a ra lêi khuyªn.
* §Ò bµi2	
	 N­íc ta cã nhiÒu tÊm g­¬ng v­ît lªn sè phËn häc tËp thµnh c«ng (nh­ anh NguyÔn Ngäc Ký bÞ háng tay, dïng ch©n viÕt ch÷, anh Hoa Xu©n Tø bÞ côt tay, dïng vai viÕt ch÷, anh §ç Träng Kh¬i bÞ b¹i liÖt ®· tù häc thµnh nhµ th¬; anh TrÇn V¨n Th­íc bÞ tai n¹n lao ®éng, ®· tù häc (häc giái) lÊy nhan ®Ò "Nh÷ng ng­êi kh«ng chÞu thua sè phËn" em h·y viÕt bµi v¨n nªu suy nghÜ cña m×nh vÒ nh÷ng con ng­êi Êy.
* Gîi ý dµn ý:
1. Më bµi: Giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh cña bµi viÕt: Ng­êi Êy lµ ai? Cã ®Æc biÖt g× vÒ nghÞ lùc v­ît khã? anh NguyÔn Ngäc Ký quª ë H¶i Hëu...
2. Th©n bµi:
- Nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ nh÷ng con ng­êi kh«ng chÞu thua sè phËn ®· ®­îc kh¸i qu¸t ë më bµi.
+ Anh NguyÔn Ngäc Ký quª ë H¶i HËu sinh ra bÞ liÖt c¶ hai tay anh r¸t thÝch häc mét h«m mÑ dÉn ®Õn tr­¬ng nh­ng thÇy co gi¸o kh«ng nhËn vÒ nhµ anh nh×n thÊy ®µn gµ bíi thãc b»ng ch©n anh n¶y sinh ra ý nghÜ m×nh cã thÓ viÕt b»ng ch©n ®­îc thÕ lµ anh tËp viÕt b»ng ch©n ch÷ r¸t ®Ñp lªn ®­îc c« gi¸o nhËn vµo tr­êng tõ ®ã anh g¾n liÒn víi manh chiÕu ngåi d­íi líp hÕt cÊp mét anh ®­îc b¸c hå tÆng huy hiÖu anh häc hÕt cÊp hai hÕt cÊp ba vµ ®­îc chuyÓn th¼ng vµo ®¹i häc tæng hîp khoa v¨n anh häc xong vÒ d¹y häc ë quª nhµ trë thµnh mét gi¸o viªn d¹y giái 
+ Nªu nh÷ng sù viÖc thÓ hiÖn phÈm chÊt vµ nghÞ lùc phi th­êng v­ît lªn trªn hoµn c¶nh khã kh¨n cña con ng­êi ®ã.
- Nªu suy nghÜ cña em vÒ nh÷ng phÈm chÊt vµ nghÞ lùc cña con ng­êi ®­îc giíi thiÖu.
+ Hä chÝnh lµ nh÷ng tÊm g­¬ng s¸ng ®Ó chóng ta nh÷ng ng­êi häc sinh rÊt cÇn häc hái.
+ Hä chÝnh lµ nh÷ng tÊm g­¬ng s¸ng ®Ó chóng ta nh÷ng ng­êi häc sinh rÊt cÇn häc hái.
+ ¤i chao! nh÷ng ng­êi ®ã míi dòng c¶m vµ kiªn c­êng v× môc ®Ých cña m×nh mµ gi¸m v­ît qua nh÷ng sè phËn mµ «ng trêi ®· ®Æt ea cho hä thËt ®¸ng kÝnh 
+ Hä thËt lµ dòng c¶m, v× môc ®Ých t­¬ng lai cuéc sèng ®· v­ît lªn chÝnh sè phËn kh¾c nghiÖt cña m×nh ®Ó v­¬n dËy.
- Rót ra bµi häc tõ tÊm g­¬ng con ng­êi v­ît lªn sè ph©n.
3. KÕt bµi: 
- Nªu kh¸i qu¸t ý nghÜa vµ t¸c ®éng cña tÊm g­¬ng quyÕt t©m v­ît lªn sè phËn.
- Chóng ta kh«ng bÞ nh­ hä, nªn kh«ng.
