I. MỤC TIÊU
- Qua bài học, H/s tiếp cận với một hình tượng vĩ đại mà quen thuộc- hình tượng Hồ Chí Minh nhưng qua một khía cạnh nhỏ- khía cạnh phong cách.
- Các em thấy được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh chính là sự kết hợp hài hoà giữa truyền hông và hiện đại, dân tộc và quôc tế, thanh cao và giản dị.
- Giáo dục lòng yêu quý trân trọng, kính yêu Bác. Từ đó có ý thức tu dưỡng học tập, rèn luyện theo gương Bác.
- Rèn kỹ năng đọc, phân tích chi tiết.
II. CHUẨN BỊ
Thầy: Soạn bài, tìm hiểu về cuộcn đời, con người HCM.
Trò: Đọc bài, trả lời câu hỏi phần đọc hiểu
III. HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
A. Ổn định tổ chức
B. Kiểm tra bài cũ: KT sách vở h/s
C. Bài mới
Ngµy so¹n: Sè tiÕt : Ngµy d¹y : TiÕt sè : TuÇn 1 Bµi 1 V¨n b¶n Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh Trµ I. Mơc tiªu Qua bµi häc, H/s tiÕp cËn víi mét h×nh tỵng vÜ ®¹i mµ quen thuéc- h×nh tỵng Hå ChÝ Minh nhng qua mét khÝa c¹nh nhá- khÝa c¹nh phong c¸ch. C¸c em thÊy ®ỵc vỴ ®Đp trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh chÝnh lµ sù kÕt hỵp hµi hoµ gi÷a truyỊn h«ng vµ hiƯn ®¹i, d©n téc vµ qu«c tÕ, thanh cao vµ gi¶n dÞ. Gi¸o dơc lßng yªu quý tr©n träng, kÝnh yªu B¸c. Tõ ®ã cã ý thøc tu dìng häc tËp, rÌn luyƯn theo g¬ng B¸c. RÌn kü n¨ng ®äc, ph©n tÝch chi tiÕt. II. ChuÈn bÞ ThÇy: So¹n bµi, t×m hiĨu vỊ cuécn ®êi, con ngêi HCM. Trß: §äc bµi, tr¶ lêi c©u hái phÇn ®äc hiĨu III. Ho¹t ®éng lªn líp ỉn ®Þnh tỉ chøc KiĨm tra bµi cị: KT s¸ch vë h/s Bµi míi Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng 1: Vµo bµi Nh¾c ®Õn HCM h¼n nh¾c ta nhí ®Õn mét l·nh tơ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i, mét danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. Con ngêi vÜ ®¹i Êy kh«ng chØ mang tÇm vãc ViƯt Nam mµ cßn mang c¶ tÇm vãc thÕ giíi. VỴ ®Đp v¨n ho¸ chÝnh lµ nÐt nỉi bËt trong phong c¸ch HCM GV ghi ®Çu bµi lªn b¶ng H. § 2: Híng dÉn ®äc hiĨu v¨n b¶n Giíi thiƯu t¸c gi¶- t¸c phÈm T¸c gi¶: GV giíi thiƯu mét vµi nÐt chÝnh T¸c phÈm: ? H·y nªu xuÊt sø cđa t¸c phÈm? §äc- hiĨu v¨n b¶n §äc, t×m bè cơc GV híng dÉn ®äc, ®äc mÉu Gäi H/s luyƯn ®äc vµ chia bè cơc v¨n b¶n ? V¨n b¶n cã thĨ chia bè cơc nh thÕ nµo? GV tỉng hỵp, bỉ sung Ph©n tÝch GV cho h/s theo dâi l¹i ®o¹n 1 vµ yªu cÇu n©cs l¹i néi dung C¬ së h×nh thµnh phong c¸ch HCM ? Nh¾c tíi HCM, ta nh¾c tíi mét nhµ v¨n ho¸, mét con ngêi cã vèn tri thøc s©u réng. Nhê ®©u ë Ngêi cã vèn tri thøc Êy? ?Ngêi tiÕp thu vèn v¨n ho¸ b»ng c¸ch nµo? GV cđng cè, më réng: HCM biÕt nhiỊu ngo¹i ng÷: 6 thø tiÕng Ngpêi nãi vµ viÕt nh tÝng mĐ ®Ỵ. Ngêi cịng kh«ng tõ mét c«ng viƯc chÝnh ®¸ng nµo ®Ĩ kiÕm ssèng: “ Cã nhí ch¨ng.. ®ªm khuya”- CLV ? Tuy nhiªn ®iỊu quan träng lµ kh«ng ph¶i cø ®i nhiỊu lµ biÕt, mµ c¸i sù biÕt Êy cßn phơ thuéc v¸ä tiÕp nhËn cđa c¸ nh©n. Vëy Ngêi tiÕp nhËn vèn v¨n ho¸ nh©n lo¹i ntn? ? Theo em trong tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè trªn, ®iĨm nµo lµ yÕu tè quan träng nhÊt? GV cho h/s th¶o luËn vµ tỉng kÕt: - Gèc v¨n ho¸ d©n téc lµ yÕu tè cã vai trß vµ ¶nh hëng quyÕt ®Þnh tíi viƯc h×nh thµnh phong c¸ch HCM ? Nh÷ng yÕu tè chđ quan vµ kh¸ch quan trªn ®· h×nh thµnh ë HCM mét phong c¸ch nỉi bËt. C©u d¸nh gi¸ nµo kh¼ng ®Þnh ®iỊu ®ã? Gv cho häc sinh th¶o luËn Gv bỉ sung tỉng kÕt- h/s theo dâi * Phong c¸ch HCM- mét nh©n c¸ch rÊt ViƯt Nam: lèi sèng rÊt b×nh dÞ, gÇn gịi, rÊt ph¬ng ®«ng nhng cịng rÊt mí mỴ, hiƯn ®¹i. GV b×nh: ViÕt vỊ B¸c, nhµ th¬ Tè H÷u tõng cã nh÷ng vÇn th¬ g©y xĩc ®éng lßng ngêi: Mét nhµ sµn níc non Dï suèt 30 n¨m b«n ba kh¾p trêi t©y, Ngêi vÉn kh«ng quªn c¸i n«i ®Êt ViƯt víi mét phong c¸ch khoỴ kho¾n nhanh nhĐn, mét t thÕ, mét lèi sèng b×nh dÞ, ung dung thanh th¶n lµ nh÷ng nÐt dÊu Ên ®Ỉc trng cđa Ngêi. Phong c¸ch HCM- nÐt ®Đp trong lèi sèng gi¶n dÞ mµ thanh cao GV cho h/s ®äc phÇn 2 SGK/6 ? §Ị cËp ®Õn phong c¸ch HCM, t¸c gi¶ ®Ì cËp ®Õn mÊy khÝa c¹nh? Phong c¸ch sèng ? Cuéc sèng cđa Hå Chđ tÞch ®ỵc ph¸c ho¹ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? Cho h/s th¶o luËn nhãm GV tỉng hỵp: + N¬i ë: nhµ sµn nhá b»ng gç + §å ®¹c: méc m¹c ®¬n s¬ + Trang phơc: gi¶n dÞ(¸o bµ ba n©u, ¸o trÊn thđ, dÐp lèp) + T trang Ýt ái: mét chiÕc va li .. ? Nh÷ng nÐt ph¸c häa trªn cho em thÊy ®ỵc ®iỊu g× vỊ phong c¸ch sèng cđa HCM? GV chèt l¹i- h/s ghi * Phong c¸ch sèng gi¶n dÞ, ®¹m b¹c, ®¬n s¬, thanh b¹ch, gÇn gịi ? Trong ch¬ng tr×nh NV 8, bµi th¬ nµo em ®ỵc häc cịng gi¬Ý thiƯu víi chĩng ta ®iỊu nµy? GV b×nh n©ng cao Nh vËy phong c¸ch sèng cđa HCM lµ hoµn toµn thèng nhÊt. Kh«ng ph¶i chØ trong kh¸ng chiÕn thiÕu thèn Ngêi míi sèng nh vËy mµ ngay c¶ khi sèng gi÷a thđ ®«, Ngêi vÉn gi÷ nguyªn lèi sèng cđa m×nh. Phong c¸ch lµm viƯc& sinh ho¹t ? Cuéc sèng, nÕp sinh ho¹t cđa vÞ Chđ tÞch níc ®ỵc ®Ị cËp ®Õn ntn? ? Bµy tá Ên tỵng, c¶m xĩc cđa m×nh, Lª Anh Trµ ®· ®a ra mét nhËn xÐt ng¾n gän mµ x¸c ®¸ng. H·y t×m c©u ®¸nh gi¸ Êy? ? §Ĩ ngêi ®äc h×nh dung cơ thĨ vµg râ h¬n vỊ phong c¸ch sèng cđa B¸c, t¸c gi¶ ®· sư dơng thđ ph¸p nghĐ thuËt g×? ? T/g bµi viÕt so s¸nh h×nh ¶nh B¸c víi ai? ? Lèi sèng cđa nh÷ng con ngêi nµy gỈp nhau ë ®iĨm nµo? ? T sù ph©n tÝch ®ã, Lª Anh Trµ ®· kh¼ng ®Þnh ntn vỊ lèi sèng, phong c¸ch sèng cđa B¸c? Gv cho häc sinh phÊt biĨu vµ tỉng kÕt cho h/s ghi: * Phong c¸ch sèng, phong c¸ch sinh ho¹t cã v¨n ho¸, thanh cao, ®· trë thµnh mét quan ®iĨm thÈm mÜ: gi¶n dÞ, tù nhiªn B×nh: Tuy nhiªn lèi sèng cđa B¸c kh«ng hoµn toµn gièng c¸c danh nho xa. Ngêi sèng gi¶n dÞ, ®¹m b¹c nhng kh«ng ph¶i lµ lèi sèng ë Èn, xa l¸nh thÕ sù. Ngêi vÉn lu«n lu«n quan t©m, lo l¾ng tõng phut, tõng giê cho viƯc d©n, viƯc níc cho dï Ngêi tõng khao kh¸t cuéc sèng: ViƯc d©n. tíi rau H§ 3 Tỉng kÕt: Néi dung: ? Tõ hiƯn thùc ®êi sèng vµ qua t×m hiĨu v¨n b¶n, em hiªđ ®ù¬c g× vỊ con ngêi HCM? Trªn c¬ së nhËn thøc cđa h/s gv chĩ ý hìng dÉn c¸c em nhËn xÐt ®ĩng híng v¨n b¶n NghƯ thuËt: ? Theo em, nh÷ng nÐt nghƯ thuËt nµo trong v¨n b¶n ®· gãp phÇn lµm nªn vỴ ®Đp phong c¸ch HCM? Gv: - §a b¶ng phơ phÇn tỉng kÕt - Më réng: V¨n b¶n thuéc kiĨu v¨n b¶n nhËt dơng nhng l¹i cã sù s¸ng t¹o ®éc ®¸o trong c¸ch viÕt, sư dơng nhiỊu giäng ®iƯu cho nªn linh ho¹t uyĨn chuyĨn gÇn gịi, dƠ hiĨu H§ 4 LuyƯn tËp Bµi tËp: Tr×nh bµy ng¾n gän c¶m nhËn cđa em vỊ nÐt ®Đp trong phong c¸ch HCM Cđng cè- Híng dÉn: Lµm bµi tËp/ 8 SGK So¹n bµi tiÕp Ho¹t ®«ng cđa HS HS nghe, chuÈn bÞ SGK, vë ghi HS theo dâi vµ tãm t¾t V¨n b¶n “Phong c¸ch HCM” trÝch trong”Phong c¸ch HCM- c¸i vÜ ®¹i g¾n víi c¸i gi¶n dÞ” H/s nghe vµ theo dâi c¸ch ®äc H/s ®äc kÕt hỵp nªu bè cơc V¨n b¶n chia lµm hai phÇn: + Trong cuéc ®êi hiƯn ®¹i/ 5- C¬ së h×nh thµnh phong c¸ch HCM + LÇn ®Çu/ 6.. vµ thĨ x¸c/ 7- NÐt ®Đp trong lèi sèng cđa HCM H/ s theo dâi b»ng m¾t vµ nh¾c l¹i néi dung chÝnh H/ s theo dâi SGK Ngêi ®i nhiỊu n¬i, tiÕp xĩc víi nhiỊu níc, nhiỊu vïng trªn thÕ giíi Nãi vµ viÕt th¹o nhiỊu thø tiÕng: Ph¸p , Anh, Hoa, Nga Lµm nhiỊu nghỊ ®Ĩ kiÕm sèng Häc hái ®Õn møc uyªn th©m H/s theo dâi ®o¹n: “ Ngêi cịng chÞu hiƯn ®¹i” Ngêi tiÕp thu mét c¸ch cã chän läc tinh hoa v¨n ho¸ níc ngoµi Kh«ng chÞu ¶nh hëng mét c¸ch thơ ®éng TiÕpn thu mäi c¸i hay, c¸i ®Đp ®ång thêi phª ph¸n c¸i h¹n chÕ, tiªu cùc Gi÷ v÷ng gèc v¨n ho¸ d©n téc H/s theo dâi SGK, ph¸t hiƯn H/s chuyĨn sang néi dung thø 2 cđa bµi häc 1 h/s ®äc SGK, c¶ lí theo dâi H/s theo dâi vµ tr¶ lêi: Phong c¸ch sèng Phong c¸ch sinh ho¹t vµ lµm viƯc H/s chia nhãm th¶o luËn. Nhãm trëng ®¹i diƯn b¸o c¸o H/s tr×nh bµy ý kiÕn cđa m×nh _ Bµi th¬ Tøc c¶nh P¨c bã H/s theo dâi ph¸t hiƯn + ¡n uèng: Kh«ng cÇu k× víi c¸ kho, rau luéc, da ghÐm, cµ muèi + Lµm viƯc, tiÕp kh¸ch, häp Bé chÝnh trÞ ngay trong nhµ sµn H/s ph¸t hiƯn chi tiÕt c©u: T«i d¸m ch¾c nh vËy H/s th¶o luËn: NghƯ thuËt so s¸nh _ So s¸nh víi c¸c vÞ hiỊn triÕt xa: N.B. Khiªm, N. Tr·i H/s theo dâi SGK + Kh«ng ph¶i lµ lèi sèng kh¾c khỉ cđa con ngêi tù vui trong c¶nh nghÌo + Kh«ng ph¶i lµ c¸ch tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm cho kh¸c ®êi H/s l¾ng nghe H/s tỉng hỵp néi dung v¨n b¶n: + HCM cã lèi sèng gi¶n dÞ gÇn gịi mµ thanh cao + HCM lµ mét nhµ v¨n ho¸ lín. ë Ngêi cã vèn v¨n ho¸, vèn tri thøc s©u réng + Phong c¸ch HCM lµ sù kÕt hỵp hµi hoµ gi÷a truyỊn thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i: rÊt ViƯt Nam cịng rÊt hiƯn ®¹i Gv híng dÉn h/s tỉng hỵp + NghƯ thuËt ®èi lËp + NghƯ thuËt so s¸nh, liƯt kª + KÕt hỵp ®an xen kĨ chuyƯn vµ lêi ®¸nh gi¸ cđa t/g H/s ®äc ghi nhí/8 H/s lµm viƯc theo nhãm( viÕt gon trong kho¶ng 20 dßng) IV. Rĩt kinh nghiƯm Ngµy so¹n: Sè tiÕt : Ngµy d¹y : TiÕt sè : C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i I.Mơc tiªu H/s qua bµi häc n¾m ®ỵc néi dung c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i vỊ lỵng vµ vỊ chÊt ®Ĩ vËn dơng trong giao tiÕp C¸c em tr¸nh ®ỵc nh÷ng t×nh huèng ®¸ng tiÕc dÉn ®Õn mơc ®Ých giao tiÕp kh«ng ®ỵc thùc hiƯn RÌn kü n¨ng vµ th¸i ®é trong giao tiÕp II.ChuÈn bÞ ThÇy: So¹n bµi, b¶ng phơ, lÊy VD thùc tÕ Trß: §äc tríc bµi III.Ho¹t ®éng lªn líp ỉn ®Þnh tỉ chøc KiĨm tra Bµi míi H§ 1: Giíi thiƯu: Trong giao tiÕp cã nh÷ng quy ®Þnh tuy kh«ng ®ỵc nãi ra thµnh lêi nhng nh÷ng ngêi tham gia vµo giao tiÕp vÉn cÇn ph¶i tu©n thđ, nÕu kh«ng th× dï c©u nãi kh«ng m¾c lçi vỊ ng÷ ©m, tõ vùng vµ ng÷ ph¸p, ho¹t ®«ng giao tiÕp cịng sÏ kh«ng thµnh c«ng. Nh÷ng quy ®Þnh ®ã ®ỵc theer hiƯn qua c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i H§ 2 Ph¬ng ph¸p Gv treo b¶ng phơ VD: An: CËu cã biÕt b¬i kh«ng? Ba: BiÕt chø, thËm chÝ cßn b¬i giái n÷a. An: CËu häc b¬i ë ®©u vËy? Ba: DÜ nhiªn lµ ë díi níc chø cßn ë ®©u. ? Trong cuéc héi thoaÞ nµy cã mÊy lỵt lêi? lỵt lêi 1 c©u tr¶ lêi cđa Ba cã ®¸p øng ®iỊu mµ An muèn biÕt kh«ng? H/s : 2 lỵt lêi. lỵt lêi 1 c©u tr¶ lêi cđa Ba ®¸p øng ®iỊu mµ An muèn biÕt. Trong lỵt lêi 2 khi An hái häc b¬i ë ®©u mµ Ba tr¶ lêi ë díi níc th× c©u tr¶ lêi ®ã cã ®¸p øng ®iỊu mµ An muèn biÕt kh«ng? GV cho h/s ph©n tÝch c©u hái häc b¬i ë ®©u cÇn ®¸p øng yªu cÇu lµ g×? ( gỵi ý: ®Þa ®iĨm häc b¬i: s«ng hß, ao, bĨ b¬i) ? VËy c©u tr¶ lêi ®· ®¸p øng ®ĩng yªu cÇu cha? c¶ vỊ th¸i ®ä, t×nhc¶m khi giao tiÕp? H/s: Cha ®¸p øng ®ĩng néi dung giao tiÕp. Ba cã vỴ tá ra coi thõ¬ng b¹n. ? CÇn ph¶i rĩt ra bµi häc g× khi giao tiÕp? H/s ph¸t biĨu GVtãm t¾t VD 2: GV cho h/s ®äc l¹i truyƯn cêi lỵn cíi ¸o míi ( rÌn kü n¨ng sư dơng ng«n ng÷ nãi) ? V× sao truyƯn l¹i g©y cêi? H/s C¸c nh©n vËt nãi nhiỊu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi LÏ ra chØ cÇn hái: B¸c cã thÊy con lỵn nµo ch¹y qua ®©y kh«ng? Vµ chØ cÇn tr¶ lêi:T«i kh«ng thÊy. ?CÇn ph¶i tu©n thđ yªu cÇu g× khi giao tiÕp? H/s tr¶ lêi H/s ®äc ghi nhí sgk/9 GV treo b¶ng phơ ghi c©u chuyƯn cêi:Con r¾n vu«ng H/s ®äc ?Nh÷ng ®iỊu nãi vỊ con r¾n cã ®ĩng víi sù thËt kh«ng ? H/s: kh«ng C©u chuyƯn phª ph¸n ®iỊu g×? H/s:Phª ph¸n sù kho¸c l¸c ?NÕu kh«ng biÕt ch¾c 1 tuÇn n÷a líp sÏ tỉ chøc c¾m tr¹i th× em cã th«ng b¸o ®iỊu ®ã víi c¸c b¹n kh«ng? H/s: Kh«ng ?NÕu kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× em cã tr¶ lêi víi thÇy c« lµ b¹n Êy nhØ häc v× «ms kh«ng? H/s: Kh«ng ?Khi giao tiÕp cÇn tr¸nh ®iỊu g× nưa? §Ỉc ®iĨm kh¸c nhau gi÷a hai ®iỊu cÇn chĩ ý lµ g×? H/s nªu cơ thĨ H/s ®äc ghi nhí sgk ?Yªu cÇu bµi tËp: Sưa lçi mçi c©u ë bµi tËp H/s : ph©n tÝch tõng c©u1 Tr©u lµ mét loµi gia sĩc nu«i ë nhµ . ? HiĨu gia sĩc