Giáo án môn Vật lý lớp 6 - Tiết 24: Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Ngày soạn : 18 / 2 Tuần 24
Ngày giảng : 22 / 2
Tiết 24 : MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ Vè NHIỆT
I . Mục tiêu.
- HS nhận biết được vỡ nhiệt khi bị ngăn cản cú thể gõy ra một lực rất lớn
- Mụ tả được cấu tạo hoạt động của băng kộp
- Giải thớch 1 số ứng dụng đơn giản về sự nở vỡ nhiệt 
- Rốn kĩ năng phõn tớch hiện tượng để rỳt ra nguyờn tắc hoạt động của băng kộp , 
- Kĩ năng quan sỏt ,so sỏnh .
II . Chuẩn bị.
- GV: Một bộ dụng cụ : cồn , bụng, nước , khăn
 Chuẩn bị cho mỗi nhúm 1 băng kộp , một giỏ đỡ , 1 đốn cồn
- HS: Học bài cũ, đọc trước bài
III . Hoạt động dạy học
 1 . ổn định tổ chức. Lớp 6A1 / 20 6A2 / 18 
 2 . Kiểm tra bài cũ
 3 . Bài mới
Trợ giúp của giáo viên
Hoạt động của học sinh
GV: Treo hỡnh 21.2
? Em cú nhận xột gỡ về chỗ tiếp nối hai đầu thanh day xe lửa 
? Tại sao người ta phải làm như vậy 
GV: Hỡnh ảnh mà cỏc em quan sỏt được là một trong cỏc ứng dụng về sự nở vỡ nhiệt của cỏc chất trong đời sống hàng ngày 
? Sự nở vỡ nhiệt bị ngăn cản sẽ gõy ra một lực lớn đỳng hay sai.
? Làm thế nào để biết được cú lực xuất hiện trong sự co gión vỡ nhiệt 
GV: Yờu cầu HS đọc thụng tin , cỏch tiến hành thớ nghiệm
GV: Giới thiệu dụng cụ thớ nghiệm, cỏch lắp thớ nghiệm hỡnh 21.a
GV: Tiến hành thớ nghiệm
? Cú hiện tượng gỡ sảy ra đối với thanh thộp khi nú núng lờn.
? Hiện tượng sảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gỡ.
GV: Nhận xột và chốt lại
GV: Bố trớ thớ nghiệm H21 . b
? Hóy dự đoỏn xem cú hiện tượng gỡ sảy ra khi dựng khăn ướt phủ lờn thanh thộp 
GV: làm thớ nghiệm kiểm chứng
? Từ thớ nghiệm trờn em rỳt ra kết luận gỡ.
? Vỡ sao chốt ngang bị góy
? Qua cỏc thớ nghiệm trờn em cú kết luận gỡ về sự co rón vỡ nhiệt khi bị ngăn cản .
GV: Treo bảng phụ nội dung cõu C4
Yờu cầu HS thảo luận nhúm điền vào chỗ trống .
- Lớp nhận xột bổ sung
GV: Nhận xột và chốt lại
- Yờu cầu HS trả lời cõu hỏi ở đầu bài
GV: Treo hỡnh 23.1 yờu cầu HS quan sỏt và trả lời 
GV: Dự đoỏn sự co gión vỡ nhiệt của cỏc chất con người đó hạn chế được nhữnh tỏc động sấu đồng thời cũng biết ứng dụng vào thực tế 
GV: Giới thiệu cầu tạo của băng kộp
Hướng dẫn HS đọc SGK và lắp thớ nghiệm
Hướng dẫn HS làm thớ nghiệm
Lần 1 mặt đồng ở phớa dưới
Lần 2 mặt đồng ở phớa trờn
GV: Hướng dẫn HS thảo luận và trả lời cõu hỏi
? Đồng và thộp nở vỡ nhiệt như nhau hay khỏc nhau
? Khi bị hơ núng ? Băng kộp luụn luụn cong về phớa thanh nào? tại sao
? Băng kộp đang thẳng nếu làm cho nú lạnh đi thỡ nú cú bị cụng khụng? Nếu cú thỡ nú cong về phớa thanh thộp hay thanh đồng
? Qua cỏc cõu hỏi C8, C9 em hóy cho biết khi bị đốt núng hoặc làm lạnh đều cú hiện tượng gỡ.
? Tớnh chất này của băng kộp được sử dụng vào những cụng việc gỡ.
? Tại sao bàn là điện lại tự động ngắt khi đó đủ núng ?
? Thanh đồng của băng kộp của thiết bị đúng ngắt của bàn là điện nằm ở phớa trờn hay phớa dưới 
Hoạt động 1 : Tổ chức tỡnh huống học tập 
- Quan sỏt hỡnh vẽ
- Giữa chỳng cú khe hở 
- nếu khụng thỡ khi trời núng đường day sẽ cong lờn
Hoạt động 2 : Tìm hiểu lực xuất hiện trong sự co dón vỡ nhiệt 
1) Thớ nghiệm
- Đỳng
- Làm thớ nghiệm
- Đọc thụng tin trong SGK
- Quan sỏt thớ nghiệm, và trả lời cõu hỏi
2) Trả lời cõu hỏi
C1: - Thanh thộp nở ra 
C2: Khi dón nở vỡ nhiệt nếu bị ngăn cản thanh thộp cú thể gõy ra 1 lực rất lớn
Dự đoỏn: Chốt ngang bị góy 
 Chốt ngang khụng bị góy
- Quan sat
- Dự đoỏn 1 đỳng
C3: Khi co lại vỡ nhiệt nếu bị ngăn cản thanh thộp cũng gõy ra một lực rất lớn
3) Rỳt ra kết luận
- Sự co dón vỡ nhiệt khi bị ngăn cản cú thể gõy ra một lực rất lớn 
C4: 
(1) Nở ra ; (2) Lực
(3) Vỡ nhiệt ; (4) Lực
Hoạt động 2: Vận dụng(5')
4) Vận dụng
C5: Khi trời núng đường day dài ra nếu khụng cú khe hở sự nở vỡ nhiệt của đường day bị ngăn cản gõy ra một lực rất lớn làm cong đường day.
C6: Khụng giống nhau, một đầu được đặt gối nờn con lăn, tạo điều kiện cho cầu dài ra khi núng nờn mà khụng bị ngăn cản
Hoạt động 3: Tìm hiểu băng kộp 
1) Quan sỏt thớ nghiệm
- Quan sỏt tỡm hiểu cấu tạo của băng kộp 
- Làm thớ nghiệm theo nhúm , quan sỏt hiện tượng và ghi lại kết quả
2) Trả lời cõu hỏi
C7: Đồng và thộp nở vỡ nhiệt khỏc nhau
C8: Thảo luận và thống nhất cõu trả lời
- Cong về phớa thanh thộp vỡ đồng dón nở vỡ nhiệt nhiều hơn thộp nờn thanh đồng dài hơn và nằm phớa ngoài vũng cung
C9: Cong về phớa thanh đồng vỡ đồng co lại nhiều hơn
- đều cong lại
- HS suy nghĩ trả lời
Hoạt động 4 : Vận dụng
- HS suy nghĩ trả lời cõu C10
4 . Củng cố _ dặn dò.
Qua bài học hôm nay ta cần ghi nhớ kiến thức cơ bản nào?
Gv chốt lại kiến thức cơ bản
Về nhà học bài , làm bài tập trong SBT
IV . Bài học kinh nghiệm.