Giáo án môn học Ngữ văn lớp 9 - Tuần số 25

Ngày soạn: 25.2.09
Ngày giảng:28.2.09
Tiết 97: Hµnh §éng nãi
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: HS hiểu được nói cũng là một là hành động. Số lượng hành động nói khá lớn, nhưng sũng có thể quy lại thành một số kiểu khái quát nhất định: hỏi, trình bày, điểu khiển, hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc.
2. Kỹ năng: HS có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nói.
3. Thái độ: 
- HS có ý thức hơn trong việc thực hiện hành động nói, góp phần đạt hiệu quả trong giao tiếp.
B. Chuẩn bị: 
- GV: SGK, SGV, bài soạn, bảng phụ.
- HS: SGK, vở soạn.
C. Các bước lên lớp:
I. Ổn định tổ chức.
II. Kiểm tra bài cũ: 3p
? Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định?
? Cho VD minh hoạ cho từng chức năng?
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động
Ho¹t ®éng c¶u thÇy vµ trß
TG
Néi dung
HĐ1: Khởi động: 
GV giới thiệu bài: Hành động nói là một phần học hoàn toàn mới mẻ ở bậc THCS. Về phương diện tên gọi cũng như các ND cụ thể được giới thiệu trong SGK, phần này có vẻ xa lạ. Tuy nhiên các hiện tượng liên quan đến nó được đưa ra xem xét như là đối tượng học tập thì vốn rất quen thuộc trong sự giao tiếp bằng ngôn ngữ trong đời thường.
HĐ2: Hình thành kiến kh¸i niÖm :
- Cho HS đọc đoạn trích.
? Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích là gì?
+ Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi. C©u thÓ hiÖn râ nhÊt ý ®å cña LÝ Th«ng : “ Th«i b©y giê nh©n trêi cha s¸ng ....®i ngay” 
? Lí Thông có đạt được mục đích của mình không? Chi tiết nào nói lên điều đó?
? LÝ Th«ng đã thực hiện được mục đích bằng phương tiện gì?
- Cho HS thảo luận nhóm bàn, 2P, nội dung:
? Nếu hiểu hành động là “ việc làm cụ thể của con người nhằm một mục đích nhất định” thì việc làm của Lí Thông có phải là một hành động nói không? Vì sao?
Lêi nãi cña LÝ Th«ng ®îc coi lµ hµnh ®éng nãi .
? Qua bài tập trên, em hiểu hành động nói là gì? Cho VD về hành động nói?
- Yêu cầu HS đọc ghi nhớ 1 (62).
- Cho HS đọc lướt thầm 2 đoạn trích SGK.
- HS đọc đoạn trích 1.
? Trong đoạn trích ngoài câu đã phân tích, mỗi câu còn lại trong lời nói của LT đều nhằm một mục đích nhất định. Những mục đích ấy là gì?
- HS đọc đoạn trích.
- Cho HS thảo luận nhóm 2 bàn, 3P:
? Chỉ ra các hành động nói trong đoạn trích và cho biết mục đích của mỗi hành động?
? Qua các bài tập 1, 2 em hãy cho biết có những kiểu hành động nói nào?
- Cho HS đọc ghi nhớ. GV chốt ý chính.
HĐ3: Hướng dẫn HS luyện tập.
GV yªu cÇu häc sinh ®äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp . 
 H/đ cá nhân.
- BT2: Thảo luận nhóm 2 bàn:
+ Tổ 1: a + Tổ 3: c.
+ Tổ 2: b
- BT3: H/đ cá nhân
2
25
12
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập.
- Môc ®Ých : Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi.
- Có vì nghe Lí Thông nói, Thạch Sanh vội vã từ giã mẹ con Lí Thông ra đi.
- Lí Thông thực hiện mục đích của mình bằng lời nói.
- Việc làm của Lí Thông là một hành động vì có mục đích.
2. Ghi nhớ 1 (62)
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
1. Bài tập:
* Bài tập 1:
+ C1: thông báo.
+ C2: Cầu khiến đe doạ.
+ C3: Khuyªn b¶o 
+C4: Hứa hẹn.
