Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26 - Trường TH& THSC Vĩnh bình Bắc 2

Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26 - Trường TH& THSC Vĩnh bình Bắc 2

Sang Thu

 Hữu Thỉnh

1/ Mục Tiờu:

a. Kiến thức: Giúp học sinh hiểu được:

 Vẻ đẹp thiờn trong khoảnh khắc giao mựa và những suy nghĩ trong mang tớnh triết lý của tỏc giả.

b. Kỹ năng:

 - Đọc- hiểu một văn bản thơ trữ tỡnh hiện đại.

 - Thể hiện những suy nghi, cảm nhận về một hỡnh ảnh thơ, một khổ thơ, một tỏc phẩm thơ.

c. Thái độ:

 - Có tình cảm yêu mến, tự hào vẻ đẹp thiên nhiên đất trời, biết rung động tinh tế trước sự biến đổi của thiên nhiên đất trời.

 2/ Chuẩn bị của Giỏo Viờn và Của Học Sinh

a/ Chuẩn bị của GV:: Chuẩn bị chân dung tác giả Hữu Thỉnh. Các hình ảnh về mùa thu, một số tác phẩm thơ nói về mùa thu của các tác giả khác.

 - Phương Phỏp: Thuyết trỡnh, đàm thoại, gợi tỡm, thảo luận nhúm.

b Chuẩn bị của HS:: Soạn bài, đọc và tìm hiểu các tài liệu có liên, sưu tầm các hình ảnh về mùa thu

3/ Tiến trỡnh bày dạy

a. Kiểm tra bài cũ: ( 4p)

 - Đọc thuộc lòng bài thơ "Viếng lăng Bác" (Viễn Phương).

 - Gợi ý trả lời: Học sinh đọc diễn cảm văn bản "Viếng lăng Bác".

b / Dạy nội dung bài mới :

 a. Dẫn vào bài: (1p)

 Giáo viên cho học sinh quan sát bức tranh về phong cảnh mùa thu.

 ? Bức tranh vẽ hình ảnh gì?

 Đất nước Việt Nam chúng ta, đặc biệt là Miền Bắc, một năm có 4 mùa rõ rệt: Xuân, hạ thu, đông. Vào thời điểm chuyển mùa, thiên nhiên vạn vật cũng đều có sự thay đổi rõ rệt và đó cũng là nguồn sáng tạo nghệ thuật cho các nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm tinh tế. Mùa thu đã đi vào thơ ca, nhạc hoạ rất nhiều, là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ. Chúng ta đã biết đến chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến, "Đây mùa thu tới" (Xuân Diệu), Hôm nay, thầy trò chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu nét cảm nhận mới lạ của nhà thơ Hữu Thỉnh khi đất trời chuyển sang thu qua văn bản "Sang thu .

 

