Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 57: Bếp lửa

CHÚC MỪNG CÁC THẦY CÔ VỀ THAM DỰ HỘI GIẢNGGIÁO VIÊN THỰC HIỆN : HÀ MINH KHƯƠNGĐƠN VỊ : TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THỤY ANNĂM HỌC : 2008 - 2009TIẾT 57 - BẾP LỬATIẾT 57 BẾP LỬAI. Đọc và tìm hiểu chung1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗBằng Việt“Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụiHàng xóm bốn bên trở về lầm lụiĐỡ đần bà dựng lại túp lều tranhVẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:“Bố ở chiến khu, bố còn việc bốMày có viết thư chớ kể này, kể nọ,Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ“Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhenMột ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵnMột ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”Vì sao ở hai câu dưới tác giả dùng từ “ngọn lửa”mà không nhắc lại “bếp lửa”? “Ngọn lửa” ở đây có ý nghĩa gì? Hình ảnh bà hiện lên trong ba câu thơ như thế nào?- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa“Lận đận đời bà biết mấy nắng mưaMấy chục năm rồi, đến tận bây giờBà vẫn giữ thói quen dậy sớmNhóm bếp lửa ấp iu nồng đượmNhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùiNhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vuiNhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏÔi kì lạ và thiêng liêng - bếp lửa!”- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơTIẾT 57 BẾP LỬABằng Việt“Giờ cháu đã đi xa.Có ngọn khói trăm tàuCó lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngảNhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa ?...”“Bãi cỏ lau già. Bà đứng dáng liêu xiêuCành xoan mảnh trên tay làm gậy chốngGió xa tắp, đồng tháng Năm lồng lộngTóc phơ phơ, hắt đỏ ráng chiều” ( Đôi dòng tiễn đưa bà nội )I. Đọc và tìm hiểu chung1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗ- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơCảm nhận của em về hình ảnh bà trong bốn câu thơ trên?TIẾT 57 BẾP LỬABằng ViệtHình ảnh bếp lửa được nhắc đến bao nhiêu lần trong bài thơ? Tại sao khi nhắc đến bếp lửa là người cháu lại nhớ đến bà, và ngược lại, khi nhớ về bà là nhớ ngay đến hình ảnh bếp lửa? Hình ảnh ấy mang ý nghĩa gì trong bài thơ này? Vì sao tác giả lại viết: “ Ôi kì lạ và thiêng liêng bếp lửa!”- Hình ảnh bà luôn gắn với hình ảnh bếp lửa- Bếp lửa thật bình dị, nhưng cũng kì lạ và thiêng liêngI. Đọc và tìm hiểu chung1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗ- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơTIẾT 57 BẾP LỬABằng Việt“Mưòi năm rồi, bà ạCháu chẳng có gì hơn trong phút tiễn đưa bà” ( Đôi dòng tiễn đưa bà nội-1974 )- Hình ảnh bà luôn gắn với hình ảnh bếp lửa- Bếp lửa thật bình dị, nhưng cũng kì lạ và thiêng liêngI. Đọc và tìm hiểu chung2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗ- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơ- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ“Một bếp lửa chờn vờn sương sớmMột bếp lửa ấp iu nồng đượmCháu thương bà biết mấy nắng mưaGiờ cháu đi xa. Có ngọn khói trăm tàuCó lửa trăm nhà niềm vui trăm ngảNhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?...”TIẾT 57 BẾP LỬABằng ViệtBài thơ đã để lại trong lòng bạn đọc những ấn tượng khó phai mờ về tình bà cháu. Theo em ý nào nói không đúng về những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?A.Sáng tạo hình ảnh bếp lửa vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng.B.Kết hợp miêu tả, biểu cảm, tự sự và bình luận.C.Giọng điệu và thể thơ phù hợp với cảm xúc hồi tưởng và suy ngẫmD. Âm hưởng thơ khoẻ khoắn, hào hùng, lạc quan.1.Nghệ thuậtCó ý kiến cho rằng: Ngoài tình bà cháu bài thơ “Bếp lửa” còn có nội dung triết lí sâu sắc. Theo em đó là nội dung gì? Những gì là thân thiết nhất của tuổi thơ mỗi người đều có sức toả sáng, nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời.- Tình yêu thương, lòng biết ơn bà chính là biểu hiện cụ thể của tình yêu quê hương đất nước2.Nội dung tư tưởng của bài thơ1.Em hãy thử thay nhan đề của bài thơ bằng một nhan đề khác so sánh với nhan đề Bếp lửa và rút ra nhận xét?2.Từ hình ảnh người bà trong bài thơ Bếp lửa , em có cảm nhận gì về hình ảnh của người phụ nữ Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ của dân tộc ta?- Hình ảnh bà luôn gắn với hình ảnh bếp lửa- Bếp lửa thật bình dị, nhưng cũng kì lạ và thiêng liêngI. Đọc và tìm hiểu chung2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗ- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơ- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống MĩIII.Tổng kết TIẾT 57 BẾP LỬABằng ViệtIII.Tổng kết - Sáng tạo hình ảnh bếp lửa vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng. Kết hợp miêu tả, biểu cảm, tự sự và bình luận.- Giọng điệu và thể thơ phù hợp với cảm xúc hồi tưởng và suy ngẫm1.Nghệ thuật Những gì là thân thiết nhất của tuổi thơ mỗi người đều có sức toả sáng, nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời.- Tình yêu thương, lòng biết ơn bà chính là biểu hiện cụ thể của tình yêu quê hương đất nước2.Nội dung tư tưởng của bài thơ- Hình ảnh bà luôn gắn với hình ảnh bếp lửa- Bếp lửa thật bình dị, nhưng cũng kì lạ và thiêng liêngI. Đọc và tìm hiểu chung2.Tác phẩm: sáng tác năm 1963 tại Liên Xô3.Bố cục, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc của bài thơII.Đọc và tìm hiểu chi tiết1.Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà- Những tháng ngày đói khổ, có mùi khói, có bàn tay bà chăm sóc dạy dỗ- Có sự tàn khốc của chiến tranh và tình làng nghĩa xóm trong những ngày gian khổ2.Suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa- Bà là người phụ nữ tần tảo, giàu đức hi sinh luôn chăm lo cho mọi người- Bà nhóm dậy trong cháu những tâm tình, ước mơ ngay từ tuổi ấu thơ- Có hình ảnh bà là người nhóm lửa, giữ lửa và truyền lửa1.Tác giả: là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống MĩKÍNH CHÚC CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO MẠNH KHOẺGIÁO VIÊN THỰC HIỆN : HÀ MINH KHƯƠNGĐƠN VỊ : TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THỤY ANNĂM HỌC : 2008 - 2009TIẾT 57 - BẾP LỬA