Bài tập 2
- VËy b÷a sau ..ë ®©u ? -> Hái 
-Con sÏ ¨n ...th«n §oµi .-> b¸o tin 
- U nhÊt ®Þnh ... ®©y  ?-> hái 
- U kh«ng cho ...n÷a  ?-> hái 
- Khèn n¹n th©n ....Nµy!-> béc lé c¶m xóc . 
- Trêi ¬i ! -> c¶m th¸n béc lé c¶m xóc .
2. Ghi nhớ 2: SGK (63)
III. Luyện tập
Bµi tËp 1 
- TQT viÕt bµi HÞch nh»m môc ®Ých : khÝch lÖ tíng sÜ häc tËp Binh th yÕu níc . §ång thêi khÝch lÖ lßng tù t«n d©n téc . 
- C©u thÓ hiÖn râ môc ®Ých cña hµnh ®éng nãi : “ NÕu c¸c ng¬i biÕt chuyªn ...nghÞch thï” 
2. Bµi tËp 2 
Bµi tËp 3 
Anh ph¶i høa ....xa nhau ( ®iÒu khiÓn , ra lÖch ) 
- Anh høa ®i . ( ®iÒu khiÓn ) 
- Anh xin høa ( høa hÑn ) 
4 . Củng cố:1p
? Hãy xác định kiểu câu và hành động nói của những câu sau:
Anh chuyển giúp tôi tờ báo được không? (nghi vấn ® cầu khiến).
Cậu đã làm xong bài tập chưa? (nghi vấn ® hỏi).
5. Hướng dẫn học bài:1p
 ------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n: 28.2.09
Ngµy gi¶ng: 2.3.09
 TiÕt 98
 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5
A.Môc tiªu:
 Gióp HS hiÓu :
- ¦u nh­îc ®iÓm cña m×nh trong bµi viÕt vÒ néi dung &h×nh thøc tr×nh bÇy .qua ®ã cñng cè thÓ lo¹i v¨n thuyÕt minh 
 - RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông c¸c thÓ v¨n miªu t¶ ,tù sù ,biÓu c¶m vµ nghÞ luËn trong bµi thuyÕt minh mét c¸ch hîp lÝ 
 GD ý thøc ch÷a bµi 
B. ChuÈn bÞ:
- GV So¹n bµi, SGK, SGV,chÊm bµi
- HS: §äc tr­íc bµi, SGK, vë viÕt
C. C¸c b­íc lªn líp 
1.æn ®Þnh 
2.KiÓm tra bai cò 5p: Nh¾c l¹i bè côc bµi thuyÕt minh gåm mÊy phÇn ?
3.TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng:
H§ cña GV vµ HS
TG
Néi dung chÝnh
H§1:Khëi ®éng - C¸c em ®· viÕt bµi sè 5 ®Ó thÊy ®­îc ­u nh­îc ®iÓm qua bµi viÕt,h«m nay tiÕt tr¶ bµi 
2
H§2:Tr¶ bµi.
36
1.Tr¶ bµi 
§Ò :T.minh mét mãn ¨n mµ em yªu thÝch. 
 ? Më bµi cã nhiÖm vô g× ?
 ? Th©n bµi cã nhiÖm vô g× ? 
 ? C¸ch lµm nh­ thÕ nµo ?
2.Dµn ý :
+ MB : Giíi thiÖu chung vÒ mãn ¨n .
+ TB :
- Nguyªn vËt liÖu 
- C¸ch lµm :
 ? Yªu cÇu thµnh phÈm ph¶i ra sao ?
 - Yªu cÇu thµnh phÈm 
 +KB : Nªu c¶m nghÜ cña em.
GV nhËn xÐt ­u khuyÕt ®iÓm cña HS
3. NhËn xÐt ­u , khuyÕt ®iÓm:
 - ¦u : C¸c em hiÓu ®Ò, cã bè côc râ rµng 3 phÇn. Tr×nh bµy ®­îc c¸ch lµm .NhiÒu em diÔn ®¹t hµnh v¨n l­u lo¸t. BiÕt kÕt hîp miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m. §¶m b¶o chÝnh x¸c, sinh ®éng, hÊp dÉn.
 - Nh­îc : 1 sè em ch÷ viÕt cÈu th¶, dïng tõ , diÔn ®¹t lñng cñng, thiÕu phÇn yªu cÇu thµnh phÈm, néi dung s¬ sµi.
GV h­íng dÉn HS söa lçi
Lçi dïng tõ gäi em Hïng, Hoµng ,HuyÒn - Söa lçi.
Lçi diÔn ®¹t em Nhu , TuÕ .
C©u lñng cñng: Em HiÒn , Hïng...
4. Söa lçi:
 a. Lçi chÝnh t¶ : n-l ; r - g - d ; ch - tr ; x- s
Nãng - Lãng , chng - trng , ®ç xanh - ®ç sanh , l¸ dong - l¸ rong
 b. Lçi dïng tõ : Dïng kh«ng chÝnh x¸c, phï hîp.
 - Cho m× chÝnh. ->­íp m× chÝnh, h¹t tiªu, n­íc m¾m...
 c, Lçi diÔn ®¹t:
Söa:
1. khi lµm b¸nh giÇy lµ t­îng tr­ng cho m­a thuËn giã l¹nh
2.trong dÞp tÕt nguyªn ®¸n nhµ nµo còng cã tÊm b¸nh ch­ng ®Ó thê cóng tæ tiªn
3.Mét n¨m cã mÊy ngµy tÕt mÊy ngµy ®ã còng lµ lóc con ch¸u thê phông nhí ®Õn tæ tiªn
1.B¸nh giÇy t­îng tr­ng cho trêi.
2.Trong ngµy tÕt nhµ nµo còng cã b¸nh ch­ng ®Ó thê cóng tæ tiªn. 
3. Mét n¨m cã mÊy ngµy tÕt,con ch¸u s¾m lÔ , thê phông nhí ®Õn tæ tiªn.
Gäi em S¬i, Xíi ®äc bµi kh¸.
Bµi kÐm : TuÊn , TiÕn .
 5, §äc: ( H¹nh)
4. Cñng cè:1
 GV nhËn xÐt ý thøc ch÷a bµi cña HS
5. H­íng dÉn häc bµi . 1
 §äc l¹i- Ch÷a lçi sai,«n lý thuyÕt v¨n thuyÕt minh
 So¹n : N­íc §¹i ViÖt ta 
 Chó ý vµo néi dung cau hái SGK .
 -----------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n:2.3.09
Ngµy gi¶ng:5.3.09
	 TiÕt 99: 	 N­íc ®¹i viÖt ta
- NguyÔn Tr·i -
A. Môc tiªu cÇn ®¹t.
	- Häc sinh thÊy n­íc §¹i ViÖt ta lµ n­íc ®éc lËp bëi cã nÒn v¨n hiÕn l©u ®êi nh­ l·nh thæ riªng, phong tôc riªng, lÞch sö riªng. KÎ x©m l­îc nhÊt ®Þnh thÊt b¹i.
	ThÊy ®­îc ®o¹n v¨n cã ý nghÜa nh­ lêi Tuyªn ng«n ®äc lËp cña d©n téc ta ë TK XX. §Æc s¾c cña v¨n nghÞ luËn trong thÓ c¸o.
	- Gi¸o dôc häc sinh ý thøc vµ lßng tù hµo d©n téc.
	- RÌn luyÖn kü n¨ng ®äc v¨n biÒn ngÉu, ph©n tÝch.
B. ChuÈn bÞ:
	- Gi¸o viªn: Tranh ch©n dung NguyÔn Tr·i (phãng to)
	- Häc sinh: So¹n bµi.
C. C¸c b­íc lªn líp 
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KiÓm tra bµi cò 2p: Nªu néi dung c¬ b¶n cña bµi HÞch 
3. Bµi míi:
H§ cïa thÇy vµ trß
TG
Néi dung
Ho¹t ®éng1 : Khëi ®éng:
Gi¸o viªn treo tranh ch©n dung NguyÔn Tr·i lªn b¶ng.
Sau khi 2 ®¹i viªn binh bÞ diÖt, cïng kÕ v­¬ng Th«ng, tæng binh thµnh (Th¨ng Long) xin hµng §«ng §« ®Êt n­íc §¹i ViÖt s¹ch bãng giÆc. Ngµy 17 th¸ng 12 n¨m §inh Mïi, tøc th¸ng 1/1428, NguyÔn Tr·i th­a lÖnh cña Lª Th¸i Tæ (Lª Lîi) so¹n th¶o vµ c«ng bè b¶n B×nh Ng« §¹i C¸o ®Ó tuyªn bè cho toµn d©n ®­îc râ cuéc kh¸ng chiÕn 10 n¨m chèng giÆc Minh x©m l­îc ®· toµn th¾ng, non s«ng trë l¹i ®éc lËp, th¸i b×nh.
2
BN§C - B¶n thiªn cæ hïng v¨n - rÊt xøng ®¸ng ®­îc gäi lµ b¶n Tuyªn ng«n ®éc lËp lÇn thø 2 trong lÞch sö d©n téc ViÖt Nam.
Ho¹t ®éng 2: §äc – hiÓu v¨n b¶n 
30
I. §äc – th¶o luËn chó thÝch:
Gi¸o viªn h­íng dÉn ®äc: §äc víi giäng ®iÖu trang träng, hïng hån, tù hµo.
2 c©u ®Çu giäng trang träng, chËm r·i, nhÊn vµo c¸c tõ: Cèt ë, tr­íc lo, nhÞp 3/4.
- 4 c©u tiÕp ®äc nhanh h¬n 1 chót, ®äc râ phÐp ®èi: Tõ tr­íc - ®· l©u; nhÞp 5/2, 4/2.
- 2 c©u tiÕp; Chó ý ph©n biÖt râ c¸ch ®èi tõng tõ, nhÊn m¹nh tõ ®Ó . NhÞp 2/1/1/1/2/4.
- 8 c©u tiÕp ®äc giäng K§, tù hµo, nhÞp 4/3 3/4, 2/2.
Gi¸o viªn ®äc mÉu, häc sinh ®äc, nhËn xÐt.
1. §äc:
2. Th¶o luËn chó thÝch 
? Nh¾c l¹i ®«i nÐt vÒ t¸c gi¶?
? C¸o lµ 1 lo¹i thÓ v¨n nh­ thÕ nµo?
? Bµi C¸o ®­îc viÕt trong hoµn c¶nh thêi gian nµo ? 
Gv giíi thiÖu kÕt cÊu bµi c¸o 
P1: Nªu luËn ®Ò chÝnh nghÜa 
P2 : lËp b¶ng c¸o tr¹ng téi ¸c cña kÎ thï 
P3 : T¸i hiÖn cuéc kh¸ng chiÕn cña ta 
P4: Tuyªn bè ®éc lËp .
? C¨n cø vµo kÕt cÊu cña bµi c¸o . cho biÕt vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch ? 
? H·y nªu tãm t¨t néi dung chÝnh cña phÇn nµy ? 
 §o¹n trÝch nªu t­ t­¬ng nh©n nghÜa vµ chÝnh nghÜa cña cuéc kh¸ng chiÕn 
Gv h­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu mét sè chó thÝch kh¸c : 1,2,3,4
? Bµi C¸o thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo ? V× sao ? 
V¨n nghÞ luËn : ®­îc viÕt theo ph­¬ng thøc lËp luËn , lÊy lÝ lÏ vµ dÉn chøng lµm c¬ së t­ t­ëng ®éc lËp d©n téc . 
Häc sinh chó ý vµo hai c©u ®Çu , gi¶i thÝch nh©n nghÜa 
? T­ t­ëng cèt lâi cña “nh©n nghÜa” lµ g× ?
 GV : §Æt trong hoµn c¶nh cña NGuyÔn Tr·i viÕt bµi” B×nh Ng« ®¹i c¸o” th× ng­êi d©n mµ t¸c gi¶ nãi tíi lµ ng­êi d©n §¹i ViÖt ®ang bÞ x©m l­îc , cßn kÎ b¹o tµn lµ giÆc Minh c­íp n­íc .
? VËy cã thÓ hiÓu néi dung t­ t­ëng nh©n nghÜa ®­îc nªu trong bµi nµy thÕ nµo ? 
MR: nh©n nghÜa kh«ng nh÷ng ®Æt trong quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi mµ cßn trong quan hÖ gi÷a d©n téc víi d©n téc . §ã lµ sù ph¸t triÓn cña t­ t­ëng nh©n nghÜa ë NguyÔn Tr·i so víi c¸c nhµ nho tr­íc ®©y 
Häc sinh ®äc phÇn 2 
Gi¶ng : Khi nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu n­íc chèng x©m l­îc th× b¶o vÖ ®éc lËp còng lµ viÖc lµm nh©n nghÜa . Bëi cã b¶o vÖ ®Êt n­íc th× míi b¶o vÖ ®­îc d©n , míi thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých cao c¶ lµ yªn d©n .
? §Ó kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn d©n téc , t¸c gi¶ dùa vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? 
? Khi nh¾c ®Õn c¸c triÒu ®¹i §¹i ViÖt x©y nÒn ®éc lËp song song cïng c¸c triÒu ®¹i Trung Hoa vµ c¸c hµo kiÖt n­íc ta ®êi nµo còng cã .
T¸c gi¶ dùa trªn nh÷ng chøng cí lÞch sö nµo ? 
- C¸c triÒu ®¹i §¹i ViÖt tõ TriÖu §inh , LÝ TrÇn x©y nÒn ®éc lËp trong c¸c cuéc ®­¬ng ®Çu víi triÒu ®¹i H¸n , §­êng , Tèng , Nguyªn cña ph­¬ng B¾c . 
? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®­a c¸c dÉn chøng song song nh­ vËy ? Nh»m môc ®Ých g× ? 
? NhiÒu ý kiÕn cho r»ng ý thøc d©n téc ë ®o¹n trÝch n­íc §¹i ViÖt ta lµ sù tiÕp nèi vµ ph¸t triÓn ý thøc d©n téc ë bµi th¬ “ S«ng nói n­íc Nam” , v× sao ? 
V× quan niÖm quèc gia hoµn chØnh h¬n 
- S«ng nói n­íc Nam : t¸c gi¶ nãi ®Õn hai yÕu tè lµ l·nh thæ vµ chñ quyÒn 
- N­íc §¹i ViÖt ta : NguyÔn Tr·i bæ sung ba yÕu tè : V¨n hiÕn , phong tôc tËp qu¸n , truyÒn thèng lÞch sö . 
Sù s©u s¾c thÓ hiÖn ë chç NguyÔn Tr·i kh¼ng ®Þnh v¨n hiÕn vµ truyÒn thèng lÞch sö lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i bÒn v÷ng cña mét quèc gia ®éc lËp . 
Häc sinh chó ý vµo 6 c©u cuèi 
? TruyÒn thèng §¹i ViÖt cßn ®­îc lµm râ h¬n qua c¸c chøng cí nµo ? 
? Chó ý vµo h×nh thøc c¸c c©u v¨n vµ cho biÕt t¸c gi¶ ®· sö dông kiÓu c©u g× ? T¸c dông ? 
? Hai c©u kÕt cã ý nghÜa thÕ nµo ? 
Ho¹t ®éng 3 : Tæng kÕt ghi nhí 
? §o¹n trÝch cho ta nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c nµo vÒ ®Êt n­íc §¹i ViÖt 
- Cã nÒn ®éc lËp 
- Cuéc kh¾ng chiÕn chèng qu©n Minh lµ cuéc kh¸ng chiÕn v× d©n chÝnh nghÜa . 
? Néi dung nh©n nghÜa vµ d©n téc ®­îc tr×nh bµy trong v¨n b¶n cã nÐt nghÖ thuËt nµo ®Æc s¾c ? 
- Giµu chøng cí lÞch sö 
- Giµu c¶m xóc tù hao 
- Giäng v¨n hïng hån , lêi v¨n biÒn ngÉu nhÞp nhµng 
? Qua v¨n b¶n em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ ? 
Lµ ng­êi ®¹i diÖn cho t­ t­ëng nh©n nghÜa vµ ý thøc d©n téc , giµu lßng yªu n­íc th­¬ng d©n 
Häc sinh ®äc ghi nhí .
Ho¹t ®éng4: LuyÖn tËp 
Häc sinh ®äc bµi tËp 1 SGK 
Häc sinh th¶o luËn nhãm 4 p
4
5
- T¸c gi¶: NguyÔn Tr·i lµ nhµ yªu n­íc , anh hïng d©n téc , danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi . 
- C¸o lµ thÕ v¨n nghÞ luËn cæ, th­êng ®­îc v­a chóa hoÆc thñ lÜnh dïng ®Ó tr×nh bµy mét chñ tr­¬ng hay c«ng bè kÕt qu¶ mét sù nghiÖp ®Ó mäi ng­êi cïng biÕt.
- B×nh Ng« ®¹i c¸o : s¸ng t¸c vµo cuèi n¨m 1427 ®Çu 1428 khi cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh hoµn toµn th¾ng lîi . 
- VÞ trÝ : N»m ë phÇn ®Çu cña ®o¹n trÝch 
II. Bè côc :2 phÇn 
- Hai c©u ®Çu : t­ t­ëng nh©n nghÜa cña cuéc kh¸ng chiÕn 
- Cßn l¹i : Ch©n lÝ ®éc lËp d©n téc 
III. T×m hiÓu v¨n b¶n 
1 . T­ t­ëng nh©n nghÜa 
- Nh©n nghÜa : yªn d©n, trõ b¹o 
-> Nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu n­íc chèng x©m l­îc 
2. Ch©n lÝ ®éc lËp d©n téc 
- NÒn v¨n hiÕn l©u ®êi 
- C­¬ng vùc l·nh thæ 
- Phong tuch tËp qu¸n 
- LÞch sö vµ truyÒn thèng d©n téc 
- T¸c gi¶ so s¸nh c¸c triÒu ®¹i n­íc ta víi c¸c triÒu®¹i ph­¬ng b¾c lµ ®Ó kh¼ng ®Þnh t­ c¸ch ®éc lËp cña n­íc ta , ®Ò cao ý thøc tù t«n d©n téc . 
- TruyÒn thèng d©n téc cßn ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chøng cí lÞch sö : 
“ L­u C«ng tham c«ng nªn thÊt b¹i 
S«ng BÆch §»ng giÕt t­¬i ¤ M· ...
-> T¸c gi¶ sö dông c¸c c©u v¨n biÒn ngÉu sãng ®«i . Lµm næi bËt c¸c chiÕn c«ng cña ta vµ thÊt b¹i cña ®Þch . Hai c©u kÕt kh¼ng ®Þnh sù thËt oai hïng vµ vang lªn niÒm tù hµo cña d©n téc §¹i ViÖt 
IV. Ghi nhí 
V. LuyÖn tËp 
Sù tiÕp nèi vµ ph¸t triÓn ý thøc d©n téc trong ®o¹n trÝch “ N­íc §¹i ViÖt ta” 
-Sù tiÕp nèi : N­íc ta cã ®éc lËp chñ quyÒn v× cã vua riªng , cã c­¬ng vùc riªng kh«ng chÞu khuÊt phôc tr­íc qu©n x©m l­îc 
- Sù ph¸t triÓn : cã bÒ dµy lÞch sö ®Êu tranh , mét nÒn ®éc lËp ®­îc x©y dùng trªn t­ t­ëng nh©n ngi· , v× d©n
4. Cñng cè:1
	- Kh¸i qu¸t tr×nh tù lËp luËn cña “N­íc §¹i ViÖt ta” b»ng 1 s¬ ®å 
5 . H­íng dÉn häc bµi :1 
 Häc kÜ bµi 
 So¹n : Hµnh ®éng nãi 
 Chó ý hÖ thèng bµi tËp 
__________________________________
Ngµy so¹n:4.3.09
Ngµy gi¶ng:7.3.09
 TiÕt 100 	 
 Hµnh ®éng nãi (TiÕp)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t.
	- Cñng cè l¹i kiÕn thøc vÒ hµnh ®éng nãi, ph©n biÖt ®­îc hµnh ®éng nãi trùc tiÕp vµ hµnh ®éng nãi gi¸n tiÕp.
	- RÌn luyÖn kü n¨ng x¸c ®Þnh hµnh ®éng nãi trong giao tiÕp vµ vËn dông hµnh ®éng nãi cã hiÖu qu¶ ®Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých giao tiÕp.
B. ChuÈn bÞ:
	- Gi¸o viªn: B¶ng phô.
	- Häc sinh: So¹n kü bµi.
C.C¸c b­íc lªn líp 
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KiÓm tra bµi cò 3p : ThÕ nµo lµ hµnh ®éng nãi ? cã mÊy kiÓu hµnh ®éng nãi ? 
3. Bµi míi:
H§ cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung
H§1:Khëi ®éng 
Giê tr­íc c¸c em ®· hµnh ®éng nãi vµ mét sè kiÓu hµnh ®éng nãi th­êng gÆp . VËy gi÷a hµnh ®éng nãi víi c©u ph©n lo¹i theo môc ®Ých nãi cã quan hÖ víinhau nh­ thÕ nµo ? 
Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm 
Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc vÝ dô.
2
23
I. C¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi:
1.Bµi tËp 
*Bµi tËp 1
? §¸nh sè thø tù tr­íc mèi c©u trÇn thuËt trong ®o¹n trÝch?
? X¸c ®Þnh môc ®Ých nãi cña nh÷ng c©u Êy b»ng c¸ch ®¸nh dÊu (+) vµo « thÝch hîp vµ ®¸nh dÊu (-) vµo « kh«ng thÝch hîp treo b¶ng tæng hîp sau?
Gi¸o viªn treo b¶ng phô.
Gi¸o viªn gäi häc sinh lªn b¶ng ®iÒn.
 C©u
Môc ®Ých
1
2
3
4
5
Hái
-
-
-
-
-
Tr×nh bµy
+
+
+
-
-
§iÒu khiÓn
-
-
-
+
+
Høa hÑn
-
-
-
-
-
Béc lé c¶m xóc
-
-
-
-
-
Gv yªu cÇu häc sinh ®äc bµi tËp 2
*Bµi tËp 2
Gi¸o viªn sö dông b¶ng phô ®Ó trèng kiÓu hµnh ®éng nãi 
Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn 
®iÒn kiÓu hµnh ®éng nãi phï hîp víi kiÓu c©u vµ lÊy vÝ dô 
Häc sinh th¶o luËn (NL) 4 p
Häc sinh tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn . Gv nhËn xÐt – kÕt luËn
KiÓu c©u
KiÓu hµnh ®éng nãi
VÝ dô
C¸ch thùc hiÖn 
Nghi vÊn
Dïng ®Ó hái
- B¹n ®· häc bµi xong ch­a?
Trùc tiÕp
CÇu khiÕn
Dïng ®Ó ®iÒu khiÓn
- Em söa hé anh c¸i bµn nµy nhÐ . 
Trùc tiÕp
C¶m th¸n
Dïng ®Ó béc lé c¶m xóc
- ¤i, b«ng hoa ®Ñp qu¸!
Trùc tiÕp
TrÇn thuËt
Tr×nh bµy, høa hÑn.
- ChiÒu mai, chóng m×nh sÏ cïng häc nhãm.
Trùc tiÕp
Gi¸o viªn gi¶ng : Nh­ vËy mçi hµnh ®éng nãi ®­îc thùc hiÖn b»ng kiÓu c©u cã chøc n¨ng chÝnh phï hîp víi hµnh ®éng ®ã gäi ®ã lµ c¸ch dïng trùc tiÕp .
 Cßn c¸c c©u trong ®o¹n v¨n ë bµi tËp 1 cïng lµ c©u trÇn thuËt, nh­ng chóng cã thÓ cã nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau vµ thùc hiÖn nh÷ng häat ®éng nãi kh¸c nhau ng­êi ta ®ã lµ c¸ch dïng gi¸n tiÕp .
? VËy tõ ®ã h·y cho biÕt cã mÊy c¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi ? c¸ch thøc thùc hiÖn hµnh ®éng nãi ®ã ? 
2. NhËn xÐt 
- Cã hai c¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi 
+ Trùc tiÕp : hµnh ®éng nãi thùc hiÖn b»ng kiÓu c©u cã chøc n¨ng chÝnh phï hîp víi hµnh ®éng ®ã
+ Gi¸n tiÕp : hµnh ®éng nãi thùc hiÖn b»ng kiÓu c©u kh¸c .
Gi¸o viªn ®äc ghi nhí.
Gi¸o viªn cïng häc sinh t×m nh÷ng vÝ dô vÒ c¸ch dïng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp cho c¸c kiÓu c©u cßn l¹i.
- B¹n mua hé tí quyÓn s¸ch nµy ®­îc kh«ng ? -> c©u nghi vÊn dïng ®Ó ®iÒu khiÓn -> gi¸n tiÕp 
3. Ghi nhí: SGK.
H§3: luyÖn tËp
15
II: LuyÖn tËp:
1. Bµi tËp 1:
? T×m c¸c c©u nghi vÊn trong bµi HÞch t­íng sü? cho biÕt nh÷ng c©u Êy ®­îc dïng ®Ó lµm g×?
? VÞ trÝ cña mçi c©u nghi vÊn trong
 tõng ®o¹n v¨n cã liªn quan nh­ thÕ nµo ®Õn môc ®Ých nãi cña nã?
- C©u nghi vÊn ë ®o¹n ®Çu t¹o t©m thÕ cho c¸c t­íng sÜ chuÈn bÞ nghe nh÷ng lÝ lÏ cña t¸c gi¶
- Nh÷ng c©u nghi v©n tiÕp thuyÕt phôc ®éng viªn khÝch lÖ t­íng sÜ 
- -> Kh¼ng ®Þnh : chØ cã 1 con ®­êng lµ chiÕn ®Êu ®Õn cïng ®Ó b¶o vÖ bê câi
- Tõ xa c¸c bËc trung thÇn nghÜa ... ®êi nµo kh«ng cã? -> kh¼ng ®Þnh.
- Lóc bÊy giê... ®­îc kh«ng? -> kh¼ng ®Þnh.
- Lóc ... kh«ng muèn .... ®îc kh«ng? -> kh¼ng ®Þnh.
- V× sao vËy? -> g©y sù chó ý.
- NÕu vËy, råi ®©y sau khi giÆc 
....... ®õng trong trêi ®Êt n÷a?
2. Bµi tËp 2:
Häc sinh ®äc bµi tËp 2 SGK vµ nªu yªu cÇu cña bµi tËp . 
Häc sinh lµm bµi 
a. C¶ 4 c©u ®Òu lµ c©u trÇn thuËt -> môc ®Ých cÇu khiÕn.
-> H×nh thøc diÔn ®¹t Êy lµm cho lêi cña B¸c trë lªn gÇn gòi víi quÇn chóng nh©n d©n
 b... §iÒu mong muèn... thÕ giíi...
-> C©u trÇn thuËt cã môc ®Ých cÇu khiÕn.
=> H×nh thøc diÔn ®¹t nµy lµm cho ai còng thÊy nguyÖn väng thiÕt tha cña B¸c còng chÝnh lµ nguyÖn väng cña toµn d©n.
Häc sinh ®äc bµi tËp 3 SGK vµ nªu yªu c©u 
3. Bµi tËp 3.
? T×m c¸c c©u cã môc ®Ých cÇu khiÕn?
? Mçi c©u Êy thÓ hiÖn quan hÖ giòa c¸c nh©n vËt vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt nh­ thÕ nµo?
Bµi tËp 4,5 gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh vÒ lµm . 
* Lêi DÕ Cho¾t.
- Song anh cã cho phÐp em míi d¸m nãi.
- Anh ®· nghÜ th­¬ng em nh­ thÕ nµy ... th× em còng ch¹y sang.
* Lêi DÕn MÌn:
- §­îc, chó m×nh cø nãi th¼ng thõng ra nµo.
- Th«i, im c¸i ..... Êy ®i.
* NhËn xÐt:
- DÕn Cho¾t yÕu ®uèi nªn nãi lêi ®Ò nghÞ mét c¸ch khiªm nhêng, nh· nhÆn.
- DÕ mÌn ý thÕ lµ kÎ m¹nh nªn giäng ®iÖu ra lÖnh h¸ch dÞch, huªnh hoang.
4. Cñng cè:1p
Hµnh ®éng nãi
GV Cñng cè b»ng s¬ ®å sau . 
Kh¸i niÖm hµnh ®éng nãi
C¸c kiÓu hµnh ®éng nãi
C¸ch thøc thùc hiÖn hµnh ®éng nãi
Gi¸n tiÕp 
Trùc tiÕp
®iÒu khiÓn 
Tr×nh bµy
Béc lé c¶m xóc 
Hái 
Høa hÑn 
5. H­íng dÉn häc bµi:1p
	- Bµi cò: Häc ghi nhí lµm bµi tËp 4,5.
	- Bµi míi: So¹n héi tho¹i.
___________________________________________________