(HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM)
VĂN BẢN : Bến quê
- Nguyễn Minh Châu -
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức
- Qua cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ trong truyện, cảm nhận được ý nghĩa triết lí mang tính trải nghiêm về cuộc đời con người , biết nhận ra vẻ đẹp bình dị và quý giá trong những gì gần gũi của quê hương gia đình.
- Thấy và phân tích được những đặc sắc của truyện : tạo tình huống nghịch lí, trần thuật qua dòng nội tâm nhân vật, ngôn ngữ và giọng điệu đầy chất suy tư, hình ảnh biểu tượng.
2.Kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng phân tích tác phẩm truyện có sự kết hợp các yếu tố tự sự, trữ tình và triết lí.
3.Thái độ:Giáo dục học sinh tình cảm cao đẹp ,biết trân trọng những vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống quê hương.
II. PHƯƠNG PHÁP :Đọc sáng tạo, Nêu vấn đề, phân tích, thảo luận.
III. CHUẨN BỊ :
Thầy : Nghiên cứu tài liệu, SGK, SGV,tranh bến quê
Trò : Đọc -tóm tắt truyện - trả lời câu hỏi sgk.
TuÇn 28 Ngµy so¹n : 25.3 TiÕt 136 +137 Ngµy d¹y : 27.3 (Híng dÉn ®äc thªm) V¨n b¶n : BÕn quª - NguyÔn Minh Ch©u - I. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc - Qua c¶nh ngé vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt NhÜ trong truyÖn, c¶m nhËn ®îc ý nghÜa triÕt lÝ mang tÝnh tr¶i nghiªm vÒ cuéc ®êi con ngêi , biÕt nhËn ra vÎ ®Ñp b×nh dÞ vµ quý gi¸ trong nh÷ng g× gÇn gòi cña quª h¬ng gia ®×nh. - ThÊy vµ ph©n tÝch ®îc nh÷ng ®Æc s¾c cña truyÖn : t¹o t×nh huèng nghÞch lÝ, trÇn thuËt qua dßng néi t©m nh©n vËt, ng«n ng÷ vµ giäng ®iÖu ®Çy chÊt suy t, h×nh ¶nh biÓu tîng. 2.KÜ n¨ng : RÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn cã sù kÕt hîp c¸c yÕu tè tù sù, tr÷ t×nh vµ triÕt lÝ. 3.Th¸i ®é :Gi¸o dôc häc sinh t×nh c¶m cao ®Ñp ,biÕt tr©n träng nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ, gÇn gòi cña cuéc sèng quª h¬ng. II. Ph¬ng ph¸p :§äc s¸ng t¹o, Nªu vÊn ®Ò, ph©n tÝch, th¶o luËn. III. ChuÈn bÞ : ThÇy : Nghiªn cøu tµi liÖu, SGK, SGV,tranh bÕn quª Trß : §äc -tãm t¾t truyÖn - tr¶ lêi c©u hái sgk. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh líp : 2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra vë so¹n bµi cña 5 HS. 3. Bµi míi : Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung Ho¹t ®éng 1 - GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch *SGK ? Nªu vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Ho¹t ®éng 2 - GV ®äc mÉu - gäi HS ®äc ( chó ý vÒ giäng ®äc thÓ hiÖn sù trÇm t suy ngÉm cña mét ngêi tõng tr¶i cïng víi giäng xóc ®éng,®îm buån,cã c¶ sù ©n hËn xãt xa...) Gv gîi dÉn häc sinh nÐt chÝnh cña truyÖn ->nhËn xÐt. - Cho HS t×m hiÓu t×nh huèng truyÖn. Gîi ý: TruyÖn ®îc trÇn thuËt theo ®iÓm nh×n cña nh©n vËt nµo? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai? ? Nh©n vËt NhÜ ë vµo hoµn c¶nh nh thÕ nµo ? X©y dùng t×nh huèng Êy t¸c gi¶ nh»m thÓ hÖn ®iÒu g×? Ho¹t ®éng 3. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ : ? Trong nh÷ng ngµy cuèi cïng cña cuéc ®êi m×nh ë c¶nh ngé bÞ buéc chÆt vµo giêng bÖnh, NhÜ ®· nh×n thÊy nh÷ng g× qua khung cöa sæ ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶ c¶nh vËt cña t¸c gi¶ vµ nªu t¸c dông cña c¸ch miªu t¶ Êy (C¶nh tõ xa ®Õn gÇn -> t¹o thµnh mét kh«ng gian cã chiÒu s©u réng) ? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ c¶nh vËt thiªn nhiªn qua c¸i nh×n cña nh©n vËt NhÜ. Gv kh¸i qu¸t tiÕt 1,gîi më tiÕt 2. hÕt tiÕt 1 ? Tõ hoµn c¶nh NhÜ suy ngÉm ®iÒu g×? Qua c©u mµ anh hái vî " §ªm qua lóc gÇn s¸ng em cã nghe thÊy tiÕng g× kh«ng? vµ h«m nay ®· lµ ngµy mÊy råi em nhØ " cho ta thÊy bÖnh t×nh cña anh nh thÕ nµo ? Tõ suy ngÉm vÒ cuéc ®êi m×nh nh vËy, ngêi mµ anh yªu th¬ng, kÝnh träng lµ vî. VËy c¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn nh thÕ nµo ? ( Häc sinh ®äcl¹i nh÷ng c©u v¨n) - Còng nh c¸nh b·i båi ®ang n»m ph¬i m×nh bªn kia, t©m hån Liªn vÉn gi÷ nguyªn vÑn nh÷ng nÐt tÇn t¶o vµ chÞu ®ùng hi sinh tõ bao ®êi xa vµ còng chÝnh nhê cã ®iÒu ®ã mµ sau nhiÒu ngµy b«n tÈu t×m kiÕm ... NhÜ ®· t×m thÊy n¬i n¬ng tùa lµ gia ®×nh. ? ChÝnh buæi sang h«m Êy, khi nhËn ra tÊt c¶ vÎ ®Ñp cña c¶nh vËt rÊt ®çi b×nh dÞ vµ gÇn gòi qua « cöa sæ c¨n phßng, ®ång thêi còng hiÓu r»ng m×nh s¾p tõ gi· câi ®êi, ë NhÜ bõng dËy mét niÒm kh¸t khao v« väng, ®ã lµ niÒm kh¸t khao nµo. ( Sù thøc tØnh, xen lÉn víi niÒm ©n hËn xãt xa ) Gv ®äc: “Ho¹ ch¨nggi¶i thÝch hÕt” ? Kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc ®iÒu kh¸t khao, NhÜ ®· nhê ai ? (®øa con) ? VËy ngêi con cã thùc hiÖn ®îc ®iÒu kh¸t khao cña anh kh«ng?(Kh«ng) ? Anh cã tr¸ch ®øa con kh«ng ?V× sao ? ( kh«ng tr¸ch v×"nã ®· thÊy c¸i g× ®¸ng hÊp dÉn ë bªn kia s«ng ®©u"?) - §øa con kh«ng hiÓu ®îc íc muèn cña cha thùc hiÖn mét c¸ch miÔn cìng vµ sau ®ã cßn bÞ l«i cuèn vµo trß ch¬i bªn ®êng -> ®Ó lì chuyÕn ®ß sang s«ng duy nhÊt. - §©y còng lµ mét nghÞch lý ?Tõ ®ã ,NhÜ ®· suy ngÉm nh thÕ nµo vÒ nghÞch lÝ cuéc ®êi ? Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ chiÕt lÝ nµy cña NhÜ ? ?ë cuèi truyÖn,t¸c gi¶ miªu t¶ ch©n dung vµ cö chØ cña NhÜ kh¸c thêng nh thÕ nµo ? Gîi ý : khi thÊy con ®ß ngang võa ch¹m mòi vµo bê ®Êt bªn nµy s«ng, NhÜ ®· thu hÕt tµn lùc dån vµo mét cö chØ :"gi¬ mét c¸nh tay gÇy guéc ra phÝa ngoµi cöa sæ kho¸t kho¸t - y nh ®ang khÈn thiÕt ra hiÖu cho mét ngêi nµo ®ã", hµnh ®éng nµy cña anh lµ g× ? ( Thóc giôc cËu con trai h·y mau mau kÎo ®Ó trÔ chuyÕn ®ß duy nhÊt trong ngµy ) ? Ngoµi ra, h×nh ¶nh nµy cßn gîi ra mét ý nghÜakh¸i qu¸t nµo n÷a ? ?Ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña v¨n b¶n nµy lµ g× ? ? H·y t×m mét sè h×nh ¶nh chi tiÕt trong truyÖn võa mang ý nghÜa thùc,võa mang ý nghÜa biÓu tîng trong bµi ? ? Nªu lªn ý nghÜa biÓu tîng cña chóng. Häc sinh th¶o luËn : ? H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ truyÖn BÕn quª, vµ nªu lªn chñ ®Ò cña truyÖn. - Chñ ®Ò : B»ng viÖc ®Æt nh©n vËt vµo t×nh huèng cã nghÞch lÝ , truyÖn BÕn Quª ph¸t hiÖn mét ®iÒu cã tÝnh quy luËt : Trong cuéc ®êi, con ngêi thêng khã tr¸nh khái nh÷ng sù vßng vÌo,chïng ch×nh, ®ång thêi thøc tØnh nh÷ng gi¸ trÞ vµ vÎ ®Ñp ®Ých thùc cña ®êi sèng ë c¸i gÇn gòi, b×nh dÞ mµ bÒn v÷ng. ?Nªu nh÷ng nÐt chÝnh trong néi dung ,nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. Qua v¨n b¶n c¸c em rót ra bµi häc g×? Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp. I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm: 1. T¸c gi¶: - NguyÔn Minh Ch©u ( 1930 - 1989 ) quª tØnh NghÖ An. - Lµ c©y bót xuÊt s¾c cña v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i . 2. T¸c phÈm: In trong tËp truyÖn cïng tªn cña «ng, xuÊt b¶n n¨m 1985. II. §äc - T×m hiÓu chung 1. §äc 2.Tãm t¾t. 3. T×m hiÓu t×nh huèng truyÖn - Hoµn c¶nh cña nh©n vËt NhÜ : C¨n bÖnh hiÓm nghÌo -> bÞ liÖt toµn th©n. - T×nh huèng chÝnh cña truyÖn lµ mét nghÞch lÝ : + NhÜ lµm c«ng viÖc ®· cho anh ®i kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi, nhng c¨n bÖnh cña anh l¹i buéc chÆt anh t¹i giêng hµng n¨m trêi. + NhÜ ph¸t hiÖn vÎ ®Ñp l¹ lïng cña c¸i b·i båi bªn kia s«ng, ngay tríc cöa sæ nhµ anh, anh biÕt r»ng m×nh kh«ng thÓ ®Õn ®ã ®îc-> anh nhê cËu con trai thùc hiÖn gióp m×nh nhng cËu ta l¹i xa vµo ®¸m cê trªn hÌ phè. -> Cuéc sèng vµ sè phËn con ngêi chøa ®Çy nh÷ng bÊt thêng,nh÷ng nghÞch lÝ,ngÉu nhiªn vît ra ngoµi nh÷ng dù ®Þnh vµ íc muèn,c¶ nh÷ng ®iÒu toan tÝnh vµ íc muèn cña ngêi ta. III. Ph©n tÝch. 1.C¶m nhËn cña NhÜ vÒ vÎ ®Ñp thiªn nhiªn trong buæi s¸ng ®Çu thu - Hoa b»ng l¨ng cuèi mïa trë nªn ®Ëm s¾c h¬n. - S«ng Hång mét mµu ®á nh¹t, mÆt s«ng nh réng thªm ra. - Vßm trêi còng nh cao h¬n - Nh÷ng tia n¾ng sím -Vïng phï sa ph« ra mét mµu vµng thau xen mµu xanh non. => VÎ ®Ñp trï phó, ®Çy mµu s¾c. 2,Nh÷ng suy ngÉm cña NhÜ vÒ ®êi ngêi ,cuéc ®êi. - NhËn ra thêi gian cña ®êi m×nh ch¼ng cßn bao l©u n÷a. *C¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn : + Liªn mÆc tÊm ¸o v¸ , nh÷ng ngãn tay gÇy guéc ©u yÕm vuèt ve bªn tai cña anh + NhÜ nhËn ra t×nh yªu th¬ng, sù tÇn t¶o vµ ®øc hi sinh thÇm lÆng cña vî. +Anh thÊu hiÓu vµ biÕt ¬n s©u s¾c ngêi vî. * NiÒm kh¸t khao cña NhÜ. - §îc ®Æt ch©n lªn b·i båi bªn kia bÕn s«ng. ->íc muèn b×nh dÞ mµ gÇn gòi th©n thuéc. *Suy ngÉm vÒ cuéc ®êi. - Con ngêi ta trªn ®êng ®êi thËt khã tr¸nh khái nh÷ng c¸i ®iÒu vßng vÌo hoÆc chïng ch×nh. => Cuéc sèng vµ sè phËn con ngêi chøa ®Çy nghÞch lÝ,vît ra ngoµi dù ®Þnh íc muèn ->mang tÝnh tr¶i nghiÖm vÒ cuéc ®êi. - Cö chØ: Gi¬ c¸nh tay gÇy guéckho¸t kho¸tra hiÖu -> Muèn thøc tØnh mäi ngêi vÒ nh÷ng c¸i vßng vÌo,chïng ch×nh mµ chóng ta ®ang savµo trªn ®êng ®êi, ®Ó døt ra khái nã, ®Ó híng tíi nh÷ng gi¸ trÞ ®Ých thùc, vèn rÊt gi¶n dÞ vµ bÒn v÷ng. 2. NghÖ thuËt cña truyÖn - Miªu t¶ thiªn nhiªn, ph©n tÝch t©m lÝ tinh tÕ. - S¸ng t¹o h×nh ¶nh giµu ý nghÜa biÓu tîng: + H×nh ¶nh b·i båi, bÕn s«ng vµ khung c¶nh thiªn nhiªn ->gîi ra vÎ ®Ñp gÇn gòi , ®êi thêng, th©n thuéc nh mét bÕn s«ng quª, mét b·i båiréng ra lµ quª h¬ng xø së . + Nh÷ng b«ng hoa b»ng l¨ng cuèi mïa, tiÕng nh÷ng t¶ng ®Êt lë -> Sù sèng cña NhÜ vµo ngµy cuèi. + §øa con sa vµo ®¸m ch¬i ph¸ cê-> sù chïng ch×nh vßng vÌo trªn ®êng ®êi ngêi ta khã tr¸nh khái. +Cö chØ k× quÆc cña NhÜ ë cuèi truyÖn -> thøc tØnh mäi ngêi III. Tæng kÕt : 1.NghÖ thuËt: Miªu t¶ t©m lÝ tinh tÕ vµ x©y dùng nhiÒu h×nh ¶nh mang tÝnh biÓu tîng 2.Néi dung:Suy ngÉm vÒ cuéc ®êi vµ thøc tØnh sù tr©n träng nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ, gÇn gòi cña cuéc sèng quª h¬ng. IV.LuyÖn tËp. 4. Cñng cè : Ph©n tÝch khung c¶nh thiªn nhiªn ®îc nh×n qua t©m tr¹ng NhÜ. 5. DÆn dß : VÒ nhµ häc bµi, chuÈn bÞ tríc bµi míi " «n tËp phÇn tiÕng viÖt" Rót kinh nghiÖm TuÇn 28 Ngµy so¹n : 26-3 TiÕt 138 +139 Ngµy d¹y : 28-3 «n tËp phÇn tiÕng viÖt I. Môc tiªu: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp - liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n - lËp luËn - nghÜa têng minh vµ hµm ý. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch vµ kh¸i qu¸t. - Gi¸o dôc tinh thÇn tù gi¸c trong häc tËp. II. Ph¬ng ph¸p : Nªu vÊn ®Ò, ph©n tÝch , thùc hµnh , ... III. ChuÈn bÞ : ThÇy : B¶ng phô Trß : Lµm c¸c bµi tËp IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh líp : 2. KiÓm tra bµi cò : Lång vµo bµi míi 3. Bµi míi : I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp : Bµi 1 : GV gäi HS ®äc c¸c ®o¹n trÝch - Treo b¶ng phô - HS t×m tõ ®iÒn vµo b¶ng phô VÝ dô Khëi ng÷ Thµnh phÇn biÖt lËp T×nh th¸i Gäi - ®¸p C¶m th¸n Phô chó a b c d X©y c¸i l¨ng Êy Dêng nh Tha «ng VÊt v¶ qu¸ Nh÷ng ngêi .... nh vËy Bµi 2 : ViÕt ®o¹n v¨n ( HS chuÈn bÞ ë nhµ - GV chia nhãm HS th¶o luËn , gäi d¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy) II. Liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n : ? Cã nh÷ng c¸ch nµo dïng ®Ó liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n ? - GV gäi HS ®äc bµi tËp – cho biÕt mçi tõ ng÷ in ®Ëm thuéc vµo kiÓu liªn kÕt nµo VÝ dô PhÐp lÆp PhÐp thÕ PhÐp nèi a b c d b«ng hoa b»ng l¨ng, gièng hoa, hoa, b«ng hoa C« bÐ, nã B©y giê ... t«i n÷a, thÕ Nhng, nhng råi, mµ - GV gäi HS ®äc bµi tËp 1 . X¸c ®Þnh ®©u lµ chøa quan hÖ nguyªn nh©n gi÷a hai sù viÖc, phÇn nµo lµ chøa biÖn luËn ? H·y chØ ra luËn cø, kÕt luËn trong quan hÖ lËp luËn ë vÝ dô (a) vµ (c) - §äc vÝ dô bµi 3. T×m: LuËn cø, kÕt luËn ? Cã mÊy luËn cø, mèi liªn hÖ gi÷a c¸c luËn cø. - GV treo b¶ng phô. HS lªn b¶ng ®iÒn dÊu céng vµo « em cho lµ ®óng. - GV gäi HS ®äc bµi 1 ? T×m hµm ý trong ®o¹n v¨n ? DiÔn ®¹t hµm ý b»ng tõ ng÷. ? Nh©n vËt Liªn cã hiÓu hµm ý cña chång kh«ng? chÞ cã thùc hiÖn hµm ý ®ã kh«ng. ? V× sao Liªn cè t×nh kh«ng thùc hiÖn hµm ý cña ngêi chång ? VËy tõ nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ hµm ý. H·y cho biÕt ®iÒu kiÖn ®Ó tån t¹i hµm ý vµ ®iÒu kiÖn thµnh c«ng hµm ý. III. LËp luËn: 1. VÝ dô a: Quan hÖ lËp luËn VÝ dô b: Quan hÖ nguyªn nh©n - kÕt qu¶. VÝ dô c: Quan hÖ lËp luËn 2. VÝ dô a: + LuËn cø: Nh÷ng ngêi ®µn bµ ... chÌo. + KÕt luËn: v¨n nghÖ ... ®îc sèng. - VÝ dô c: + LuËn cø: Trong nghÖ thuËt ... tÊt c¶ cuéc sèng. + KÕt luËn: T tëng cña nghÖ thuËt ... trªn cao 3. KÕt luËn: - Cã lÏ v¨n nghÖ ... + LuËn cø 1: Mét nghÖ thuËt ... kh« hÐo. + LuËn cø 2: Nhng v¨n nghÖ ... h»ng ngµy -> LuËn cø nghÞch híng( LuËn cø m¹nh) 4. – Quan hÖ lËp luËn : luËn cø + kÕt luËn - LuËn cø + luËn cø : ®ång híng nghÞch híng - LuËn cø m¹nh; cã thÓ chøa nhng, mµ, nhng mµ ... IV. NghÜa têng minh vµ hµm ý: Bµi 1: §ªm qua lóc gÇn s¸ng em cã nghe thÊy cã tiÕng g× kh«ng => cuéc ®êi cña NhÜ còng s¾p chÊm hÕt, tan vì nh nh÷ng t¶ng ®Êt khi c¬n lò ®æ vÒ nguån. 2. Liªn hiÓu hµm ý chång – cè t×nh kh«ng nghe ( kh«ng thùc hiÖn hµm ý cña chång) à §iÒu kiÖn tån t¹i hµm ý + C©u chøa hµm ý. + Ngêi nghe nhËn biÕt hµm ý. *§iÒu kiÖn thµnh c«ng : + Ngêi nghe ph¶i céng t¸c. + Ngêi nãi n¾m ®îc n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm ý cña ngêi nghe. 4. Cñng cè : GV hÖ thèng l¹i toµn bé kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. DÆn dß : VÒ nhµ häc bµi, chuÈn bÞ tríc bµi " Tæng kÕt” Rót kinh nghiÖm TuÇn 28 Ngµy so¹n : 24-3 TiÕt 140 Ngµy d¹y : 26-3 LuyÖn nãi : b×nh luËn t¸c phÈm v¨n häc I. Môc tiªu: - Híng dÉn HS cã kü n¨ng tr×nh bµy miÖng mét c¸ch m¹ch l¹c, hÊp dÉn nh÷ng c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét vÊn ®Ò v¨n häc. - LuyÖn tËp c¸ch lËp ý, lËp dµn bµi vµ c¸ch dÉn d¾t vÊn ®Ò khi ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc. - HS cã ý thøc h¬n trong viÖc tr×nh bµy miÖng mét t¸c phÈm v¨n häc. II. Ph¬ng ph¸p : nªu vÊn ®Ò, thùc hµnh, .... III. ChuÈn bÞ : ThÇy : §Ò bµi , dµn ý . Trß : LËp dµn ý , viÕt bµi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh líp : 2. KiÓm tra bµi cò : - ThÕ nµo lµ b×nh luËn t¸c phÈm v¨n häc. - Muèn lµm ®îc bµi v¨n b×nh luËn t¸c phÈm v¨n häc ngêi ta ph¶i lµm g× 3. Bµi míi : Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung Ho¹t ®éng 1 ? H·y nªu yªu cÇu vÒ thÓ lo¹i cña ®Ò ? T×nh bµ ch¸u g¾n víi h×nh ¶nh, thêi kú nµo cña ®Êt níc, gia ®×nh. ? T×nh c¶m Êy ®îc nhµ th¬ kh¬i dËy tõ ®©u ? C¶m nghÜ vÒ hÖ thèng h×nh ¶nh, ®Æc biÖt lµ h×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬. Ho¹t ®éng 2 - GV chän 1 trong 2 néi dung trªn lËp dµn ý chi tiÕt - Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy néi dung ®· chuÈn bÞ ë nhµ. ? H·y t×m luËn ®iÓm lín trong t¸c phÈm. ? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm 1, em cÇn chän luËn cø nµo. ? Ngoµi vÎ ®Ñp trong c«ng viÖc ra th× nh©n vËt trong truyÖn cßn ®Ñp vÒ phÈm chÊt g× ? T×m dÉn chøng chøng minh Ho¹t ®éng 3 - HS th¶o luËn nhãm 7- 10 phót HS tr×nh bµy bµi v¨n cña m×nh hoÆc do nhãm cö. - GV cïng c¶ líp nhËn xÐt. - GV biÓu d¬ng - ghi ®iÓm I. T×m hiÓu ®Ò : §Ì 1 : B×nh luËn bµi th¬ " BÕp löa " cña B»ng ViÖt. §Ò 2 :C¶m nghÜ vÒ vÎ ®Ñp cña c¸c nh©n vËt trong truyÖn " LÆng lÏ Sa Pa " II. LËp dµn ý : a. Më bµi : Giíi thiÖu t¸c phÈm " LÆng lÏ Sa Pa" T¸c gi¶ : nguyÔn Thµnh Long - Bµn vÒ vÎ ®Ñp cña nh©n vËt chÝnh trong truyÖn b. Th©n bµi : + LuËn ®iÓm 1 : VÎ ®Ñp : Sù hi sinh thÇm lÆng trong c«ng viÖc cña mçi nh©n vËt. + LuËn cø 1 : Anh thanh niªn ¤ng kü s vên rau ¤ng ho¹ sÜ C« kü s + LuËn ®iÓm 2 : T×nh c¶m nång hËu, ch©n thµnh gi÷a c¸c nh©n vËt. + LuËn cø 2 : * Mèi quan hÖ gi÷a c« kü s víi «ng ho¹ sÜ. * Anh thanh niªn cëi më ch©n t×nh. C. KÕt luËn : - Lßng c¶m phôc sù hy sinh cña hä - Tr©n träng t×nh c¶m tèt ®Ñp gi÷a nh÷ng nh©n vËt trong truyÖn III. LuyÖn nãi : Chó ý : - T¸c phong : tù tin, b×nh tÜnh. - Ng«n ng÷ : râ rµng, m¹ch l¹c - Néi dung : ThÓ hiÖn râ luËn ®iÓm luËn cø trong bµi 4. Cñng cè : - GV chèt l¹i nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n. - NhËn xÐt kh©u chuÈn bÞ bµi cña HS. 5. DÆn dß : VÒ nhµ häc bµi, chuÈn bÞ tríc bµi míi " nh÷ng ng«i sao xa s«i " Rót kinh nghiÖm Tæng kÕt ng÷ ph¸p I. Môc tiªu: - Híng dÉn HS : + Thùc hµnh nhËn diÖn 3 lo¹i tõ lín lµ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ th«ng qua 3 tiªu chuÈn : ý nghÜa kh¸i qu¸t, kh¶ n¨ng tÝch hîp, chøc vô có ph¸p thêng dïng. + HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ côm tõ chÝnh phô víi 3 kiÓu cô thÓ lµ côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ. - RÌn kü n¨ng sö dông tõ, ®äc b¶n ph©n lo¹i - Cã ý thøc trong viÖc dïng tõ. II. Ph¬ng ph¸p : Nªu vÊn ®Ò, ph©n tÝch, thùc hµnh , .... III. ChuÈn bÞ : ThÇy : B¶ng phô Trß : Tr¶ lêi c©u hái trong bµi tËp IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh líp : 2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi : Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung Ho¹t ®éng 1 - GV gäi HS ®äc nh÷ng ®o¹n trÝch ? h·y s¾p xÕp c¸c tõ in ®Ëm trong nh÷ng ®o¹n trÝch theo c¸c cét tõ lo¹i ? H·y ®iÒn c¸c tõ : a/ nh÷ng, c¸c mét; b/ h·y, ®·, võa; c/ rÊt, hái, qu¸ vµo chç dÊu ..... Cho biÕt c¸c tõ trong mçi cét thuéc vÒ lo¹i tõ g× - GV treo b¶ng phô : c¸c ®Æc trng nhËn biÕt cña danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ. - GV híng dÉn HS ®äc b¶ng tæng hîp - GV gäi HS ®äc nh÷ng ®o¹n trÝch ? Trong nh÷ng ®o¹n trÝch c¸c tõ ng÷ in ®Ëm thuéc tõ lo¹i g× vµ ë ®©y chóng ®îc dïng nh tõ thuéc tõ lo¹i g× Ho¹t ®éng 2 - GV gäi HS ®äc nh÷ng ®o¹n trÝch - GV treo b¶ng phô. Cho HS s¾p xÕp c¸c tõ in ®Ëm trong nh÷ng ®o¹n trÝch vµo b¶ng ? H·y cho biÕt c¸c tõ "®©u" ë c©u e, "h¶" ë c©u g dïng ®Ó t¹o kiÓu c©u g×, xÐt theo kiÓu c©u trong giao tiÕp ? TiÕng " chØ" trong c©u d tr¸i nghÜa víi tiÕng g× ? NÕu ®a tiÕng tr¸i nghÜa nµy thay vµo c©u d thay cho tiÕng "chØ" th× ph¶i ®Æt nã vµo chç nµo Ho¹t ®éng 3 - Gv treo b¶ng phô - GV gäi HS ®äc ? T×m thµnh tè chÝnh trong côm danh tõ vµ chØ ra nh÷ng dÊu hiÖu cho biÕt ®ã lµ côm danh tõ. ? T×m thµnh tè chÝnh trong côm tõ in ®Ëm vµ chØ ra nh÷ng dÊu hiÖu nhËn biÕt ®ã lµ côm ®éng tõ - Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn GV chØ râ ®ã lµ cÊu t¹o cña côm tõ A. HÖ thèng tõ lo¹i tiÕng ViÖt I. Danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ 1. S¾p xÕp c¸c tõ Danh tõ §éng tõ TÝnh tõ Hay C¸i l¨ng Lµng ¤ng gi¸o §äc NghÜ ngîi Phôc dÞch §Ëp LÇn §ét ngét Ph¶i Sung síng 2. Thªm tõ, t×m tõ lo¹i c. Hay a. C¸i(l¨ng) c. §ét ngét b. §äc b. Phôc dÞch a. ¤ng (gi¸o) a. LÇn a. Lµng c. Ph¶i b. NghÜ ngîi b. §Ëy c. Sung síng 5.a. Trßn : TÝnh tõ- ®îc dïng nh danh tõ ( lµm chñ ng÷ trong c©u ) b. LÝ tëng : danh tõ - ®îc dïng nh tÝnh tõ ( Lµm vÞ ng÷ trong c©u ) c. B¨n kho¨n : ®éng tõ - dïng nh danh tõ ( chñ ng÷ ) II. C¸c lo¹i tõ kh¸c : 2. Sè tõ §tõ Ltõ ChØ tõ Ph.tõ Qht Trî tõ Ttt T.tõ Ba ®©u C¶ mét ®· cña chØ h¶ trêi ¬i N¨m t«i ®ang nhng nh÷ng bao nhiªu ngay Êy míi B©y giê chØ C©u nghi vÊn 3. Tr¸i nghÜa víi tiÕng " nhng" Trêi ¬i, cßn nh÷ng n¨m phót n÷a B. Côm tõ: * Ph©n lo¹i côm tõ 1. Côm danh tõ a. TÊt c¶ nh÷ng ¶nh hëng quèc tÕ ®ã P. Tríc P. TT P. Sau b. Nh÷ng ngµy khëi nghÜa dån dËp ë lµng P.T P.TT P.3 c. TiÕng cêi nãi x«n xao cña ®¸m ngêi míi t¶n c lªn Êy DT PTT PS 2. Cum ®éng tõ : a. §· ®Õn gÇn anh- SÏ ch¹y x« vµo lßng anh PT PTT DS PT PTT DS SÏ «m chÆt lÊy cæ anh PT TT DS b. Võa lªn c¶i chÝnh PT TT 3. Côm tÝnh tõ RÊt ViÖt Nam TT DT 4. Cñng cè : ThÕ nµo lµ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ, cÊu t¹o c¶u côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ 5. DÆn dß : VÒ nhµ häc kü bµi, chuÈn bÞ tríc bµi míi " LuyÖn nãi : B×nh luËn t¸c phÈm v¨n häc " Rót kinh nghiÖm
Tài liệu đính kèm: