Giáo án môn Vật lý lớp 8 - Tiết 28: Đối lưu - Bức xạ nhiệt

Ngày soạn : 15 / 3 Tuần 28
Ngày giảng : 24 / 3
Tiết 28 : đối lưu - bức xạ nhiệt
I . Mục tiêu.
 - Nhận biết được dòng đối lưu trong chất lỏng và chất khí. Biết sự đối lưu xẩy ra trong môi trường nào ? 
 - Tìm được ví dụ về bức xạ nhiệt. Nêu được hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất rắn, chất lỏng, chất khí, chân không.
II . Chuẩn bị.
 - Bình thuỷ tinh ( mô hình vẽ phóng to)
 - Bình cồn, ống lọc, giọt mực màu, sáp, muối, đền cồn, nến hương
III . Hoạt động dạy học
 1 . ổn định tổ chức. Lớp 8 / 
 2 . Kiểm tra bài cũ
 Dẫn nhiệt là gì ? Sự dẫn nhiệt phụ thuộc vào những yếu tố nào ? Chất nào dẫn nhiệt tốt, nêu ứng dụng thực tế ?
 3 . Bài mới
Trợ giúp của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Đặt vấn đề: 
Sự dẫn nhiệt làm cho nhiệt năng vật nóng lên, giảm đi. Có hình thức nào làm cho các chất nóng Khi chất đó dẫn nhiệt kém.
? Khi miếng sáp đặt ở đáy cối, ta đun nước ở phần trên thì nước sôi còn sáp không nóng chảy chứng tỏ điều gì ?
? Nếu sáp bỏ ở phía trên vào đun ở đáy cốc thì sáp có nóng chảy không ?
Kiểm tra dự đoán bằng thí nghiệm
GV: Làm thí nghiệm H23.11 Học sinh quan sát
? Vì sao sáp nóng chảy ? 
Sáp nóng chảy chứng tỏ điều gì ?
? Vậy nước truyền nhiệt bằng cách nào ?
? Quan sát H23.2 cho biết dụng cụ thí nghiệm, cách tíên hành thí nghiệm ?
? Quan sát hiện tượng xảy ra.
? Hãy trả lời câu hỏi 1
? Vì sao nước chuyển động thành dòng ?
? Nhiệt độ tăng chứng tỏ điều gì ?
? Vậy nước nóng lên bằng hình thức nào?
GV Sự truyền nhiệt bằng cách tạo thành dòng các chất lỏng gọi là đối lưu.
? Tại sao khi thắp hương khói thường bay lên cao ?
? Có khi nào khói không bay lên mà bay xuống không ?
? Hãy làm thí nghiệm như hình 23.3 và giải thích
? Vậy sự đối lưu xảy ra đối với chất nào ?
Khí quyển bao quanh trái đất còn khoảng không gian còn lại là chân không.
Trong chân không không có dòng đối lưu. Vậy mặt trời đốt nóng trái đất bằng cách nào ?
? Quan sát hình 23.4 hãy mô tả các dụng cụ thí nghiệm.
Hãy mô tả cách làm thí nghiệm ở hình 23.4 và 23.5
? Trả lời câu hỏi C7 -> C9 ?
? Vậy sự truyền nhiệt từ đèn cồn đến bình bằng hình thức nào ?
? Vậy thì ánh nắng mặt trời đốt nóng bằng cách nào ? (bức xạ) bức xạ nhiệt xẩy ra ở trong những môi trường nào ?
? Vận dụng trả lời câu hỏi C10 -> C12 ?
? Vậy có mấy hình thức truyền nhiệt ?
? Hình thức chủ yếu của chất rắn là gì ?
Hoạt động 1 : Đối lưu
- Nước dẫn nhiệt kém
- Sáp nóng chảy
- Hs quan sát TN
- Nước nóng lên truyền nhiệt lượng cho miếng sáp => nhiệt độ tăng => nóng chảy
1. Thí nghiệm:
- Nhiệt kế, gói thuốc tím, cốc nước, giá đở, đèn cồn
- Cách tiến hành: Lắp nhiệt kế vào gíâ, đặt cốc nước lên giá, cho gói thuốc tím vào và đung ở chổ có gói thuốc, đọc kỷ nhiệt độ của nước.
2. Trả lời các câu hỏi:
- Nước màu tím chuyển động từ dưới lên và trên xuống
- Nước ở dưới nóng lên nở ra => khối lượng riêng giảm => nhẹ đi nổi lên
ở trên các phần tử nước có D rất lớn chìm xuống
- Nhiệt độ ở nhiệt kế tăng chứng tỏ nước đã nóng lên.
- Bằng hình thức (đổi chỗ) tạo thành dòng
- Do không khí đốt nóng nhẹ hơn bay lên
không khí lạnh nơi khác tràn đến chiếm chỗ => Tạo thành dòng
3. ứng dụng:
- HS: làm thí nghiệm
- Nến cháy không khí nóng lên => bay lên, không khí ở bên kia lạnh hơn bay vào chiếm chỗ, không khí đi xuống => khói hương đi theo.
- Tạo thành dòng đối lưu.
- Vậy sự đối lưu xẩy ra đối với những chất lỏng , khí
Hoạt động 2 : Bức xạ nhiệt
1. Tiến hành làm thí nghiệm:
- Quan sát
2/ Tiến hành trả lời câu hỏi
- Hs quan sát TN , suy nghĩ trả lời câu hỏi
C7: Không khí nóng lên nở ra => đẩy giọt mực màu chuyển động đi ra B
C8: Không khí trong bình nguội đi giọt mục chạy vào A
Miếng gỗ ngăn cản không cho nhiệt truyền qua bình
- Nhiệt truyền bằng những tra nhiệt
- Bức xạ nhiệt xẩy ra trong không khí và chân không.
Hoạt động 3 : Vận dụng
- Màu đen hấp thụ tốt
- áo màu đen hấp thụ tia nắng => nóng lên nhanh.
- áo màu trắng hấp thụ nhiệt kém.
- 3 hình thức
+ Dẫn nhiệt -> rắn
+Đối lưu -> lỏng, khí
+ Bức xạ nhiệt -> không cần chất 
( ngay cả chân không)
4 . Củng cố _ dặn dò.
Vậy có mấy hình thức truyền nhiệt ? Hình thức chủ yếu của chất rắn là gì ?
Gv chốt lại kiến thức cơ bản
Về nhà học bài , làm bài tập trong SBT
IV . Bài học kinh nghiệm.