Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 71 đến tiết 74

NS: 28/11/2009
TiÕt 71: ChiÕc l­îc ngµ
 (NguyÔn Quang S¸ng)
 I. Môc tiªu: Sau khi học xong bài này, HS sẽ:
 - C¶m nhËn ®­îc t×nh cha con s©u nÆng trong hoµn c¶nh Ðo le cña cha con «ng S¸u trong truyÖn.
 - N¾m ®­îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ nh©n vËt bÐ Thu, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶.
- RÌn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, ph¸t hiÖn chi tiÕt nghÖ thuËt ®¸ng chó ý trong mét truyÖn ng¾n.
- Củng cố t×nh c¶m yªu quý «ng bµ, cha mÑ. Sù biÕt ¬n nh÷ng cha, anh ®i tr­íc vµ niÒm tù hµo vÒ quª h­¬ng ®Êt n­íc . 
 II. ChuÈn bÞ 
 - GV: ¶nh ch©n dung NguyÔn Quang S¸ng
 - HS: §äc vµ t×m hiÓu v¨n b¶n theo c©u hái SGK
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y.
III. Hoạt động dạy và học
1.Ổn định tổ chức:
9a
ND:30/11/2009
9b
ND:1/12/2009
9c
ND:1/12/2009
Sĩ số:
Sĩ số:
Sĩ số:
2. kiÓm tra bµi cò: Nªu c¶m nhËn cña em vÒ mét trong c¸c nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn “ LÆng lÏ Sa Pa “?
3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Phần ghi bảng
Ho¹t ®éng1 
?Đọc như thế nào cho phù hợp?
*GV: ®äc mÉu mét ®o¹n -> gäi HS ®äc đến: “ nó về”; NhËn xÐt, uèn n¾n c¸ch ®äc.
? Em h·y kÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch?
 ¤ng S¸u xa nhµ ®i kh¸ng chiÕn. M·i ®Õn khi con g¸i lªn 8 tuæi, ¤ng míi cã dÞp vÒ th¨m nhµ, th¨m con. BÐ Thu kh«ng nhËn ra cha v× vÕt sÑo trªn mÆt lµm cha em kh«ng cßn gièng ng­êi trong ¶nh mµ em ®· biÕt. Em ®èi xö víi ba nh­ ng­êi xa l¹, ®Õn lóc nhËn ra cha, t×nh cha con thøc dËy m·nh liÖt trong em th× còng lµ lóc «ng S¸u ph¶i ra ®i, ë khu c¨n cø, ng­êi cha dån hÕt t×nh c¶m yªu quý, nhí th­¬ng ®øa con vµo viÖc lµm mét chiÕc l­îc b»ng ngµ voi ®Ó tÆng c« con g¸i bÐ báng. trong mét trËn cµn, «ng hy sinh. Tr­íc lóc nh¾m m¾t, «ng cßn kÞp trao chiÕc l­îc cho ng­êi b¹n.
? Em h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Quang S¸ng? 
- Gi¸o viªn giíi thiÖu ch©n dung t¸c gi¶.
- Ông rÊt am hiÓu vµ g¾n bã víi m¶nh ®Êt Nam bộ, c¸c s¸ng t¸c cña «ng chñ yÕu viÕt vÒ cuéc sèng vµ con ng­êi Nam Bé trong chiÕn tranh vµ trong hoµ b×nh.
? TruyÖn ng¾n "ChiÕc l­îc ngµ" ®­îc s¸ng t¸c trong thêi gian nµo? 
- TruyÖn ng¾n ®­îc viÕt vµo n¨m 1966. T¹i chiÕn tr­êng Nam Bé trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ ®ang diÔn ra quyÕt.
*GV: L­u ý HS mét sè chó thÝch 1, 2, 6, 7...
.
Ho¹t ®éng 2
? TruyÖn cã mÊy t×nh huèng?
 ( Cã hai t×nh huèng.)
? T×nh huèng nµo ®· béc lé tình cảm mãnh liệt của bé Thu đối với cha?
( Hai cha con gÆp nhau sau 8 n¨m xa c¸ch -> bÐ Thu kh«ng nhËn cha -> Khi em nhËn ra cha -> «ng S¸u ph¶i ra ®i => T×nh huèng c¬ b¶n. 