* Ho¹t ®éng II: NghÞ luËn vÒ mét t­ t­ëng ®¹o lÝ.
? ThÕ nµo lµ kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- Hs: Lµ bµn vÒ vÊn ®Ò thuéc t­ t­ëng ®¹o ®øc, lèi sèng cña con ng­êi.
? Cho biÕt yªu cÇu vÒ néi dung cña kiÓu bµi nµy.
- Hs: Lµm s¸ng tá ®­îc c¸c vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ b»ng c¸ch gi¶i thÝch, chøng minh, so s¸nh, ®èi chiÕu, ph©n tÝch,... ®Ó chØ ra chç ®óng hay chç sai cña mét t­ t­ëng nµo ®ã nh»m kh¼ng ®iÞnh t­ t­ëng cña ng­êi viÕt.
? Yªu cÇu vÒ h×nh thøc cña kiÓu bµi nµy lµ g×
- Hs: Ph¶i cã bè côc ba phÇn; cã luËn ®iÓm ®óng ®¾n, s¸ng tá; lêi v¨n chÝnh x¸c, sinh ®éng. 
? LÊy vÝ dô vÒ c¸c vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ trong cuéc sèng mµ em biÕt.
- Hs: Tranh giµnh vµ nh­êng nhÞn, Thêi gian lµ vµng, cã chÝ th× nªn
? Em h·y nªu c¸c b­íc khi lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- Hs: Nªu, Gv kh¸i qu¸t, chèt kiÕn thøc.
? PhÇn t×m hiÓu ®Ò, t×m ý yªu cÇu chóng ta x¸c ®Þnh nh÷ng néi dung g×.
- Hs: + TÝnh chÊt cña ®Ò
 + Yªu cÇu vÒ néi dung.
 + Tri thøc cÇn cã
 + T×m nghÜa c©u tôc ng÷ b»ng c¸ch gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng cña nã...
? Em h·y nªu yªu cÇu tõng phÇn cña dµn bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- Hs: + Më bµi: Giíi thiÖu vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ cÇn bµn luËn
 + Th©n bµi: 
- Gi¶i thÝch néi dung ý nghÜ cña vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- NhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ néi dung ý nghÜa cña t¬ t­ëng ®¹o lÝ.
- Liªn hÑ thùc tÕ cuéc sèng lÊy lÝa lÏ, dÉn chøng ®Ó chøng minh t­ t­ëng ®¹o lÝ
- Bµn b¹c më réng vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ trong hoµn c¶nh x· héi chung, riªng.
 + KÕt bµi: KÕt luËn, tæng kÕt, nªu nhËn thøc míi, tá ý khuyªn b¶o hoÆc tá ý hµnh ®éng.
? Muèn lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ, em cÇn l­u ý ®iÒu g×.
Gv: L­u ý: Muèn lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ cÇn vËn dông linh ho¹t c¸c phÐp lËp luËn: Gi¶ thÝc, chøng minh, ph©n tÝc tæng hîp.
II. NghÞ luËn vÒ mét t­ t­ëng ®¹o lÝ.
1. Kh¸i niÖm: 
 NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ lµ bµn vÒ vÊn ®Ò thuéc t­ t­ëng ®¹o ®øc, lèi sèng cña con ng­êi.
* VÝ dô vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ: Tranh giµnh vµ nh­êng nhÞn, Thêi gian lµ vµng, cã chÝ th× nªn...
2. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
a. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý.
+ TÝnh chÊt cña ®Ò
+ Yªu cÇu vÒ néi dung.
+ Tri thøc cÇn cã
+ T×m nghÜa c©u tôc ng÷ b»ng c¸ch gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng cña nã...
2. LËp dµn bµi
+ Më bµi: Giíi thiÖu vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ cÇn bµn luËn
+ Th©n bµi: 
- Gi¶i thÝch néi dung ý nghÜ cña vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- NhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ néi dung ý nghÜa cña t­ t­ëng ®¹o lÝ.
- Liªn hÑ thùc tÕ cuéc sèng lÊy lÝa lÏ, dÉn chøng ®Ó chøng minh t­ t­ëng ®¹o lÝ
- Bµn b¹c më réng vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ trong hoµn c¶nh x· héi chung, riªng.