lµ thÕ nµo ? Lµ thĩ nu«i . L«Ü sai lµ g× ? Thõa cơm tõ nu«i ë nhµ . Ðn lµ loµi chim cã hai c¸nh . TÊt c¶ c¸c loµi chim ®Ịu cã ? c¸nh. Lçi sai lµ g×? Thõa cơm tõ : cã hai c¸nh. Yªu cÇu: Chän tõ ng÷ thÝch hỵp ®iỊn vµo chç trèng? HS lùa chän – GV ch÷a. Nãi cã c¨n cø ch¾c ch¾n lµ nãicã s¸ch ..chøng. Nãi sai sù thËt lµ .. nãi dèi . Nãi mét c¸ch hĩ ho¹ kh«ng cã c¨n cø lµ nãi mß . Nãi nh¶m nhÝ vu v¬ lµ nãi nh¨ng nãi cuéi . Nãi kho¸c l¸c lµ nãi tr¹ng. G cho hs rĩt ra kÕt luËn. 4) Cđng cè : Hai ph¬ng ch©m häc tËp. ... ¸o trong c¸c ®o¹n trÝch Sau trËn b·o, ch©n trêi ngÊn bĨ s¹ch nh tÊm kÝnh lau hÕt m©y hÕt bơi. MỈt trêi nhĩ lªn dÇn dÇn, råi lªn cho k× hÕt. Trßn trÜnh phĩc hËu nh lßng ®á mét qu¶ trøng thiªn nhiªn ®Çy ®Ỉn. Qu¶ trøng hång hµo th¨m th¼m vµ ®êng bỊ ®Ỉt lªn mét m©m b¹c ®êng kÝnh m©m réng b»ng c¶ mét c¸i ch©n trêi mµu ngäc trai níc biĨn ưng hång. Y nh mét m©m lƠ phÈm tiÕn ra tõ trong b×nh minh ®Ĩ mõng cho sù trêng thä cđa ngêi chµi líi trªn mu«n thuë biĨn ®«ng (NguyƠn Tu©n) Quª h¬ng biÕt mÊy th©n yªu Bao nhiªu ®êi ®· chÞu nhiỊu th¬ng ®au MỈt ngêi vÊt v¶ in s©u G¸i trai cịng mét ¸o n©u nhuém bïn §Êt nghÌo nu«i nh÷ng anh hïng Ch×m trong m¸u ch¶y l¹i vïng ®øng lªn §¹p qu©n thï xuèng ®Êt ®en Sĩng g¬m vÊt bá l¹i hiỊn nh xa NguyƠn §×nh Thi Yªu cÇu §äc kÜ ®Ị bµi TrËt tù lµm bµi GV theo dâi ®«n ®èc D.Cđng cè Thu bµi E. NhËn xÐt IV. Rĩt kinh nghiƯm Ngµy so¹n: TiÕt sè: Ngµy d¹y: Sè tiÕt: KiĨm tra vỊ th¬ vµ truyƯn hiƯn ®¹i I.Mơc tiªu: - Qua giê kiĨm tra ®¸nh gi¸ ®ỵc n¨ng lùc c¶m thơ th¬ v¨n hiƯn d¹i cđa häc sinh - RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n b¶n cã béc lé c¶m xĩc II.ChuÈn bÞ: - ThÇy: nghiªn cø so¹n bµi- Ra ®Ị - Trß: ¤n tËp III.TiÕn tr×nh lªn líp ỉn ®Þnh tỉ chøc KiĨm tra bµi cị: Sù chuÈn bÞ cđa h/s Bµi míi Gi¸o viªn ghi ®Ị lªn b¶ng C©u1 Nèi tªn t¸c phÈm víi t¸c gi¶ ë b¶ng díi ®©y cho ®ĩng T¸c phÈm §ång chÝ §oµn thuyỊn ®¸nh c¸ Bµi th¬ vỊ tiĨu ®éi xe kh«ng kÝnh ¸nh tr¨ng Khĩc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mĐ Lµng LỈng lÏ Sa Pa ChiÕc lỵc ngµ T¸c gi¶ Huy CËn NguyƠn Duy NguyƠn Khoa §iỊm ChÝnh H÷u Ph¹m TiÕn DuËt NguyƠn Quang S¸ng Kim L©n NguyƠn Thµnh Long C©u 2: Ngêi lÝnh trong bµi §ång chÝ cđa ChÝnh H÷u vµ Bµi th¬ vỊ tiĨu ®éi xe kh«ng kÝnh cđa Ph¹m TiÕn DuËt cã nÐt g× chung vµ nÐt g× riªng? C©u 3: C¶m nhËn khỉ th¬ cuèi cđa bµi th¬ §ång ChÝ §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi §øng c¹nh bªn nhau chê giỈc tíi §Çu sĩng tr¨ng treo Yªu cÇu TrËt tù nghiªm tĩc lµm bµi GV theo dâi ®«n ®èc D. Cđng cè: Thu bµi E. NhËn xÐt Ngµy so¹n Sè tiÕt: Ngµy d¹y TiÕt sè: Cè h¬ng Lç tÊn I. Mơc tiªu: – ThÊy ®ỵc tinh thÇn phª ph¸n s©u s¾c x· héi cị vµ niỊm tin trong s¸ng vµo sù xuÊt hiƯn tÊt yÕu cđa cuéc sèng míi, x· héi míi - ThÊy ®ỵc mµu s¾c tr÷ t×nh ®Ëm ®µ cđa t¸c phÈm, viƯc sư dơng