Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tuần 14 - Trường THCS Song Vân

Tuần: 14
Tiết: 66
 LÆng lÏ sa pa
NguyÔn Thµnh Long
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc 
Giúp HS: 
- Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện , chủ yếu là nhân vật anh thanh niên trong công việc thầm lặng , trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm trong quan hệ với mọi người
- Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện , từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động 
2. Kü n¨ng
- Rèn kĩ năng phân tích , cảm thụ các yếu tè của tác phấm truyện : miêu tả nhân vật, những bức tranh thiên nhiên 
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn, yªu lao ®éng
II. Chuẩn bị:
- GV: Chân dung tác giả, 
- HS: Đọc - tóm tắt truyện, tìm hiểu câu hỏi SGK.
III. Tiến trình hoạt động:
1.kiểm tra : (5’)
 Phân tích nhân vật Ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân ?
2. Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I: Khëi ®éng 1.kiểm tra : 
 Phân tích nhân vật Ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân ?
2. Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng II: H­íng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chung v¨n b¶n
Gv: H­íng dÉn häc sinh ®äc
Y/C: §äc to râ rµng, m¹ch l¹c, chó ý ph©n biÖt lêi kÓ vµ lêi ®èi tho¹i.
§äc mÉu.
Hs: 2 – 3 em ®äc toµn v¨n b¶n, nhËn xÐt
Gv. NhËn xÐt, uèn n¾n c¸ch ®äc.
Hs. Tãm t¾t l¹i truyÖn, nhËn xÐt.
Gv. NhËn xÐt, uèn n¾n c¸ch tãm t¾t.
Hs. ®äc phÇn chó thÝch*.
H. Tãm t¾t nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Thµnh Long?
Hs. Nªu nhËn xÐt 
Gv. Tãm t¾t nÐt chÝnh cuéc ®êi t¸c gi¶ .
H. Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm?
Ho¹t ®éng III: H­íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n.
H. TruyÖn ®­îc kÓ theo tr×nh tù nµo?
( Tr×nh tù sù viÖc)
H. Tõ ®ã h·y x¸c ®Þnh bè côc cña v¨n b¶n?
Hs. Nªu nhËn xÐt
Gv. NhËn xÐt, ®­a ra bè côc v¨n b¶n
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ cèt truyÖn?
H. Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai?
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch x©y dùng nh©n vËt chÝnh?
Gv. Yªu cÇu häc sinh theo dâi phÇn ®Çu truyÖn
H. Tr­íc khi ®Ó «ng ho¹ sÜ giµ vµ c« kü s­ trÎ gÆp anh thanh niªn ng­êi l¸i xe ®· giíi thiÖu anh thanh niªn nh­ thÕ nµo?
Hs. Th¶o luËn nhãm, lµm ra b¶ng ho¹t ®éng nhãm: T×m chi tiÕt giíi thiÖu cuéc sèng vµ nghÒ nghiÖp cña anh thanh niªn.
Hs. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy nhËn xÐt, bæ sung.
Gv. NhËn xÐt, ®­a ra kÕt luËn.
H. Qua cuéc sèng vµ nghÒ nghiÖp em cã nhËn xÐt g× vÒ hoµn c¶nh sèng cña anh thanh niªn?
Ho¹t ®éng IV : H­íng dÉn häc sinh s¬ kÕt.
H. Nh©n vËt chÝnh trong c©u truyÖn xuÊt hiÖn nh­ thÕ nµo?
T¸c dông cña c¸ch giíi thiÖu ®ã?
Gv. NhËn xÐt, dÉn sang phÇn tiªp theo -> TiÕt 2.
5
15
5
5
5
5
§äc – T×m hiÓu chung
§äc
T¸c gi¶, t¸c phÈm
T¸c gi¶
Sinh 1925, mÊt 1991, quª ë Duy Xuyªn, Qu¶ng Nam.
Chuyªn viÕt truyÖn ng¾n vµ bót kÝ.
§Ò tµi: ViÕt vÒ ng­êi lao ®éng trªn mäi miÒn tæ quèc.
T¸c phÈm
ViÕt n¨m 1970, in trong tËp truyÖn “Gi÷a trong xanh”
§äc – HiÓu v¨n b¶n
Bè côc (3 phÇn)
P1: Tõ ®Çu -> anh ta kia k×a: Giíi thiÖu cuéc gÆp gì t×nh cê
P2: TiÕp -> Kh«ng cã vËt g× nh­ thÕ: DiÔn biÕn cuéc gÆp gì
P3: Cßn l¹i: Cuéc chia tay c¶m ®éng.
Cèt truyÖn vµ nh©n vËt
Cèt truyÖn ®¬n gi¶n xoay quang mét t×nh huèng ®éc ®¸o: Cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a anh thanh niªn vµ ®oµn kh¸ch.
Nh©n vËt chÝnh hiÖn ra qua c¸i nh×n vµ Ên t­îng cña nh©n vËt kh¸c.
Nh©n vËt anh thanh niªn.
* Cuéc sèng vµ nghÒ nghiÖp.
- Mét m×nh sèng vµ lµm viÖc trªn ®Ønh nói Yªn S¬n cao 2600 m.
- Lµ ng­êi c« ®éc nhÊt thÕ gian, 27 tuæi.
- Lµm c«ng t¸c khÝ t­îng kiªm vËt lý ®Þa cÇu.
-> H/c sèng, lµm viÖc rÊt ®Æc biÖt, ®Çy khã kh¨n thö th¸ch nhÊt lµ sù c« ®éc
*. Cñng cè (3’)
- NhËn xÐt vÒ t×nh huèng truyÖn?
*. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- §äc, tãm t¾t l¹i v¨n b¶n
- So¹n tiÕp bµi.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Tuần: 14
Tiết: 67
 LÆng lÏ sa pa
NguyÔn Thµnh Long
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc 
Giúp HS: 
- Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện , chủ yếu là nhân vật anh thanh niên trong công việc thầm lặng , trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm trong quan hệ với mọi người
- Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện , từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động 
2. Kü n¨ng
- Rèn kĩ năng phân tích , cảm thụ các yếu tè của tác phấm truyện : miêu tả nhân vật, những bức tranh thiên nhiên 
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn, yªu lao ®éng
II. Chuẩn bị:
- GV: Chân dung tác giả, 
- HS: Đọc - tóm tắt truyện, tìm hiểu câu hỏi SGK.
III. Tiến trình hoạt động:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I: Khëi ®éng 
1.kiểm tra : 
 Phân tích nhân vật Ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân ?
2. Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng I: H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
H. Anh thanh niªn ®­îc miªu t¶ ntn khi gÆp ng­êi ho¹ sÜ giµ vµ c« kü s­ trÎ?
Hs. Ho¹t ®éng nhãm: T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ h×nh d¸ng, cö chØ, hµnh ®éng cña anh thanh niªn.
Hs. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kq, nhËn xÐt.
H. Nh÷ng hµnh ®éng tÝnh c¸ch ®ã thÓ hiÖn tÝnh c¸ch g× ë nh©n vËt anh thanh niªn?
Gv. Anh TN mang nhiÒu vÎ ®Ñp cña thanh niªn thêi ®¹i, sèng vµ lµm viÖc v× mét lý t­ëng cao ®Ñp, v× quª h­¬ng ®Êt n­íc th©n yªu, chu ®¸o gÇn gòi víi mäi ng­êi, muèn gÆp gì vµ nãi truyÖn víi mäi ng]êi mét c¸ch khao kh¸t.
H. Th«ng qua lêi kÓ cña anh thanh niªn víi «ng ho¹ sÜ em hiÓu c«ng viÖc cña anh thanh niªn nh­ thÕ nµo?
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c«ng viÖc cña anh?
H. §iÒu g× ®· gióp anh v­ît qua nh÷ng gian khæ khã kh¨n ®ã?
H. Qua ®ã em cßn nhËn thÊy phÈm chÊt ®øc tÝnh d¸ng quý nµo ë nh©n vËt anh thanh niªn?
H. Ngoµi c«ng viÖc chÝnh hµng ngµy anh thanh niªn cßn lµm g×?
H. Qua ®ã em hiÓu thªm ®­îc ®iÒu g× ë anh thanh niªn?
H. B¾t gÆp mét ®Ò tµi quý ng­êi ho¹ sÜ muèn vÏ anh anh ®· cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo?
H. Th¸i ®é ®ã cßn thÓ hiÖn ®øc tÝnh g× ë nh©n vËt anh thanh niªn?
Gv. B×nh gi¶ng
H. Qua ph©n tÝch em cã nhËn xÐt g× vÒ bøc ch©n dung cña anh thanh niªn? NÐt næi bËt cña con ng­êi anh lµ g×?
Nªu Ên t­îng cña em vÒ h×nh ¶nh anh thanh niªn trong truyÖn?
H. Ngoµi anh thanh niªn ta cßn gÆp nh÷ng nh©n vËt nµo?
Nh©n vËt nµo xuÊt hiÖn gi¸n tiÕp? Nh©n vËt nµo xuÊt hiÖn trùc tiÕp?
H. Nh©n vËt «ng bè anh thanh niªn ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo?
H. ¤ng kü s­ v­ên rau vµ «ng kü s­ nghiªn cøu sÐt ®­îc giíi thiÖu qua lêi kÓ cña ai?
H. Qua c©u truyÖn em cã nhËn xÐt g× vÒ «ng ho¹ sÜ giµ?
H. C« kü s­ trÎ lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? Nªu nh÷ng c¶m nhËn cña em vÒ c« kü s­ trÎ trong chuyÖn gÆp gì t×nh cê víi anh thanh niªn?
