Giáo án môn Ngữ văn 9 - Trường THCS Hàm Hiệp - Tuần 30

TUẦN 30
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
 (Trích) * Lê Minh Khuê * 
 Tiết 141-142
 VĂN HỌC	
 A. MTCĐ: Giúp hs:
- Cảm nhận được tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm, hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu nhiều gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của các nhân vật nữ thanh niên xung phong trong truyện.
- Thấy được những nét đặc sắc trong cách miêu tả nhân vật (tâm lí , ngôn ngữ) và nghệ thụât kể chuyện của tác giả.
- Rèn luyện kĩ năng phân tích tác phẩm truyện (cốt truyện, nhân vật, nghệ thụât trầøn thuật.)
B. CHUẨN BỊ:	+ GV: Nắm vb , “Những điều cần lưu ý”(SGV)
+ HS: Tìm hiểu văn bản, soạn bài. 
 C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
Hoạt động 1: Khởi động (5 phút)
Ổn định lớp
- Bài cũ : 
- Bài mới : Trong kháng chiến chống Mĩ, ở hai miền Nam Bắc của Tổ quốc đã có hàng vạn, hàng triệu chàng trai lên đường ra trận. Tiền tuyến vẫy gọi, hàng vạn cô gái mang chí khí Bà Trưng, Bà Triệu xung phong ra tiền tuyến. Con đường chiến lược Trường Sơn huyền thoại được làm nên bằng xương máu, mồ hôi và bao sự tích phi thường của những người con gái Việt Nam anh hùng. Truyện “Những ngôi sao xa xôi”của Lê Minh Khuê sẽ làm sống lại những hình ảnh tuyệt đẹp và những chiến công phi thường của tổ trinh sát mặt đường – 
 Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản (65 phút)
Hoạt động của gv và hs
Nội dung ghi bảng
 * HS đọc chú thích(SGK)
 +Tóm lược những nét chính về tác giả?
 (cho xem tranh chân dung tác giả)
* HS đọc đoạn trích ( giọng trầm, đượm buồn) nhận xét cách đọc
 + Giải thích: cao điểm, trọng điểm
 +Thể loại? Ngôi kể? Tác dụng? 
 + Tóm tắt nội dung truyện.
 +Bố cục:
* HS đọc phần 1:
+ Hoàn cảnh sống và chiến đấu của các cô gái thanh niên xung phong? ( công việc hằng ngày của các chị? Nhận xét hoàn cảnh sống và chiến đấu)
+ Những phẩm chất chung của ba cô?
+ Vẻ đẹp của nhân vật “tôi”?
+ Nghệ thuật của truyện?
 Hoạt động 3 : Tổng kết (5phút)
* HS thảo luận câu hỏi:
+ Chủ đề của truyện?
 * HS đọc ghi nhớ sgk/ 122
 Hoạt động 4 : Luyện tập- củng cố (10phút)
Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Phương Định.
HS hát bài Cô gái mở đường
A/ Tìm hiểu bài:
I. Tác giả- tác phẩm: 
+ Lê Minh Khuê 1949, cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn
+ “Những ngôi sao xa xôi”-1971, là một trong những tác phẩm đầu tay.
II/ Kết cấu:
* Thể loại: truyện ngắn
* Ngôi kể: thứ nhất (xưng tôi) đặt vào nhân vật Phương Định.
* Bố cục: (3 phần)
 - Phương Định kể về công việc và cuộc sống của mình và cả tổ trinh sát mặt đường.
- Một lần phá bom, Nho bị thương, hai chị em lo lắng và chăm sóc.
- Sau phút hiểm nguy, hai chị em nối nhau hát. Niềm vui của ba người trước một trận mưa đá.
 III. Phân tích:
1- Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
 a. Hoàn cảnh:
Sống chiến đấu dưới một cao điểm của một trọng điểm trên đường Trường Sơn những năm chiến đầu chống Mĩ ác liệt.
Công việc của các chị hằng ngày là chạy trên cao điểm đo và ước tính khối lượng đất đá bị đào xới, đếm và đánh dáu những quả bom chưa nổ, phá bom.
-> Công việc hết sức nguy hiểm, luôn phải đối mặt với “thần chết”, công việc làm căng thẳng thần kinh đòi hỏi sự dũng cảm, bình tĩnh, nhạy cảm và khéo léo, đòi hỏi phải có kinh nghiệm.
b. Những phẩm chất chung:
- Tinh thần trách nhiệm và tự giác cao, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.
- Lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không quản khó khăn gian khổ, hiểm nguy.
- Tình đồng chí, đồng đội keo sơn gắn bó.
- Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ buồn, thích làm đẹp cho mình dù trong hoàn cảnh khó khăn.
-> Đó là những phẩm chất vừa cao đẹp, vừa bình dị, hồn nhiên, lạc quan cuả thế hệ trẻ VN trong kháng chiến chống Mĩ
 2- Nhân vật Phương Định :
 - Là cô gái Hà Nội, có một thời học sinh hồn nhiên.
- Vào chiến trường 3 năm, quen bom đạn nguy hiểm, giáp mặt với cái chết nhưng vẫn hồn nhiên.
- Giàu cảm xúc, nhạy cảm, hay mộng mơ, thích hát và cũng thích làm điệu một chút trước các chàng trai lính trẻ.
- Yêu mến và gắn bó thân thiết với đồng đội
- Nhạy cảm, quan tâm tới hình thức của mình.
- Nhạy cảm nhưng kín đáo giữa đám đông.
3- Nghệ thuật của truyện:
- Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện.
- Câu văn ngắn, nhịp nhanh tạo không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến trường.
 IV. Tổng kết:
 Ghi nhớ SGK/108
B/ Luyện tập:
 Hoạt động 5: Đánh giá ( 3 phút)
* Những ngôi sao xa xôi gợi cho em những cảm nghĩ gì về đất nước, con người Việt Nam? (Đất nước gian lao; Con người bình dị mà anh dũng)
* Gv nhận xét tiết học.
 Hoạt động 6: Dặn dò ( 2 phút)
* Tóm tắt nội dung truyện. Nắm chủ đề truyện.
* Chuẩn bị: chương trình Ngữ văn phần Tập làm văn (trình bày bài viết từng tổ)
***