Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 51 đến 100 - Lò Điệp Hồng - THCS Tô Hiệu

NGỮ VĂN BÀI 11-12.
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
 - Thấy được sự thống nhất giữa cảm hứng và thiên nhiên, vũ trụ và cảm hứng về lao động của tác giả đã tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lệ, giàu màu sắc lãng mạn trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”.
 - Củng cố kiến thức từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9: Từ tượng thanh và từ tượng hình, một số phép tu từ (so sánh, ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ, nói quá, nói giảm, nói tránh, điệp ngữ, chơi chữ.) 
 - Hoạt động ngữ văn : nắm được đặc điểm, khả năng miêu tả, biểu hiện phong phú của thể thơ 8 chữ, bước đầu biết làm loại bài thơ bày.
Ngày soạn: 8.11.2007 	Ngày giảng: 9C:
 9E:
TIẾT 51 – 52 
Văn bản 
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
A- PHẦN CHUẨN BỊ:
I-Mục tiêu bài dạy:
	- Thấy và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của tác giả tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lệ, giàu màu sắc lãng mạn trong bài thơ.
	- Rèn kĩ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố nghệ thuật (hình ảnh, ngôn ngữ, âm điệu) vừa cổ điển, vừa hiện đại trong bài thơ.
	- Giáo dục lòng kính trọng, biết ơn người lao động và yêu thích lao động.
II- Chẩn bị:
- Thầy: nghiên cứu sgk, sgv, Nâng cao Ngữ văn, Tư liệu Ngữ văn, Bình giảng văn 9, soạn giáo án.
- Trò : Học bài, chuẩn bị bài soạn.
B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP:
	* Ổn định tổ chức: - Kiểm tra sĩ số: 9C: 	
 9E:
 I-Kiểm tra bài cũ: (5 phút) Miệng
? Đọc thuộc lòng “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, phân tích một hình ảnh hoặc một đoạn thơ mà em tâm đắc nhất.
Đáp án:
4đ - Học sinh đọc thuộc lòng, trôi chảy, chính xác, diễn cảm bài thơ.
6đ - Tuỳ cho một đoạn thơ hoặc một hình ảnh thơ trong bài , phân tích về nghệ thuật và nội dung.
 II-Bài mới: 
(1 phút) Các em thân mến! ở hai tiết trước các em đã cảm nhận được tinh thần chiến đấu hy sinh quên mình đề dành đọc lập tự do thống nhất đất nước của lớp cha anh đi trước. Sau 9 năm trường kỳ chống thực dân Pháp thắng lợi. Miền Bắc đi lên con đường chủ nghĩa xã hội, một không khí lao động khẩn trương, sôi nổi, tin tưởng bao trùm đời sống xã hội; điều này được nhà thơ Huy Cận phản ánh trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”. Xin mời các em cùng tìm hiểu bài thơ này trong tiết học ngày hôm nay.
( GV ghi tên bài lên bảng)
* Gọi một học sinh đọc chú thích sgk(tr. 141)
TB: Hãy trình bày những hiểu biết về cuộc đời và sự nghiệp của Huy Cận?
- Huy Cận , tên đầy đủ là Cù Huy Cận (1919-2005) quê ở Hà Tĩnh. Ông sớm nổi tiếng trong phong trào thơ mới, là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam. 
GV: Huy Cận sớm nổi tiếng từ lúc còn là một học sinh học ở Huế. Ông đã viết tập “ Lửa thiêng” (1940); lúc đó ông mới bước sang tuổi 20. Trong tập thơ này ông đã thể hiện một hướng đi khá rõ nét và thực sự riêng biệt của mình, cho đến bây giờ đã là một thể thơ hồn nhiên, trong sáng và hàm chứa những triết lý sâu xa. Thơ ông thường gắn nối con người với vũ trụ bao la rộng lớn và bí ẩn.