+ KÕt bµi: KÕt luËn, tæng kÕt, nªu nhËn thøc míi, tá ý khuyªn b¶o hoÆc tá ý hµnh ®éng.
* Thùc hµnh
 §Ò bµi 1. Suy nghÜ cña em vÒ c©u tôc ng÷ “ Tr¨m hay kh«ng b»ng tay quen”
* Gîi ý dµn ý:
D¹ng ®Ò
Lý thuyÕt
Thùc hµnh
Suy nghÜ cña em vÒ c©u tôc ng÷ “ Tr¨m hay kh«ng b»ng tay quen”
1. Më bµi
- DÉn d¾t vÊn ®Ò:
- Nªu vÊn ®Ò:
1. Më bµi :
- Dùa vµo néi dung: Bµn vÒ MQH gi÷a lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
- “ Tr¨m hay kh«ng b»ng tay quen”
D¹ng ®Ò bµi t­¬ng tù:
2. Th©n bµi : 
a. Gi¶i thÝch:
1. "Cã c«ng mµi s¾t cã ngµy nªn kim"
- NghÜa ®en:
- Tr¨m hay: Häc lÝ thuyÕt nhiÒu qua s¸ch, b¸o , ë nhµ tr­êng 
- Tay quen : Lµm nhiÒu, thùc hµnh nhiÒu thµnh quen tay.
2. “Tèt gç h¬n tèt n­íc s¬n”
3. “C¸i nÕt ®¸nh chÕt ®Ñp” 
4.“NhiÔu ®iÒu th­¬ng nhau cïng”
5. “BÇu ¬i  mét giµn”
- NghÜa bãng:
6. “Lµ lµnh ®ïm l¸ r¸ch
- NghÜa c¶ c©u:
- Häc lÝ thuyÕt nhiÒu kh«ng b»ng thùc hµnh nhiÒu.
7. “C«ng cha  ®¹o con”
8. “Uèng n­íc nhí nguån"
b. Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò: ®óng, sai
- Kh¼ng ®Þnh:
- Liªn hÖ thùc tÕ chøng minh vÊn ®Ò.
- C©u tôc ng÷ trªn ®óng. V× sao?
+ Chª häc lý thuyÕt nhiÒu mµ thùc hµnh Ýt (dÉn chøng) 
+ Khen thùc hµnh nhiÒu ( dÉn chøng)
9. “§i mét ngµy ®µng häc mét sµng kh«n”
10. “GÇn mùc th× ®en
GÇn ®Ìn th× r¹ng”
- Quan niÖm sai tr¸i:
- NhiÒu ng­êi chØ chó träng häc lÝ thuyÕt nhiÒu mµ kh«ng thùc hµnh (Vµ ng­îc l¹i).
11. “Häc thÇy kh«ng tµy häc b¹n”
“Kh«ng thÇy ®è mµy lµm nªn”
- Bµn b¹c më réng:
- Cã ý ch­a ®óng: §èi víi nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p ®ßi hái kü thuËt cao.
 - Häc ph¶i ®i ®«i víi hµnh v× :
+ LÝ thuyÕt gióp thùc hµnh nhanh h¬n, chÝnh x¸c h¬n hiÖu qu¶ cao h¬n.
+ Thùc hµnh gióp lÝ thuyÕt hoµn thiÖn, thùc tÕ h¬n
12. “Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc lµ ng­êi v« dông. Cã ®øc mµ kh«ng cã tµi th× lµm viÖc g× còng khã”
13. “Thêi gian lµ vµng”
3. KÕt bµi:
- Gi¸ trÞ ®¹o lÝ ®èi víi ®êi sèng mçi con ng­êi.
- Bµi häc hµnh ®éng cho mäi ng­êi, b¶n th©n
NhËn thøc cho mçi ng­êi trong ®êi sèng ph¶i chó träng nhiÒu ®Õn thùc hµnh.
- Gîi nh¾c chóng ta hoµn thiÖn h¬n
- Trong cuéc sèng hiÖn ®¹i
 Häc ph¶i ®i ®«i víi thùc hµnh
14. “Tri thøc lµ søc m¹nh”
15. “ Xíi c¬m th× xíi lßng ta"
So ®òa th× ph¶i so ra lßng ng­êi”
1. §Ò bµi: Suy nghÜ vÒ ®¹o lÝ Uèng n­íc nhí nguån.
*B­íc 1: 
- Tri thøc cÇn cã:
+ HiÓu biÕt vÒ tôc ng÷ ViÖt Nam.
+ VËn dông c¸i tri thøc vÒ ®êi sèng.
T×m ý: 	
* B­íc 2: LËp dµn bµi:
a, Më bµi: Giíi thiÖu c©u tôc ng÷ vµ nªu t­ t­ëng chung cña nã.
b, Th©n bµi:
- Gi¶i thÝch néi dung c©u tôc ng÷.
- §¸nh gi¸ néi dung c©u tôc ng÷.
c, KÕt bµi:	- Kh¼ng ®Þnh mét truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc.
- Nªu ý nghÜa cña tôc ng÷ víi ngµy h«m nay.
* B­íc 3: ViÕt bµi:
a, ViÕt ®o¹n më bµi: Cã nhiÒu c¸ch më bµi tuú theo gãc ®é nh×n nhËn vÊn ®Ò.
- §i th¼ng vµo vÊn ®Ò: Uèng n­íc nhí nguån ®ang lµ truyÒn thèng ®¹o lÝ tèt ®Ñp cña ng­êi ViÖt. §Ó hiÓu mét c¸ch ®Çy ®ñ ý nghÜa s©u s¾c cña ®¹o lÝ ®ã chóng ta cïng bµn luËn.
b, ViÕt ®o¹n thÇn bµi
- Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: (Gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng).
+ N­íc lµ mäi thµnh qu¶ mµ con ng­êi ®­îc h­ëng thô tõ c¸c gi¸ trÞ ®êi sèng vËt chÊt (nh­ c¬m ¨n, ¸o mÆc, ®iÖn th¾p s¸ng, n­íc dïng, c¶ non sèng gÊm vãc, thèng nhÊt hoµ b×nh) cho ®Õn c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn (v¨n ho¸ phong tôc tÝn ng­ìng, nghÖ thuËt) 
+ " Nguån" lµ nh÷ng ng­êi lµm ra thµnh lÞch sö truyÒn thèng s¸ng t¹o, b¶o vÖ thµnh qu¶. "Nguån" lµ tæ tiÒn, x· héi, d©n téc, gia ®×nh Nhí nguån lµ thÓ hiÖn lßng biÕt ¬n ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm ra thµnh qu¶. §¹o lÝ "Uèng n­íc nhí nguån" lµ ®¹o lÝ cña ng­êi h­ëng thô thµnh qu¶. 
+ Nhí nguån thÓ hiÖn t©m, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ®­îc h­ëng thµnh qu¶ ®èi víi ng­êi t¹o ra thµnh qu¶.
- B×nh:
+ C©u tôc ng÷ nªu ®¹o lÝ lµm ng­êi.
+ C©u tôc ng÷ nªu truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc.
+ C©u tôc ng÷ nªu mét nÒn t¶ng tù duy tr× vµ ph¸t triÓn cña x· héi.
+ C©u tôc ng÷ lµ lêi nh¾c nhë ®èi víi ai v« ¬n.
+ C©u tôc ng÷ khÝch lÖ mäi ng­êi cèng hiÕn cho x· héi, d©n téc.
- LuËn:
+ Gi¸ trÞ cña c©u tôc ng÷ trong hoµn c¶nh XH hiÖn nay.
+ Phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i.
c, ViÕt ®o¹n kÕt bµi: 
- §i tõ nhËn thøc tíi hµnh ®éng.
* B­íc 4: §äc l¹i vµ söa lçi.
 - LËp luËn gi¶i thÝch, chøng minh vµ ph©n tÝch tæng hîp. 
 4. Cñng cè: Gv hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng vµ kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng ®¹o lÝ ®· «n tËp qua chuyªn ®Ò.
 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra 8 tuÇn häc kú II. Xem l¹i néi dung «n tËp SGK.
§ñ gi¸o ¸n chuyªn ®Ò th¸ng 2/ 2010.
Ký DuyÖt: