Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Bắc sơn (tiếp theo)

Tiết:
162
BẮC SƠN
(tiếp theo)
Ngày soạn: 
2/5
Ngày dạy:
4/5
A. MỤC TIÊU:
Giống tiết 161
B. PHƯƠNG PHÁP:
Giống tiết 161
C. CHUẨN BỊ:
Giống tiết 161
D. TIẾN TRÌNH:
I. Ổn định:
1’
Sĩ số: Vắng:
II. Bài cũ: 
2’
? Tóm tắt nội dung đoạn trích vở kịch Bắc Sơn (hồi 4)?
III. Bài mới:
1.Đặt vấnđề: 
1’
GV nhận xét bài cũ, chuyển ý giới thiệu bài mới.
2.Triểnkhai:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: (35’) Hướng dẫn tìm hiểu văn bản (tiếp theo).
* GV cho HS đọc lại lớp II.
? Tình huống xẩy ra căng thẳng như thế nào?
? Thái và Cửu có thái độ như thế nào khi chưa hiểu Thơm? (Lo sợ bị bắt vì Thơm là vợ của Ngọc).
? Thơm lúc này được đặt trong tình huống như thế nào?
? Qua đó bộc lộ tâm trạng gì của Thơm?
? Thơm đã có hành động như thế nào?
? Thái và Cửu đã có quan niệm như thế nào khi nhận xét về Thơm?
? Hành động của Thơm cho thấy sự chuyển biến gì ở cô?
* Cho HS đọc lớp III.
? Tình huống căng thẳng hơn xuất hiện ở lớp III đã đặt Thơm vào hoàn cảnh như thế nào?
? Thơm làm thế nào để giữ chân Ngọc?
? Qua cuộc trò chuyện với Ngọc, cô càng nhận rõ điều gì ở chồng mình?
? Tình huống càng trở nên căng thẳng khi nào? Thơm đã xử lí ra sao?
? Qua sự chuyển biến của nhân vật Thơm, tác giả muốn khẳng định điều gì?
- Bằng cách đặt nhân vật vào hoàn cảnh éo le và tình huống gay cấn, tác giả đã làm chuyển biến thái độ và hành động của Thơm. Qua đó tác giả khẳng định: ngay cả khi cách mạng gặp khó khăn, kẻ thù đàn áp khốc liệt, cách mạng vẫn không thể bị tiêu diệt, nó vẫn tiềm tàng khả năng thức tỉnh quần chúng, cả với những người ở vị trí trung gian như Thơm.
? Bằng thủ pháp nào, tác giả đã để cho Ngọc bộc lộ bản chất của y?
? Đó là bản chất gì?
? Em biết gì về hai nhân vật này?
? Nêu những nét nổi bật của mỗi người?
? Nhận xét về nghệ thuật viết kịch của tác giả?
? Nêu chủ đề của đoạn trích?
* HS trả lời.
* GV nhận xét, chốt ghi nhớ, cho HS đọc.
2. Phân tích:
a) Nhân vật Thơm.
* Lớp II:
- Tình huống căng thẳng kịch tính: cứu người hay bỏ mặc.
- Tâm trạng: 
+ ngạc nhiên (ngỡ họ đến bắt Ngọc) 
+ Hốt hoảng, lo lắng, lúng túng khi hiểu ra.
- Hành động: thể hiện ở câu nói được lặp lại 2 lần -> Thơm đã quyết bảo vệ cán bộ, khẳng định dứt khoát không tiếp tay cho giặc.
=> Thơm thoát khỏi trạng thái day dứt đắn đo để đứng hẳn về phía cách mạng.
* Lớp III:
- Tình huống: Ngọc về bất chợt, Thái và Cửu đang ở buồng sau. Thơm phải làm sao để đuổi Ngọc đi mà không bị nghi ngờ.
- Thơm nói với Ngọc: dịu dàng, thân thiết để gây tình cảm, tạo điều kiện cho hai người trốn thoát. 
- Càng trò chuyện với Ngọc, cô càng nhận rõ bộ mặt phản động của y.
- Ngọc nghi ngờ Thái và Cửu đang ở gần đây, quyết bắt cho được-> Thơm bình tĩnh, khôn khéo hỏi chồng về sự tính toán, đưa đẩy cầm tiền để đánh lạc hướng Ngọc.
b) Các nhân vật khác:
* Ngọc:
- Bằng lời đối thoại trực tiếp với Thơm mang tình bộc bạch tâm sự, Ngọc đã bộc lộ bản chất xấu xa:
+ Nuôi tham vọng để thoả mãn lòng ham muốn địa vị
+ Can tâm làm tay sai cho giặc
+ Che giấu bản chất với vợ nhưng vẫn lộ.
* Thái và Cửu:
- Là những cán bộ cách mạng kiên trung.
+ Thái: bình tĩnh, sáng suốt, củng cố được lòng tin của Thơm vào cách mạng.
+ Cửu: hăng hái nhưng nóng nảy, thiếu chín chắn.
3. Ghi nhớ: SGK trang 167.
IV. Củngcố:
2’
? Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Thơm? 
V. Dặn dò:
4’
- Học thuộc lòng ghi nhớ.
- Phân biệt văn bản kịch và văn bản truyện về phương thức biểu đạt.
- Chuẩn bị: Tổng kết Tập làm văn
+ Phân biệt sự khác nhau giữa các kiểu văn bản; sự giống và khác nhau giữa kiểu văn bản và thể loại văn học....
VI. Bổsung: