Giáo án môn Toán Lớp 9 - Bài: Bất phương trình bậc nhất hai ẩn số - Đỗ Thị Quỳnh - Trường THPT Khoái Châu

BÀI: BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN SỐ.
MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức:	
 -Hiểu được khái niệm BPT và hệ BPT bậc nhất 2 ẩn.
 -Nắm được khái niệm của tập nghiệm của BPT và hệ BPT bậc nhất 2 ẩn.
 -Biết liên hệ với bài toán thực tế, đặc biệt là bài toán cực trị.
2. Kỹ năng:	
-Giải BPT và hệ BPT bậc nhất 2 ẩn.
-Liên hệ với bài toán thực tế.
 3. Về tư duy - thái độ
-Tích cực tham gia vào bài học. Có tinh thần hợp tác.
-Cận thận,chính xác,vận dụng hợp lý định nghĩa,định lý vào trong bài tập.
-Biết quy lạ về quen. Rèn luyện tư duy logic.
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:
- Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án,sách giáo khoa,phiếu học tập.
- Chuẩn bị của HS: Ôn lại bài cũ, chuẩn bị dụng cụ học tập.
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
 - Sử dụng PPDH đàm thoại gợi mở và vấn đáp, đan xen hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: kiểm tra sĩ số: 
2. Kiểm tra bài cũ: Cho đường thẳng có phương trình 3x +y = 7. 
a) Điểm (0; 0) có thuộc đường thẳng trên không?
b) Điểm (2; 2) có thuộc đương thẳng trên không?
Bài mới:
HĐ của GV
HĐ của HS
Ghi bảng
GV dẫn học sinh vào định nghĩa bất phương trình bậc nhất hai ẩn số.
Yêu cầu HS cho VD về bất phương trình bậc nhất hai ẩn số?
Để tìm nghiệm của bất phương trình ta đi vào phần II.Trước hết ta định nghĩa thế nào là miền nghiệm ?
Yêu cầu hs đọc định nghĩa miền nghiệm.
Yêu cầu học sinh làm ví dụ sau:
Vd 2: Hãy biểu diễn miền nghiệm của các bpt sau:
	a) 
	b) 
Ch 1: Ta phải lấy nửa mặt phẳng nào để lấy tập nghiệm của bất phương trình trên?
Ch 2:Yêu cầu học sinh nhắc lại các bước biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn số?
Ch 3: Yêu cầu học sinh cho ví dụ về bất phương trình bậc nhất hai ẩn số.
Yêu cầu học sinh giải bài tập trên?
Tập trung nghe giảng.
Thảo luận trả lời.
Thảo luận trả lời.
Thảo luận trình bài bài giải
Tập trung nghe giảng.
Thảo luận trả lời.
Thảo luận trả lời.
I.Bất phương trình bậc nhất hai ẩn:
 1.Định nghĩa:
Bất phương trình bậc nhất hai ẩn số x,y có dạng tổng quát là :
() ()
VD 1: a) x+y>2
	 b) 5x+y>3
	 c) 6x-y+90
II.Biểu diễn tập nghiệm của BPT bậc nhất hai ẩn:
*Miền nghiệm: (Sgk) 
*Các bước biểu diễn miền nghiệm của BPT ax + by c ():
Bước 1: Trên mp Oxy, vẽ đường thẳng 
ax + by =c. ()
Bước 2: Lấy M0(x0; y0)()
Bước 3: Thay điểm M0 vào PT (): 
Nếu được MĐ đúng thì nửa mp chứa M0 là miền nghiệm.
Ngược lại, nữa mp chứa M0 không là miền nghiệm.
Chú ý:( SGK)
Vd:Hãy biểu diễn miền nghiệm của các bpt sau: 
	a) 
	b) 
a) B1: Vẽ đường thẳng 
Cho 
B2: Lấy điểm O(0;0)
B3: thay O(0;0) vào pt : ta thấy 0-0<1
B4: Nghiệm của bất phương trình là nửa mặt phẳng bờ không chứa điểm 0(0;0).
b) B1: vẽ đường thẳng 2x-y=3
B2 : Chọn O(0;0)
B3 : Thay O(0;0) vào pt.Ta thấy 0-0<3
B4 : Vậy nghiệm bất phương trình là nữa mặt phẳng bờ không chứa 0(0;0)
Vd 3 : Hãy giải bpt sau: 2x-y<4
B1: Vẽ đường thẳng 2x-y=4
B2: Chọn O(0;0)
B3:Thay O(0;0) vào :Ta thấy : 2.0-0<4
B4: Vậy nghiệm bất pt là nửa mặt phẳng bờ không chứa điểm O(0;0)
4. Củng cố: 
- Hiểu được định nghĩa bất phương trình bậc nhất hai ẩn số.Và miền nghiệm của bất phương trình.
- Nắm vững các bước biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn số.
5. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học lý thuyết.
- Làm các bài tập 1 - SGK trang 99, bài 47/117- sách bài tập.
Tuần 27 ngày soạn 13/2/2012
Tiết 44: BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN (t2)
I. MỤC TIÊU:
	Kiến thức: 	
Hiểu được khái niệm BPT, hệ BPT bậc nhất hai ẩn; tập nghiệm của BPT, hệ BPT bậc nhất hai ẩn.
	Kĩ năng: 
Biết xác định miền nghiệm của BPT, hệ BPT bậc nhất hai ẩn.
Áp dụng được vào bài toán thực tế.
	Thái độ: 
Liện hệ kiến thức đã học với thực tiễn.
Tư duy sáng tạo, lí luận chặt chẽ.
II. CHUẨN BỊ:
	Giáo viên: Giáo án. Một số bài toán thực tế. Hình vẽ minh hoạ.
	Học sinh: SGK, vở ghi. Ôn tập các kiến thức đã học về Hàm số bậc nhất.
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
Sử dụng PPDH đàm thoại gợi mở và vấn đáp, đan xen hoạt động nhóm.
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp.
- Vắng: 
	2. Kiểm tra bài cũ: 
	H. Biểu diễn hình học tập nghiệm của BPT: 3x + y £ 6?
	Đ.	
	3. Giảng bài mới:

Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu cách biểu diễn miền nghiệm của Hệ BPT bậc nhất hai ẩn

VD1: Biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ:
	(1)
· Cho mỗi nhóm biểu diễn tập nghiệm của một BPT (trên cùng mp toạ độ)
VD2: Biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ:
 (2)
· Cho mỗi nhóm biểu diễn tập nghiệm của một BPT (trên cùng mp toạ độ)
(Miền nghiệm là miền không bị gạch chéo)
(2) Û 
(Miền nghiệm là miền không bị gạch chéo)

III. Hệ BPT bậc nhất hai ẩn
Hệ BPT bậc nhất hai ẩn gồm một số BPT bậc nhất hai ẩn x, y mà ta phải tìm các nghiệm chung của chúng. Mỗi nghiệm chung đó đgl một nghiệm của hệ BPT đã cho.
Ta có thể biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ BPT bậc nhất hai ẩn.

Hoạt động 2: Tìm hiểu ý nghĩa thực tế của hệ BPT bậc nhất hai ẩn


· Hướng dẫn HS phân tích bài toán, lập các hệ thức toán học của bài toán.
H1. Nêu yêu cầu chính của bài toán?
· Nhấn mạnh: Biểu thức L đạt lớn nhất tại 1 trong các đỉnh của đa giác miền nghiệm của (1).

· Các hệ thức được lập:
	(1)
Đ1. Tìm (x; y) thoả (1) sao cho L = 2x + 1,6y là lớn nhất.

IV. Áp dụng vào bài toán kinh tế
VD: Một phân xưởng có hai máy đặc chủng M1, M2 sản xuất hai loại sản phẩm I và II. 
+ Lãi: 2 triệu đồng/1 tấn SP I, 
	1,6 triệu đồng/1 tấn SP II
+ Thời gian sản xuất:
 3 giờ M1 + 1 giờ M2 /1 tấn SP I
 1 giờ M1 + 1 giờ M2 /1 tấn SP II
+ Thời gian làm việc:
 M1 không quá 6 giờ / ngày
 M2 không quá 4 giờ / ngày
+ Mỗi máy không đồng thời sản xuất cả hai loại SP.
Þ Đặt kế hoạch sản xuất sao cho tổng tiền lãi là cao nhất?

4: Củng cố
Nhấn mạnh:
– Cách biểu diễn miền nghiệm của hệ BPT bậc nhất hai ẩn.
– Ý nghĩa thực tế của hệ BPT bậc nhất.
5. Hướng dẫn học ở nhà:
Làm bài tập 2, 3 SGK/99, 48,49/117- sách bài tập.
Ngày 20 tháng 2 năm 2012