Giáo án môn Ngữ văn 9 - Tiết 141 đến tiết 145

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài TIẾT 141
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs:
- Học sinh cảm nhận được tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc chiến đấu gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của ba cô thanh nỉên xung phong trên cao điểm trên đường Trường Sơn thời kì chống Mĩ. Thấy được nét đặc sắc trong cách kể chuyện, miêu tả nhân vật của tácgiả
 - Rèn kĩ năng phân tích tác phảm truyện: cốt truỵên, nhân vật, nghệ thuật kể chuyện
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK – SGV Ngữ văn 9 T2; TLTK
- Trò: Đọc soạn trước
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định tổ chức
 9A 5 9A1 
2. Kiểm tra
3. Bài mới
HĐ 1 Khởi động: Trong những năm tháng kháng chiến chống Mĩ gian khổ và ác liệt, con đường huyết mạch Trường Sơn đã từng chịu biết bao bom đạn của kẻ thù. Chúng trút bom xuống Trường Sơn hòng cắt đứt con đường huyết mạch từ Bắc vào Nam. trong thử thách ác liệt đó, nhiều tấm gương bộ đội thanh niên xung phong đã hi sinh cả tuổi thanh xuân của mình dù trong hoàn cảnh nào cũng quyết giữ vững mạch múa giao thông, nối liền tiền tuyến với hậu phương. “Những ngôi sao xa xôi” kể về một tốp ba cô gái thanh niên xung phong trên cao điểm Trường Sơn trong những năm hào hùng ấy.
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
HĐ2 HD Đọc và tìm hiểu chú thích
HS Đọc chú thích về tác giả
? Nêu vài nét về tác giả
? Hoàn cảnh sáng tác
GV cho hs đọc văn bản
HS đọc
Kể tóm tắt truyện
 Ba coâ thanh nieân xung phong (Thao, Phöông Ñònh, Nho)laøm 1 toå trinh saùt maët ñöôøng treân tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn trong thôøi choáng Mó. Toå tröôûng laø Thao, lôùn tuoåi hôn Ñònh vaø Nho.Nhieäm vuï cuûa hoï laø quan saùt ñòch neùm bom, ño khoái löôïng ñaát ñaù phaûi san laáp, ñaùnh daáu vò trí cuûa caùc quaû bom chöa noå vaø phaù bom. Coâng vieäc heát söùc nguy hieåm. Ñaëc bieät phaûi ñoái dieän vôùi thaàn cheát trong moãi laàn phaù bom. Hoï ôû trong 1 caùi hang ñaù maùt laïnh, ngay döôùi chaân cao ñieåm, taùch xa ñôn vò. Cuoäc soáng vaø chieán ñaáu cuûa 3 coâ gaùi raát nguy hieåm nhöng vaãn bình thaûn, töôi vui, hoàn nhieân khoâng keùm phaàn laõng maïn, ñaëc bieät raát yeâu thöông nhau, maëc duø moãi ngöôøi 1 caù tính. Phöông Ñònh- nhaân vaät chính- laø coâ gaùi Haø Noäi xinh xaén, giaøu tình caûm, thích thô moäng hay nhôù veà kæ nieäm thôøi nieân thieáu, nhöõng ngaøy ôû Haø Noäi vôùi gia ñình. Phaàn cuoái truyeän taäp trung taû taâm traïng vaø haønh ñoäng cuûa caùc coâ gaùi treû, nhaát laø Phöông Ñònh trong traän phaù bom, Nho bò thöông. Thao vaø Ñònh voâ cuøng lo laéng, saên soùc baïn. Moät traän möa ñaù baát ngôø treân cao ñieåm khieán caùc coâ gaùi heát söùc vui thích.
 ? Bố cục của văn bản
? Ngôi kể. Tác dụng của ngôi kể
HĐ 3 HD tìm hi ểu v ăn b ản
*HS ñoïc töø ñaáu  coù khi suốt đêm
? Truyeän coù nhöõng nhaân vaät naøo? Ai laø nhaân vaät chính?
? Hoaøn caûnh soáng cuûa 3 coâ thanh nieân xung phong ntn?
? Caù tính cuûa 3 coâ gaùi ntn?
? Maëc duø 3 coâ gaùi coù caù tính vaø hoaøn caûnh rieâng khoâng gioáng nhau, nhöng ñeàu coù chung phaåm chaát ntn?
? Neùt rieâng cuûa caùc coâ ?
I. Tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
1-Taùc giaû : Leâ Minh Khueâ sinh 1949, queâ Thanh Hoaù. Laø caây buùt truyeän ngaén chuyeân vieát veà cuoäc soáng chieán ñaáu cuûa tuoåi treû ôû tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn.
2. Tác phẩm
 “Nhöõng ngoâi sao xa xoâi” saùng taùc 1971, vieát veà cuoäc soáng chieán ñaáu cuûa thanh nieân ôû tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn.
II. Đọc và tìm hiểu chú thích
1. Đọc, kể tóm tắt truyện
2. Chú thích
III. Thể loại, bố cục
1. Bố cục
+[I]: töø ñaàu  ngoâi sao treân muõ =>Cuoäc soáng cuûa 3 coâ trinh saùt maët ñöôøng.
+[II]: “Theá naøo  chò Thao baûo=> Moät laàn phaù bom, Nho bò thöông. Hai chò em lo laéng, saên soùc.
+[III]: Coøn laïi =>Sau phuùt nguy hieåm, hai chò em noái nhau haùt. Nieàm vui cuûa 3 ngöôøi tröôùc traän möa ñaù ñoät ngoät.
2. Ngôi kể
 Truyeän ñöôïc traàn thuaät töø nhaân vaät Phöông Ñònh ôû ngoâi thöù nhaát. Coù taùc duïng phuø hôïp vôùi noäi dung taùc phaåm vaø taïo ñieàu khieän thuaän lôïi ñeå taùc giaû mieâu taû, bieåu hieän theá giôùi taâm hoàn, nhöõng caûm xuùc vaø suy nghó cuûa nhaân vaät.
IV. Tìm hiểu văn bản
1. Hoàn cảnh sống chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong 
*Hoaøn caûnh soáng vaø chieán ñaáu:
 + Treân 1 cao ñieåm, giöõa vuøng troïng ñieåm cuûa tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn.
 + Coâng vieäc : ño khoái löôïng ñaát laáp vaøo hoá bom, ñeám bom chöa noå, phaù bom.
 =>Coâng vieäc caêng thaúng, ñoøi hoûi phaûi duõng caûm vaø heát söùc bình tónh
*Caù tính :
 +Phöông Ñònh nhaïy caûm, hoàn nhieân, thích mô moäng, voâ tö hay soáng vôùi nhöõng kæ nieäm, thích ngaém mình trong göông.
 +Chò Thao ngöôøi töøng traûi, thieát thöïc coù nhieàu döï tính veà töông lai, trong coâng vieäc bình tónh, cöông quyeát, taùo baïo, nhöng raát sôï maùu, thích cheùp baøi haùt.
 +Nho luùc böôùng bænh, maïnh meõ, luùc laàm lì cöïc ñoan, thích theâu hoa röïc rôõ treân goái
*Phaåm chaát chung:
 +Coù tinh thaàn traùch nhieäm cao ñoái vôùi coâng vieäc, giaøu loøng duõng caûm, tình ñoàng ñoäi gaén boù.
 +Deã xuùc caûm, hay mô moäng, deã vui buoàn, thích laøm ñeïp cho cuoäc soáng.
 Nét riêng: Nho thích theâu thuøa, chò Thao thích cheùp baøi baùt, Ñònh thích ngaém mình trong göông, ngoài boù goái mô moäng vaø haùt.
4. Củng cố: Hoàn cảnh sống và cá tính của các cô gái thanh niên xung 
 phong
5. HDVN: Soạn trước : Nhân vật Phương Định
------------------------------------------------------
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài TIẾT 142
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs:
- Học sinh cảm nhận được tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc chiến đấu gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của ba cô thanh nỉên xung phong trên cao điểm trên đường Trường Sơn thời kì chống Mĩ. Thấy được nét đặc sắc trong cách kể chuyện, miêu tả nhân vật của tácgiả
 - Rèn kĩ năng phân tích tác phảm truyện: cốt truỵên, nhân vật, nghệ thuật kể chuyện
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK- SGV Ngữ văn 9 T2; TLTK
- Trò: Đọc soạn trước
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định tổ chức
 9A 5 9A1 
2. Kiểm tra
3. Bài mới
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
*HS ñoïc “Toâi laø con gaùi Haø Noäi sao treân muõ”
H:Phöông Ñònh xuaát thaân töø ñaâu?
 ? Cuõng nhö caùc coâ gaùi môùi lôùn, Phöông Ñònh quan taâm ñeán hình thöùc cuûa mình ntn?
? Beân caïnh nhöõng tính caùch chung nhö hai ñoàng ñoäi cuøng toå, em thaáy Phöông Ñònh coù nhöõng rieâng gì veà taâm hoàn?
