Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 106, 107: Văn bản Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La phong –ten

Tuần :23_24	 	Soạn: Dạy:
Tiết :106,107
 BĂN BẢN :
I.Mục tiêu cần đạt.
 Giúp HS :
 1/Kiến thức:
-Đặc trưng sáng tác nghệ thuật là yếu tố tưởng tượng và dấu ấn cá nhân của tác giả.
-Cách lập luận của tác giả trong văn bản.
2/Kỹ năng
-Đọc –Hiểu một văn bản dịch về nghị luận văn chương.
 -Nhận ra và phân tích được yếu tố lập luận trong văn bản.
3/Thái độ:
Nắm được sáng tác nghệ thuật trong văn bản văn chương khác với các văn bản khoa học của các nhà khoa học
II.Chuẩn bị.
-Giáo viên: Tham khảo SGK, tài liệu chuẩn kiến thức, SGV, Dạy – học Ngữ văn 9.
-Học sinh: Chuẩn bị theo yêu cầu của giáo viên ở tiết trước.
 III.Những điều cần lưu ý:
1/Nội dung:
Qua việc so sánh con cừu và con chĩ sĩi trong thơ ngụ ngơn của La Phơng Ten với những dịng viết về hai con vật ấy của nhà khoa học buy phơng, hiểu được đạc trưng sáng tác nghệ thuật
2/Phương pháp:
Đọc sáng tạo, vấn đáp gợi tìm, dùng lời cĩ nghệ thuật.
IV.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy-học.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
HĐ1:Khởi động.
1.Kiểm tra bài cũ
MT:Ởn định lớp kiểm tra kiến thức cũ	
-Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh
-Kiểm tra bài cũ.
Trắc nghiệm:
Để bước vào thế kỹ mới Vũ Khoan viết chuẩn bị gì:
A con người 
B Xây dụng cơ sở vật chất
C Xây dựng quốc phịng
D Phát triển nơng nghiệp
Tự luận:
Nười VN cĩ những mặt mạnh mặt yếu nào?
ĐÁP ÁN
-Trắc nghiệm:Câu A
-Tự luận:
-Thơng minh nhạy bén nhưng thiếu kiền thức và khả năng thực hành kém
-Cần cù sang tạo nhưng thiếu tính tỉ mỉ, khơng coi trọng qui trình cơng nghệ vafc]ơngf độ khẩn trương 
-Thích ứng nhanh khơn vặt ,ít giữ chữ tín lại cĩ nhiều hạn chế
-Đồn kết trong chiến đấunhưng đố kị trong làm ăn
2.Giới thiệu bài mới.
Hôm nay chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu những nét đặc trưng sáng tác nghệ thuật của La- Phông – ten qua bài nghị luận của H.Ten.
HĐ2:Hướng dẫn HS tìm hiểu những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm.
MT:Giúp học sinh hiểu những nét cơ bản về tác giả tác phẩm
-Hãy giới thiệu những nét chính về tác giả Hi-pô-lít Ten.
-GV: Công trình gåm 3 phÇn: Mçi phÇn chia lµm nhiỊu ch­¬ng. V¨n b¶n "Chã sãi vµ cõu..." (tªn bµi do ng­êi biªn so¹n ®Ỉt) trÝch tõ PhÇn II.
GV giớithiệu
HS dựa vào chú thích giới thiệu – bổ sung
HS lắng nghe
I.Giới thiệu chung
1.Tác giả
-Hi-p«-lÝt Ten (1828-1893)
-¤ng là sử gia, triết gia, là nhà nghiên cứu văn học Pháp, viện sĩ Viện hàn lâm Pháp, tác giả công trinh nghiên cứú La-Phơng-Ten với các tác phẩm của La-phông-Ten
-V¨n b¶n thuéc nghÞ luËn nghÞ luËn v¨n ch­¬ng 
2.Tác phẩm
- NghÞ luËn v¨n ch­¬ng:bàn về Bµi thơ ngơ ng«n cđa La- Ph«ng-ten
HĐ3:Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.
MT:Giúp HS so sánh sự phản ánh SVHT của nhà khoa học và nhà văn trong tác phẩmvăn chương
-GV hướng dẫn giọng đoc một bai nghị luận : Chú ý đoạn thơ thểhiện đúng giọng của chú cừu và sói.
-GV đọc một đoạn gọi học sinh đọc – nhận xét.
-Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần?
H:tìm biện pháp lập luận tác giả H.Ten?
Hãy chỉ ra biện pháp lập luận giống nhau nhơng triển khai khác nhau?
-Em c¶m nhËn ®­ỵc 2 con vËt d­íi c¸ch nh×n cđa mÊy ng­êi?
GV dïng tranh minh ho¹ 2 con vËt.
Nhà phê bình Hi-Pơ-lit-Ten nhận xét hai con vật dưới ngịi bút của nhà khoa học Buy-Phơng như thế nào?
HS đọc đúng giọng theo yêu cầu
HS chia đoạn – trình bày:
Chia làm 2 phần 
-Từ đầu  tốt bụng như thế 
-> Hình tượng con cừu
-Còn chó sói  đến hết 
-> Hình tượng chó sói
HS trả lời :
-Hai người: mét nhµ khoa häc Buy Ph«ng, mét cđa La Ph«ng Ten.
HS trình bày 
-Thảo luận trong bàn
Ghi chép trình bàỳ,nhận xét 
II.Đọc – hiểu văn bản
1.Đọc văn bản
2.Bố cục
Chia làm 2 phần 
-Từ đầu  tốt bụng như thế 
-> Hình tượng con cừu
-Còn chó sói  đến hết 
-> Hình tượng chó sói
Lập luận so sánh(ở hai đoạn)
Triển khai khác nhau
 @ Đoạn 1:cừu của La-Phơng Ten,cừu của Buy_Phong
 @Đoạn 2:Chĩ sĩi của La-Phơng –Ten, chĩ sĩi của Buy- phơng, chĩ sĩi của la-Phơng -Ten
3/Phân tích
a. Hai con vËt d­íi ngßi bĩt cđa nhµ khoa häc.
- Buy Ph«ng viÕt vỊ loµi cõu vµ loµi chã sãi b»ng ngßi bĩt chÝnh x¸c cđa nhµ khoa häc.
-Chó Sói và Cừu được nhà khoa học khắc hoạ với những đặc điểm như thế nào?
-Em có suy nghĩ gì về cách nhận xét của nhà khoa học về lồi cừu?
- Tại sao Buy-Phơng Khơng nói lên sự thân thương của loài cừu và sự bất hạnh của chó sói .?
HMR:Nhà khoa học phản ánh SVHT trong bài viết theo kiểu văn bản nào?
Hết tiết 106
HS liệt kê những chi tiết trong văn bản – trình bày - bổ sung
HS nêu suy nghĩ :
-C¸ch nhËn xÐt ®ĩng theo gãc ®é nhµ khoa häc, kh«ng nhËn thÊy c¸i th©n th­¬ng t×nh c¶m cđa Cõu.
-Văn bản thuyết minh
+ Sãi: Chã sãi sèng ®¬n lỴ, kh«ng kÕt b¹n, chØ tơ tËp khi cÇn chèng tr¶ kỴ kh¸c m¹nh h¬n råi l¹i trë vỊ c« ®¬n, lỈng lÏ, tiÕng rĩ rïng rỵn, b¶n tÝnh h­ háng, sèng th× cã h¹i, chÕt th× v« dơng.
+ Cõu: Cõu lµ con vËt ngu ngèc, sỵ sƯt, tơ tËp thµnh bÇy ®µn 
-> C¸ch nhËn xÐt ®ĩng theo gãc ®é nhµ khoa häc: đối tượng phản ánh một cách khách quan,nêu lên những nét đặc trưng cơ bản của chúng
-Nhà khoa học không nói đến sự “thân thương “của loài cừu, và nỗi” bất hạnh” của chó sói vì không phải những nét cơ bản của hai con vật mọi lúc mọi nơi của 
Tiết107
 Kiểm tra bài cũ :
-Trắc nghiệm:
Bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-Phông –Ten của tác giả nào?
 A .H.Ten
 B.la-Phông –Ten
 C. Buy-Phông
 D. An-Dec-Xen
_Tự luận:
Dưới ngòi bút của Buy –Phông chó sói và cưù non có những đặc điểm gì?Những đặc điểm đó có đúng với bản chất 2 con vật không?Tại sao không nói đến sự thân thương của con cừu và sự bất hạnh của chó sói ? 
Trắc nghiệm:
Câu A 
Tự luận
-Đặc điểm chó sói:Sống đơn lẽ,chỉ tụ tập khi cần chống kẽ mạnh tụ tập lại rồi trở về đơn lẽ, tiếng hú rùng rợn ,mùi hôi gớm ghiết ,sống có hại chết vô dụng
Đặc điểm của cừu:Con vật ngu ngốc sợ sệt,sống bầy đàn 
-Những đặc điểm đó điểm đó đúng với bản chất 2 con vật
-Vì đó không phải là đặc điểm chung của 2con vật mọi lúc mọi nơi
-T¸c gi¶ ®· nhËn xÐt vỊ h×nh t­ỵng con Cõu trong th¬ cđa La Ph«ng Ten như thế nào?
HS quan sát văn bản – trình bày:
- La Ph«ng Ten dùa vµo ®Ỉc tÝnh ch©n thùc cđa cõu nh­ng chØ x©y dùng 1 chĩ Cõu con cơ thĨ ®Ỉt vµo trong mét hoµn c¶nh ®Ỉc biƯt: §èi mỈt víi chã Sãi bªn dßng suèi. Chĩ cõu hiỊn lµnh, nhĩt nh¸t.
b. H×nh t­ỵng con cõu và chó sói trong thơ ngụ ngơn của la-phơng- ten
 Con cừu:
- La Ph«ng Ten dùa vµo ®Ỉc tÝnh ch©n thùc cđa cõu nh­ng chØ x©y dùng 1 chĩ Cõu con cơ thĨ ®Ỉt vµo trong mét hoµn c¶nh ®Ỉc biƯt: §èi mỈt víi chã Sãi bªn dßng suèi. Chĩ cõu hiỊn lµnh, nhĩt nh¸t, nhưng biết dung lý lẽ để tự bênh vực cho mình
-T¸c gi¶ nhËn xÐt vỊ chã Sãi trong th¬ La Ph«ng Ten nh­ thÕ nµo?
HS nêu nhận xét :
- Chĩ chã Sãi cơ thĨ trong hoµn c¶nh ®ãi meo gÇy gi¬ x­¬ng ®i kiÕm måi (dùa vµo ®Ỉc tÝnh s¨n måi ¨n t­¬i nuèt sèng cđa Sãi).
- Chã Sãi ngu ngèc v× -> mét g· ®¸ng c­êi, v× sù v« lÝ b¾t v¹ cõu con.
Chó sói 
- Chĩ chã Sãi cơ thĨ trong hoµn c¶nh ®ãi meo,gÇy gi¬ x­¬ng ®i kiÕm måi (dùa vµo ®Ỉc tÝnh s¨n måi ¨n t­¬i nuèt sèng cđa Sãi)
- Chã Sãi, .ranh ma che dấu tâm địa của mình, v« lÝ b¾t v¹ cõu con.
-Th¸i ®é cđa t¸c gi¶ qua lêi b×nh víi nh©n vËt nµy nh­ thÕ nµo?
HS nêu nhận xét
-Chã sãi ®éc ¸c, ®¸ng ghÐt hèng h¸ch, gian gi¶o, b¾t n¹t kỴ yÕu.
-> Chã sãi ®éc ¸c, ®¸ng ghÐt hèng h¸ch, gian gi¶o, b¾t n¹t kỴ yÕu nhưng cũng khốn khổ.
SO SÁNH CÁI NHÌN CỦA NHÀ KHOA HỌC VÀ NHÀ THƠ NGỤ NGƠN VỀ HAI CON VẬT TRONG TÁC PHẨM CỦA MÌNH
HỎI THẢO LUẬN:
Hãy so sánh hình tượng cừu và chó sói trong thơ ngụ ngơn của La-Phơng Ten và của nhà khoa học Buy Phơng
KỂ THÊM CHUYỆN NGỤ NGƠN 
Cáo và chĩ nhà(Chỉ ra hình tượng con cáo dưới cái nhìn nhân đạo của nhà văn),yêu cầu học sinh kể them.
BÌNH:MR
Vậy hình tượng nhân vật trong tác phẩm văn chương được phản ánh trên cơ sở thưc tiễn nhưng được nhà văn hư cấu bằng ĩc tưởng tượng và bằng cái nhì chủ quan với trái tim của mình 
VD mở rộng
Hình tượng con hở trong bài Nhớ rừng (Thế Lữ) 
Hỏi:
Đâu là đặc điểm vốn cĩ của hổ đâu là tác giả hư cấu?
H: Nếu dựng một vỡ kịch về chĩ sĩi, thì tại sao
-Trong thơ ngụ ngơn của La-Phơng-Ten ,chĩ sĩi tạo nên hài kịch?
-Buy –Phơng lại dựng mợt màn bi kịch về con chó sói?
HOI CỦNG CỚ:
Đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là gì?
HỎI GIÁO DỤC:
Nếu xây dựng câu chuyện”con chĩ cĩ nghĩa” thì hình tượng con vật ấy trong bài em xây dựng thế nào? 
Hoạt đợng nhóm trong bàn, ghi giấy(3phút)
Phát biểu
Nhận xét
Nghe ,kể them nhận xét
Trả lời
-Đặc điểm vốn cĩ: chúa tể của muơn lồi
-Hư cấu:Căm hận,chán ghét, khao khát tự do
-Con vật tuy ranh ma nhưng bị cừu non lật tẩy
Nĩ là con vật đáng ghét, gian giảo hống hách,bắt nạt kẻ yếu
Là in đậm dấu ấn cách nhìn,cách nghĩ riêng của nhà văn
-Cĩ đặc điểm vốn cĩ của nĩ
-Đặt trong hồn cảnh cụ thể
-Xây dựng câu chuyện dưới cái nhìn chủ quan của mình về con vật ấy
Giớng:Phản ánh đúng đặc vớn có của hai con vật, khơng tuỳ tiện
 Khác:
Hai con vật của nhà thơ ngụ ngơn La-Phơng –Ten được đặt trong hồn cảnh cụ thể,bằng cái nhìn chủ quan, bằng trí tưởng tượng và trái tim nhân hậu của nhà thơ .Dưới ngịi bút phĩng khống,hai con vật được nhân cách hố sinh động
HĐ4:Hướng dẫn HS tổng kết nội dung và nghệ thuật của văn bản
MT:Giúp HS củng cớ khắc sâu kiến thức bài học.
-Em hiĨu vỊ t­ t­ëng néi dung bài viết tác giả H.ten muớn cho mọi người biết điều gì?
HS khái quát – trình bày :
-H. Ten ®· nªu bËt ®Ỉc tr­ng cđa s¸ng t¹o nghƯ thuËt.
III.Tổng kết
1.Nội dung
-H. Ten ®· nªu bËt ®Ỉc tr­ng cđa s¸ng t¹o nghƯ thuËt là in đậm dấu ấn cách nhìn,cách nghĩ riêng
 của nhà văn
-Nghệ thuật nổi bật của văn bản là gì?
HS khái quát – trình bày :
So s¸nh trong lËp luËn nghÞ luËn.
2.Nghệ thuật
Bài văn nghị luận cĩ biện pháp lập luận so sánh làm nổi bật luận điểm 
V.Hướng dẫn tự học: 
-Ơn lại kiến thức cơ bản của văn nghị luận văn chương 
-Tập đưa ra những nhận xét, đánh giá về một tác phẩm văn chương.
HS ghi nhận – thực hiện 
 NHẬN XÉT_RÚT KINH NGHIỆM:
1/Thuận lợi;.
2/Khĩ khăn:..