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ tªn gäi cña c¸c nh©n vËt trong chuyÖn? 
(§Òu kh«ng cã tªn cô thÓ)
H. Qua c¸ch giíi thiÖu em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ tÊt c¶ nh÷ng cong ng­êi nµy?
H. Nh÷ng nh©n vËt ®ã cã mèi quan hÖ g× víi nhan ®Ò c©u truyÖn? 
G. B×nh gi¶ng
Ho¹t ®éng III. H­íng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp
H. H·y kh¸i qu¸t nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. 
Hs. Nªu nhËn xÐt
Gv. NhËn xÐt, kÕt luËn theo ghi nhí.
Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt anh thanh niªn.
5
15
10
3
2
§äc hiÓu v¨n b¶n
Nh©n vËt anh thanh niªn
H×nh d¸ng, hµnh ®éng, lêi nãi.
TÇm vãc nhá bÐ
NÐt mÆt r¹ng rì
Cã gãi thuèc lµm quµ cho vî b¸c l¸i xe.
Mõng quýnh lªn khi nhËn ®­îc s¸ch
Cã bã hoa tÆng c« g¸i
Pha trµ ngon mêi kh¸ch...
Lµ ng­êi cëi më, ch©n thµnh, ©n cÇn vµ chu ®¸o gÇn gòi víi mäi ng­êi .
C«ng viÖc:
Lµm c«ng t¸c khÝ t­îng kiªm vËt lý ®Þa cÇu.
Lµm viÖc c¶ ngµy lÉn ®ªm víi thêi tiÕt kh¾c nghiÖt
C«ng viÖc vÊt v¶, gian khæ
Lu«n ý thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ lao ®éng ®Ó phôc vô chiÕn ®Êu, phôc vô s¶n xuÊt.
lµ ng­êi yªu lao ®éng, g¾n bã víi c«ng viÖc, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc cña m×nh.
Trong cuéc sèng hµng ngµy
§äc s¸ch
Trång hoa
Nu«i gµ
Lµ ng­êi biÕt tæ chøc cho m×nh mét cuéc sèng ng¨n n¾p, chñ ®éng, mét ng­êi yªu thiªn nhiªn, yªu cuéc sèng, say mª häc tËp.
Khi «ng ho¹ sÜ muèn vÏ bøc ch©n dung anh
Tõ chèi
Giíi thiÖu «ng tíi ng­êi kh¸c
Lµ ng­êi khiªm tèn, lu«n c¶m thÊy m×nh nhá bÐ, b×nh th­êng so víi ng­êi kh¸c
C¸c nh©n vËt kh¸c
¤ng bè: Tù nguyÖn viÕt ®¬n xin ®i mÆt trËn
¤ng kü s­ v­ên rau: Hµng ngµy ngåi xem ong thô phÊn cho rau råi tù tay thu phÊn thay ong
¤ng kü s­ nghiªn cøu sÐt: M­êi mét n¨m ë khu nghiªn cøu kh«ng ra khái ®Ó ®i t×m vî
¤ng ho¹ sÜ giµ: Lµ ng­êi yªu ®êi, say mª s¸ng t¹o, tr¨n trë víi nghÖ thuËt
C« kü s­ trÎ: B­íc vµo cuéc sèng míi ®ang h¸o høc víi c«ng viÖc cña m×nh.
TÊt c¶ hä ®Òu lµ nh÷ng con ng­êi hy sinh quyÒn lîi riªng, quªn m×nh v× c«ng viÖc chung.
Tæng kÕt
Ghi nhí (SGK)
* LuyÖn tËp
*.Cñng cè (3’)
- Häc sinh tãm t¾t néi dung vµ nghÖ thuËt.
- Nªu chñ ®Ò t­ t­ëng cña c©u truyÖn
*. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- Tãm t¾t vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm.
- «n tËp vÒ v¨n tù sù chuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3.
-------------------------------------------------------------------------------------
Tuần: 14
Tiết: 68-69
ViÕt bµi lµm v¨n sè 3
(V¨n tù sù)
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc
Giúp HS: 
- Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả nội tâm và lập luận.
2. Kü n¨ng
- Rèn kĩ năng diễn đạt, trình bày.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc 
II. Chuẩn bị:
GV: Ra đề kiểm tra.
HS: Ôn tập, chuẩn bị nội dung kiểm tra, chuẩn bị giấy kiểm tra.
III. Tiến trình hoạt động:
 1. Ổn định 
2- kiểm tra : 
 3. Bài mới:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Giới thiệu đề bài 
- GV chép đề lên bảng. 
 - HS chép đề vào giấy làm bài.
Hướng dẫn học sinh phân tích đề.
* Yêu cầu:
 - Tìm hiểu đề, xác định thể loại.
 - Xác định nội dung viết.
* Hướng dẫn học sinh lập dàn ý.
HS làm bài:
Thu bài làm của HS
1. Đề bài: Hãy tưởng tượng mình gặp gỡ và trò chuyện với người lính lái xe trong tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật. Viết bài văn kể lại cuộc gặp gỡ và trò chuyện đó.
2.Hướng dẫn làm bài:
- Thể loại: Kể chuyện tưởng tượng.
- Nội dung: Kể cuộc găp gỡ trò chuyện với người chiến sĩ lái xe...
 Yêu cầu: Tưởng tượng tình huống gặp gỡ 
- Kể chuyện có sử dụng yếu tố miêu tả nội tâm,nghị luận 
3. Dàn ý: 
a. Mở bài: Giới thiệu hoàn cảnh, cuộc gặp gỡ 
b.Thân bài:
- Kể lại cuộc gặp gỡ, trò chuyện với các tình tiết
+ Nhắc lại hình tượng người chiến sĩ lái xe trong bài thơ
 + miêu tả người chiến sĩ lái xe sau nhiều năm khi chiến tranh kết thúc 
 Kết bài: Suy nghĩ của em về chiến tranh, về trách nhiệm của thế hệ trẻ
 *.Cñng cè (3’)
 Gv thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi
* Dặn dò: 
 T×m hiÓu bµi Người kể và ngôi kể trong văn bản tự sự. 
Tuần: 14
Tiết: 70
 Ng­êi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc
Giúp HS: 
Hiểu và nhận diện được thế nào là kể chuyện, vai trò và mối quan hệ giữa người kể với ngôi kể trong VB tự sự
2, Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng ph©n biÖt ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù , sö dông ng«i kÓ trong v¨n tù sù.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp bé m«n
 II. Chuẩn bị:
- GV:Bảng phụ ghi các đoạn văn
- HS: Đọc VB xác định ngôi kể 
III. Tiến trình hoạt động:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I : Khëi ®éng 
1.  kiểm tra : 
Thế nào là đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong VB tự sự? 
 2. Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng I : Vai trò của người kể chuyện trong VB tự sự 
- HS đọc VB (SGK) 
H: - Đoạn trích kể về ai về việc gì?
 - Ai là người kể về các nhân vật trên?
 - Những dấu hiệu nào cho biết các nhân vật không phải là người kể chuyện? 
H: Những câu giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ, những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy,...là nhận xét của người nào, về ai?
H: Hãy nêu những căn cứ để có thể nhận xét: Người kể chuyện ở đây dường như thấy hết và biết tất mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật.
 Tổng kết: 
GV chốt kiến thức, HS đọc ghi nhớ(SGK) 
Ho¹t ®éng II : Luyện tập: 
BT1: HS đọc đoạn trích: Trong lòng mẹ và trả lời câu hỏi(SGK) 
- Người kể chuyện là ai? Ngôi kể này có ưu điểm và hạn chế gì so với ngôi kể ở đoạn trên?
- Chọn một trong 3 nhân vật (ông hoạ sĩ, anh thanh niên, cô gái) là người kể chuyện, sau đó chuyển đoạn văn mục 1 thành một đoạn khác, sao cho nhân vật sự kiện, lời văn phù hợp với ngôi thứ nhất
5
15
20
I. Người kể trong văn bản tự sự:
1. VD: Văn bản (SGK) 
- Ngôi kể: ngôi thứ 3
- Người kể vắng mặt, ẩn mình vào các nhân vật.
Ghi nhớ (SGK).
II. Luyện tập:
1. BT1: Đoạn trích Trong lòng mẹ.
- Người kể: Nhân vật Tôi .
- Ngôi kể: Thứ nhất (Bé Hồng)
* Ưu: Diễn tả cảm xúc tâm tư tình cảm của Tôi, nhân vật bộc lộ suy nghĩ => chủ quan.
*Hạn chế: Không bao quát các đối tượng.
BT 2: Chuyển đoạn văn bằng lời kể của các nhân vật: anh thanh niên, cô gái, ông hoạ sĩ.
- Anh thanh niên: Cảm xúc khi thấy thời gian hết nhưng không biết được hành động của cô gái.
- Nhân vật cô gái: Tâm trạng khi thấy anh thanh niên thông báo thời gian hết.
-Ông hoạ sĩ: Tình cảm, suy nghĩ, cảnh bọn trẻ chia tay.
*Cñng cè (3’)
Nắm vững ngôi kể trong văn tự sự.
 *. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
 - Tìm các văn bản có ngôi kể thứ nhất, thứ 3.
 - Chuẩn bị : Chiếc lược ngà.