Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết dạy số 18: Xưng hô trong hội thoại

NS: 2/ 9/11
ND: 7/9/11 
Tuaàn : 4; Tieát: 18 XÖNG HOÂ TRONG HOÄI THOAÏI
A/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
Hiểu tính chất phong phú, tinh tế, giàu sắc thái biểu cảm của từ ngữ xưng hô tiếng Việt.
Biết sd từ ngữ xưng hô một cách thích hợp trong gioa tiếp.
B/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:	
- Hệ thống từ ngữ xưng hô tiếng Việt. 
- Đặc điểm của việc sd từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt.
2. Kĩ năng: 
- Phân tích để thấy rõ mqh giữa việc sd từ ngữ xưng hô trong vb cụ thể.
- Sd thích hợp từ ngữ xưng hô trong giao tiếp.
C/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH:
 1/ Giaùo vieân: Giaùo aùn, sgk, taøi lieäu tham khaûo, bảng phụ.
2/ Hoïc sinh: Ñoïc tröôùc vaø chuaån bò traû lôøi caâu hoûi saùch giaùo khoa. 
D/ TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC:
 1/ OÅn ñònh: (1p)
 2/ Kieåm tra: (15p)	Kiểm tra 15 phút
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi: Trong TV từ ngữ xưng hô rất phong phú, vậy khi dùng từ ngữ xưng hô ta cần như thế nào? Các em tìm hiểu bài (1p)
TG
NOÄI DUNG
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAT ÑOÄNG CUÛA HS
12
15
I/ TÖØ NGÖÕ XÖNG HOÂ VAØ VIEÄC SÖÛ DUÏNG TÖØ NGÖÕ XÖNG HOÂ:
 - Tieáng vieät coù moät heä thoáng xöng hoâ raát phong phuù, tinh teá vaø giaøu saéc thaùi bieåu caûm.
 - Ngöôøi noùi caàn caên cöù vaøo ñoái töôïng vaø caùc ñaëc ñieåm khaùc nhau cuûa tình huoáng giao tieáp ñeå xöng hoâ cho thích hôïp.
II/ LUYEÄN TAÄP:
1. Thay “chuùng em” cho “chuùng ta”
2. Duøng “chuùng toâi” thay cho “toâi”
 - Taêng tính khaùch quan
 - Söï khieâm toán cuûa taùc giaû
3. -Xöng hoâ vôùi meï baèng caùch xöng hoâ thoâng thöôøng (meï-con).
 Xöng hoâ vôùi söù giaû (ta-oâng) khaùc thöôøng
4. Vò töôùng xöng ho:â thaày-con (theå hieän söï kính troïng vaø bieát ôn thaày).
5. -Tröôùc 1945 ñaát nöôùc ta coøn laø moät nöôùc phong kieán. Ngöôøi ñöùng ñaàu laø vua. Vua khoâng bao giôø xöng vôùi thaàn daân laø “toâi” maø xöng laø “Traãm”.
 - Baùc Hoà xöng “toâi” goïi “ñoàng baøo” => taïo caûm giaùc gaàn guõi thaân thieát.
6. Ngöôøi coù ñòa vò, quyeàn löïc (cai, leä) vôùi ngöôøi daân bò aùp böùc(chò Daäu).
 - Caùch xöng hoâ cuûa cai leä theå hieän söï hoáng haùch.
 - Caùch xung hoâ cuûa chò Daäu ban ñaàu laø nhaãn nhuïc, sau ñoù laø phaûn khaùng.
HÑ1: Höôùng daãn Hs tìm hieåu töø ngöõ xöng hoâ vaø vieäc söû duïng töø ngöõ xöng hoâ.
- Haõy neâu moät soá töø ngöõ xöng hoâ duøng trong tieáng vieät?
- So saùnh töø xöng hoâ trong tieáng Anh ñeå thaáy söï tinh teá cuûa töø ngöõ xöng hoâ tieáng Vieät?
- Gv nhaän xeùt dieãn giaûng.
- Goïi Hs ñoïc ñoaïn trích “Deá..”
- Xaùc ñònh töø ngöõ xöng hoâ trong ñoaïn trích?
- Taïi sao coù söï thay ñoåi caùch xöng hoâ giöõa hai nhaân vaät trong ñoaïn trích?
- Gv hình thaønh yù 2
HÑ 2: Cuûng coá.
- Từ những vd trên em hiểu điều sâu sắc nào về hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt?
HÑ 3: Höôùng daãn Hs luyeän taäp.
- Goïi Hs ñoïc baøi taäp 1, höôùng daãn Hs laøm baøi, giaùo vieân nhaän xeùt söûa vaø cho Hs ghi vaøo vôõ.
- Goïi Hs ñoïc baøi taäp 2 vaø cho Hs thaûo luaän.
- Baøi taäp 3,4 höôùng daãn cho Hs laøm baøi caù nhaân.
- Baøi taäp 5 : bảng phụ, thaûo luaän toå.
- Baøi taäp 6 höôùng daãn Hs veà nhaø laøm. 
- Chốt lại kiến thức từng bài tập cho hs sửa chữa.
- Tìm hiểu hệ thóng từ ngữ xưng hô.
- Con, toâi, tao ,ta
- Thaûo luaän trình baøy: I (soá ít), We (soá nhieàu)
- Nghe, ghi nhớ.
- Ñoïc đoạn trích.
- Em-anh, ta-chuù, toâi-anh, ta- chuù maøy (khoâng bình ñẳng), toâi-anh (bình ñẳüng)
- Do tình huống giao tiếp thay đổi.
- Nghe, ghi nhớ.
- Đôi bạn suy nghĩ và phát biểu.
- Ñoïc, laøm baøi cá nhân.
-Thaûo luaän đưa ra kq bt.
- Làm bài cá nhân.
- Ñaïi dieän toå leân baûng daùn keát quaû.
- Lắng nghe nhận xét của gv và sửa chữa.
 4. Daën doø (1p)
Hoïc thuoäc baøi. Laøm baøi taäp coøn laïi.
Chuaån bò baøi môùi “Caùch daãn tröïc tieáp vaø giaùn tieáp”