Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 40 - Bài 36: Truyền tải điện năng đi xa

Ngày soạn : 16/1/2011
Ngày giảng : 9AB : 19/1
Tiết 40 Bài 36: TRUYỀN TẢI ĐIỆN NĂNG ĐI XA
I.Mục tiêu :
 1.Kiến thức : 
 - Lập được cụng thức tớnh năng lượng hao phớ do toả nhiệt trờn đường dõy tải điện.
 -Nờu được hai cỏch làm giảm hao phớ điện năng trờn đường dõy tải điện và lớ do vỡ sao chọn cỏch tăng hiệu điện thế ở hai đầu đường dõy.
 2.Kĩ năng : Tổng hợp kiến thức đó học để đi đến kiến thức mới.
 3.Thỏi độ : Ham học hỏi, hợp tỏc trong hoạt động nhúm.
II. Chuẩn bị :
 1. Đối với GV
 - Dự kiến ghi bảng : Ghi đầy đủ việc xõy dựng cụng thức tớnh điện năng hao phớ, và hai cỏch làm giảm điện năng hao phớ .
 2. Đối với HS
 - HS ụn lại kiến thức về cụng suất của dũng điện và cụng suất toả nhiệt của dũng điện.
III. Tiến trình lên lớp:
Hoạt động của trò
Trợ giúp của thầy
HĐ1: Kiểm tra và nêu vấn đề.
? viết cỏc cụng thức tớnh cụng suất của dũng điện và hệ thức của định luật Jun – Len Xơ
- Ở cỏc khu dõn cư thường cú trạm biến thế. Trạm biến thế dựng để làm gỡ ?
HĐ2: Tìm hiểu sự hao phí điện năng trên đường dây tải điện.
I.Sự hao phí điện năng trên đường 
dây tải điện.
1. Tớnh điện năng hao phớ 
- Suy nghĩ trả lời cỏc cõu hỏi của GV →Nờu nguyờn nhõn hao phớ trờn đường dõy truyền tải.
* Xõy dựng cụng thức
- Cụng suất của dũng điện : 
 P = U.I 
 P  
I =   (1)
 U
- Cụng suất toả nhiệt hao phớ: 
 Php = I2. R (2)
- Từ (1) và (2) → Cụng suất hao phớ do toả nhiệt: 
 R.P2
 Php = 	
 U2 
? Truyền tải điện năng từ nơi sản xuất tới nơi tiờu thụ bằng đường dõy truyền tải. Dựng dõy dẫn cú nhiều thuận lợi hơn so với việc vận chuyển cỏc dạng năng lượng khỏc như than đỏ, dầu lửa 
? Liệu tải điện bằng đường dõy dẫn như thế cú hao hụt, mất mỏt gỡ dọc đường khụng ?
Nếu HS khụng nờu được nguyờn nhõn hao phớ trờn đường dõy truyền tải →GV thụng bỏo như SGK.
? Y/c HS đọc mục 1 trong SGK, trao đổi nhúm tỡm cụng thức liờn hệ giữa cụng suất
hao phớ và P, U, R.
? Gọi đại diện 1 đến 2 HS lờn trỡnh bày lập luận để tỡm cụng thức tớnh Php. GV hướng dẫn chung cả lớp đi đến cụng thức tớnh Php.
HĐ3: Tìm hiểu biện pháp làm giảm hao phí.
 2.Cỏch làm giảm hao phớ.
- Đại diện nhúm trả lời cõu hỏi:
+ C1: Cú hai cỏch làm giảm hao phớ trờn đường dõy truyền tải là cỏch làm giảm R hoặc tăng U.
+ C2: Biết R = , chất làm dõy đó chọn trước và chiều dài đường dõy khụng đổi, vậy phải tăng S tức là dựng dõy cú tiết diện lớn, cú khối lượng lớn, đắt tiền, nặng, dễ góy, phải cú hệ thống cột điện lớn. Tổn phớ để tăng tiết diện S của dõy cũn lớn hơn giỏ trị điện năng bị hao phớ.
+ C3: Tăng U, cụng suất hao phớ sẽ giảm rất nhiều ( tỉ lệ nghịch với U2). Phải chế tạo mỏy tăng hiệu điện thế.
- Cỏ nhõn HS trả lời cỏc cõu hỏi của GV
Kết luận : Muốn giảm hao phớ trờn đường dõy truyền tải cỏch đơn giản nhất là tăng hiệu điện thế.
Y/c cỏc nhúm trao đổi tỡm cõu trả lời cho cỏc cõu C1, C2, C3.
Gọi đại diện cỏc nhúm trỡnh bày cõu trả lời. Hướng dẫn thảo luận chung cả lớp.
Với cõu C2, cú thể gợi ý HS dựa vào cụng thức tớnh R = .
? Tại sao người ta khụng làm dõy dẫn điện bằng vàng, bạc?
? Trong hai cỏch làm giảm hao phớ trờn đường dõy, cỏch nào cú lợi hơn?
Thụng bỏo thờm: Mỏy tăng hiệu điện thế chớnh là mỏy biến thế. 
HĐ4: Vận dụng- Củng cố.
II. Vận dụng.
- C4: Vỡ cụng suất hao phớ tỉ lệ nghịch với bỡnh phương hiệu điện thế nờn hiệu điện thế tăng 5 lần thỡ cụng suất hao phớ giảm 52 = 25 lần.
- C5: Bắt buộc phải dựng mỏy biến thế để giảm cụng suất hao phớ, tiết kiệm điện năng, giảm bớt khú khăn.
Y/c HS lần lượt trả lời C4, C5.
Hướng dẫn chung cả lớp về kết quả.
Gọi HS đọc ghi nhớ SGK
Hướng dẫn về nhà: Làm bài tập 36 ( SBT)
 Học thuộc bài theo SGK – vở ghi - Đọc mục có thể em chưa biết 
IV. Bài học kinh nghiệm
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................