? Cuõng gioáng 2 nöõ ñoàng ñoäi, tình caûm cuûa Phöông Ñònh ñoái vôùi nam chieán só ntn?
? Taùc giaû mieâu taû caùch phaù bom cuûa Phöông Ñònh ntn?
? Maëc duø ñaõ quen vôùi coâng vieäc ngay hieåm, nhöng moãi laàn phaù bom noå chaäm dieãn bieán taâm lí cuûa Phöông Ñònh ñöôïc mieâu taû ntn?
? Nhöõng chi tieát naøo noùi leân tình yeâu thöông ñoàng ñoäi vaø tính caùch dòu daøng cuûa coâ?
? Neâu neùt ñaëc saéc ngheä thuaät
HĐ 4 Tổng kết
? Vì sao truyeän coù teân laø “Ngöõng ngoâi sao xa xoâi”
Töø aùnh maét nhìn xa xaêm cuûa Phöông Ñònh, lôùi caùc anh boä ñoäi, laùi xe ca ngôïi hoï, hình aûnh mô moäng laõng maïn, ñeïp vaø trong saùng laïi phuø hôïp vôùi nhöõng coâ gaùi mô moäng ñang soáng vaø chieán ñaáu treân cao ñieåm.
IV. T ìm hi ểu v ăn b ản
2. Nhân vật Phương Định
-Laø con gaùi Haø Noäi.
-Hình thöùc: hai bím toùc daøy, meàm, coå cao, caëp maét daøi daøi, maøu naâu.
-Taâm hoàn : nhaïy caûm, kieâu kì, ñieäu, hoàn nhieân, hay mô moäng vaø thích haùt.
-Tình caûm : 
 +Vui vaø töï haøo khi caùc anh lính ñeå yù vaø coù thieän caûm.
 +Yeâu meán vaø caûm phuïc taát caû caùc chieán só.
-Coâng vieäc phaù bom :
 +Ñeán gaàn quaû bom, caûm thaáy coù aùnh maét chieán só khoâng sôï  khoâng ñi khom. 
 +Caån thaän boû goùi thuoác mìm xuoáng  chaâm ngoøi, khoaû ñaát, chaïy ñeán choã aån naáp.
-Dieãn bieán taâm lí :
 +Tieáng ñoäng saéc nhö cöùa vaøo da thòt, ruøng mình.
 +Tim ñaäp khoâng roõ.
 +Nghó ñeán caùi cheát.
 +Chôø ñôïi mìn noå, bom noå.
 +Khi bom noå: ngöïc nhoùi, maét cay, buoàn noân.
=>Hoài hoäp, lo laéng, caêng thaúng, duõng caûm, coù yù thöùc traùch nhieäm
 Tính caùch dòu daøng, yeâu thöông ñoàng ñoäi : moi ñaát, beá Nho ñaët leân ñuøi mình, röûa cho Nho, tieâm thuoác, pha söõa cho Nho.
 3-Ngheä thuaät :
-Phöông thöùc traàn thuaät.
-Ngoâi thöù nhaát taïo taâm lí vaø tính caùch nhaân vaät töï nhieân.
-Gioïng ñieäu vaø ngoân ngöõ töï nhieân, gaàn vôùi khaåu ngöõ.
-Caâu ngaén, nhòp nhanh taïo khoâng khí khaån tröông nôi chieán tröôøng.
V. Tổng kết
 SGK
4. Củng cố: Nh ân v ật Ph ư ơng Đ ịnh
5. HDVN: Chuẩn bị cho chương trình địa ph ương
------------------------------------------------------
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài TIẾT 143
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG 
PHẦN TẬP LÀM VĂN
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs: 
Ôn lại kiến thức về văn nghị luận nói chung, nghị luận về một sự việc hiện tượng xã hội nói riêng
- Rèn luyện kĩ năng nói cho HS
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK - SGV
- Trò: Viết, nộp bài từ tuần 24
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định tổ chức
 9A 5 9A1 
2. Kiểm tra
3. Bài mới
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
HĐ 1 Chuẩn bị
GV cho các tổ tập trung theo nhóm để thảo luận vấn đề, thống nhất bài nói trước lớp
 Cử thành viên nói
HĐ 2 Thực hành
- Thành viên tổ lên trình bày
- HS còn lại nhận xét
+ Nội dung
+ Lời trình bày: Ngữ điệu, âm lượng 
- GV chốt
I. Chuẩn bị.
- HS chuẩn bị bài theo tổ
II. Luyện nói
- Các tổ cử thành viên nói trước lớp
- Các thành viên nhận xét
4. Củng cố: Cách làm một bài văn nghị luận về một sự việc hiện tượng ở 
 địa phương. Cách trình bày bài nói
5. HDVN: Soạn Biên bản
------------------------------------------------------
	Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài TIẾT 144
TRẢ BÀI VIẾT SỐ 7
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs:
- Ôn tập về văn nghị luận nói chung, kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện , đoạn trích nói riêng
- Củng cố các kĩ năng về việc xây dựng bố cục, tạo liên kết và diễn đạt trong bài văn nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích
- Rút kinh nghiệm qua bài viết cụ thể.
II. Chuẩn bị.
- Thầy: Chấm bài - chỉ ra lỗi
- Trò: Sửa lỗi
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định tổ chức
 9A 5 9A1 
2. Kiểm tra
3. Bài mới
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
HĐ1 HD Chữa bài
HS Đọc đề đã cho
? Kỉểu bài 
? Vấn đề trong bài
? Lập dàn ý
HS lập dàn ý 
HĐ 2 Nhận xét bài làm
GV nh ận x ét b ài l àm c ủa HS
- Ưu đ iểm
- Nhược điểm
H Đ 3 Đọc bài mẫu
GV đọc các đoạn văn viết tốt
H Đ 4 Trả bài - Lấy điểm- Sửa lỗi
Hs nhận bài 
Đổi bài để sửa lỗi
GV cho HS tự rút kinh nghiệm làm bài
I Chữa bài
- Kiểu bài
- Vấn đề
- Dàn ý
 A-Môû baøi (1 đ Điểm)
-Giôùi thieäu nhaø thô Y Phöông, baøi thô “Noùi vôùi con”
-Veû ñeïp cuûa baøi thô : tình cha con.
 B -Thaân baøi (8 Điểm)
 * Đoạn ñaàu laø hình aûnh ñaàm aám cuûa gia ñình: ñoù laø ñöùa con nhoû taäp ñi trong nieàm vui möøng cuûa cha meï lớn lên trong sự che chở đùm bọc của núi rừng. 
“cho”, ngöôøi ñoïc coù theå nhaän ra loái soáng tình nghóa cuûa “ngöôøi ñoàng mình”. Queâ höông laø chieác noâi ñöa con vaøo cuoäc soáng eâm ñeàm.
 *Ngöôøi cha nhaéc con veà nhöõng phaåm chaát toát ñeïp cuûa “ngöôøi ñoàng mình” :
 *Keát thuùc baøi thô laø ngöôøi cha khuyeân con. Caùi ñieàu ngöôøi cha daën con thaät ngaén goïn, haøm xuùc maø saâu saéc, ñoàng thôøi laïi coù chuùt nghieâm nghò cuûa meänh leänh traùi tim 
 C-Keát baøi (1 đ Điểm)
-Khaúng ñònh giaù trò cuûa baøi thô, ñeå laïi aán töôïng toát trong loøng ngöôøi ñoïc : veà tình cha con cao quyù.
-Laø 1 ngöôøi con, chuùng ta phaûi laøm gì ñeå thöïc hieän toát lôøi khuyeân ñoù?
II. Nhận xét đánh giá bài viết
1. Ưu điểm
2. Nhược điểm
III. Đọc bài mẫu
1. Đoạn mở bài
2. Đoạn thân bài
3. Đoạn kết bài
IV. Trả bài
- Nhận bài
- Đổi bài để sửa lỗi
4. Củng cố: Kinh nghiệm làm bài nghị luận
5. HDVN: Soạn bài Biên bản
------------------------------------------------------
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài TIẾT 145
BIÊN BẢN
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs:
-Phaân tích ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa bieân baûn vaø lieät keâ ñöôïc caùc loaïi bieân baûn thöôøng gaëp trong thöïc teá cuoäc soáng.
-Vieát ñöôïc 1 bieân baûn söï vuï hoaëc hoäi nghò.
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK – SGV Ngữ văn 9
- Trò: Đọc soạn trước
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định tổ chức
 9A 5 9A1 
2. Kiểm tra
3. Bài mới
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu khaùi nieäm 
?Theá naøo laø bieân baûn?
Hoaït ñoäng 2 : Ñaëc ñieåm cuûa bieân baûn
*HS ñoïc 2 bieân baûn
Hai bieân baûn ghi laïi nhöõng söï vieäc gì?
Bieân baûn phaûi ñaït nhöõng yeâu caàu gì veà noäi dung vaø hình thöùc?
