Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 75 đến tiết 111

Soạn:
Giảng:
Tiết 75
ÔN TẬP THƠ VÀ TRUYỆN HIỆN ĐẠI
 A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
 1.Kiến thức: 
	- Hệ thống những kiến thức về các tác phẩm thơ, truyện hiện đại đã học 
2.Kĩ năng: 
	- Tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức về các tác phẩm thơ, truyện hiện đại đã học 
 + KNS: Giao tiếp, lắng nghe tích cực, ra quyết định, tự nhận thức, suy nghĩ sáng tạo...
3.Th¸i ®é: GD ý thøc học tập văn thơ hiện đại. 
B.CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: 
 1. Giáo viên: 
	- Tìm hiểu kĩ văn bản, chuẩn kiến thức, soạn bài 
	- Hướng dẫn HS chuẩn bị bài theo yêu cầu ở SGK trang 203
 2. Học sinh: 
	- Soạn bài theo định hướng của SGK và sự hướng dẫn của GV 
- Trả lời các câu hỏi. 
C.PHƯƠNG PHÁP: 
- Đàm thoại 
- Thảo luận nhóm 
- Bình giảng 
 - Nêu vấn đề
D.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 
1.Ổn định lớp: Điểm danh
2.Kiểm tra bài cũ: ( Kiểm tra trong quá trình ôn tập)
 3.Bài mới: 
Hoạt động 1: Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học theo mẫu. 
GV yêu cầu 1-2 HS nhắc lại tên các bài thơ đã học theo trình tự các bài học SGK (Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Đoàn thuyền đánh cá, Bếp lửa, Ánh trăng). Nêu yêu cầu các kiến thức tối thiểu cần nhớ được về mỗi tác phẩm.
GV kẻ trên bảng mẫu thống kê, chia cột theo các mục đã nêu ở câu 1 trong SGK.
Gọi từng HS đọc nội dung đã chuẩn bị ở nhà trong bảng thống kê theo từng tác phẩm.
PHẦN THƠ:
TT
Tên bài thơ
Tác giả
Năm
sáng tác
Thể thơ
Đặc sắc nội dung tư tưởng
Đặc sắc nghệ thuật
1
Đồng chí 
Chính Hữu 
1948
Tự do 
Ca ngợi tình đồng chí cùng chung lí tưởng của những người lính cách mạng trong những năm đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. Tình đồng chí trở thành sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của anh bộ đội cụ Hồ. 
- Chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
- Hình ảnh sáng tạo vừa hiện thực vừa lãng mạn: đầu súng trăng treo.
 2
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật 
1969
Tự do 
Tư thế hiên ngang, tinh thần chiến đấu bình tĩnh, dũng cảm, niềm vui lạc quan của những người lính lái xe trên những nẻo đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. 
Tứ thơ độc đáo: Những chiếc xe không kính, giọng điệu tự nhiên, khoẻ khoắn, vui tếu có chút ngang tàng; lời thơ gắn với lời văn xuôi, lời nói thường ngày.
3
Đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận 
1958
Bảy chữ 
Cảm xúc tươi khoẻ về thiên nhiên và lao động tập thể qua cảnh một chuyến ra khơi đánh cá của những ngư dân Quảng Ninh 
Cảm hứng vũ trụ - lãng mạn. Nhiều hình ảnh đẹp, nên thơ, âm hưởng rộn ràng, phấn chấn. Một bài ca lao động hào hứng
4
Bếp lửa
Bằng Việt 
1963
Bảy chữ và tám chữ 
Nhớ lại những kỉ niệm xúc động về bà và tình bà cháu. Lòng kính yêu và biết ơn của cháu đối với bà và cũng là của bà đối với gia đình, quê hương, đất nước. 
Kết hợp biểu cảm, miêu tả, kể chuyện và bình luận. Hình ảnh bếp lửa gắn với hình ảnh người bà, tạo ra những ý nghĩa sâu sắc. Giọng thơ bồi hồi, cảm động
5
Ánh trăng
Nguyễn Duy
1978
Năm chữ 
Từ hình ảnh trăng trong thành phố, nhớ lại những năm tháng đã qua của cuộc đời người lính chiến đấu gắn bó với thiên nhiên, với ánh trăng, với đất nước thân yêu và bình dị, nhắc nhở thái độ sống tình nghĩa, thuỷ chung
Hình ảnh bình dị, tứ thơ bất ngờ mà hợp lí. (thình lình mất điện, mở cửa sổ, chợt gặp vầng trăng); giọng điệu chân tình, nhỏ nhẹ mà thấm sâu; kết bài gợi mở (cái giật mình không phải ngẫu nhiên) 
Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi về các tác phẩm thơ (Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Đoàn thuyền đánh cá, Ánh trăng) đã học:
GV nêu câu hỏi. HS trả lời độc lập
1. Ba bài thơ “Đồng chí”, “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, “Ánh trăng”: Đều viết về người lính cách mạng với vẻ đẹp trong tâm hồn và tính cách
+ Đồng chí: Viết về người lính trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp
+ Bài thơ về tiểu đội xe không kính: Khắc hoạ hình ảnh những chiến sĩ lái xe trẻ tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ
+ Ánh trăng: Những suy ngẫm của người lính đã đi qua cuộc chiến tranh
2. So sánh bút pháp sáng tạo hình ảnh thơ ở một số bài thơ:
- Đồng chí và Đoàn thuyền đánh cá: 
+ Đồng chí: Sử dụng bút pháp hiện thực
+ Đoàn thuyền đánh cá: Dùng bút pháp tượng trưng, phóng đại với nhiều liên tưởng tưởng tượng, so sánh mới mẻ, độc đáo.
-Bài thơ về tiểu đội xe không kính và Ánh trăng: 
+ Bài thơ về tiểu đội xe không kính : Bút pháp hiện thực
+ Ánh trăng: Bút pháp gợi tả
3. Nhận xét bút pháp xây dựng hình ảnh thơ: 
- Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận): bút pháp lãng mạn, nhiều so sánh, liên tưởng, tưởng tượng bay bổng. Giọng thơ tươi vui, khỏe khoắn
- Đồng chí (Chính Hữu): Bút pháp hiện thực, hình ảnh chân thực, cụ thể, chọn lọc, cô đúc. Hình ảnh đặc sắc: Đầu súng trăng treo
- Ánh trăng (Nguyễn Duy): Bút pháp gợi nghĩ, gợi tả, ý nghĩa khái quát. Lời tự tình, độc thoại, ăn năn, ân hận với chính mình. 
Hình ảnh đặc sắc: Ánh trăng im phăng phắc
Hoạt động 3:
Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học theo mẫu. 
GV yêu cầu HS nhắc lại tên các truyện ngắn đã học theo trình tự các bài học SGK(Lặng lẽ Sa Pa, Làng, Chiếc lược ngà). Nêu yêu cầu các kiến thức tối thiểu cần nhớ được về mỗi tác phẩm.
GV kẻ trên bảng mẫu thống kê, chia cột theo các mục đã nêu ở câu 1 trong SGK.
Gọi từng HS đọc nội dung đã chuẩn bị ở nhà trong bảng thống kê theo từng tác phẩm.
Hoạt động 4:
PHẦN TRUYỆN:
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
 1
Làng
(Trích truyện ngắn)
Kim Lân
1948
Truyện thể hiện tình yêu làng thống nhất với tình yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân. 
 2
Lặng lẽ Sa Pa
(trích truyện ngắn)
Nguyễn Thành Long
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư mới ra trường với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên núi cao. Qua đó, ca ngợi những con người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến tâm sức mình cho đất nước. 
 3
Chiếc lược ngà 
(trích truyện ngắn)
Nguyễn Quang Sáng
1966
Truyện kể về cuộc gặp gỡ giữa hai cha con sau tám năm xa cách với nhiều éo le, trắc trở. Qua đó, ca ngợi tình cha con thắm thiết trong chiến tranh.
 Hoạt động 5:
Trả lời câu hỏi về các tác phẩm truyện hiện đại (Lặng lẽ Sa Pa, Làng, Chiếc lược ngà). đã học:
GV nêu câu hỏi. HS trả lời độc lập
1. Nhận xét hình ảnh con người Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mĩ. 
Hình ảnh các thế hệ con người Việt nam yêu nước trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ: 
* Được thể hiện sinh động qua một số nhân vật: 
- Ông Hai (Làng): Tình yêu làng thật đặc biệt, nhưng phải đặt trong tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến. 
- Người thanh niên trong truyện “Lặng lẽ Sa Pa”: Yêu thích và hiểu ý nghĩa công việc thầm lặng, một mình trên núi cao, có những suy nghĩ và tình cảm tốt đẹp, trong sáng về công việc và đối với mọi người. 
- Bé Thu (Chiếc lược ngà): Tính cách cứng cỏi, tình cảm nồng nàn, thắm thiết với người cha. 
- Ông Sáu (Chiếc lược ngà): Tình cha con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.
2.Tình huống truyện:
- Làng: Tin không căn cứ làng chợ Dầu theo giặc đã làm ông Hai dằn vặt, khổ sở đến khi sự thật được sáng tỏ.
- Lặng lẽ Sa Pa: Cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa ba người trên đỉnh cao Yên Sơn 2600m. 
- Chiếc lược ngà: Ông Sáu về thăm vợ con, con ông kiên quyết không nhận ba. Đến lúc ra đi vào lúc không ai ngờ tới Bé Thu đã gọi cha. Tiếng gọi đầu tiên và cũng là cuối cùng. 
3. Cảm nghĩ về các nhân vật trong các tác phẩm truyện trên. ( HS phát biểu)
E : Củng cố
Đọc diễn cảm một bài thơ mà em thích hoặc tóm tắt ngắn gọn một trong những truyện ngắn trên.
	 - Ôn kỹ nội dung trên chuẩn bị làm bài kiểm tra 1 tiết
* Rút kinh nghiệm: 
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt 76 :	KiÓm tra vÒ th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
1.KiÕn thøc: Trªn c¬ së tù «n tËp hs n¾m v÷ng c¸c bµi th¬, truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc
- Qua bµi kiÓm tra, Gv ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS vÒ tri thøc, kü n¨ng ®Ó kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu.
2.KÜ n¨ng: rÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ tr×nh bµy.
+ KNS: Ra quyết định, tự nhận thức, suy nghĩ sáng tạo...
3.Th¸i ®é : GD ý thøc viÕt bµi nghiªm tóc
B. ChuÈn bÞ:
GV: ra ®Ò, ®¸p ¸n biÓu ®iÓm
HS: «n tËp
*/ Khung ma trận
Mức độ
Chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
Cộng
TN
TL
TN
TL
TN
TL
TN
TL
Chủ đề 1
Đồng chí
Hiểu nội dung dòng thơ; Chỉ sự giống nhau
Số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 2
Số điểm: 1
Số câu: 2
Số điểm: 0,5
Chủ đề 2
Bài thơ về TĐ xe KK
Phân tích vẻ đẹp chiến sĩ lái xe
Số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 1
Số điểm: 5
Số câu: 2
Số điểm: 5,25
Chủ đề 3
Ánh trăng
Hiểu nội dung dòng thơ
Số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 1
Số điểm: 0,5
Số câu: 1
Số điểm: 0,25
Chủ đề 4
Chiếc lược ngà
Tóm tắt văn bản; NT, ND
Số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 1
Số điểm: 3
Số câu: 3
Số điểm: 3,5
Chủ đề 5
Làng
Nguyên nhân cách nói
Số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 1
Số điểm: 0,5
Số câu: 2
Số điểm: 0,5
Tổng số câu, số điểm, tỉ lệ %
Số câu: 1
Số điểm: 3
Số câu: 4
Số điểm: 2
Số câu: 1
Số điểm: 5
Số câu: 10
Số điểm: 10
*/ Biªn so¹n ®Ò
Câu 1:(2 đ) §iÓm gièng nhau gi÷a hai bµi th¬ "§ång chÝ" vµ "Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh" lµ g×?
C©u 2: (3®) Tãm t¾t v¨n b¶n "ChiÕc l­îc ngµ" cña NguyÔn Quang S¸ng vµ tr×nh bµy ng¾n gän néi dung, nghÖ thuËt.
C©u 3: (5®)
 	Ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña ng­êi lÝnh l¸i xe trong v¨n b¶n "Bµi th¬ vÒ TiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh"
§¸p ¸n
Câu 1:
- Cïng viÕt vÒ ®Ò tµi ng­êi lÝnh, cïng dïng thÓ th¬ tù do.( 1đ)
- Cïng ca ngîi sù hi sinh v× ®Êt n­íc cña ng­êi lÝnh.( 1đ)
 C©u 2 (3 ®iÓm )
- Tãm t¾t ®­îc ®ñ, ng¾n gän c¸c ý c¬ b¶n, dïng tõ, dÊu c©u liªn kÕt c¸c ý hîp lÝ. (2 ®iÓm )
- NghÖ thuËt: T×nh huèng truyÖn Ðo le, bÊt ngê, lùa chän ng«i kÓ hîp lÝ (0,5 ®iÓm )
- Néi dung: T×nh cha con s©u nÆng, bÒn chÆt, thiªng liªng. (0,5 ®iÓm )
C©u 3 (5 ®iÓm )
*/ H×nh thøc: (1 ®)
+ Tr×nh bµy s¹ch sÏ, ®óng yªu cÇu
+ Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t
*/ Néi dung cÇn lµm næi bËt ®­îc: (4®) 
- T­ thÕ ung dung hiªn ngang ®èi mÆt víi khã kh¨n (D/c) (0,5 ®iÓm )
- Th¸i ®é bÊt chÊp khã kh¨n, gian khæ, nguy hiÓm(D/c) (0,5 ®iÓm )
- Sôi næi, vui nhén: Nh×n nhau mÆt lÊm(D/c) (0,5 ®iÓm )
- T×nh ®ång chÝ ®ång ®éi g¾n bã: (D/c) 
+ Tay b¾t mÆt mõng khi gÆp nhau trªn ®­êng ra trËn (0,5 ®iÓm )
+ Coi nhau nh­ mét gia ®×nh(0,5 ®iÓm )
- L¹c quan tin t­ëng vµo t­¬ng lai chiÕn th¾ng, ra trËn vui nh­ ngµy héi. (D/c) (0,5 ®iÓm )
- ý chÝ chiÕn ®Êu vì miÒn Nam, t×nh yªu n­íc nång nhiÖt. (D/c) (0,5 ®iÓm )
- DÉn d¾t vµo bµi (®o¹n) vµ chèt bµi (®o¹n) hîp lÝ (0,5 ®iÓm )
C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 
1. Ổn ®Þnh
2. Gv ph¸t ®Ò : ®Ò ph« t«
3. Hs lµm bµi
4. Gv thu bµi 
5. DÆn dß 
- So¹n bµi : “ Cè h­¬ng ”
D.Rót kinh nghiÖm:
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt 77.	KiÓm tra TiÕng ViÖt
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Hs n¾m ®­îc nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng tiÕng viÖt ®· ®­îc häc. Qua bµi kiÓm tra, Gv ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña hs vÒ m«n tiÕng V ... hµnh vµ suèt c¶ ®êi ng­êi.
* Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: 1962- c¸ch ®©y kh¸ l©u nh­ng bµi th¬ vÉn nh¾c nhë mét c¸ch thÊm thÝa vÒ t×nh mÑ vµ vai trß cña lêi h¸t ru. 
? Bµi th¬ cã g× ®Æc biÖt? 
? V× sao t¸c gi¶ l¹i chän h×nh ¶nh con Cß xuyªn suèt bµi th¬? Môc ®Ých t¸c gi¶ nh»m nãi tíi ®iÒu g×?
- Trong ca dao h×nh ¶nh con cß rÊt phæ biÕn, cã ý nghÜa Èn dô:
+ H×nh ¶nh ng­êi n«ng d©n
+ H×nh ¶nh ng­êi phô n÷ rÊt vÊt v¶ nhäc nh»n nh­ng giµu ®øc tÝnh tèt ®Ñp vµ niÒm vui sèng.
Môc ®Ých: DiÔn t¶ thÊm thÝa t×nh c¶m s©u nÆng cña mÑ con vµ vai trß cña lêi h¸t ru.
Ho¹t ®éng 2
HS ®äc diÔn c¶m ®o¹n I
(1) Em hiÓu ý nghÜa 4 c©u th¬ ®Çu ntn? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i viÕt: trong lêi mÑ h¸t, cã c¸nh cß ®ang bay
- Lêi vµo bµi giíi thiÖu h×nh ¶nh con cß mét c¸ch tù nhiªn hîp lý qua nh÷ng lêi ru cña mÑ thuë cßn n»m n«i. T¸c gi¶ muèn thÓ hiÖn ý lêi ru con g¾n víi c¸nh cß bay. Lêi ru Êy cø dÇn thÊm vµo t©m hån con, tù nhiªn ©u yÕm nh­ lµ b¾t ®Çu tõ v« thøc b¶n n¨ng nh­ dßng suèi ngät ngµo nh­ dßng s÷a ngät ngµo, con ch­a hiÓu vµ ch­a cÇn hiÓu nh­ng tuæi th¬ con kh«ng thÓ thiÕu lêi ru vµ nh÷ng c¸nh cß Êy.
(2) Trong phÇn 1 t¸c gi¶ ®· vËn dông nh÷ng c©u ca dao nµo? §äc hoµn chØnh? NhËn xÐt c¸ch vËn dông s¸ng t¹o cña t¸c gi¶? C¸ch vËn dông Êy ®· gîi ra kh«ng gian vµ khung c¶nh ntn?
- Con cß bay la
- Con cß mµ ®i ¨n ®ªm
 T¸c gi¶ chØ lÊy vµi ch÷ trong mçi c©u ca dao nh»m gîi nhí nh÷ng c©u Êy
“Con cß gîi t¶ kh«ng gian vµ khung c¶nh quen thuéc bay la” cña cuéc sèng x­a tï lµng quª ®Õn phè x¸. H×nh ¶nh con cß gîi vÎ nhÞp nhµng thong th¶ b×nh yªn cña cuéc sèng Ýt biÕn ®éng thuë x­a =>gîi ©m h­ëng
- Bµi “ con cß mµ ®i ¨n ®ªm” cã ý nghÜa t­ t­ëng s©u s¾c: Con cß => t­îng tr­ng cho nh÷ng con ng­êi lµ ng­êi mÑ , ng­êi phô n÷ nhäc nh»n vÊt v¶ lÆn léi kiÕm sèng =>Gîi nhiÒu c©u ca cã h×nh ¶nh con cß mang ý nghÜa t­ëng t­îng (Con cß lÆn låi bê s«ng,C¸i cß ®i ®ãn c¬n m­a), hay h×nh ¶nh bµ Tó lÆn léi th©n cß
* GV: VËy lµ qua nh÷ng lêi ru cña mÑ, h×nh ¶nh con cß ®· ®Õn víi t©m hån tuæi th¬ mét c¸ch v« thøc.
(3) Ng­êi con trong ®o¹n th¬ ®­îc nãi tíi ntn?
- H/a’ con cß => lµ sù khëi ®Çu con ®­êng ®i vµo thÕ giíi t©m hån con ng­êi.
- Cß => tuæi th¬ cÇn ®­îc vç vÒ, che chë trong ngñ yªn! ngñ yªn => nhÞp th¬, nhÞp bµn tay mÑ vç vÒ ©u yÕm theo lêi ru µ ¬i vµo l­ng bÐ lêi ru ngät ngµo vµ sù khã nhäc cña ng­êi mÑ => con ®ãn nhËn t×nh yªu cña mÑ tõ lêi ru trong cuéc sèng thanh b×nh “ngñ yªn ngñ yªn”
A. H­íng dÉn t×m hiÓu chung
1. T¸c gi¶: (1920 - 1989)
- Nhµ th¬ xuÊt s¾c cña nÒn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt Nam 
- Phong c¸ch th¬ suy t­ëng triÕt lý,®Ëm chÊt trÝ tuÖ vµ tÝnh hiÖn ®¹i.
2. T¸c phÈm
* ThÓ th¬ tù do, ©m h­ëng h¸t ru
* ThÓ th¬: tù do c¸c c©u dµi ng¾n kh«ng ®Òu, nhÞp ®iÖu biÕn ®æi vµ cã nhiÒu c©u lÆp l¹i t¹o nhÞp gÇn h¸t ru
B. H­íng dÉn ®äc hiÓu VB
1. H­íng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu hó thÝch
2. Bè côc 
- H×nh ¶nh con cß qua nhöng lêi ru b¾t ®Çu ®Õn víi tuæi Êu th¬
- H×nh ¶nh con cß ®i vµo tiÒm thøc cña tuæi th¬ vµ theo cïng con ng­êi trªn mäi chÆng ®­êng ®êi
- Tõ h×nh ¶nh con cß, suy ngÉm vµ triÕt lý vÒ ý nghÜa cña lêi ru vµ lßng mÑ 
* §iÒu ®Æc biÖt cña bµi th¬
- H×nh t­îng bao trïm vµ ®i suèt bµi th¬ lµ h×nh t­îng con cß
3. H­íng dÉn ph©n tÝch 
3.1. H/ ¶nh con cß qua ®o¹n I
- H×nh ¶nh con cß gîi vÎ nhÞp nhµng thong th¶, b×nh yªn cña cuéc sèng x­a
- H×nh ¶nh con cß t­îng tr­ng cho ng­êi mÑ, ng­êi phô n÷ nhäc nh»n lam lò
=> Con ®­îc vç vÒ, chë che trong lêi ru ngät ngµo vµ t×nh yªu s©u l¾ng cña mÑ => con ®ãn nhËn b»ng trùc gi¸c vµ ®ãn nhËn v« thøc t×nh yªu Êy.
HS ®äc l¹i ®o¹n II
(1) H/a’ con cß trong ®o¹n th¬ nµy ®· ®­îc ph¸t triÓn ntn trong mèi quan hÖ víi em bÐ, víi t×nh mÑ?
. Trong ®o¹n 2 c¸nh cß tõ trong lêi ru cña mÑ ®· ®i vµo tiÒm thøc cña tuæi th¬ trë nªn gÇn gòo, th©n thiÕt vµ sÏ theo con ng­êi trong suèt cuéc ®êi, trªn mçi chÆng ®êi.
H/a’ cß trong ca dao ®· tiÕp tôc sù sèng cña nã trong t©m thøc con ng­êi.
- Lóc Êu th¬ trong n«i: 
 Con ngñ yªn th× cß còng ngñ
 C¸nh cña cß, hai ®øa ®¾p chung ®«i
- Tuæi ®Õn tr­êng:
Mai kh«n lín con theo cß ®i häc
 C¸nh tr¾ng cß bay theo gãt ®u«i ch©n
- Lóc tr­ëng thµnh:
 C¸nh cß tr¾ng l¹i bay hoµi kh«ng nghØ
 Tr­íc hiªn nhµ
 Vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n 
GV viÕt c¸c c©u th¬ dÉn ra gãc b¶ng.
(2) Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng h×nh ¶nh th¬ ®ã?
HS th¶o luËn nhãm 4 b¹n: 3’
- NghÖ thuËt liªn t­ëng, t­ëng t­îng phong phó nh©n ho¸, ®iÖp tõ “C¸nh cß tr¾ng”
- H/a’ th¬ cã sù hoµ quÖn khã ph©n biÖt c¸nh cß vµ tuæi th¬, c¸nh cß vµ t×nh mÑ
Lêi ru cña mÑ ®­a con vµo giÊc ngñ. Trong m¬ con vÉn thÊy h×nh ¶nh cß. H/a’ ®Ñp l·ng m¹n, bay bæng liªn t­ëng s¸ng t¹o c¸nh cß - hay ng­êi mÑ
Con ngñ yªn th× cß còng ngñ => cß g¾n bã víi giÊc ngñ cña con, mÑ còng ®­îc ngñ c¸nh xña cß hai ®øa ®¾p => con vµ cß ®Òu lµ con cña mÑ, con ®¾p ch¨n hay con ®¾p c¸nh cß, c¸nh cß hay t×nh mÑ s­ëi Êm giÊc ngñ con => H/a’ th¬ míi mÎ s¸ng t¹o gîi bao suy nghÜ mai kh«n lín, con theo cß ®i häc => cß bay theo b­íc ch©n con tung t¨ng tíi tr­êng, lßng mÑ víi bao hi väng ®Æt vµo con (So s¸nh em Cu Tai ) vµ ®Õn lóc tr­ëng thµnh cß vÉn qu¹t h¬i m¸t vµo c©u v¨n 
=> H×nh ¶nh cß ®­îc gîi ý biÓu t­îng vÒ lßng mÑ, vÒ sù d×u d¾t, n©ng ®ì dÞu dµng bÒn bØ cña ng­êi mÑ.
HS ®äc ®o¹n III
? Em hiÓu ntn vÒ 5 c©u th¬ ®Çu tiªn.
- H/a’ con cß ®­îc nhÊn m¹nh ë ý nghÜa biÓu t­îng cho tÊm lßng ng­êi mÑ, lóc nµo còng ë bªn con “C¸ chuèi ®¾m ®uèi v× con” ®Õn hÕt cuéc ®êi.
- Sù thèng nhÊt ph¸t triÓn h×nh ¶nh con cß víi ®o¹n 1. 2.
. §o¹n 1 con cß - nghÜa ®en trong lêi ru - t×nh mÑ
. §o¹n 2 con cß - nghÜa ®en - Èn dô - t×nh mÑ
. §o¹n 3 con cß - nghÜa t­îng tr­ng - t×nh mÑ.
? Tõ sù thÊu hiÓu tÊm lßng ng­êi mÑ, tg’ ®· kh¸i qu¸t ®iÒu g×?
- Qui luËt cña t×nh c¶m cã ý nghÜa bÒn v÷ng, réng lín vµ s©u s¾c: Con dï lín 
=> ®èi víi ng­êi mÑ, ®øa con bao giê còng bÐ bang non nít cÇn ®­îc chë che, d×u d¾t => Mét qui luËt tÝnh chÊt cã ý nghÜa bÒn v÷ng vµ s©u s¾c mu«n ®êi.
? 4 c©u th¬ cuèi gîi cho em liªn t­ëng ®iÒu g×?
- Gîi ©m h­ëng lêi ru, ®óc kÕt ý nghÜa phong phó cña h×nh t­îng con cß trong nh÷ng lêi ru Êy.
ý nghÜa biÓu t­îng cña h×nh t­îng con cß
? ChØ ra sù thèng nhÊt vµ ph¸t triÓn qua 3 ®o¹n th¬.
- Ba ®o¹n th¬ ®Òu cã h×nh ¶nh con cß, ®Òu biÓu t­îng cho t×nh nghÜavµ ý nghÜa cña lêi ru.
- §o¹n 1: Lêi ru Êu th¬ h×nh ¶nh cß c¶m nhËn v« thøc.
- §o¹n 2: H×nh ¶nh cß ®i vµo tiÒm thøc g¾n bã suèt cuéc ®êi, lêi ru cña mÑ theo suèt
- §o¹n 3: H×nh ¶nh cß manh ý nghÜa biÓu t­îng triÕt lý 
Ho¹t ®éng 3
Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt?
-VËn dông s¸ng t¹o ca dao (so víi Tó X­¬ng)
Ho¹t ®éng 4
3.2. H×nh ¶nh con cß qua ®o¹n II
- H×nh ¶nh cß ®i vµo tiÒm thøc cña tuæi th¬ vµ trë thµnh b¹n ®ång hµnh cña con ng­êi trong suèt cuéc ®êi.
- H×nh ¶nh cß gîi biÓu t­îng vÒ t×nh mÑ, vÒ sù n©ng ®ì dÞu dµng bÒn bØ cña ng­êi mÑ
3.3. H×nh ¶nh cß qua ®o¹n III
- H/a’ cß ®­îc nhÊn m¹nh ë ý nghÜa biÓu t­îng cho tÊm lßng ng­êi mÑ suèt ®êi yªu con.
 4. H­íng dÉn tæng kÕt
4.1. NghÖ thuËt
- VËn dông s¸ng t¹o ca dao
- Giäng ®iÖu suy ngÉm triÕt lý
-¢m h­ëng lêi ru
- ThÓ th¬ tù do
-H×nh ¶nh Èn dô, liªn t­ëng t­ëng t­îng
4.2. Néi dung
- Ngîi ca t×nh mÑ
- ý nghÜa cña lêi ru ®èi víi cuéc sèng con ng­êi
C. LuyÖn tËp
BT1: HS th¶o luËn: C¸ch vËn dông lêi ru
* Bµi “Khóc h¸t ru ”: Lêi ru cña mÑ, lêi ru cña t¸c gi¶ => khóc h¸t ru biÓu hiÖn t×nh yªu con víi t×nh yªu c¸ch m¹ng, víi lßng yªu n­íc vµ ý chÝ chiÕn ®Êu.
* Bµi “Con cß ” tg gîi l¹i nh÷ng ®iÖu h¸t ru => ý nghÜa cña lêi ru vµ ca ngîi t×nh mÑ ®èi víi cuéc sèng con ng­êi.
BT 2: ViÕt mét ®o¹n v¨n 5 c©u tr×nh bµy c¶m nhËn vÒ 2 c©u th¬
“Con ngñ yªn th× cß còng ngñ yªn
C¸nh cña cß, hai ®øa ®¾p chung ®«i”
BT3: Ph©n tÝch 2 c©u th¬
“Con dï lín vÉn lµ con cña mÑ
§i hÕt ®êi, lßng mÑ vÉn theo con”
E.Rót kinh nghiÖm:
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt 111 
Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n (luyÖn tËp)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
1.KiÕn thøc: Gióp HS cñng cè hiÓu biÕt vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n, nhËn ra 1 sè phÐp liªn kÕt th­êng dïng trong viÖc t¹o lËp VB vµ 1 sè lçi liªn kÕt cã thÓ gÆp trong VB vµ söa ch÷a ®­îc lçi vÒ liªn kÕt.
2.KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt ®­îc phÐp liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n trong VB vµ sö ®­îc lçi ®ã.
 + KNS: Giao tiếp, lắng nghe tích cực, ra quyết định, tự nhận thức, suy nghĩ sáng tạo...
3.Th¸i ®é: Gd ý thøc vËn dông phï hîp tron viÕt bµi.
B. ChuÈn bÞ
- HS so¹n bµi, suy nghÜ vÒ c¸c bt
- GVchuÈn bÞ bt ra b¶ng phô, so¹n bµi
C. Ph­¬ng ph¸p: luyÖn tËp thùc hµnh, tæ chøc ho¹t ®éng c¸ nh©n, nhãm.
D. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng
1. ¤§TC
2. KiÓm tra bµi cò: 
? Liªn kÕt lµ g×? Ph©n biÖt LK néi dung vµ LK h×nh thøc. T¹i sao ph¶i LK c©u vµ LK ®o¹n v¨n? Tr×nh bµy c¸c lo¹i LK kÕt? DÊu hiÖu nhËn biÕt?
YªucÇu:
- Tr×nh bµy ®­îc liªn kÕt lµ g×(3®)
- Ph©n biÖt liªn kÕt ND vµ liªn kÕt HT (3®)
- LÝ gi¶i t¹i sao ph¶i liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n, nªu ®­îc c¸c lo¹i liªn kÕt dÊu hiÖu nhËn biÕt(4®)
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1
HS ®äc bt 1
Nªu yªu cÇu cña bt
HS th¶o luËn nhãm 4: 3’
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn
Bµi 1
a. PhÐp LK c©u vµ LK kÕt ®/v
- Tr­êng häc (1) (2): phÐp lÆp LK c©u
- Nh­ thÕ (3) thay thÕ cho c©u (2): phÐp thÕ - LK ®o¹n
b. PhÐp LK c©u vµ LK ®/v
- V¨n nghÖ (1) (2): phÐp lÆp - LK c©u
- Sù sèng (2) (3): phÐp lÆp - LK ®o¹n
- V¨n nghÖ (2) (4): phÐp lÆp - Lk ®o¹n
c. PhÐp LK c©u
- Thêi gian (1) (2) (3): lÆp
- Con ng­êi: (1) (2) (3): lÆp
d. PhÐp LK c©u
- yÕu ®uèi - m¹nh
- hiÒn lµnh - ¸c
=> phÐp tr¸i nghÜa
Ho¹t ®éng 2
HS ®äc bt2. ChØ râ yªu cÇu cña ®Ò
HS trao ®æi th¶o luËn
Tr×nh bµy ý kiÕn sau khi th¶o luËn
Ho¹t ®éng 3
HS ®äc bt3. Nªu râ yªu cÇu cña ®Ò.
HS trao ®æi th¶o luËn 5’
3 ®¹i diÖn tr×nh bµy ý kiÕn cña nhãm
C¸c b¹n nhËn xÐt
GV ®­a ra nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ ®¸p ¸n
HS ®äc bt4. ChØ râ yªu cÇu cña ®Ò
§¸nh sè c©u
Bµi 2. C¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa
- (Thêi gian) vËt lý - (thêi gian)t©m lý
- V« h×nh - h÷u h×nh
- Gi¸ l¹nh - nãng báng
- Th¼ng t¾p - h×nh trßn
- §Òu ®Æn - lóc nhanh lóc chËm
Bµi 3. 
a. Lçi LK néi dung: c¸c c©u kh«ng phôc vô chñ ®Ò chung cña ®/v
- Ch÷a: thªm mét sè tõ ng÷ hoÆc c©u ®Ó t¹o LK c©u:
CÊm ®i mét m×nh trong ®ªm. TrËn ®Þa ®¹i ®éi 2 cña anh ë phÝa b·i båi bªn mét dßng s«ng. Anh chît nhí håi ®Çu mïa l¹c hai bè con anh cïng viÕt ®¬n xin ra trËn. B©y giê, mïa thu ho¹ch l¹c ®· vµo chÆng cuèi.
b. Lçi LK néi dung: TrËt tù c¸c sù viÖc nªu trong c¸c c©u kh«ng hîp lý
* Ch÷a: Thªm tr¹ng ng÷ chØ thêi gian vµo c©u 2 ®Ó lµm râ mèi quan hÖ thêi gian gi÷a c¸c sù kiÖn
VD: Suèt 2 n¨m anh èm nÆng, chÞ lµm quÇn quËt 
Bµi 4. Lçi LK h×nh thøc
a. Lçi dïng tõ ë (2) (3) kh«ng thèng nhÊt
Söa: thay nã (2) b»ng chóng
b. Lçi dïng tõ v¨n phßng (1) vµ héi tr­êng (2) kh«ng cïng nghÜa víi nhau
Söa: thay “héi tr­êng” (2) b»ng “v¨n phßng” 
4. Cñng cè dÆn dß
- GV kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc b»ng hÖ thèng s¬ ®å vÒ liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n v¨n
VÒ nhµ lµm BT, chuÈn bÞ So¹n “Mïa xu©n nho nhá”
E. Rót kinh nghiÖm