Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 34 - Bài 32: Điều kiện xuất hiện dềng điện cảm ứng

Ngày soạn: 20/12/2010
Ngày giảng: 9A: 23/12 9B: 24/12
Tiết 34 Bài 32: ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DềNG ĐIỆN CẢM ỨNG
I.Mục tiêu :
1.Kiến thức:
 -Làm được TN dựng nam chõm vĩnh cửu hoặc nam chõm điện để tạo ra dũng điện cảm ứng.
 -Mụ tả cỏch làm xuất hiện dũng điện cảm ứng trong cuộn dõy dẫn kớn bằng nam chõm vĩnh cửu hoặc nam chõm điện.
 -Sử dụng được đỳng hai thuật ngữ mới, đú là dũng điện cảm ứng và hiện tượng cảm
ứng điện từ
 2.Kỹ năng: Quan sỏt và mụ tả chớnh xỏc hiện tượng xảy ra.
 3.Thỏi độ: Nghiờm tỳc, trung thực trong học tập.
II. Chuẩn bị :
 1. Đối với GV
- Mụ hỡnh cuộn dõy dẫn và đường sức từ của một nam chõm.
 - Dự kiến ghi bảng : Ghi đầy đủ NX1, NX2 và nội dung KL
 2. Đối với HS
 - Học bài cũ và đọc trước bài mới
III. Tiến trình lên lớp:
Hoạt động của trò
Trợ giúp của thầy
HĐ1: Kiểm tra : 
? Cú trường hợp nào mà nam chõm chuyển động so với cuộn dõy mà trong cuộn dõy khụng xuất hiện dũng điện cảm ứng.
HĐ2: Khảo sát số đường sức từ thông qua tiết diện s của cuộn dây.
I. Sự biến đổi số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây.
- Quan sỏt hỡnh vẽ 32.1 (SGK) trả lời cõu hỏi C1
- Tham gia thảo luận cõu C1:
+Số đường sức từ tăng.
+Số đường sức từ khụng đổi.
+Số đường sức từ giảm.
+Số đường sức từ tăng.
→ nhận xột: Khi đưa một cực của nam chõm lại gần hay ra xa đầu một cuộn dõy dẫn thỡ số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy dẫn tăng hoặc giảm (biến thiờn).
- Ghi nhận xột vào vở.
Thụng bỏo: Xung quanh nam chõm cú từ trường. Cỏc nhà bỏc học cho rằng chớnh từ trường gõy ra dũng điện cảm ứng trong cuộn dõy dẫn kớn. Từ trường được biểu diễn bằng đường sức từ. Vậy hóy xột xem trong cỏc TN trờn, số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy cú biến đổi khụng?
Hướng dẫn HS sử dụng mụ hỡnh và đếm số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy dẫn khi nam chõm ở xa và khi lại gần cuộn dõy để trả lời cõu hỏi C1.
Hướng dẫn HS thảo luận chung cõu C1 để rỳt ra nhận xột về sự biến đổi số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy khi đưa nam chõm vào, kộo nam chõm ra khỏi cuộn dõy.
? Khi đưa một cực của nam chõm lại gần hay ra xa một đầu cuộn dõy dẫn kớn thỡ trong cuộn dõy xuất hiện dũng điện cảm ứng. Vậy sự xuất hiện của dũng điện cảm ứng cú liờn quan gỡ đến sự biến thiờn số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy hay khụng?
HĐ3: Tìm hiểu điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
II. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
- Cỏ nhõn suy nghĩ hoàn thành bảng 1.
- Hoàn thành bảng 1 trờn bảng phụ.
-Thảo luận để tỡm điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng.
-Qua bảng 1→ nờu được nhận xột 1: Dũng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dõy dẫn kớn đặt trong từ trường của một nam chõm khi số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy biến thiờn.
- Khi ngắt mạch điện.
- Khi đúng mạch điện.
- Nờu được kết luận về điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng.
? Y/c cỏ nhõn HS trả lời C2 bằng việc hoàn thành bảng 1.
Hướng dẫn đối chiếu, tỡm điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng → nhận xột 1
? Y/c HS vận dụng nhận xột đú để trả lời C4.
Khi đúng (ngắt ) mạch điện thỡ dũng điện qua nam chõm điện tăng hay giảm? Từ đú suy ra sự biến đổi của số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy biến thiờn tăng hay giảm.
Hướng dẫn HS thảo luận C4 → nhận xột 2.
Từ nhận xột 1 và 2, ta cú thể đưa ra kết luận chung về điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng là gỡ?
HĐ4: Vận dụng- Củng cố.
III. Vận dụng.
- Ghi nhớ điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng.
HS hoàn thành cõu C5, C6.
C5: Khi quay nỳm của đinamụ xe đạp, nam chõm quay theo. Khi 1 cực của nam chõm lại gần cuộn dõy, số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy tăng, lỳc đú xuất hiện dũng điện cảm ứng. Khi cực đú của nam chõm ra xa cuộn dõy thỡ số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy giảm, lỳc đú cũng xuất hiện dũng điện cảm ứng.
C6:
Gọi 2, 3 HS nhắc lại điều kiện xuất hiện dũng điện cảm ứng.
Y/c HS hoàn thành cõu C5, C6.
Y/c HS giải thớch tại sao khi cho nam chõm quay quanh trục trựng vúi trục của nam chõm và cuộn dõy trong TN phần mở bài thỡ trong cuộn dõy khụng xuất hiện dũng điện cảm ứng.
Như vậy khụng phải cứ nam chõm hay cuộn dõy chuyển động thỡ trong cuộn dõy xuất hiện dũng điện cảm ứng mà điều kiện để trong cuộn dõy xuất hiện dũng điện cảm ứng là cuộn dõy dẫn phải kớn và số đường sức từ xuyờn qua tiết diện S của cuộn dõy phải biến thiờn.
Hướng dẫn về nhà:
- “Đọc phần cú thể em chưa biết”.
- Học và làm bài tập 32 (SBT)
- Chuẩn bị cho giờ sau ôn tập Kiểm tra HK
IV. Bài học kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................