? Ngoaøi 2 bieân treân, em haõy keå teân 1 soá bieân baûn khaùc thöôøng gaëp trong thöïc teá?
HĐ 3 Caùch vieát bieân baûn
? Phaàn môû ñaàu cuûa bieân baûn goàm nhöõng muïc gì? 
Teân cuûa bieân baûn ñöôïc vieát ntn?
? Phaàn noäi dung cuûa bieân baûn goàm nhöõng muïc gì?
? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch ghi caùc noäi dung naøy trong bieân baûn?
? Tính chính xaùc, cuï theå cuûa bieân baûn coù giaù trò ntn?
? Phaàn keát thuùc bieân baûn coù nhöõng muïc naøo?
? Muïc kí teân döôùi bieân baûn noùi leân ñieàu gì?
HĐ 4 Tổng kết
HĐ 5 Luy ện tập
 HS làm việc theo nhóm
Nhóm cử đại diện lên trình bày
I-Khaùi nieäm bieân baûn :
-Bieân baûn laø loaïi vaên baûn ghi cheùp laïi nhöõng söï vieäc ñaõ xaûy ra hoaëc ñang xaûy ra trong hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan, toå chöùc chính trò, xaõ hoäi vaø doanh nghieäp
II-Ñaëc ñieåm cuûa bieân baûn
 1-Bieân baûn 1 ghi laïi noäi dung, dieãn bieán, caùc thaønh phaàn tham döï 1 cuoäc hoïp chi ñoäi.
 -Bieân baûn 2 ghi laïi noäi dung, dieãn bieán, caùc thaønh phaàn tham döï cuoäc trao traû giaáy tôø, phöông tieän cho ngöôøi vi phaïm sau khi ñaõ xöû lí
2-
 a-Noäi dung : 
-Soá lieäu, söï kieän phaûi chính xaùc, cuï theå (neáu coù tang vaät, chöùng cöù, giaáy tôø lieân quan phaûi ñính keøm).
-Ghi cheùp phaûi trung thöïc, ñaày ñuû, khoâng suy dieãn.
-Thuû tuïc chaët cheõ. (thôøi gian, ñòa ñieåm cuï theå).
-Lôøi vaên ngaén goïn, chính xaùc..
b-Hình thöùc :
-Phaûi vieát ñuùng maãu quy ñònh.
-Khoâng trang trí caùc hoaï tieát, tranh aûnh minh hoaï ngoaøi noäi dung cuûa bieân baûn.
3-Moät soá bieân baûn thöôøng gaëp :
-Bieân baûn baøn giao coâng taùc.
-Bieân baûn Ñaïi hoäi chi ñoaøn.
-Bieân baûn kieåm keâ Thö vieän
-Bieân baûn veà vieäc vi phaïm luaät leä giao thoâng.
-Bieân baûn veà vieäc gaây maát traät töï coâng coäng.
-Bieân baûn phaùp y.
III-Caùch vieát bieân baûn :
 1-Phaàn môû ñaàu :
-Teân hieäu nöôùc, tieâu ngöõ, teân bieân baûn, thôøi gian, ñòa ñieåm, thaønh phaàn tham döï laäp bieân baûn.
-Teân cuûa bieân baûn neâu roõ noäi dung cuûa bieân baûn.
 2-Phaàn noäi dung : ghi laïi dieãn bieán vaø keát quaû cuûa söï vieäc.
*Nhaän xeùt : 
-Caùch ghi phaûi trung thöïc, khaùch quan; khoâng ñöôïc theâm vaøo nhöõng yù kieán chuû quan cuûa ngöôøi vieát.
-Tính chính xaùc, cuï theå cuûa bieân baûn giuùp cho ngöôøi coù traùch nhieäm laøm cô sôû xem xeùt ñeå ñöa ra nhöõng keát luaän ñuùng ñaén.
3-Phaàn keát thuùc goàm caùc muïc :
-Thôøi gian keát thuùc.
-Hoï, teân, chöõ kí cuûa chuû toaï, thö kí hoaëc caùc beân tham gia laäp bieân baûn.
 *Chöõ kí theå hieän tö caùch phaùp nhaân cuûa nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm laäp bieân baûn.
*Ghi nhôù (1,2,3,4 sgk /T126)
IV-Luyeän taäp 
Baøi taäp Ghi laïi dieãn bieán vaø keát quaû cuoäc hoïp lôùp cuoái hoïc kì I.
4. Củng cố:
5. HDVN:
------------------------------------------------------