ë c¨n cø ->ông Sáu lµm c©y l­îc ngµ tÆng con -> «ng hy sinh khi ch­a kÞp trao quµ cho con.)
? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt ?Ai lµ nh©n vËt chÝnh ?( ¤ng S¸u vµ bÐ Thu)
? T©m lÝ, t×nh c¶m cña bÐ Thu ®­îc miªu t¶ qua mÊy giai ®o¹n ?
? Sau nhiÒu n¨m xa c¸ch, gÆp l¹i con «ng S¸u thÓ hiÖn t×nh c¶m cha con nh­ thÕ nµo?
 ( vui mõng, vå vËp.)
? Tìm những chi tiết thể hiện th¸i ®é của Thu đ¸p l¹i sù vå vËp cña ng­êi cha? Đó là thái độ gì?
(Ngê vùc, l¶ng tr¸nh, ¤ng S¸u cµng muèn gÇn th× bÐ Thu cµng l¹nh nh¹t, xa c¸ch.)
? Em có bất ngờ trước những hành động đó không? Vì sao?
? Trong những ngày ông sáy ở nhà, Thu có những hành động và thái độ gì?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ th¸i ®é Êy? ( §ã lµ th¸i ®é ­¬ng ng¹nh)
? Theo em, sù ­¬ng ng¹nh cña bÐ Thu cã ®¸ng tr¸ch kh«ng? V× sao?
( Kh«ng ®¸ng tr¸ch v× trong hoµn c¶nh Êy Thu cßn qu¸ nhá, ®Ó hiÓu nh÷ng t×nh thÕ kh¾c nghiÖt Ðo le cña cuéc sèng....sù ph¶n øng t©m lÝ rÊt tù nhiªn )
? Ph¶n øng t©m lÝ tù nhiªn ®ã cña bÐ Thu cho ta biÕt thªm ®iÒu g× vÒ tÝnh c¸ch t×nh c¶m cña em?
 (Em cã c¸ tÝnh m¹nh mÏ, t×nh c¶m s©u s¾c, ch©n thËt, em chØ yªu ba khi tin ch¾c ®ã ®óng lµ ba m×nh... )
? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của tác giả?
? Người kể chuyện là ai? Chọn nhân vật kể chuyện như vậy có tác dụng gì?
- Khách quan, chân thực, đáng tin cậy.
I. §äc . Tiếp xúc văn bản
1.§äc
2.Chó thÝch
a. T¸c gi¶, t¸c phÈm.
b.Giải nghĩa từ
II. T×m hiÓu truyÖn.
1. Nh©n vËt bÐ Thu
a. Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn ra «ng S¸u lµ cha
- hèt ho¶ng, mÆt t¸i ®i, vôt ch¹y, kªu thÐt lªn-> hoảng sợ, ngờ vực, lảng tránh. 
- Gäi trèng kh«ng,kh«ng chÞu nhê gióp, h¾t trøng c¸, bá vÒ bµ ngo¹i, cè khua d©y cét xuång thËt to-> L¹nh nhạt, xa cách, ương ngạnh, chống đối.
=> Ph¶n øng t©m lÝ hoµn toµn tù nhiªn của trẻ con.
=> C¸ tÝnh m¹nh mÏ, t×nh c¶m s©u s¾c ch©n thËt.
4. Cñng cè, dặn dò 
? B­íc ®Çu thÊy ®­îc tÝnh c¸ch gì cña bÐ Thu khi gặp cha?
 - Tãm t¾t truyÖn- ph©n tÝch th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn «ng S¸u lµ cha.
 - chuÈn bÞ phÇn tiÕp theo.
Ngµy soạn: 30/11/2009
TiÕt 72: ChiÕc l­îc ngµ (TiÕp)
 (NguyÔn Quang S¸ng)
I. Môc tiªu
-C¶m nhËn ®­îc t×nh cha con s©u nÆng trong hoµn c¶nh Ðo le cña cha con «ng S¸u trong truyÖn.
 - N¾m ®­îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ nh©n vËt bÐ Thu, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶.
- RÌn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, ph¸t hiÖn chi tiÕt nghÖ thuËt ®¸ng chó ý trong mét truyÖn ng¾n.
- Bồi dưỡng lßng yªu quý «ng bµ, cha mÑ. Sự biÕt ¬n cña nh÷ng cha, anh ®i tr­íc vµ niÒm tù hµo vÒ quª h­¬ng ®Êt n­íc.
 II. ChuÈn bÞ 
	- GV: Soạn bài
	- HS: §äc vµ t×m hiÓu v¨n b¶n
III. Hoạt động dạy và học
1.Ổn định tổ chức:
9a
ND:1/12/2009
9b
ND:2/12/2009
9c
ND: 2/12/2009
Sĩ số:
Sĩ số:
Sĩ số:
2. kiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn ra «ng S¸u lµ cha ?
3. Bµi míi:
Ho¹t ®«ng cña thÇy vµ trß
Néi dung
Ho¹t ®éng 1
- Gäi häc sinh ®äc ®o¹n truyÖn từ “ Sáng hôm sau”( t196)
? Trong buæi cuèi cïng, tr­íc giờ phót «ng S¸u lªn ®­êng, th¸i ®é cña bÐ Thu nh­ thÕ nµo?- Lúc đứng góc nhà, lúc tựa cửa nhìn mọi người.
? Nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ vÎ mÆt cña bÐ Thu ?
? VÎ mÆt Êy biÓu lé néi t©m nh­ thÕ nµo ?
( Trong s¸ng,th¨ng b»ng,kh«ng cßn lo l¾ng,sî h·i, cũng không còn vẻ ngang ngạnh)
? Khi nghe «ng S¸u nãi:” Th«i ! Ba ®i nghe con”bÐ Thu cã ph¶n øng nh­ thÕ nµo ?
- Kªu thÐt lªn "Ba..." võa kªu võa ch¹y x« tíi.”
- Ch¹y thãt lªn, hai tay «m chÆt cæ ba.
- H«n tãc, cæ , vai, vÕt thÑo
- Hai tay xiÕt chÆt lÊy cæ, hai ch©n c©u chÆt lÊy ba...
? Em cã c¶m nhËn g× vÒ tiÕng kªu nµy ?
 -> §ét ngét thay ®æi hoµn toµn
? T¹i sao l¹i cã sù thay ®æi Êy trong th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu?
(Nghi ngê ®­îc gi¶i to¶ -> ©n hËn, hèi tiÕc.) 
? Qua ph©n tÝch em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña bÐ Thu?
 ? Em cã nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt?
( T¸c gi¶ rÊt am hiÓu t©m lÝ trÎ em vµ diÔn t¶ sinh ®éng víi tÊm lßng yªu mÕn, tr©n träng nh÷ng t×nh c¶m trÎ th¬.)
? Điều gì xảy ra nếu sắp xếp chi tiết bà ngoại giải thích về vết thẹo của ba lên trước chi tiết Thu thét lên gọi ba?
( Sẽ không tạo bất ngờ cho mọi người trong truyện cũng như người đọc)
? Tìm 1 số lời bình của tác giả trong đoạn văn ? Ý nghĩa của những lời bình ấy?
Hoạt động 2
*Gäi häc sinh ®äc ®o¹n v¨n “sau ®ã...trong anh)
? T×nh c¶m cña «ng S¸u ®èi víi con ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt, sù viÖc nµo?
(Vui mõng, vå vËp, quan t©m ®Õn con... trong chuyÕn vÒ th¨m nhµ.)
?T×nh c¶m s©u nÆng vµ cao ®Ñp Êy ®­îc biÓu hiÖn tËp trung vµ s©u s¾c nhÊt ë phÇn nµo? 
(PhÇn sau cña truyÖn khi «ng S¸u ë khu c¨n cø.)
? Sau khi chia tay gia ®×nh ,®iÒu g× lµm «ng S¸u day døt nhÊt ?
- Trë l¹i chiÕn tr­êng ®iÒu day døt nhÊt trong «ng lµ trãt ®¸nh con.
? Khi chia tay bÐ Thu dÆn cha ®iÒu g× ? Ông Súa có ghi nhớ điều đó không?
- Mua mét cây l­îc cho con.
? Khi t×m ®­îc khóc ngµ, t©m tr¹ng cña «ng S¸u ra sao ?
? T¸c gi¶ miªu t¶ «ng S¸u lµm chiÕc l­îc ngµ nh­ thÕ nµo? §o¹n v¨n nµo miªu t¶ râ nhÊt h×nh ¶nh «ng S¸u lµm c©y l­îc ?
? Cây lược được hoàn thành với kì công như vậy có ý nghĩa gì? -> làm dÞu ®i nçi ©n hËn, chøa ®ùng t×nh c¶m yªu mÕn, nhí th­¬ng cña ng­êi cha ®èi víi con.
? §iÒu bÊt ngê nµo ®· ®Õn víi «ng S¸u ?
? Tr­íc khi hy sinh , t©m nguyÖn lín nhÊt cña «ng S¸u lµ g× ? Tác giả thể hiện như thế nào?
? Qua những chi tiết trên, em hiÓu g× vÒ t×nh c¶m cña «ng S¸u dµnh cho con khi «ng lµm nh­ vËy?
? Hình ảnh chiếc lược ngà có ý nghĩa gì trong câu chuyện?
? Chi tiết ông S¸u ®· hy sinh khi ch­a kÞp trao vµo tay con g¸i chiÕc l­îc ngµ gîi cho em suy nghÜ gì về cuộc chiến tranh?
(ThÊm thÝa những ®au th­¬ng, mÊt m¸t, Ðo le, mµ chiÕn tranh mang ®Õn cho bao nhiªu con ng­êi, bao nhiªu gia ®×nh. ) 
Ho¹t ®éng 3
? §iÓm nµo t¹o nªn søc hÊp dÉn cña truyÖn?
? TruyÖn kÓ theo lêi cña nh©n vËt nµo?
 (Mét ng­êi b¹n th©n cña «ng S¸u )
? C¸ch chän nh©n vËt ®Ó kÓ chuyÖn cã t¸c dông g× trong viÖc x©y dùng nh©n vËt vµ thÓ hiÖn néi dung t­ t­ëng cña truyÖn?
( Qua ý nghÜ, c¶m xóc cña nh©n vËt kÓ chuyÖn c¸c chi tiÕt, sù viÖc vµ nh©n vËt kh¸c trong truyÖn béc lé râ h¬n, ý nghÜa t­ t­ëng cña truyÖn thªm søc thuyÕt phôc, c©u chuyÖn trë nªn ®¸ng tin cËy...)
*HS : ®äc ghi nhí. SGK)
II. T×m hiÓu v¨n b¶n 
1. Nh©n vËt bÐ Thu
a. Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn ra ¤ng S¸u lµ cha. 
b. Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu khi nhËn ra ng­êi cha.
=> T×nh c¶m s©u s¾c, m¹nh mÏ, døt kho¸t, r¹ch rßi, cøng cái nh­ng vÉn rÊt hån nhiªn ng©y th¬.
2. Nh©n vËt «ng S¸u
Vui mõng, vå vËp, quan t©m ®Õn con... trong chuyÕn vÒ th¨m nhµ
- Khi kiÕm ®­îc mét khóc ngµ -> vui mõng, sung s­íng.
- C­a tõng chiÕc r¨ng l­îc thËn träng, tØ mØ, kì công...
- Gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét chữ
=> ¤ng S¸u có tình yêu thương con sâu nặng.
- ChiÕc l­îc ngµ ®· trë thµnh kỉ vËt quý gi¸ thiªng liªng khắc ghi và nối kết tình cảm sâu đậm của cha con «ng S¸u.
III. Tæng kÕt
1.NghÖ thuËt
- Cèt truyÖn chÆt chÏ, cã nh÷ng yÕu tè bÊt ngê nh­ng hîp lÝ.
- Lùa chän nh©n vËt kÓ chuyÖn thÝch hîp. 
2.Néi dung.
* Ghi nhí: SGK ( T. 202 )
4. Cñng cè, dặn dò: 
 - GV kh¸i qu¸t néi dung bµi häc.
 - N¾m ®­îc néi dung ý nghÜa, nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña truyÖn.
 - ¤n tËp phÇn tiÕng ViÖt.
Ngµy soạn: 30/11/2009
TiÕt 73 : ¤n tËp phÇn tiÕng viÖt
( C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i...)
 I. Môc ®Ých: Sau khi học xong bài này, HS sẽ:
- N¾m v÷ng h¬n mét sè néi dung phÇn tiÕng ViÖt ®· häc ë häc k× I.
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch,tæng hîp kiÕn thøc.
- Cã ý thøc sö dông ®óng khi nãi vµ viÕt.
II. ChuÈn bÞ 
 - GV: Soạn bài.
 - HS: ¤n tËp phÇn héi tho¹i.
III. Hoạt động dạy và học
1.Ổn định tổ chức:
9a
ND:2/12/2009
9b
ND:4/12/2009
9c
ND: 4/12/2009
Sĩ số:
Sĩ số:
Sĩ số:
2. kiÓm tra bµi cò: Kiểm tra trong giờ
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Phần ghi bảng
Ho¹t ®éng 1
? Kể tên và trình bày hiểu biết về c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc ? Cho vÝ dô vÒ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i ®ã ? ( theo mẫu)
Phương châm	Ví dụ tuân thủ
Ho¹t ®éng 2
? Em cho biÕt c¸c tõ ng÷ x­ng h« th«ng dông trong TiÕng ViÖt vµ c¸ch dïng chóng?
(Anh - em - thÇy - con, ta - chó mµy, «ng -con...-> dùng phù hợp với đối tượng giao tiếp.
? Trong tiÕng ViÖt, x­ng h« th­êng tu©n theo ph­¬ng ch©m " x­ng khiªm, h« t«n" em hiÓu ph­¬ng ch©m ®ã nh­ thÕ nµo? cho vÝ dô minh ho¹?
- Khi x­ng h«,ng­êi nãi tù x­ng m×nh mét c¸ch khiªm nh­êng vµ gäi ng­êi ®èi tho¹i mét c¸ch t«n kÝnh.
? Theo em c¸ch x­ng h« nµy cã ph¶i chØ cã ë trong TiÕng ViÖt kh«ng?
- cho vÝ dô minh ho¹ vÒ ý kiÕn ®ã ?
(VÝ dô: quý «ng, quý bµ, quý c«...)
? V× sao trong tiÕng ViÖt, khi ng­êi ta giao tiÕp, ng­êi nãi ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn sù lùa chän tõ ng÷ x­ng h«?
Ho¹t ®éng3
? HS nh¾c l¹i c¸ch dÉn trùc tiÕp ? ThÕ nµo lµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp?
(- DÉn trùc tiÕp: lµ nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt...
- DÉn gi¸n tiÕp: lµ thuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho phï hîp...)
*HS: ®äc ®o¹n trÝch SGK ( T.191 )
? H·y chuyÓn nh÷ng lêi ®èi tho¹i trong ®o¹n trÝch thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp?
? H·y ph©n tÝch nh÷ng thay ®æi vÒ tõ ng÷ trong lêi dÉn gi¸n tiÕp so víi lêi ®èi tho¹i?
*Häc sinh trao ®æi theo nhãm- §¹i diÖn nhãm nªu ý kiÕn.
- Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
- Gi¸o viªn tæng hîp ý kiÕn
Cã thÓ chuyÓn nh­ sau:
Vua Quang Trung hái NguyÔn ThiÕp lµ qu©n Thanh sang ®¸nh nÕu nhµ vua ®em binh ra chèng cù th× kh¶ n¨ng th¾ng hay thua nh­ thÕ nµo. NguyÔn ThiÕp tr¶ lêi r»ng bÊy giê trong n­íc trèng kh«ng lßng ng­êi tan r·, qu©n Thanh ë xa tíi, kh«ng biÕt t×nh h×nh qu©n ta yÕu hay m¹nh, kh«ng hiÓu râ nªn ®¸nh nªn gi÷ ra sao, vua Quang Trung ra B¾c kh«ng qu¸ m­êi ngµy qu©n Thanh ®· bÞ dÑp tan.
I. C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i
a. C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i:
Ví dụ vi phạm
II. X­ng h« trong héi tho¹i
*. Tõ ng÷ x­ng h«
- Khi giao tiÕp, lùa chon tõ ng÷ x­ng h« thÝch hîp th× míi ®¹t hiÖu qu¶ cao trong giao tiÕp.
III. c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp
* §o¹n v¨n ( SGK)
 4. Cñng cè, dặn dò
 ? T¸c dông cña viÖc tu©n thñ ph­¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp?
 ? C¸ch lùa chän tõ ng÷ x­ng h« trong giao tiÕp?
 - ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc tiÕng ViÖt.
 - Xem l¹i c¸ch gi¶i bµi tËp.
 - Giê sau lµm bµi kiÓm tra tiÕng ViÖt 45 phót.
************************************
Ngµy soạn: 2/12/09
TiÕt 74: KiÓm tra tiÕng viÖt
 I. Môc tiªu: Qua giê kiÓm tra:
- иnh gi¸ kÕt qu¶ nhËn thøc cña HS vÒ phÇn tiÕng ViÖt ®· häc.
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng tr×nh bµy s¹ch sÏ, ®óng chÝnh t¶.
 - Gi¸o dôc HS ý thøc tù gi¸c khi lµm bµi kiÓm tra.
 II. ChuÈn bÞ 
 - GV: Ra ®Ò, ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm.
 - HS: ¤n phÇn kiÕn thøc ®· häc.
 III. Hoạt động dạy và học
1.Ổn định tổ chức:
9a
ND:5/12/2009
9b
ND:4/12/2009
9c
ND: 4/12/2009
Sĩ số:
Sĩ số:
Sĩ số:
3. Bµi míi: ma trËn 
 Møc ®é
Chñ ®Ò
NhËn biÕt
Th«ng hiÓu
VËn dông
Tæng
TN
TL
TN
TL
TN
TL
C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i
2(0,5)
1 (1)
1 (2)
4(3,5)
X­ng h« trong héi tho¹i
1(0,25)
1(0,25) 
C¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp
1(0,25)
1(0,25) 
Sù ph¸t triÓn cña tõ ng÷
2(0,5)
2(5)
4(5,5)
ThuËt ng÷
1(0,25)
 1(0,25)
Trau dåi vèn tõ
1(0,25)
1(0,25)
Tæng
3(0,75)
 5(1,25)
 4 (8)
12(10)
ĐỀ BÀI
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm )
H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i tr­íc mçi c©u tr¶ lêi ®óng. (Tõ c©u 1 ®Õn c©u 8 - Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®­îc 0,25 ®iÓm )
C©u1. Thµnh ng÷ " ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt " liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo?
A. Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng. C. Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
B. Ph­¬ng ch©m vÒ quan hÖ. D. Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc.
C©u 2. Thµnh ng÷ nµo d­íi ®©y kh«ng liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt?
A. ¡n èc nãi mß.	 C. Nãi nh¨ng nãi cuéi.
B. ¡n kh«ng nãi cã. 	 D. Lóng bóng nh­ ngËm hét thÞ.
C©u 3. Lêi dÉn trùc tiÕp lµ:-
A. Nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt.
B. ThuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp.
C. Lêi dÉn trùc tiÕp kh«ng cÇn ®Æt trong dÊu ngoÆc kÐp.
D. C¶ ba ®¸p ¸n trªn ®Òu ®óng.
C©u 4.ViÖc m­în tõ trong TiÕng ViÖt lµ ®Ó:
A. Ph¸t triÓn tõ ng÷ TiÕng ViÖt
B. BiÕt ng«n ng÷ n­íc ngoµi
C. Ng­êi ViÖt Nam ®i du lÞch
D. Ng­êi ViÖt Nam hiÓu v¨n ho¸ n­íc ngoµi
C©u 5. Lêi gi¶i thÝch nµo sau ®©y lµ ®óng vÒ nghÜa cña tõ "®o¹t "?
A. Thu ®­îc kÕt qu¶ tèt C. ChiÕm ®­îc vËt chÊt
B. ChiÕm ®­îc phÇn th¾ng D. Giµnh ®­îc thµnh tÝch cao
C©u 6.Tõ ng÷ nµo d­íi ®©y kh«ng ph¶i lµ thuËt ng÷ cña m«n TiÕng ViÖt?
A. Ẩn dô	 C. Ẩn hiÖn
B. Chñ ng÷ 	 D. C¶m th¸n
C©u 7. Mçi chóng ta cÇn lµm g× ®Ó t¨ng vèn tõ?
A. Quan s¸t l¾ng nghe lêi nãi h»ng ngµy cña nh÷ng ng­êi xung quanh.
B. Nghe, häc tËp trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
C. §äc s¸ch, b¸o, c¸c t¸c phÈm v¨n häc mÉu mùc, ghi chÐp tõ ng÷ míi.
D. C¶ ba ph­¬ng ¸n trªn .
C©u 8.Trong nh÷ng c©u hái sau,c©u hái nµo kh«ng liªn quan ®Õn ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp ? A. Nãi víi ai ? C. Cã nªn nãi qu¸ kh«ng ?
B. Nãi khi nµo ? D. Nãi ë ®©u ?
C©u 9 (1®iÓm). H·y nèi néi dung ë cét A víi néi dung ë cét B sao cho ®óng.
1. Nãi cã c¨n cø, ch¾c ch¾n
a.Nãi dèi
2. Nãi mét c¸ch hó häa kh«ng cã c¨n cø
b.Nãi nh¨ng, nãi cuéi
3. Nãi nh¶m nhÝ, vu v¬
c.Nãi mß
4. Nãi sai sù thËt mét c¸ch cè ý nh»m che giÊu ®iÒu g× ®ã
d.Nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng
e.Nãi tr¹ng
PhÇnII: Tù luËn (7 ®iÓm )
C©u 1.(2 ®iÓm) CÇn vËn dông c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i nh­ thÕ nµo cho phï hîp ? ViÖc kh«ng tu©n thñ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n nµo ?
C©u 2.(2 ®iÓm) Tõ ng÷ cã sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn nghÜa nh­ thÕ nµo?
C©u 3.(3 ®iÓm) §äc hai c©u th¬ sau vµ tr¶ lêi c©u hái.
" Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng
ThÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt ®á". 
 ( Viễn Phương- Viếng lăng Bác) 
Tõ mÆt trêi trong c©u th¬ thø hai ®­îc sö dông theo phÐp tu tõ tõ vùng nµo ? Cã thÓ coi ®©y lµ hiÖn t­îng mét nghÜa gèc cña tõ ph¸t triÓn thµnh nhiÒu nghÜa ®­îc kh«ng ? V× sao?
§¸p ¸n- biÓu ®iÓm
PhÇn I. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (3 ®iÓm- mçi c©u tr¶ lêi ®óng 0,25 ®iÓm)
C©u
1
2
3
4
5
6
7
8
§¸p ¸n
B
D
A
A
B
C
D
D
C©u 9(1®iÓm). HS nèi ®óng mçi ý: 0,25 ®iÓm
1- d 3- b 2- c 4- a
PhÇn II Tr¾c nghiÖm tù luËn ( 7 ®iÓm )
C©u 1: ( 2 ®iÓm )
* VËn dông ph­¬ng ch©m héi tho¹i nh­ thÕ nµo ( 0,5 ®iÓm )
ViÖc vËn dông c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i cÇn phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp .(Nãi víi ai? nãi khi nµo? Nãi ë ®©u ? Nãi ®Ó lµm g× ?)
* ChØ ®óng c¸c nguyªn nh©n ( 1,5 ®iÓm )
ViÖc kh«ng tu©n thñ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n sau:
- Ng­êi nãi v« ý, vông vÒ, thiÕu v¨n ho¸ giao tiÕp.
- Ng­êi nãi ph¶i ­u tiªn cho mét ph­¬ng ch©m héi tho¹i hoÆc mét yªu cÇu kh¸c
quan träng h¬n.
- Ng­êi nãi muèn g©y mét sù chó ý, ®Ó ng­êi nghe hiÓu c©u nãi theo mét hµm ý
nµo ®ã.
C©u 2: (2 ®iÓm )
 Cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi tõ vùng cña ng«n ng÷ còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng c¸ch ph¸t triÓn cña tõ vùng TiÕng ViÖt cÇn ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷ trªn c¬ së nghÜa gèc cña chóng.
Cã hai ph­¬ng thøc chñ yÕu ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷: Ph­¬ng thøc Èn dô vµ ph­¬ng thøc ho¸n dô.
C©u 3: ( 3 ®iÓm )
* HS x¸c ®Þnh ®óng biÖn ph¸p tu tõ Èn dô ( 1 ®iÓm )
* X¸c ®Þnh ®óng ®©y kh«ng ph¶i lµ hiÖn t­îng ph¸t triÓn nghÜa cña tõ . ( 1 ®iÓm )
* Gi¶i thÝch ®­îc: V× sù chuyÓn nghÜa cña tõ mÆt trêi trong c©u th¬ chØ cã tÝnh chÊt l©m thêi, nã kh«ng lµm cho tõ cã thªm nghÜa míi vµ kh«ng thÓ ®­a vµo ®Ó gi¶i thÝch trong tõ ®iÓm.(1 ®iÓm )
4. Củng cố, dặn dò:
- Tự ôn tập phần văn thơ hiện đại để KT 1 tiết.