- Thơ ông hồn nhiên trong sáng và hàm chứa những triết lý sâu sa, thường gắn với con người, vũ trụ rộng lớn bao la,bí ẩn; thơ ông dồi dào cảm hứng về thiên nhiên đất nước, về lao động và niềm vui trước cuộc sống.
 - Ông vốn là một kĩ sư nông nghiệp, khi cách mạng tháng Tám thành công ông giữ chức bộ trưởng bộ canh nông. Một thời gian dài đến 1958 ông viết thơ nhưng không có gì nổi lắm. Sau 1958 và liền sau mấy năm liên tiếp ông có thêm những chùm thơ hay về đời sống công nhân Quảng Ninh. về biển trời tự do với từng đoàn thuyền đánh cá hay những làng quê đang náo nức hợp tác hoá.
 Thơ Huy Cận đã thể hiện một một độ chín mới trong suy nghĩ, cảm xúc, hình ảnh cuộc sống mới, con người mới trong lao động trở nên đẹp đẽ, tự nhiện, tạo nên sự hài hoà ấm áp tình người, tình đời. Trong nền thơ hiện đại Việt Nam, Huy Cận có những vị trí vững vàng đó là vị trí của môt nhà thơ có sức sáng tạo,dồi dào,có chất thơ giàu suy tưởng và đằm thăm, một tình yêu con người, quê hương và tổ quốc. Vì vậy năm 1996 nhà nhà thơ Huy Cận đã được Nhà nước trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật .
- Năm 1996 Huy Cận được Nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật.
TB: Bài thơ đoàn thuyền đánh cá ra đời trong hoàn cảnh và thời gian nào?
- Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” được tác giả sáng tác năm 1958, in trong tập thơ “Trời mỗi ngày lại sáng”. 
* GV hướng dẫn đọc: bài thơ cần đọc với giọng vui, phấn chấn,nhịp vừa phải; ở những khổ thơ 2,3,7 đọc cao hơn một chút, nhịp cũng nhanh hơn.
* Gọi HS đọc 3-4 khổ thơ. GV nhận xét rối gọi một HS đọc toàn bài.
TB: hãy giải thích : cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song, cá thu?
HS dựa và chú thích sgk để trình bày.
Kh: Bài thơ có thể chia thành mấy phần, giới hạn, nội dung từng đoạn như thế nào?
Bài thơ được bố cục theo hành trình một chuyến ra khơi của đoàn thuyền đánh cá.
+ 2 khổ đầu : Cảnh lên đường, tâm trạng náo nức của con người.
+ 4 khổ tiếp theo: Cảnh hoạt động trên biển của đoàn thuyền đánh cá.
+ Khổ cuối: Cảnh đoàn thuyền trở về trong cảnh bình minh lên.
Kh: Thời gian và không gian được miêu tả trong bài thơ ntn?
 - Với bố cục trên bài thơ đã tạo nên một khung cảnh không gian,thời gian rất đáng chú ý: không gian rộng lớn bao la với mặt trời, biển, trăng sao, mây gió, thời gian là nhịp tuần hoàn của vũ trụ từ lúc hoàng hôn đến bình minh cũng là thời gian của một chuyến đi biển rồi trở về của một đoàn thuyền đánh cá: mặt trời xuống biển, cả trời đất vào đêm, trăng lên cao, đêm thở, sao lùa rồi sao mờ, mặt trời nhô lên báo hiệu một ngày mới. Điểm nhịp thời gian cho công việc của đoàn thuyền đánh cá là nhịp tuần hoàn của thiên nhiên, vũ trụ.
Chuyển: Bài thơ tuy có bố cục ba phần rất chặt chẽ nhưng nổi bật lên là hai hình ảnh: Hình ảnh những con người lao động và hình ảnh thiên nhiên. Chúng ta cùng nhau phân tích hai hình ảnh này.
GV: Bài thơ là sự kết hợp hai nguồn cảm hứng về lao động về thiên nhiên vũ trụ. Trướccách mạng thiên nhiên vũ trụ trong thơ Huy Cận thường đối lập với con người, làm con người trở nên nhỏ bé, cô đơn, bơ vơ như trong bài “Tràng giang” (các em sẽ học ở chương trình trung học phổ thông).
Khổ thơ đầu đã viết:
Sóng gợn trùng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về bến lại sầu muôn ngả
Củi một cành khô lạc mấy dòng.
 Giữa cái mênh mông, rộng dài của sông nước con thuyền và cành củi khô biểu tượng cho kiếp sống con người- trôi xuôi bơ vơ, vô định.Trước cái bơ vơ, vô định ấy, con người đã bâng khuâng thương mình, thương người, muốn chia sẻ tấm lòng “sầu muôn ngả” với bạn đọc. Từ đó trở đi hình tượng vũ trụ và con người trở thành nét riêng trong thi pháp thơ Huy Cận.
 Năm 1958 nét riêng ấy lại hiện lên thật rõ ràng trong bài “Đoàn thuyền đánh cá” nhưng ở đây thiên nhiên và vũ trụ không đối lập với con người, không làm cho con người nhỏ bé, bơ vơ mà càng nâng cao làm nổi bật vẻ đẹp và sức mạnh của con người trong sự hài hoà, đẹp đẽ với khung cảnh thiên nhiên .
Kh: Hãy tìm những vần thơ miêu tả hình ảnh đoàn thuyền đánh cá 
 ở các khổ thơ 1,3,7?
HS tìm câu thơ, GV chọn lọc và ghi:
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
 [] Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
 [] Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Kh: Phát hiện những thủ pháp nghệ thuật trong những câu thơ trên? Có giá trị gợi tả như thế nào?
- Thủ pháp phóng đại: câu hát căng buồm cùng gió, đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.. cùng với những liên tưởng táo bạo, bất ngờ: thuyền có lái bằng gió, có buồm là trăng, lướt giữa mây cao, biển bằng gợi ra một không gian rộng lớn, khoáng đạt của biển trời trăng sao.
TB: Đoàn thuyền đánh cá được đặt trong không gian ấy nhằm mục đích gì?
- Đoàn thuyền đánh cá chính là hình ảnh con người lao động và công việc của họ được đặt vào không gian rộng lớn của biển trời trăng sao để làm tăng thêm kích thước, tầm vóc, vị thế con người từ đó làm nổi bật vẻ đẹp và sức mạnh của con người trong sự hài hoà đẹp đẽ với khung cảnh thiên nhiên 
Kh: Nêu nhận xét của em về nhịp điệu vận động của thiên nhiên, vũ trụ và tình tự công việc lao động của con người?
 - Trong bài thơ có sự kết hợp nhịp nhàng giữa nhịp điệu vận hành của thiên nhiên, vũ trụ và trình tự của công việc lao động. Khi mặt trời xuống biển, vũ trụ vào đêm cùng là lúc khởi đầu một chuyến ra khơi của đoàn thuyền đánh cá. Đây là công việc diễn ra thường xuyên đều đặn như một nhịp sống đã quen thuộc- Con thuyền ra khơi, có gió làm lái, có trăng làm buồm, gõ thuyền đuổi cá vào lưới cũng là nhịp trăng sao; đến lúc sao mờ cùng là lúc trăng sắp tàn thì cùng là lúc kéo lưới kịp trời sáng bình minh đang lên, mặt trời đội biển cùng là lúc đoàn thuyền trở về, Tuy nặng khoang cá đầy mà vẫn lướt đi phơi phới chạy đua cùng mặt trời. Điều này giúp người đọc thấy rõ hơn sự hài hoà giữa con người lao động và thiên nhiên vũ trụ.
TB: Hình ảnh người lao động trong bài thơ được sáng tạo với cảm hứng lãng mạn thể hiện tình cảm gì của tác giả trước cuộc sống mới?
- Thể hiện niềm tin, niềm vui trước cuộc sống mới
TB: Cảm hứng ấy tạo nên vẻ đẹp thiên nhiên như thế nào? 
- Cảm hứng lãng mạn của tác giả cũng thấm đẫm trong những hình ảnh về thiên nhiên, vũ trụ tạo nên vẻ đẹp tráng lệ, phóng khoáng mà vẫn gần gũi con người.
- Thể hiện niềm vui, sự phấn chấn của người lao động ra khơi đánh cá.
HẾT TIẾT 1.
 9C:
 9E:
 Ở tiết trước chúng ta đang tìm hiểu về hình ảnh con người lao động, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu tiếp vấn đề này.
Y: Tìm những câu thơ miêu tả cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển?
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
 Lướt giữa mây cao với biển bằng,
 Ra đậu dặm xa dò bụng biển
 Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Kh: Em có nhận xét gì về các biện pháp nghệ thuật tác giả sử dụng trong những câu thơ trên?
Tác giả dùng những từ ngữ giàu chất tạo hình, vừa thực lại vừa ảo. Thuyền có lái, có buồm nhưng lái bằng gió, buồm là trăng, vì thế thuyền như bay lướt giữa mây cao và biển.
Tác giả dùng biện pháp so sánh liên tưởng rất táo bạo, việc đánh cá như một trận đánh, cũng thăm dò, cũng “dàn đan thế trận”, cũng vây, giăng. Cùng với lối nói khoa trương phóng đại, tác giả đã giúp người đọc hình dung cảnh tượng đoàn thuyền đánh cá trên biển. Con thuyền vốn nhỏ bé trước biển cả bao la đã trở thành con thuyến kì vĩ khổng lồ hoà vào sự rộng lớn của thiên nhiên vũ trụ.
TB: Những câu thơ nào tái hiện hình ảnh người đánh cá?
 Ta hát bài ca gọi cá vào
 Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
 [] Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
 Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Kh: Nghệ thuật mà tác giả sử dụng ở đoạn thơ này có gì đặc biệt?
- Nhịp thơ thay đổi, lời thơ dõng dạc, âm hưởng khoẻ khoắn, sử dụng từ loai động từ, cảm hứng lãng mạn.
G: Trong những câu thơ trên có hình ảnh nào đặc sắc, hãy phân tích?
 Trong công việc đánh bắt cá trên biển thì việc gõ thuyền để xua cá vào lưới là một công việc có thật nhưng ở đây không phải là con ngườimà trăng cao gõ thuyền xua cá. Vầng trăng in xuống nước, sóng xô bóng trăng n ...  trong sè c¸c tõ cã thÓ thay cho nhau trong c¸c c©u sau, víi tõ nµo ng­êi nãi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt vÒ ®é tin cËy cña sù viÖc do m×nh nãi ra, víi tõ nµo tr¸ch nhiÖm thÊp nhÊt? T¹i sao t¸c gi¶ dïng tõ ch¾c ch¾n?
 + §é tin cËy cao nhÊt : ch¾c ch¾n;
 + §é tin cËy thÊp: h×nh nh­
- T¸c gi¶ chän tõ "ch¾c" thÓ hiÖn diÔn biÕn t©m lý, hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc t×nh c¶m yªu quý cña ng­êi cha dµnh cho con. Tõ "ch¾c" thÓ hiÖn ®é in cËy cao so víi tõ " Ch¾c ch¾n" th× ë møc ®é thÊp h¬n, thÓ hiÖn sù kh¸ch quan cña ng­êi viÕt.
I- Thµnh phÇn t×nh th¸i: 
(13 phót)
1- VÝ dô:
2- Bài học:
II- Thành phần cảm thán:
 (11 phút)
1- Ví dụ:
2- Bài học:
* Ghi nhớ:
 (tr.18)
III- Luyện tập:
 (15 phút)
1, Bài 1:
2, Bài 2:
3, Bài 3:
 III- H­íng dÉn häc bµi, lµm bµi: ( 2 phút)
- Häc bµi, thuéc hai ghi nhí, lµm bµi tËp sgk
- So¹n : NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
 --------------------------------------------------
Ngày soạn :18.1.2008	 	Ngày giảng: 9C:	
 	9E:
TIẾT 99
Tập làm văn:	 
nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc,
 hiÖn TƯỢng ®êi sèng
A-PHẦN CHUẨN BỊ:
I-Mục tiêu bài dạy:
- Gióp häc sinh hiÓu mét h×nh thøc nghÞ luËn phæ biÕn trong ®êi sèng: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng.
- Rèn kĩ năng viết bài văn nghị luận.
- Giáo dục học sinh biết quan sát, tìm hiểu về các sự việc, hiện tượng đời sống.
II- Chuẩn bị:
- Thầy: nghiên cứu sgk, sgv, Một số bài văn hay, Nâng cao Ngữ văn 9, soạn giáo án.
- Trò : Häc bµi cò, chuẩn bị bài míi.
B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP:
	* Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số: 9C: 	
 9E:
I-Kiểm tra bài cũ: (3 phút)
 Gi¸o viªn kiÓm tra bµi tËp vµ kiÓm tra bµi so¹n cña häc sinh. 
II- Bài mới: 
 (1 phút) C¸c em th©n mÕn ! NghÞ luËn x· héi lµ mét lÜnh vùc rÊt réng lín; tõ bµn b¹c nh÷ng sù viÖc hiÖn t­îng trong ®êi sèng ®Õn bµn luËn nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ, chÝnh s¸ch, nh÷ng vÊn ®Ò t­ t­ëng chÝnh trÞ . Trong cuéc sèng hµng ngµy chóng ta ®· gÆp : Mét vô cãi lén, vô ®¸nh nhau, vøt r¸c bõa b·i, nãi tôc, trÎ em hót thuốc l¸ ®ã chÝnh lµ sù viÖc, hiện t­îng trong ®êi sèng §Ó gióp c¸c em hiÓu râ h¬n chóng ta cïng nghiªn cøu bµi h«m nay ( Gi¸o viªn ghi tªn bµi häc lªn b¶ng) 
* Gäi häc sinh ®äc bµi.
TB: VÊn ®Ò nghÞ luËn trong v¨n b¶n lµ g×? 
- Nãi vÒ bÖnh lÒ mÒ.
Kh: Nªu bè côc cña bµi?
- Bµi chia lµm ba ®o¹n:
+ §o¹n 1: Tõ ®Çu cho ®Õn “khã ch÷a” - Nªu vÊn ®Ò hiÖn t­îng lÒ mÒ.
+ §o¹n 2: TiÕp ®Õn “30 phút hay 1 giê” - Ph©n tÝch nh÷ng biÓu hiÖn cña bÖnh lÒ mÒ.
+ §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i- Nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc bÖnh lÒ mÒ.
Kh: Nªu nh÷ng hiÖn t­îng biÓu hiÖn bÖnh lÒ mÒ trong v¨n b¶n?
- Coi th­êng giê giÊc;
- Cuéc häp Ên ®Þnh 8 giê s¸ng mµ 9 giê mới cã ng­êi ®Õn häp;
- GiÊy mêi hội thảo ghi 14 giê mµ m·i ®Õn 15 giê mäi ng­êi míi cã mÆt.
- HiÖn t­îng nµy xuÊt hiÖn trong nhiều c¬ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khã ch÷a ( GV liªn hÖ thực tế).
Kh: Em h·y nhËn xÐt c¸ch tr×nh bµy c¸c hiÖn t­îng trªn?
 - C¸ch tr×nh bµy luËn cø râ rµng, x¸c thùc, cô thÓ ®· nªu ®­îc vÊn ®Ò cña hiÖn t­îng bÖnh lÒ mÒ. §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng ®¸ng quan t©m.
TB: T¸c gi¶ ®· nªu lªn c¸c nguyªn nh©n nµo cña bÖnh lÒ mÒ ®ã?
- Nh÷ng ng­êi m¾c bÖnh lÒ mÒ Êy, khi ra s©n bay, lên tµu hoả kh«ng d¸m ®i muén v× ¶nh h­ëng ®Õn quyÒn lîi cña hä. Nh­ng ®i häp, héi th¶o lµ viÖc chung () thÕ lµ hÕt chËm lÇn nµy l¹i chËm lÇn kh¸c.
- Do mét sè ng­êi thiÕu tù träng, ch­a biÕt t«n träng ng­êi kh¸c
TB: Tõ nh÷ng nguyªn nh©n trªn, t¸c gi¶ ph©n tÝch t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ nh­ thÕ nµo ?
- BÖnh lÒ mÒ g©y h¹i cho tËp thÓ
- BÖnh lÒ mÒ g©y h¹i cho nh÷ng ng­êi t«n träng giê giÊc.
- BÖnh lÒ mÒ t¹o ra thãi quen kh«ng tèt.
Kh: Bµi viÕt ®¸nh gi¸ hiÖn t­îng ®ã ra sao?
- Bµi viÕt ®¸nh gi¸ hiÖn t­îng ®ã kh«ng tèt, trở thµnh mét c¨n bÖnh khã ch÷a, phª ph¸n nh÷ng ng­êi cã hiÖn t­îng Êy.
- C¸ch viÕt, luËn ®iÓm rõ rµng, b»ng chøng x¸c thùc, lËp luËn chÆt chÏ, thuyÕt phôc ng­êi ®äc.
Kh: Tõ ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i trªn, t¸c gi¶ ®· ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p kh¾c phôc nµo?
 - Mọi người phải tôn trọng lẫn nhau và hợp tác với nhau.
 - Cuộc họp không cần thiết thì không tổ chức.
 - Cuộc họp cần thiết mọi người tự giác tham dự đúng giờ.
TB: Qua phân tích, theo em vấn đề cần đưa vào bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống là những vấn đề như thế nào? 
 - Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.
TB: Đối với loại bài này có những yêu cầu gì về mặt nội dung và hình thức?
 - Yêu cầu của bài văn nghị luận này là phải nêu rõ được sự việc, hiện tượng có vấn đề; phân tích mặt sai, mặt đúng, mặt lợi, mặt hại của nó;chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết.
 - Về hình thức bài viết phải có bố cục mạch lạc; có luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp; lời văn chính xác, sống động. 
- Häc sinh ®äc ghi nhí sgk.
* Gäi häc sinh ®äc bµi tËp 1 sgk. 
TB: Nêu sự việc, hiện tượng tốt đáng biểu dương của các bạn trong trường, ngoài xã hội?
 - C¸c hiÖn t­îng tèt ®Ñp: Häc sinh nghÌo v­ît khã, tinh thÇn t­îng trî lÉn nhau, kh«ng tham lam, giµu lßng tù träng
TB: Trong những sự việc, hiện tượng trên những sự việc hiện tượng nào không cần viết?
- GV cho häc sinh th¶o luËn, nhËn xÐt hiÖn t­îng nµo cÇn viÕt, hiÖn t­îng nµo không cần viết.
* Gäi häc sinh ®äc bµi tËp 2 sgk.
- §©y lµ mét hiÖn t­îng ®¸ng viÕt mét bµi nghị luËn v× : nãi bµn vÒ mét hiÖn t­îng cã ý nghÜa ®èi víi x· héi ®¸ng chª, lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng ph¶i suy nghÜ.
I- T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng: 
( 24' )
1- VÝ dô : v¨n b¶n “BÖnh lÒ mÒ”.
2. Bµi häc: 
* Ghi nhí: (tr.21)
II- LuyÖn tËp: 
 (15 ' )
1, Bài 1:
2, Bài 2:
III- H­íng dÉn häc bµi, lµm bµi: (2 phút)
- Häc bµi, lµm bµi sgk.
- Häc thuéc ghi nhí.
- So¹n : C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét hiÖn t­îng ®êi sèng.
-------------------------------------------------------
Ngày soạn :	19.1.2008	 	 Ngày giảng: 9C:	
9E:
TIẾT 100
 Tập làm văn	 
c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn
 vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng.
A-PHẦN CHUẨN BỊ:
I-Mục tiêu bài dạy:
- Gióp häc sinh biÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
 - Rèn kĩ năng viết bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
 - Giáo dục học sinh biết quan sát, đánh giá các hiện tượng gặp trong đời sống.
II- Chuẩn bị:
- Thầy: nghiên cứu sgk, sgv, Những bài văn hay, Tư liệu Ngữ văn, soạn giáo án.
- Trò : Häc bµi cò, chuẩn bị bài míi.
B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP:
	* Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số: 9C: 	
 9E:
I-Kiểm tra bài cũ: (3 phút)
 Gi¸o viªn kiÓm tra bµi tËp vµ kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi míi cña häc sinh.
II- Bài mới: 
 (1 phút) C¸c em th©n mÕn ! §Ó lµm tèt mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng b­íc nµo, chúng ta cïng t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay. ( Gi¸o viªn ghi tªn bµi häc lªn b¶ng). 
* Gäi häc sinh ®äc c¸c ®Ò bµi vµ tr¶ lêi c©u hái.
TB: C¸c ®Ò bµi trªn cã ®iÓm g× gièng nhau, chØ ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau ®ã?
- Gièng nhau : §Ò lµ c¸c vÊn ®Ò nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng.
 - GV yªu cÇu häc sinh mçi em nªu lªn mét ®Ò bµi t­¬ng tù.
- Mét hiÖn t­îng bøc xóc trong x· héi hiÖn nay lµ mét sè thanh , thiÕu niªn ®a ®ßi hót chÝch ma tuý. Nªu ý kiÕn cña em vÒ hiÖn t­îng ®ã.
* Gäi häc sinh ®äc bµi tËp sgk (trang 23)
 TB: Muèn lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn cÇn ph¶i có nh÷ng b­íc nµo?
 + T×m hiÓu ®Ò
 + T×m ý
 + LËp dµn ý
 + ViÕt bµi
 + Söa bµi
Kh: §Ò thuéc lo¹i g×? Nªu sù viÖc, hiÖn t­îng g×?
- KiÓu bµi : NghÞ luËn vÒ mét sè sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
- VÊn ®Ò nghÞ luËn: Hiện t­îng tèt cÇn biÓu d­¬ng ( viÖc lµm cña Ph¹m V¨n NghÜa)
TB: Ph¹m V¨n NghÜa lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? V× sao Thµnh ®oµn Thµnh phè Hå ChÝ Minh l¹i ph¸t ®éng phong trµo häc tËp theo b¹n NghÜa?
- NghÜa lµ ng­êi con biÕt th­¬ng mÑ, biÕt gióp ®ì mÑ trong c«ng viÖc ®ång ¸ng.
- Lµ ng­êi biÕt kÕt hîp häc vµ hµnh.
- Lµ ng­êi s¸ng t¹o ( lµm c¸i têi cho mÑ kÐo n­íc)..
TB: Em häc tËp ë b¹n NghÜa ®iÒu g× ?
- Häc tËp NghÜa lßng kính yªu cha mÑ, học c¸c ®øc tÝnh tèt cña NghÜa- ng­êi nhá mµ nghÜa lín.
Kh: C¨n cø vµo khung dµn bµi, h·y lËp dµn bµi cô thÓ?
 * Më bµi: 
- Giíi thiÖu hiÖn t­îng Ph¹m V¨n NghÜa.
+ Lµ häc sinh líp 7 tr­êng B¾c S¬n, quËn Gß VÊp, nhµ ë Hãc M«n. 
+ Nªu s¬ l­îc ý nghÜa tÊm g­¬ng cña Ph¹m V¨n NghÜa.
 * Th©n bµi :
- Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm cña NghÜa:
+ Thô phÊn cho b¾pruéng b¾p ®¹t n¨ng suÊt cao (kÕt hîp häc víi hµnh);
+ Lµ ng­êi s¸ng t¹o (lµm tời kÐo n­íc cho mÑ);
+ §¸nh gi¸ ý nghÜa viÖc ph¸t ®éng phong trµo häc tËp Ph¹m V¨n NghÜa (yªu th­¬ng cha mÑ, yªu lao ®éng kÕt hîp häc víi hµnh, s¸ng t¹o)
 * KÕt bµi:
- Kh¸i qu¸t ý nghÜa tÊm g­¬ng cña Ph¹m V¨n NghÜa
- Rót ra bµi häc cho b¶n th©n.
- GV cho c¶ líp tù viÕt ®o¹n më bµi, viÕt ®o¹n th©n bµi.
* Gäi häc sinh ®äc bµi, nhËn xÐt, söa ch÷a (diÔn ®¹t, liªn kÕt c©u, chÝnh t¶)
Kh: Qua bµi tËp trªn h·y nªu c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng?
 - Muốn làm tốt bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống phải tìm hiểu kĩ đề bài, phân tích sự việc, hiện tượng đó để tìm ý, lập dàn bài, viết bài và sửa chữa sau khi viết.
 - Dàn bài chung:
 + Mở bài: Giới thiệu sự việc, hiện tượng có vấn đề.
 + Thân bài: Liên hệ thực tế, phân tích các mặt, đánh giá, nhận định.
 + Kết bài: Kết luận, khẳng định, phủ định, lời khuyên.
 - Bài làm cần lựa chọn góc độ riêng để phân tích, nhận định; đưa ra ý kiến, có suy nghĩ và cảm thụ riêng của người viết.
- Häc sinh ®äc ghi nhí s¸ch gi¸o khoa.
 Kh: LËp dµn ý cho ®Ò 4 môc 1?
- KiÓu bµi : NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
- VÊn ®Ò nghÞ luËn: Th¸i ®é häc tËp cña nh©n vËt.
TB: PhÇn më bµi cÇn nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò g× ?
- Giíi thiÖu hiÖn t­îng NguyÔn HiÒn.
- S¬ l­îc tÊm g­¬ng NguyÔn HiÒn.
Kh: PhÇn th©n bµi gåm nh÷ng ý nµo?
- Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm cña NguyÔn HiÒn (ch¨m häc):
 + Nhµ nghÌo, xin lµm chó tiÓu trong chïa;
 + Th«ng minh, lanh lîi, ham häc( lÊy l¸ ®Ó viÕt ch÷, xin thÇy ®i thi, ®ç trạng nguyªn..);
 +Lµ ng­êi cã ý thøc tù träng
TB: PhÇn kÕt bµi cÇn ph¶i nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò g× ?
- Kh¸i qu¸t ý nghÜa tÊm g­¬ng cña NguyÔn HiÒn.
- Häc tËp nh÷ng ®­îc tÝnh tèt cña nguyÔn HiÒn.
- Rót ra bµi häc cho b¶n th©n.
- LËp dµn ý ®Ò 1 phÇn 1 sgk.
* GV h­íng dÉn vµ cho häc sinh vÒ nhµ lµm tiÕp.
I- §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng: (4’)
II- C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng:
(25’)
1. VÝ dô:
a- T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý:
* T×m hiÓu ®Ò:
* T×m ý
b- LËp dµn ý:
c- ViÕt bµi:
d- Söa bµi:
2. Bài học:
* Ghi nhí: (tr.24)
III- LuyÖn tËp:
( 10 ' ) 
1- Bµi 1:
2- Bµi 2: 
III- H­íng dÉn häc bµi, lµm bµi: ( 2 ' )
	- Học ghi nhí;
- LËp dµn ý ®Ò 1 phÇn 1 sgk;
- So¹n bµi: Chương trình địa phương ( phần Tập làm văn).
-------------------------------------------------------------