Giáo án môn Vật lý 9 năm 2011 - Tiết 69, 70

Tuần :	36	Ngày soạn : / 05 / 2011
Tiết : 	69	Ngày dạy : / 05 / 2011
BÀI 61: SẢN XUẤT ĐIỆN NĂNG–NHIỆT ĐIỆN VÀ THUỶ ĐIỆN
I. MỤC TIÊU: 
- Nêu được vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuất, ưu điểm của việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác.
- Chỉ ra được các bộ phận chính trong nhà máy thuỷ điện và nhiệt điện.
- Chỉ ra được các quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy thuỷ điện và nhiệt điện.
II. CHUẨN BỊ: 
	* Giáo viên: Tranh vẽ sơ đồ nhà máy thuỷ điện và nhiệt điện.
	* Học sinh: SGK, vở bài soạn.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 
Hoạt động của HS
Hoạt động của GV
HĐ1: Kiểm tra bài củ, dặt vấn đề vào bài mới
HĐ2: Phát hiện vấn đề cần nghiên cứu là sản xuất điện năng như thế nào?
- Học sinh (làm việc cá nhân) suy nghĩ, trả lời câu hỏi của GV và C1,C2,C3 SGK.
- Học sinh suy nghĩ trả lời (nhận biết được điện năng không có sẵn trong tự nhiên mà phải biến đổi từ dạng năng lượng khác.
HĐ3: Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các bộ phận đó.
- Học sinh làm việc theo nhóm. Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện ở hình 61.1 SGK theo sự hướng dẫn của giáo viên.
- Học sinh thảo luận nhóm: Rút ra kết luận về những quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy nhiệt điện từ câu C4.
- Học sinh cả lớp thảo luận, nhận xét.
HĐ4: Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thuỷ điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các bộ phận đó.
- Học sinh làm việc theo nhóm.
Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thuỷ điện trên hình 61.2 SGK theo sự hướng dẫn của giáo viên và suy nghĩ trả lời câu hỏi của giáo viên.
- Học sinh thảo luận nhóm trả lời C5,C6 và rút ra kết luận 2.
HĐ5: Vận dụng
- Học sinh cả lớp thảo luận, nhận xét.
- Học sinh làm việc cá nhân, lên bảng tóm tắt và giải C7 SGK.
HĐ6: Củng cố , dặn dò
- Học sinh tự đọc phần ghi nhớ.
- Học sinh thảo luận chung ở lớp, trả lời câu hỏi nêu ở đầu bài.
- HS1: Trình bày định luật bảo toàn năng lượng? Bài tập 60.2 SBT/67.
- HS2: Làm bài tập 60.1 SBT/67
- Đặt vấn đề như SGK để vào bài mới.
? Hãy cho biết vì sao việc sản xuất điện năng lại đang trở thành vấn đề rất quan trọng trong đời sống và sản xuất hiện nay?
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C1, C2, C3 SGK.
? Điện năng có sẵn trong tự nhiên như than đá, dầu mỏ, khí đốt....không? Làm thế nào để có được điện năng?
 - GV treo sơ đồ hình 61.1 lên bảng: giới thiệu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và thông báo cho học sinh: Trong lò đốt ở nhà máy nhiệt điện trên hình người ta dùng than đá, bây giờ có lò đốt dùng khí đốt lấy từ mỏ dầu như nhà máy nhiệt điện ở BR-VT.
- Yêu cầu học sinh trả lời C4 SGK (GV giải thích thêm: ghi phun nước hay hơi nước có áp suất cao vào cái cánh quạt thì tuabin sẽ quay).
- GV cho học sinh thảo luận chung ở lớp về kết luận này.
- GV treo sơ đồ hình 61.2 SGK lên bảng: giới thiệu các bộ phận chính của nhà máy thuỷ điện và yêu cầu học sinh trả lời
? Vì sao nhà máy thuỷ điện phải có hồ chứa nước ở trên cao?
? Thế năng của nước phải biến đổi thành dạng năng lượng trung gian nào rồi mới thành điện năng?
- GV nghe học sinh trả lời câu hỏi C5,C6 SGK và rút ra kết luận về những quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy thuỷ điện.
- GV cho học sinh thảo luận chung ở lớp về kết luận này.
GV yêu cầu học sinh trả lời C7 SGK (GV ôn lại kiến thức cũ: Vật được nâng lên càng cao thì thế năng của vật càng lớn. Nếu vật có trọng lượng P được nâng lên đến độ cao h thì vật có thế năng bằng công mà vật đó sinh ra khi rơi xuống đất 
A = P. h
- Yêu cầu học sinh đọc phần ghi nhớ SGK.
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài.
* Dặn dò: 
- Học sinh về nhà học bài, trả lời lại các câu C1 đến C7 và làm bài tập 61.1 đến 61.3 SBT.
- Đọc phần: “Có thể em chưa biết” trong SGK.
- Xem trước bài 62 “ Điện gió – Điện mặt trời – Điện hạt nhân”.
- Tìm hiểu: Có cách nào để có thể chuyển hoá nguồn năng lượng trong tự nhiên như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng hạt nhân thành điện năng cho dễ sử dụng không?
Tuần :	36	Ngày soạn : / 05 / 2011
Tiết : 70	Ngày dạy : / 05 / 2011
Bài 62 :	 ĐIỆN GIO Ù- ĐIỆN MẶT TRỜI - ĐIỆN HẠT NHÂN
I. Mục tiêu :
- Nêu được các bộ phận chính của máy phát điện gió pin mặt trời ,nhà máy điện nguyên tử.
- Chỉ được sự biến đổi năng lượng của các máy trên 
- Nêu được ưu nhược điểm của việc sản xuất và sử dụng
II. Chuẩn bị: 
 - Một máy phát điện gió. 
- Quạt gió điện.
- Một động cơ điện nhỏ. 
- Một pin mặt trời. 
- Bóng đèn 220V- 100W
- Một đèn LED Hình vẽ 62.1, 62.2, 62.3, bảng 1
III. Tồ chức các hoạt động 
Hoạt đôïng của GV
Hoạt động của HS
HĐ 1: Ổn định lớp kiểm tra bài cũ :
? Hãy cho biết vai trò của điện năng trong đời sống sản xuất.
* Vào bài mới 
- Ta đã biết trong tự nhiên có nhiều nguồn năng lượng rất lớn như năng lượng gió, năng lượn mặt trời,năng lượng hạt nhân ,nhưng liệu có cách nào để chuyển hoá chúng thành năng lượng điện năng cho dể sử dụng không để biết điều đó hôm nay ta vào bài mới:
HĐ 2: Phát hiện ra cách sản xuất điện năng mới không cần nhờ đến nhiên liệu mà từ gió và ánh sáng mặt trời .
? Muốn cho nhà máy thuỷ điện hoạt động cần cung cấp gì?
? Có cách nào sàn xuất điện năng đơn giản hơn không mà không cần dùng đén nguyên liệu hay nhiên liệu không?
- Làm thí nghiệm: Cho máy phát điện gió và pin mặt trời hoạt động 
? Trong các thiết bị trên năng lượng nào đã chuyển thành năng lượng điện? 
? Nguồn năng lượng đó có dể kiếm và nhiều không ?
? So với nhiệt điện và thuỷ điện thì việc sản xuất điện gió có thuận lợi và khó khăn gì?
HĐ3: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của máy phát điện gió, quá trình biến đổi năng lượng trong máy phát điện gió.
- Đưa mô hình máy phát điện gió
- Yêu cầu học sinh trả lời C1
HĐ 4:Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của pin mặt trời.
- Giới thiệu cho học sinh tấm pin mặt trời
- Dùng đèn 220V- 100w chiếu ánh sáng vào tấm pin , pin phát ra điện
? Vậy quá trình biến đổi năng lượng trong pin mặt trời khác với trong máy phát điện như thế nào?
? Dòng điện do pin mặt trời là dòng điện gì? Dùng LED đèn kiểm tra
? Việc sản xuất điện mặt trời có gì khó khăn và thuận lợi
HĐ5 :Nhận biết một số tính năng của pin mặt trời để ứng dụng thực tế.
- Thông báo cho học sinh biết hai thông số kĩ thuật của pin mặt trời.
- Yêu cầu học sinh quan sát hình 62.2 để chỉ ra cách lắp đặt pin mặt trời
HĐ6 :Tìm hiểu các bộ phận chính của máy điện nguyên tử và các quá trình biến đổi năng lượng
? Hãy quan sát hình 62.1, 62.3 để chỉ ra hai bộ phận chính nào giống và khác nhau.
- Thông báo ưu điểm và biện pháp an toàn 
HĐ7: Tìm hiểu sử dụng và tiết kiệm điện năng:
- Tổ chức cho học sinh thảo luận chung C3, C4. 
? Tại sao phải tiết kiệm điện năng vào giờ cao điểm.
HĐ8 : Củng cố, dặn dò
- Y/c HS đọc mục “Có thể em chưa biết”.
? Nêu ưu điểm, nhược điểm của sản xuất điện gió, điện mặt trời.
* Dặn dò
- Oân tập, chuẩn bị thi HK
Học sinh trả lời
Học sinh lắng nghe 
Quan sát thí nghiệm
Năng lượng gió, năng lượng ánh sáng đã chuyển thành năng lượng gì?
(năng lượng điện )
- Học sinh quan sát hình 62.1 chỉ ra các bộ phận chính của máy.
- Học sinh đọc trả lời
- Thảo luận chung cả lớp
- Nhận biết hình dạng tấm pin mặt trời
- Nhận biết được nguyên tắc hoạt động
Nhận biết pin mặt trời biến đổi quang năng trực tiếp thành điện năng.
- Cá nhân làm việc trả lời C2.
Làm việc cá nhân ,trả lời câu hỏi thảo luận chung cả lớp
- Năng lượng điện lớn bảo vệ không cho chất phóng xạ ra ngoài
Đọc phần ghi nhớ Học sinh suy nghĩ trả lời