doc 16 trang Người đăng honghoa45 Lượt xem 404Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26 - Trường TH& THSC Vĩnh bình Bắc 2", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Tuần: 26 Tiết: 121
Ngày soạn:0602/2012
Ngày dạy: 14/02/2012
Sang Thu
 Hữu Thỉnh
1/ Mục Tiờu:
a. Kiến thức:	 Giúp học sinh hiểu được:
	 Vẻ đẹp thiờn trong khoảnh khắc giao mựa và những suy nghĩ trong mang tớnh triết lý của tỏc giả.
b. Kỹ năng:
	- Đọc- hiểu một văn bản thơ trữ tỡnh hiện đại.
 - Thể hiện những suy nghi, cảm nhận về một hỡnh ảnh thơ, một khổ thơ, một tỏc phẩm thơ.
c. Thái độ:
	- Có tình cảm yêu mến, tự hào vẻ đẹp thiên nhiên đất trời, biết rung động tinh tế trước sự biến đổi của thiên nhiên đất trời.
 2/ Chuẩn bị của Giỏo Viờn và Của Học Sinh 
a/ Chuẩn bị của GV:: Chuẩn bị chân dung tác giả Hữu Thỉnh. Các hình ảnh về mùa thu, một số tác phẩm thơ nói về mùa thu của các tác giả khác.
 - Phương Phỏp: Thuyết trỡnh, đàm thoại, gợi tỡm, thảo luận nhúm.
b Chuẩn bị của HS:: Soạn bài, đọc và tìm hiểu các tài liệu có liên, sưu tầm các hình ảnh về mùa thu
3/ Tiến trỡnh bày dạy 
a. Kiểm tra bài cũ: ( 4p)
	- Đọc thuộc lòng bài thơ "Viếng lăng Bác" (Viễn Phương).
	- Gợi ý trả lời: Học sinh đọc diễn cảm văn bản "Viếng lăng Bác".
b / Dạy nội dung bài mới :
	a. Dẫn vào bài: (1p)
	Giáo viên cho học sinh quan sát bức tranh về phong cảnh mùa thu.
	? Bức tranh vẽ hình ảnh gì?
đ Đất nước Việt Nam chúng ta, đặc biệt là Miền Bắc, một năm có 4 mùa rõ rệt: Xuân, hạ thu, đông. Vào thời điểm chuyển mùa, thiên nhiên vạn vật cũng đều có sự thay đổi rõ rệt và đó cũng là nguồn sáng tạo nghệ thuật cho các nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm tinh tế. Mùa thu đã đi vào thơ ca, nhạc hoạ rất nhiều, là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ. Chúng ta đã biết đến chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến, "Đây mùa thu tới" (Xuân Diệu), Hôm nay, thầy trò chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu nét cảm nhận mới lạ của nhà thơ Hữu Thỉnh khi đất trời chuyển sang thu qua văn bản "Sang thu .
Hoạt động 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu tác giả, tác phẩm. (15p) 
hoạt động của thầy
hoạt động của trò
Nụi dung chớnh ( ghi bảng)
? Căn cứ vào phần chuẩn bị bài ở nhà và phần chú thích ú trong SGK, em hãy trình bày những hiểu biết của mình về tác giả Hữu Thỉnh?
? Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào?
? Thời gian sang thu được miêu tả ở vùng nào của nước ta?
? Nêu xuất xứ của bài thơ?
GV: Hướng dẫn học sinh đọc: Giọng nhẹ nhàng, khoai thai, nhịp chậm, trầm lắng. 
GV: Đọc mẫu một đoạn đ gọi 2 – 3 học sinh đọc ị RKN, nhận xét giọng đọc của học sinh, chú ý sửa cách đọc cho học sinh.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu các từ khó trong SGK 
? Chùng chình nghĩa là gì?
- Nguyễn Hữu Thỉnh (1942), quê ở huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc.
- Năm 1963, ông gia nhập quân ngũ vào binh chủng Tăng – Thiết giáp rồi trở thành cán bộ văn hoá, tuyên huấn trong quân đội và bắt đầu sáng tác thơ.
- Ông đã tham gia BCH Hội Nhà văn Việt Nam các khoá III, IV, V. Từ năm 2000, Hữu Thỉnh là Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam.
- Ông là nhà thơ thường viết về đề tài con ngời và cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
- Bài tho được tác giả sáng tác vào cuối năm 1977, in lần đầu tiên trên báo Văn nghệ.
- Bài thơ được viết vào thời điểm giao mùa hạ với mùa thu ở vùng đồng bằng Bắc Bộ
- Trích từ trong tập "Từ chiến hào đến thành phố".
- 2 học sinh đọc.
- Chùng chình cố ý đi chậm lại, không muốn đi nhanh
 I/. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả:
- Nguyễn Hữu Thỉnh (1942), quê Vĩnh Phúc.
- Ông là nhà thơ thường viết về đề tài con ngời và cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm:
- Sáng tác vào gần cuối 1977, in lần đầu trong báo “Văn nghệ”
- Trích trong tập “Từ chiến hào đến thành phố”
3. Đọc Chú thích:
a) Đọc:
b) Chú thích:
(SGK – 57)
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản. ( 20p)
hoạt động của thầy
hoạt động của trò
Nụi dung chớnh ( ghi bảng)
? Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Xác định cách nhắt nhịp chủ yếu của bài?
? Em đã học các tác phẩm thuộc thể thơ 5 chữ nào?
? Văn bản này được viết theo phương thức biểu đạt chính nào? 
? Xác định bố cục của bài thơ?
GV: Cả bài thơ là những quan sát, và cảm nhận của tác giả về thiên nhiên vào thu, từng khổ nối tiếp nhau đều như vậy nên chúng ta không cần phải chia đoạn.
GV: Gọi học sinh đọc khổ 1.
? Tác giả đã cảm nhận được "Mùa thu hình như đã về" từ tín hiệu nào của thiên nhiên?
? Em hiểu Gió se là gió như thế nào?
? Từ "Bỗng" diễn tả trạng thái nào của sự cảm nhận?
? Từ kinh nghiệm trong thực tế, em hiểu gì về thời điểm hương ổi thơm nồng phả vào gió se?
? Có thể thay từ "Phả" bằng từ nào khác?
? Tại sao tác giả lại dùng từ phả mà không dùng các từ tương tự?
? Câu thơ Sương chùng chình qua ngõ có nghĩa là gì?
GV: Tác giả đã nhân hoá làn sương nó đi qua ngõ nhà có vẻ cố ý chậm hơn mọi ngày. Những giọt sương nhỏ ly ti giăng mắc nhẹ nhàng như cố ý chậm lại thong thả nhẹ nhàng chuyển động chậm chậm sang thu. Hạt sương cũng như có tâm hồn, có cẩm nhậ riêng thong thả qua ngưỡng cửa của mùa thu vậy
? Em có nhận xét gì về cách dùng từ Bỗng, và hình như của tác giả?
? Qua đây em cảm nhận được điều gì từ tâm hồn của nhà thơ khi đất trời chuyển sang thu?
GV: Gọi học sinh đọc khổ 2.
? Đất trời sang thu được cảm nhận từ những biểu hiện không gian nào?
? Dềnh dàng nghĩa là gì?
? Tác giả viết "Có đám mây mùa hạ, Vất nửa mình sang thu" có ý nghĩa gì? Thực tế có điều này hay không?
? Qua đây em có cảm nhận như thế nào về bức tranh không gian mùa thu được tái hiện trong khổ thơ thứ hai của bài?
GV: Gọi học sinh đọc khổ 3
? Con người còn cảm thấy những biếu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ mùa hạ sang mùa thu?
? Em hiểu về cái nắng của thời điểm giao mùa này như thế nào?
? Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu được tác giả thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh câu thơ nào?
GV: Gọi học sinh đọc ghi nhớ (SGK – 71)
- Thể thơ: 5 chữ.
- Ngắt nhịp: 2/3; 3/2.
- Ông đồ (Vũ Đình Liên)
- Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ)
 - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm + Miêu tả.
- Bố cục: 3 phần (Theo 3 khổ thơ)
+ Đoạn 1: Tín hiệu báo thu về (khổ 1).
 + Đoạn 2: Quang cảnh đất trời sang thu (khổ 2).
 + Đoạn 3: Biến đổi trong lòng cảnh vật (khổ 3).
- Học sinh đọc.
- Nhà thơ chợt nhận ra tín hiệu mùa thu về qua sự cảm nhận:
+ Hương ổi, gió se.
- Gió hơi lạnh và khô (se lạnh) đ gió đặc trưng của mùa thu.
- Từ Bỗng có phần ngạc nhiên, bất ngờ trước sự thay đổi của thời tiết tác động đến cảm giác bản thân.
- Hương ổi: Đầu mùa thu, cuối tháng 7, tháng 8, lúc này mùa ổi chín rộ.
- Mùi hương thơm của ổi chín toả vào trong gió gió lạnh làm thức dậy cả không gian vườn ngõ.
- Từ phả có thể thay bằng từ thổi, đưa, bay, lan, tan
- Từ phả thể hiện sự đột ngột, gợi cảm giác hương thơm nồng nàn hấp dẫn của những vườn cây sum suê trái ngọt ở nôn thôn Việt Nam.
- Chùng chình: gần nghĩa với dềnh dàng, đủng đỉnh, chầm chậm, lững thững
- Thể hiện tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng, cảm nhận tinh tế của tác giả, tâm hồn thi sỹ biến chuyển nhịp nhàng với phút giao mùa của cảnh vật, có chút gì đó chưa thật rõ ràng trong cảm nhận, chưa thực sự tin
- Cảm nhận ban đầu của nhà thơ về cảnh sang thu của đất trời, thiên nhiên được cảm nhận từ những gì vô hình: Hương ổi, gió; mờ ảo: Sương; nỏ hẹp và gần gũi: ngõ.
- Sông, Cánh chim, Đám mây.
- Dềnh dàng: Sự chậm chạp, thong thả đ dòng sông thướt tha mềm mại hiền hoà chơi một cách nhàn hạ, thanh thản, gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên nhiên mùa thu
- Gợi hỡnh ảnh đỏm mõy mựa hạ cũn sút lại trờn bầu trời đó bắt đầu xanh trong.
- Gợi hỡnh ảnh làn mõy mỏng nhẹ, kộo dài – một vẻ đẹp của bầu trời bắt đầu chuyển sang thu.
đ Tác giả không chỉ cảm nhận bằng thị giác mà còn bằng cả tâm hồn thực tế nhạy cảm, yêu thiên nhiên tha thiết.
* Hỡnh ảnh thơ được tạo bằng cảm nhận tinh tế, kết hợp với trớ tưởng tượng bay bổng. Diễn tả sự thay đổi của đất trời theo tốc độ chuyển động từ hạ sang thu
- Còn nắng: Vẫn còn bao nhiêu nắng;
- Mưa và sấm: đã vơi dần, bớt bất ngờ;
- Nắng cuối mùa hạ vẫn còn nồng ấm, còn sáng nhưng đã nhạt dần
đ Mùa hạ có những cơn mưa rào bất ngờ chợt đến, chợt đi nhưng giờ đã thưa dần, ít dần
- Hai câu cuối bài.
học sinh đọc ghi nhớ (SGK – 71)
II/ Đọc hiểu văn bản:
 1/ Đọc ăn bản:
 1. Kết cấu:
- Thể thơ: 5 chữ.
- Phương thức biểu đạt: Miêu tả + Biểu cảm.
- Bố cục: 3 phần 
2. Phân tích:
a. Khổ 1: Tín hiệu báo thu về
- Hương ổi: mùa ổi chín rộ
- Gió se: gió heo may nhẹ, khẽ, khô và hơi lạnh.
- Phả vào: toả vào, trộn lẫn
đ Mùi hương ổi toả vào trong gió se làm thức dậy cả không gian vườn ngõ.
- Sương chùng chình
đ Nhân hoá, hạt sương cũng có tâm hồn, có cảm nhận về mùa thu đang đến.
- bỗng, hình như.
đ Tâm trạng ngõ ngàng, cảm xúc bâng khuâng.
ị Yêu thiên nhiên, thời tiết thu và cuộc sống làng quê.
b) Khổ 2: Quang cảnh đất trời sang thu 
- Sông – dềnh dàng
đ Nhân hoá, con sông duyên dáng thướt tha, mềm mại, khoan thai, hiền hoà thanh thản.
- Chim vội vã: Tránh rét đ Tím hiệu của mùa thu.
- Đỏm mõy mựa hạ vắt nửa mỡnh sang thu.
c) Khổ 3: Biến đổi trong lòng cảnh vật 
- Còn nắng: Vẫn còn bao nhiêu nắng;
- Mưa và sấm: đã vơi dần, bớt bất ngờ;
- Hành cây đứng tuổi: già đi
đ Hình ảnh ẩn dụ: Từ những thay đổi của mùa thu thiên nhiên, liên tưởng đến thay đổi của đời . 
III/ Tổng Kết:
 ghi nhớ (SGK – 71) 
c/ Củng cố, luyện tập: ( 3p) ? Vì sao thời điểm giao mùa gợi cảm hứng thơ cho tác giả?
	- Giáo viên cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm.
d/ Hửụựng daón hoùc sinh tự học ở nhà ( 2p)
	 - Học thuộc lòng bài thơ. - Soạn nội dung bài tiếp theo "Nói với con" (Y Phương).	
e/ phần bổ sung của đồng nghiệp hoặc của cỏ nhõn
.
Tuần: 26 Tiết: 12 2 Núi Với Con
 Y Phương
Ngày soạn: 06/02/2012
Ngày dạy: 14/ 02/2012
I/ Mục Tiờu:
1. Kiến thức:	 Giúp học sinh hiểu được:
	 Cảm nhận được tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái, tình yêu quê hương sâu nặng cùng niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc mình qua bài thơ của Y Phương.
2. Kỹ năng:
	- Đọc- hiểu một văn bản thơ trữ tỡnh hiện đại.
 Phõn tớch cỏch diễn tả độc đỏo, giàu hỡnh ảmh, gợi cảm của thơ ca miền nỳi.
3. Thái độ:
	 Bồi đắp tình cảm gia đình, tình yêu, niềm tự hào quê hương đất nước.
2/ Chuẩn bị của Giỏo Viờn và Của Học Sinh 
a/ Chuẩn bị của GV Chuẩn bị chân dung tác giả Y Phương . Các câu ca, bài hát về tình cảm gia đình tình cảm cha con 
 - Phương pháp phân tích tổng hợp, liên hệ thực tế, vấn đáp, giảng bình... 
	- Cách thức tổ chức: Hướng dẫn học sinh khai thác văn bản theo đặc điểm thơ.
b/ Chuẩn bị của HS Soạn bài, đọc và tìm hiểu các tài liệu có liên, sưu tầm chân dung nhà thơ Y Phương.
3/ Tiến trỡnh bày dạy 
a. Kiểm tra bài cũ: ( 4p)
	 - Đọc thuộc lòng bài thơ "Sang thu" (Hữu Thỉnh).
	- Gợi ý trả lời: Học sinh đọc diễn cảm văn bản "Sang thu".
b / Dạy nội dung bài mới :
	a. Dẫn vào bài: (1p)
 Gv nờu trực tiếp vào vấn đề hụm nay thầy hướng dẫn cỏc em bài núi với con
 Để tỡm xem nhà thơ y Phương núi điều gỡ ở đú.
Hoạt động 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu tác giả, tác ... c để trỏnh đề tài đang bàn
a –“Tụi thấy người ta đồn”là cõu núi dở dang.
-.Rất tiếc,tối nay mỡnh phải đi thăm ụng bà ngoại(khụng đi với cậu được).
 -Xe đạp của tớ bị hỏng mấy ngày nay rồi (khụng thể đốo cậu được).
-Nghĩa tường minh: Mua được hai vộ.
-Nghĩa hàm ý:Cũn ba vộ chưa mua được.
 c/ Củng cố, luyện tập: ( 3p) -Thế nào là nghĩa tường minh và hàm ý
 d/ Hửụựng daón hoùc sinh tự học ở nhà: ( 2p) -Học thuộc bài,
 -Xem bài tiếp theo “Nghị luận về một đoạn thơ bài thơ”
 +Tỡm hiểu bài tập (sgk)
e/ phần bổ sung của đồng nghiệp hoặc của cỏ nhõn
.
Tuần: 26 Tiết: 124
Ngày soạn: 06/02/2012
Ngày dạy: : 16/ 02/2012
 Nghị luận về một đoạn thơ bài thơ 
I/ Mục Tiờu:
1. Kiến thức:	 Giúp học sinh hiểu được:
 Đặc điểm yờu cầu đối với bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
 2. Kỹ năng:
Nhận biết được bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ tạo lập văn bản nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
3. Thái độ:
	 Có ý thức sử dụng trong nói, viết phù hợp và đạt hiệu quả giao tiếp.
2/ Chuẩn bị của Giỏo Viờn và Của Học Sinh 
a/ Chuẩn bị của GV: Chuẩn bị bảng phụ. Ví dụ, phiếu học tập, bài tập Giỏo ỏn ngữ văn 9 
 - Phương pháp: Khái quát hoá sau khi phân tích tổng hợp các ngữ liệu, kiến thức và liên hệ thực tế, làm bài tập... 
	- Cách thức tổ chức: Vấn đáp, thảo luận nhóm, tổ
b/ Chuẩn bị của HS: Soạn bài, đọc và tìm hiểu, làm các bài tập trong SGK, lấy ví dụ
3/ Tiến trỡnh bày dạy 
a. Kiểm tra bài cũ: ( 4p)
	 Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà sau đú nhận xột