thµnh c«ng c¸c biƯn ph¸p nghƯ thuËt so s¸nh vµ ®èi chiÕu, viƯc kÕt hỵp nhuÇn nhuyƠn nh÷ng ph¬ng thøc biĨu ®¹t - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm v¨n häc II. ChuÈn bÞ: ThÇy: Nghiªn cøu so¹n bµi Trß: Häc bµicị III.Lªn líp: ỉn ®Þnh tỉ chøc KiĨm tra bµi cị: Bµi so¹n cđa häc sinh Bµi míi Ph¬ng ph¸p HS ®äc chĩ thÝch SGK ? Nªu mét vµi nÐt chÝnh vỊ cuéc ®êi vµ sù nghiÕp cđa Lç TÊn HS tr¶ lêi GV kh¸i qu¸t ? T¸c phÈm ra ®êi vµ in trong tËp nµo GV: Dï nhiỊu chi tiÕt trong t¸c phÈm lµ ®iỊu cã thùc trong cuéc ®êi Lç TÊn song kh«ng nªn ®ång nhÊt nh©n vËt t«i vµ t¸c gi¶ HS heo dâi phÇn ®Çu GV giíi thiƯu: c¶nh quª cị trong con m¾t nh©n vËt trë vỊ sau 20 n¨m xa c¸ch thËt tµn t¹ nghÌo khỉ: “§ang ®é cuèi ®«ngvµng ĩa”. Nh÷ng h×nh ¶nh thùc Êy lµm cho nh©n vËt t«i hÕt søc ng¹c nhiªn dêng nh kh«ng cßn nhËn ra quª cị. Nh©n vËt t«i yªu quª ®Õn ®é xãt xa cho sù nghÌo khỉ cđa lµng quª m×nh- mét lµng quª tiªu ®iỊu x¬ x¸c ®¸ng th¬ng ®¸ng thÊt väng HS theo dâi phÇn v¨n b¶n tiÕp theo ? VỊ tíi cỉng nhµ ®iỊu g× lµm t«i chĩ ý ®Çu tiªn -Trªn m¸i ngãikh«ng ®ỵc ? Nh©n vËt t«i c¶m nhËn ®ỵc ®iỊu g× khi ph¸t hiƯn ra ®iỊu ®ã -Nhµ kh«ng ®ỉi chđ kh«ng ®ỵc -C¶nh tỵng hu qu¹nh -T©m tr¹ng rÊtbuån ? Nh÷ng ngµy ë quª, nh©n vËt t«i gỈp nhiỊu ngêi quen cị trong ®ã cuéc gỈp víi nh©n vËt nµo ®ỵc kĨ nhiỊu nhÊt -NhuËn Thỉ vµ chÞ Hai D¬ng ? Mèi quan hƯ cđa nh©n vËt t«i víi NhuËn Thỉ ®ỵc kĨ trong thêi ®iĨm nµo -NhuËn Thỉ trong qu¸ khø vµ hiƯn t¹i ? H×nh ¶nh NhuËn Thỉ xa g¾n víi c¶nh tỵng nµo -Mét vÇng tr¨ng..ch¹y mÊt ? t¹i sao nh©n vËt t«i gäi ®ã lµ c¶nh tỵng thÇn tiªn -lµ c¶nh tỵng s¸ng sđa lµ dÊu hiƯu cđa cuéc sèng thanh b×nh vµ h¹nh phĩc n¬i lµng quª giê chØ cßn trong giÊc m¬ ? Nh©n vËt NhuËn Thỉ hiƯn lªn nh thÕ nµo ( h×nh d¹ng ,trang phơc, tÝnh t×nh, hiĨu biÕt) -Khu«n mỈt trßn trÜnh, níc da b¸nh mËt, ®Çu ®éi mị l«ng chiªn,bÐ tÝ tĐo, cỉ ®eo vßng b¹c s¸ng lo¸ng - H¾n thÊy ai lµ bÏn lÏn, chØ kh«ng bÏn lÏn víi m×nh t«i th«i - H¾n bÉy chim sỴ th× tµi l¾m, biÕt nhiỊu chuyƯn th× l¹ lïng l¾m ? NhuËn Thỉ thêi qu¸ khø lµ ngêi b¹n nh thÕ nµo trong trÝ ãc t«i Hs ®äc SGK ? Trong quan s¸t cđa ngêi trë vỊ th¨m quª sau 20 n¨m h×nh ¶nh NhuËn Thỉ hiƯn lªn nh thÕ nµo? -Khu«n mỈt trßn trÜnh, níc da b¸nh mËt tríc kia nay ®· ®ỉi thµnh vµng s¹m l¹i cã thªm nh÷ng nÕp r¨n s©u ho¾m, mi m¾t viỊn ®á hĩp mäng lªn, ®éi chiÕc mị l«ng chiªn r¸ch t¬m, mỈc chiÕc ¸o b«ng máng dÝnh, ngêi co ro cĩm rĩm, bµn tay võa th« kƯch, võa nøt nỴ nh vá c©yth«ng -LÊy mét d¸ng ®iƯu cung kÝnh, chµo rÊt rµnh m¹ch: “BÈm «ng” -L¹i xin tÊt c¶ c¸c ®èng tro, chê khi nµo chĩng t«i lªn ®êng lµ ®em thuyỊn ®Õn chë ? DÊu hiƯu nµo cho thÊy sù thay ®ỉi k× l¹ ë NhuËn Thỉ ? NÐt nỉi bËt trong c¸ch x©y dùng nh©n vËt NhuËn Thỉ ë ®©y lµ g× -PhÐp so s¸nh t¬ng ph¶n ? Tõ ®ã em thÊy NhuËn Thỉ hiƯn t¹i lµ ngêi nh thÕ nµo ? Suy nghÜ g× tríc lêi than thë cđa nh©n vËt t«i: “Con ®«ng, mÊt mïa, thuÕ nỈng, lÝnh tr¸ng, trém cíp, quan l¹i, th©n hµo ®Çy ®o¹ th©n anh khiÕn anh trë thµnh ®Çn ®én, mơ mÉm ®i -Cuéc sèng ®ãi nghÌo, c¸ch sèng k¹c hËu cđa ngêi n«ng d©n, hiƯn thùc ®en tèi cđa x· héi ¸p bøc dÉn ®Õn sù thay ®ỉi k× l¹ ë NhuËn Thỉ HS theo dâi SGK ? Trong kÝ c cđa nh©n vËt t«i chÞ Hai D¬ng lµ nµng T©y Thi ®Ëu phơ. C¸ch gäi Êy cã ý nghÜa g×? -Béc lé t×nh c¶m th©n thiƯn ®èi vêi ngêi phơ n÷ l¸ng giỊng ®· tõng lµ ngêi ®Đp ngêi ®Đp nÕt ? Hai m¬i n¨m sau, ngêi phơ n÷ xuÊt hiƯn tríc nh©n vËt t«i víi bé d¹ng lêi nãi nh thÕ nµo? -Mét ngêi ®µn bµ trªn díi 50 tuỉi, lìng quyỊn nh« ra, m«i máng dÝnh, hai tay chèng n¹nh, kh«ng buéc th¾t lng, ch©n ®øng ch¹ng ra gièng hƯt c¸i com pa -¸i chµ! Anh b©y giê lµm quan råi (..)Hõ! Ch¼ng cµi g× dÊu nỉi chĩng t«i ®©u -MiƯng lÈm bÈm, tiƯn tay giËt lu«n ®«i bÝt tÊt tay cđa mĐ t«i gi¾t vµo tiãu quÇn cĩt th¼ng ? NhËn xÐt g× vỊ sù thay ®ỉi nµy -Sù thay ®ỉi xÊu toµn diƯn c¶ h×nh d¸ng lÉn tÝnh t×nh ? Sù thay ®ỉi nµo ë con ngêi nµy lµ lín nhÊt? V× sao -Sù thay ®ỉi vỊ tÝnh t×nh v× ®ã lµ biĨu hiƯn suy tho¸i cđa lèi sèng vµ ®¹o ®øc ë lµng quª ?KĨ vỊ hai con ngêi lµ NhuËn Thỉ vµ chÞ Hai D¬ng ®· thay ®ỉi hoµn toµn kh¸c tríc ngêi kĨ chuyªn muèn ta hiĨu g× vỊ cuéc sèng ®ang diƠn ra n¬i cè h¬ng cđa «ng ? Th¸i ®é cđa «ng ®èi víi cuéc sèng ®ã nh thÕ nµo? -Xãt th¬ng ,bÊt lùc ,c¨m ghÐt HS theo dâi phÇn cuèi v¨n b¶n ? V× sao khi rêi cè h¬ng nh©n vËt t«i l¹i c¶m thÊy lßng t«i kh«ng chĩt lu luyÕn vµ v« cïng lỴ loi, ngét ng¹t -Cè h¬ng cđa nh©n vËt t«i kh«ng cßn trong lµnh ®Đp ®Ï Êm ¸p nh xa víi nh÷ng ngêi b¹n nh NhuËn Thỉ, ngêi hµng xãm nh nµng T©y Thi ®Ëu phơ vµ ng«i nhµ th©n thuéc yªu dÊu -Cè h¬ng b©y giê chØ cßn lµ x¬ x¸c nghÌo hÌn vµ xa l¹ tõ c¶nh vËt ®Õn con ngêi ? Khi rêi cè h¬ng nh©n vËt t«i cã mong íc g× -Mong cho con ch¸u kh«ng bao giê ph¶i c¸ch bøc nhau kh«ng ph¶i vÊt v¶ ch¹y v¹y nh t«i, kh«ng ph¶i.NhuËn Thỉ. Chĩng nã cÇn cã mét cuéc sèng mµ chĩng t«i cha cÇn ®ỵc sèng ? Mét cuéc ®êi míi nh mong íc cđa nh©n vËt t«i sÏ lµ cuéc ®êi nh thÕ nµo trong tëng tỵng cđa ngêi ®äc cè h¬ng ? Trong niỊm hy väng cđa nh©n vËt t«i xuÊt hiƯn mét c¶nh tỵng nh thÕ nµo -Mét c¸nh ®ång mµu xanh biÕc c¹nh bê biỴn trªn vßm trêi xanh biÕc treo l¬ lưng mét vÇng tr¨ng trßn vµng th¾m ? Qua ®ã íc mong nµo cđa nh©n vËt t«i ®ỵc béc lé ?ý nghÜ cuèi cïng cđa nh©n vËt t«i ”Trªn mỈt ®Êt vèn lµm g× cã ®êng. Ngêi ta ®i m·i th× thµnh ®êng th«i. HiĨu ý nghÜ nµy nh thÕ nµo HS th¶o luËn - Cịng nh con ®êng trªn mỈt ®Êt mäi thø trong cuéc sèng nµy kh«ng tù cã s½n. Nhng nÕu muèn cÇn cè g¾ng vµ kiªn tr× th× sÏ cã tÊt c¶ - Muèn thøc tØnh ngêi d©n lµng m×nh kh«ng cam chÞu sèng nghÌo hÌn, ¸p bøc - ¤ng tin ë thÕ hƯ con ch¸u sÏ më ®êng ®Õn Êm no h¹nh phĩc cho quª h¬ng ? Nh÷ng ph¬ng thøc biĨu ®¹t nỉi bËt nµo ®ỵc sư dơng trong v¨n b¶n ë phÇn cuèi nµy -BiĨu c¶m vµ nghÞ luËn ?Tõ ®ã nh©n vËt t«i béc lé t tëng t×nh c¶m nµo ®èi víi cè h¬ng ? §äc truyƯn em c¶m nhËn ®ỵc g× vỊ bøc tranh phong c¶nh lµng quª ?NhËn xÐt nghƯ thuËt kĨ chuyƯn cđa nhµ v¨n 4. Cđng cè dỈn dß -VỊ häc bµi Néi dung I.Giíi thiƯu t¸c gi¶ t¸c phÈm T¸c gi¶ - Tªn thËt: Chu Thơ Nh©n (1881-1936), lµ nhµ v¨n nỉi tiÕng cđa Trung Quèc -Quª qu¸n : ThiƯu Hng –TriÕt Giang -Sinh trëng trong mét gia ®×nh quan l¹i sa sĩt mĐ xuÊt th©n n«ng d©n nªn tõ nhá «ng ®· cã nhiỊu c¬ héi tiÕp xĩc vêi ®êi sèng n«ng th«n -lµ ngêi cã chÝ híng -C«ng tr×nh nghiªn cøu vµ t¸c phÈm v¨n ch¬ng rÊt ®å sé vµ ®a d¹ng T¸c phÈm -In trong tËp Gµo thÐt Ph©n tÝch Nh©n vËt t«i trªn ®êng vỊ quª cị Nh÷ng ngµy t«i ë cè h¬ng * NhuËn Thỉ trong qu¸ khø -Kh«i ng«, khoỴ m¹nh, hån nhiªn, hiĨu biÕt nhanh nhĐn, gÇn gịi vµ nhiỊu t×nh c¶m * Sau 20 n¨m - Con ngêi gÇy guéc tiỊu tuþ - TÝnh c¸ch tù ti tham lam - Thay ®ỉi theo chiỊu híng xÊu --HÌn yÕu ®Çn ®én, mơ mÉm *H×nh ¶nh chÞ Hai D¬ng -XÊu xÝ tham lam ®Õn ®é tr¬ chÏn, lu manh mÊt hÕt vỴ l¬ng thiƯn cđa ngêi nhµ quª -Cuéc sèng quÈn quanh bÕ t¾c nghÌo khỉ khiÕn lµng quª ngµy mét tµn t¹ con ngêi ngµy mét khỉ së hen kÐm vµ bÊt l¬ng Khi rêi cè h¬ng -Lµng quª t¬i ®Đp -Con ngêi tư tÕ th©n thiƯn -¦íc mong yªn b×nh Êm no cho lµng quª - Kh¬i dËy t tëng kh«ng cam chÞu ¸p bøc nghÌo hÌn cho d©n lµng - Tin vµo cuéc ®êi ®ỉi thay - §ã lµ biĨu hƯn cđa t×nh yªu quª h¬ng míi mỴ vµ m·nh liƯt Tỉng kÕt Néi dung: Quª cị tiªu ®iỊu x¬ x¸c, con ngêi giµ nua xÊu xÝ, nghÌo hÌn vµ xa l¹ Nh©n vËt t«i ®au xãt tríc sù thay ®ỉi ®ãvµ phª ph¸n thùc tr¹ng tr× trƯ ®en tèi cđa x· héi phong kiÕn Mong mái cuéc ®ỉi ®êi cđa quª h¬ngvµ ®Ỉt ra vÊn ®Ị con ®êng cđa quª h¬ng -NghƯ thuËt: KÕt hỵp nhiỊu ph¬ng thøc biĨu ®¹t trong kĨ chuyƯn Am hiĨu cuéc sèng lµng quª IV. Rĩt kinh nghiƯm Ngµy so¹n: TiÕt sè: Ngµy d¹y: Sè tiÕt: ¤n tËp lµm v¨n Mơc tiªu: - Giĩp häc sinh n¾m ®ỵc c¸c néi dung chÝnh cđa phÇn tËp lµm v¨n ®· häc trong ng÷ v¨n 9. ThÊy ®ỵc tÝnh chÊt tÝch hỵp cđa chĩng víi v¨n b¶n chung - ThÊy ®ỵc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triĨn cđa c¸c néi dungtËp lµm v¨n ®· häc ë líp 9 b»ng c¸ch so s¸nh víi c¸c néi dung c¸c kiĨu v¨n b¶n ®· häc ë líp díi ChuÈn bÞ ThÇy: Nghiªn cøu so¹n bµi Trß: ¤n tËp Lªn líp ỉn ®Þnh tỉ chøc KiĨm tra bµi cị: KÕt hỵp trong giê Bµi míi: GV híng dÉn häc sinh «n tËp theo hƯ thèng c©u hái trong sgk C©u1: PhÇn tËp lµm v¨n trong ng÷ v¨n 9 tËp 1 cã nh÷ng néi dung lín nµo. Nh÷ng néi dung nµo lµ träng t©m cÇn chĩ ý Häc sinh tr¶ lêi GV kh¸i qu¸t, KÕt luËn Hai néi dung lín v¨n b¶n thuyÕt minh víi träng t©m lµ häc tËp kÕt hỵp gi÷a thuyÕt minh víi c¸c biƯn ph¸p nghƯ thu¹at vµ yÕu tè miªu t¶ V¨n b¶n tù sù víi hai träng t©m a.
Tài liệu đính kèm: