Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 96: Tiếng nói của văn nghệ

Tiết:
96
TIẾNG NÓI CỦA VĂN NGHỆ 
(Nguyễn Đình Thi)
Ngàysoạn: 
18/1
Ngày dạy:
20/1
A. MỤC TIÊU:
1.Kiếnthức:
Hiểu được sức mạnh, khả năng kì diệu của văn nghệ đối với đời sống con người qua tác phẩm nghị luận ngắn gọn, chặt chẽ và giàu hình ảnh của Nguyễn Đình Thi; hiểu thêm cách viết một bài văn nghị luận.
2. Kỹ năng:
Rèn kĩ năng đọc hiểu, phân tích văn bản nghị luận.
3. Thái độ:
Giáo dục HS có thái độ hiểu đúng vai trò của văn nghệ trong đời sống xã hội.
B. PHƯƠNG PHÁP:
Đàm thoại, phân tích, bình giảng.
C. CHUẨN BỊ:
1.Giáoviên:
Soạn bài, tư liệu về tác giả, tác phẩm.
2. Họcsinh:
Đọc và trả lời các câu hỏi SGK.
D. TIẾN TRÌNH:
I. Ổnđịnh:
1’
Sĩ số: Vắng:
II. Bài cũ: 
3’
? Tác giả Chu Quang Tiềm đã khuyên chúng ta nên chọn sách và đọc sách như thế nào? Liên hệ bản thân.
III.Bàimới:
1.Đặtvấnđề: 
1’
Văn nghệ có nội dung phong phú và sức mạnh vô cùng to lớn. Các nghệ sĩ sáng tác tác phẩm đều nhằm gửi gắm tư tưởng, tình cảm, thái độ của mình trong đó. Nguyễn Đình Thi đã đề cập tới những vấn đề này qua văn bản “Tiếng nói của văn nghệ”. 
2.Triểnkhai:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: (5’) Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm.
* ? Dựa vào chú thích SGK, hãy nêu vài nét về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
* HS trả lời.
* GV nhận xét, bổ sung.
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả: 
- Sinh tại Luông Pha Băng (Lào)
- Là nghệ sĩ tài năng: làm thơ, viết văn, sáng tác nhạc, sạon kịch, viết lí luận phê bình.
- Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
2. Tác phẩm:
- Nghị luận về một vấn đề.
- Viết 1948 tại chiến khu Việt Bắc.
Hoạt động 2: (20’) Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích.
* GV nêu cách đọc: giọng mạch lạc, rõ ràng, các dẫn chứng cần đọc diễn cảm.
* GV đọc mẫu 1 đoạn.
* HS đọc tiếp.
* GV nhận xét cách đọc và kiểm tra việc hiểu chú thích của HS.
* GV bổ sung một số từ:
II. Đọc và tìm hiểu chú thích: 
- Phật giáo diễn ca: bài thơ dài, nôm na dễ hiểu về nội dung đạo phật.
- Phẫn khích: kích thích căm thù, phẫn nộ.
Hoạt động 3: (15’) Hướng dẫn tìm hiểu văn bản.
* Bài nghị luận này phân tích nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ, khẳng định sức mạnh lớn lao của nó đối với đời sống con người.
? Hãy tóm tắt hệ thống luận điểm và nhận xét về bố cục của bài nghị luận?
? Theo tác giả trong tác phẩm văn nghệ, có những cái được ghi lại đồng thời có cả những điều mới mẻ mµ nghệ sỹ muốn nói. Trong tác phẩm của Nguyễn Du và Tônxtôi những cái đã có được "ghi lại" là gì? 
? Chúng tác động như thế nào đến con người?
=>Cảnh mùa xuân, cành lê trắng điểm một vài bông hoa, nàng Kiều...
=>Làm cho trí tò mò hiểu biết của ta thoả mãn.
?Những điều mới mẻ muốn nói của 2 nghệ sỹ này là gì? 
? Chúng tác động như thế nào đến con người?
 =>Là cảm xúc chủ quan, là buồn, vui, yêu, ghét của tác giả, nó tác động đến tâm hồn của người đọc.
? Tác động của văn nghệ còn được tác giả tiếp tục phân tích trong đoạn nào của văn bản?
=>Văn nghệ đem lại niềm vui sống cho những kiếp người nghèo khổ.
III. Tìm hiểu văn bản:
1. Bố cục:2 đoạn
- Từ đầu=>tâm hồn: Nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ.
- Phần còn lại: Sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ.
2.Phân tích :
a) Nội dung phản ánh của văn nghệ:
- Văn nghệ ghi lại những hình ảnh, sự vật, bài học luân lí, triết lí ở đời
=> Làm cho trí tò mò của ta thoả mãn sự hiểu biết.
- Điều mới mẻ của văn nghệ là: những say sưa, vui buồn, yêu ghét, mơ mộng, phẫn kích
=> tác động đến cảm xúc, tâm hồn, tư tưởng, cách nhìn đời sống của con người, đặc biệt là tâm hồn.
* Tóm lại: văn nghệ đem lại niềm vui sống, tình yêu cuộc sống cho tâm hồn con người.
IV.Củngcố:
2’
? Văn nghệ đem lại cho người đọc điều gì?
V. Dặn dò:
4’
- Đọc lại văn bản, nắm lại hệ thống luận điểm của bài viết.
 - Chuẩn bị phần nội dung còn lại.
+ Sức mạnh kì diệu của văn nghệ thể hiện như thế nào?
VI. Bổsung: