Giáo án Ngữ văn 9 - Bài 1 Tiết 1 Văn bản: Phong cách Hồ Chí Minh (Lê Anh Trà)

Trường THCS Thị Trấn Bắc Hà
Ngày soạn: 14/ 8/ 2010
Ngày giảng: 9A: (16/8)
 9B: (16/8)
 Ngữ văn- Bài 1: Tiết 1- Văn bản : 
phong cách hồ chí minh
 ( Lê Anh Trà)
I– Mục tiêu:
	1. Kiến thức.
 Nhận biết được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị trong đời sống và trong sinh hoạt.
 Hiểu được ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
 Hiểu được đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể.
 2. Kĩ năng.
 Biết đọc đúng, đọc hay, đọc diễn cảm. Phân tích và đánh giá văn bản nhật dụng.
 Biết vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa lối sống.
	3. Thái độ. 
 Có lòng kính yêu, tự hào về Bác, tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo 
gương Bác.
II– Chuẩn bị:
1. GV: Sưu tầm tư liệu về Bác, bảng phụ.
2. HS: Sgk, đọc văn bản, trả lời câu hỏi Sgk, su tầm tư liệu về Bác.
III– Phương pháp:
	 Đàm thoại, phân tích, nêu vấn đề , bình, thảo luận nhóm
IV- Tổ chức dạy học:
 1. ổn định tổ chức: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: (2’)
 GV: Hướng dẫn học sinh cách học bộ môn và đưa ra những yêu cầu.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
Giới thiệu bài: (1’)
 Trong chương trình THCS các em được học nhiều văn bản viết về Bác Hồ...Hồ Chí Minh không những là nhà cách mạng vĩ đại mà còn là danh nhân hoá thế giới (UNEO-1990).Vẻ đẹp văn hoá chính là nét nổi bật trong phong cách Hồ Chí Minh. Phong cách HCM có gì nổi bật ->vào bài.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung chính
Hoạt động 1:Hướng dẫn đọc và thảo luận chú thích.(10’)
* Mục tiêu: Đọc, tóm tắt nội dung chính, tìm hiểu các từ khó sgk.
GV: Hướng dẫn cách đọc: giọng chậm rãi, bình tĩnh, khúc triết. 
GV: Đọc mẫu.
HS: Đọc, nhận xét. 
GV: Nhận xét, uốn nắn cách đọc của HS.
(?) VB trên thuộc kiểu VB nào?.Nếu chỉ xét VB trên phơng diện tích chất và nội dung của VB thì nó thuộc kiểu loại VB nào?Thuộc chủ đề nào?.
HS: Suy nghĩ trả lời độc lập.
GVKL: VB thuộc loại VBNL thuôc loại VB nhật dụng
(?) Nhắc lại thế nào là VB nhật dụng?
(HS suy nghĩ, trả lời)
GV chốt: Là VB đề cập đến những vấn đề những hiện tợng gần gũi bức thiết trong cuộc sống của con người.
GV: Kiểm tra từ khó, HS giải thích từ khó:(6)(8)(10)(12)
Hoạt động 2: Tìm hiểu bố cục văn bản(5’)
*Mục tiêu: xác định được bố cục, nội dung từng phần. 
(?)Phương thức biểu đạt chính của văn bản này? (Thuyết minh )
(?)Hãy chỉ ra bố cục của văn bản này? Và nêu nội dung chính của từng phần?
GV:Sử dụng bảng phụ.
Hoạt động 3: Tìm hiểu văn bản (21’)
*Mục tiêu:
 Phân tích vẻ đẹp phong cách văn hoá HCM.
 Hiểu được đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể.
HS : Đọc phần 1.
 (?)Tìm những chi tiết trong đoạn văn đã khái quát vốn tri thức văn hoá của Chủ tịch HCM?
(?)Em có nhận xét gì về vốn tri thức đó?
(?)Em có nhận xét gì về cách viết trong đoạn văn?
(?)Tìm những biểu hiện của sự tiếp xúc với văn hoá nhiều nớc của HCM?
(?)Cách tiếp xúc có gì đặc biệt?
(?)Bằng cách nào mà bác có vốn tri thức văn hoá nh vậy?
(?)Em hãy lấy dẫn chứng minh hoạ để làm rõ hơn về những biểu hiện văn hoá đó ở CT HCM.
GV :Bác làm thơ chữ Hán, viết văn, viết báo bằng tiếng Pháp: NKTT, Thuế máu
(?)Bác tiếp thu văn hoá các nớc nh thế nào?
 + Không chịu ảnh hưởng một cách thụ động.
 +Tiếp thu mọi cái đẹp và cái hay đồng thời với việc phê phán những hạn chế, tiêu cực.
(?)Em hiểu ntn về sự nhào nặn của hai nguồn văn hoá quốc tế và dân tộc ở Bác?
(?)Từ đó, em hiểu thêm những gì về vẻ đẹp trong phong cách văn hoá HCM?
GVKL: Đó là sự kết hợp hài hoà những phẩm chất khác nhau: truyền thống và hiện đại, phơng Đông và phơng Tây, xa và nay, dân tộc và quốc tế, vĩ đại và bình dị. Đó là sự kết hợp hài hoà bậc nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam,tinh hoa nhân loại góp phần tạo nên phong cách HCM.
I.Đọc và thảo luận chú thích.
1. Đọc.
2.Thảo luận chú thích.
*Thể loại: VB nhật dụng thuộc chủ đề về sự hội nhập với thế giới và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
* Các chú thích khác: (SGK) 
II. Bố cục.
-3 phần:
+ P1: Từ đầu -> rất hiện đại: Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của HCM.
+ P2: Tiếp đến “hạ tắm ao” : Vẻ đẹp trong cách sống của HCM.
+ P3: Còn lại: ý nghĩa của phong cách HCM.
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá HCM.
“ ít có vị lãnh tụ...nh HCM”
-> vốn tri thức văn hoá sâu rộng.
=> Phương pháp thuyết minh, so sánh, liệt kê, khẳng định giá trị của nhân cách HCM.
+Ghé lại nhiều hải cảng, thăm các 
nước châu Phi, châu á, châu Mĩ.
+Sống dài ngày ở Pháp ,Anh.
+Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng.
->trên đờng hoạt động cách mạng, lao động, học hỏi
=> Công cụ giao tiếp quan trọng để tìm hiểu và giao lưu văn hoá với các dân tộc trên thế giới. Vốn tri thức sâu sắc đến mức uyên thâm.
=>Tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn hoá nước ngoài.
-Sự đan xen, kết hợp, bổ sung. Sáng tạo hài hoà 2 nguồn văn hoá nhân loại và dân tộc trong tri thức văn hoá HCM.
- Bác là người biết kế thừa và phát triển các giá trị văn hoá. Là kiểu mẫu của tinh thần tiếp nhận văn hoá.
4. Củng cố: ( 3’)
(?)Em hãy cho biết phương pháp thuyết minh trong văn bản này là gì?
 ( So sánh, liệt kê, bình luận -> Tính khách quan cho nội dung trình bày)
 GV: Khắc sâu kiến thức.
5. Hớng dẫn học và chuẩn bị bài:(2’)
	+ Bài cũ: Về nhà đọc kĩ văn bản . Nắm chắc nội dung văn bản .
 + Bài mới: Trả lời tiếp các câu hỏi sgk; Sưu tầm những câu chuyện kể về lối sống giản dị của Bác. Tiết sau học tiếp bài.