b / Dạy nội dung bài mới :
	a. Dẫn vào bài: (1p) 
Gv nờu trực tiếp vào vấn đề tiết học hụm nay Thầy hướng dẫn cựng cỏc em bỏi Nghị luận về một
 Đoạn thơ bài thơ.
 HĐ1/ Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:( 20p)
Hoạt Động của Thầy
Hoạt Động của Trũ
Nụi dung chớnh ( ghi bảng)
Gọi hs đọc vb
H? Vấn đề nghị luận trong văn bản này là gì?
H? Để triển khai vấn đề nghị luận trên, VB đã nêu những luận điểm nào về hả mùa xuân trong bài thơ?
H? Người viết đã sử dụng những luận cứ nào để làm sáng tỏ những luận điểm đó?
H? Chỉ ra các phần MB, TB, KB?
H? Em có nhận xét gì về bố cục của vb?
H? Nhận xét về cách diễn đạt từng đoạn của vb?
Gv kết luận: rút ra ghi nhớ
Hs đọc vb
Vấn đề nghị luận của vb: Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của nhà thơ Thanh Hải trong bài thơ: “ Mùa xuân nho nhỏ”
Những luận điểm về hả mùa xuân trong bài thơ được nêu trong bài viết là:
1/ Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ mang nhiều tầng ý nghĩa. Trong đó hả nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu
2/ Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đát trời trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhàthơ.
3/ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà nhập, dâng hiến được nối kết tự nhiên với hả mùa xuân thiên nhiên, đất nước.
c/Để chứng minh cho các LĐ, người viết đã chọn giảng và bình các câu thơ , hình ảnh đặc sắc, phân tích giọng điệu trữ tình và kết cấu của bài thơ.
MB: từ đầu...đáng trân trọng
TB: tiếp........chính là sự láy lại các hả ấy của mùa xuân.
KB:còn lại
d/ VB tuy ngắn gọn nhưng bố cục chặt chẽ, đầy đủ các phần. Giữa các phần có sự liên kết tự nhiên về các ý và về diễn đạt
Người viết đã trình bày nhưng cảm nghĩ, đánh giá của mình bằng thái độ tin yêu, bằng tình cảm thiết tha, trìu mến. Lời văn toát lên những rung động trước sự đặc sắc của hả,giọng điệu thơ, sự đồng cảm của nhà thơ Thanh Hải
Ngoài các LĐ vầ hả mùa xuân, có thể nêu 1 số LĐ sau:
ước mong hào nhập, cống hiến cuả nhà thơ
LĐ về kết cấu về giọng điệu trữ tình
Đọc ghi nhớ sgk/ 78
I/ Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
Đọc vb:
Khát vọng hào nhập, dâng hiến cho đời
Vấn đề nghị luận của vb: Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của nhà thơ Thanh Hải trong bài thơ: “ Mùa xuân nho nhỏ”
Những luận điểm về hả mùa xuân trong bài thơ được nêu trong bài viết là:
1/ Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ mang nhiều tầng ý nghĩa. Trong đó hả nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu
2/ Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đát trời trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhàthơ.
3/ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà nhập, dâng hiến được nối kết tự nhiên với hả mùa xuân thiên nhiên, đất nước.
c/Để chứng minh cho các LĐ, người viết đã chọn giảng và bình các câu thơ , hình ảnh đặc sắc, phân tích giọng điệu trữ tình và kết cấu của bài thơ.
MB: từ đầu...đáng trân trọng
TB: tiếp........chính là sự láy lại các hả ấy của mùa xuân.
KB:còn lại
Ghi nhớ sgk/78
HĐ 2: Luyện tập: ( 15p)
Hoạt Động của Thầy
Hoạt Động của Trũ
Kiến thức cần đạt
Ngoài cỏc luậnđiểm trong bài mựa xuõn nho nhỏ gv yờu cầu hs tỡm thờm cỏc luận điểm khỏc.
Gv yờu cầu hs thoả luận nhúm 2p sau đú yờu cầu Hs trỡnh bày.
Hs thực hiện theo yờu cầu của gv.
II/ Luyện Tập:
Dựa vào sgk /78 trảlời.
 c/ Củng cố, luyện tập: ( 3p) Cho Hs đọc phần ghi nhớ khắc sõu kiến thức. 
 d/ Hửụựng daón hoùc sinh tự học ở nhà: ( 3 2p)
 -Xem bài tiếp theo “ Cỏch làm bài Nghị luận về một đoạn thơ bài thơ”
e/ phần bổ sung của đồng nghiệp hoặc của cỏ nhõn
.
Tuần: 26 Tiết: 12 5
Ngày soạn: : 06/02/2012
Ngày dạy: : 16/02/2012
 Cỏch làm bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ 
I/ Mục Tiờu:
1. Kiến thức:	 Giúp học sinh hiểu được:
 Biết cách viết bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ cho đúng với các yêu cầu đã học ở tiêt trước
 2. Kỹ năng:
Tiến hành các bước khi làm bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ, cách tổ chức triền khai các luận điểm
3. Thái độ:
	 Có ý thức sử dụng trong nói, viết phù hợp và đạt hiệu quả giao tiếp.
2/ Chuẩn bị của Giỏo Viờn và Của Học Sinh 
a/ Chuẩn bị của GV: Chuẩn bị bảng phụ. Ví dụ, phiếu học tập, Giỏo ỏn ngữ văn 9 
 - Phương pháp: phân tích tổng hợp các ngữ liệu, kiến thức và liên hệ thực tế, làm bài tập... 
	- Cách thức tổ chức: Vấn đáp, thảo luận nhóm, tổ 
b/ Chuẩn bị của HS : Soạn bài, đọc và tìm hiểu, làm các bài tập trong SGK, lấy ví dụ
 3/ Tiến trỡnh bày dạy 	 
a. Kiểm tra bài cũ: ( 3p)
	 Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà sau đú nhận xột
b / Dạy nội dung bài mới :
	a. Dẫn vào bài: (1p) 
Gv nờu trực tiếp vào vấn đề tiết học hụm nay Thầy hướng dẫn cựng cỏc em bài cỏch làm bài Nghị luận về một Đoạn thơ bài thơ.
HĐ1: Hd tỡm hiểu đề bài NL về một đoạn thơ bài thơ ( 20p)
Hoạt Động của Thầy
Hoạt Động của Trũ
Nụi dung chớnh ( ghi bảng)
- Cho hs đọc cỏc đề
?Cỏc đề trờn đươc cấu tạo như thế nào
-Cú yờu cầu ,khụng cú yờu cầu
-Gv:dạng đề này đũi hỏi người viết tự giới hạn tự xỏc định để tập trung vào hướng nào,vào phương diện nào đỏng chỳ ý nhất của đối tượng
-Hướng dẫn hs tự ra một số đề
+Tỡnh đồng chớ đồng đội qua bài thơ “Đồng chớ”của Chớnh Hữu.
+Cảm nhận về hỡnh tượng những chiếc xe khụng kớnh trong “bài thơ về tiểu đội xe khụng kớnh”của Phạm Tiến Duật.
+ Suy nghĩ của em về tỡnh bà chỏu trong bài “bếp lửa”của Bằng Việt
* Hd cỏch làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ.
?Nờu cỏc bước làm bài văn nghị luận
?Hóy nờu thể loại ,nội dung,phạm vi của đề
?Đọc phần lập dàn bài (sgk/81)
?Nhiệm vụ của phần mở bài là gỡ
-Giới thiệu tỏc giả tỏc phẩm
-Nờu ý kiến khỏi quỏt về tỏc phẩm
?Nhiệm vụ của phần thõn bài 
-Triển khai cỏc luận điểm bằng cỏc luận cứ lấy từ tỏc phẩm: Từ ngữ, cõu văn ,hỡnh ảnh ,giọng điệu,cấu trỳc,.
-Yờu cầu hs viết thành bài văn hoàn chỉnh
?Văn bản gồm mấy phần
?Nờu nội dung của phần mở bài
?Người viết đó trỡnh bày những nhận xột gỡ về tỡnh yờu quờ hương trong bài thơ “Quờ hương”
?Những suy nghĩ ấy được dẫn dắt,khẳng định bằng cỏch nào
?Chỳng được liờn kết với phần mở bài và phần kết bài ra sao
?Văn bản cú sức thuyết phục ,hấp dẫn khụng ?Vỡ sao ?Từ đú cú thể rỳt ra bài học gỡ qua cỏch làm bài nghị luận về văn học.
?Nhiệm vụ từng phần của bố cục văn bản nghị luận về đoạn thơ bài thơ
?Bài viết phải đạt những yờu cầu gỡ
Hs đọc cỏc đề ở sgk
Suy nghĩ và trả lời theo yờu cầu của gv
Hs theo dừi ở sgk/80 nghe Gv hướng dẫn
I/Đề bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
*Tỡm hiểu cỏc đề (sgk/79,80)
-Cấu tạo đề
+Tờn tỏc phẩm tỏc giả hoặc vị trớ đoạn trớch
-Cú thể xếp cỏc đề vào hai dạng
+Cú định hướng (lệnh) tương đối rừ ở cỏc đề 1,2,3,5,8,6
+Khụng cú định hướng :4,7
II/Cỏch làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ 
1/Cỏc bước làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
Đề:
 - Phõn tớch tỡnh yờu quờ hương trong bài thơ “Quờ hương” của Tế Hanh
a. Tỡm hiểu đề tỡm ý 
-Thể loại : Nghị luận
-Nội dung :Những biểu hiện của tỡnh yờu quờ hương 
-Giới hạn phạm vi:Bài thơ “Quờ hương” của Tế Hanh
b.Lập dàn bài
c. Viết bài
2/Cỏch tổ chức triển khai luận điểm
*Văn bản “Quờ hương trong tỡnh thương, nỗi nhớ”
*MB:-Nờu ý kiến đỏnh giỏ về tỏc giả:Quờ hương là dũng cảm xỳc dạt dào lai lỏng chảy suốt đời thơ Tế Hanh
-Đỏnh giỏ tỏc phẩm:Quờ hương là thành cụng xuất sắc cú ý nghĩa khởi đầu.
*TB:-Những nhận xột chớnh về tỡnh yờu quờ hương:
+Nhà thơ đó viết “Quờ hương bằng tất cả tỡnh yờu tha thiết,trong sỏng đầy thơ mộng của mỡnh:
.Nổi bật lờn là những hỡnh ảnh đẹp như mơ,đầy sức mạnh khi ra khơi.
.Cảnh trở về tấp nập no đủ
.Hỡnh ảnh dõn chày giữa đất trời lộng giú với vị mặn nồng của quờ hương .
+Hỡnh ảnh ngụn từ của bài thơ giàu sức gợi cảm,thể hiện một tõm hồn phong phỳ ,rung động, tinh tế .
→Suy nghĩ ý kiến của người viết luụn được gắn với sự phõn tớch ,bỡnh giảng cụ thể hỡnh ảnh,ngụn từ giọng điệu,
→Phần thõn bài được kết nối với phần mở bài một cỏch chặt chẽ,tự nhiờn bằng cỏch phõn tớch ,chứng minh làm sỏng tỏ nhận xột bao quỏt đó nờu ở phần mở bài .Từ cỏc luận điểm này đó dẫn đến phần kết bài,đỏnh giỏ sức hấp dẫn ,khẳng định ý nghĩa bài thơ.
*KB:-Khẳng định sức hấp dẫn của bài thơ
-í Nghĩa bồi dưỡng tõm hồn người đọc.
*Sức thuyết phục hấp dẫn của văn bản do:
-Phõn tớch bỡnh giảng ngay sự đặc sắc của cỏc hỡnh ảnh ,nhịp điệu thơ tương ứng từng trạng thỏy cảm xỳc phong phỳ của Tế Hanh,nắm vững đặc trưng của tỏc phẩm văn học .
-Bố cục mạch lạc
-Rung cảm tha thiết đối với bài thơ “Quờ hương” ,đồng cảm với cảm xỳc của nhà thơ 
HĐ3: Hd luyện tập: ( 15p)
Hoạt Động của Thầy
Hoạt Động của Trũ
Nụi dung chớnh ( ghi bảng)
?Hóy tỡm hiểu đề và tỡm ý cho đề bài trờn
?Vị trớ của đoạn thơ bài thơ
?Sự chuyển biến của đất trời vào thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đõu,qua hiện tượng ,hỡnh ảnh đặt sắc gỡ
-Hướng dẫn lập dàn ý ba phần 
-Yờu cầu về nhà viết thành bài văn hoàn chỉnh
Đọc đề bài ở sgk sau đú tiến hành theo những yờu gv đề ra. 
II /Luyện tập 
-Đề : Phõn tớch khổ thơ đầu bài thơ “Sang Thu”của Hữu Thỉnh.
-Lập dàn ý.
 a/ Mở bài:
 Giới thiệu TG và TP bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh.
 b/ Thõn bài:
Giới thiệu những dấu hiệu chuyển mựa sang thu.
Những dấu hiệu tiết trời sang thu.
c/ kết bài:
Nờu khỏi quỏt chung toàn đoạn thơ. Nờu cảm nghĩ.
c/ Củng cố, luyện tập: ( 3p) -Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
 d/ Hửụựng daón hoùc sinh tự học ở nhà ( 2p) : -Học thuộc bài
 -Xem bài tiếp theo “Mõy và súng”
 +Đọc văn bản
 +Tỡm hiểu tỏc giả, tỏc phẩm (sgk)
e/ phần bổ sung của đồng nghiệp hoặc của cỏ nhõn
.

Tài liệu đính kèm:

  • docngu van 9 tua 26 cktkn.doc