Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Đoàn Thị Thuỷ - THCS Quyết Tiến

Tuần 15:
	Tiết 71-72 : Văn bản 
ChiÕc l­îc ngµ
 ( Nguyễn Quang Sáng )
Ngµy so¹n :..................
Ngµy d¹y :....................
Cho c¸c líp :9b
I- Møc ®é cÇn ®¹t
	- Cảm nhận đ­ợc tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của cha con ông Sáu trong truyện 
	- Nắm đ­ợc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật bé Thu, nghệ thuật xây dựng tình huống truyện bất ngờ và tự nhiên của tác giả 
II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng
1. KiÕn thøc:
 -HiÓu ®­îc néi dung , ý nghÜa cña truyÖn
 - N¾m ®­îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ nh©n vËt bÐ Thu, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶.
2. KÜ n¨ng: -RL/CN ®äc diÔn c¶m, biÕt ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt ®¸ng chó ý trong mét truyÖn ng¾n.
3. Th¸i ®é: GD t×nh c¶m gia ®×nh, t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc.
III - ChuÈn bÞ
	- Thầy : Soạn bài, lên lớp
	- Trò : Ôn bài cũ, soạn bài mới 
Iv – Tæ chøc d¹y- häc
1/¤n ®Þnh tæ chøc:
2/ Kiểm tra bài cũ :
	? Phát biểu suy nghĩ của em về nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn " Lặng lẽ Sa Pa " - Nguyễn Thành Long . 
3/Bµi míi: 
Ho¹t ®éng 1 : T¹o t©m thÕ
 - Thêi gian : 2 phót
 - Môc tiªu :Gióp häc sinh t¹o t©m thÕ tèt vµo bµi häc.
 - Ph­¬ng ph¸p  : thuyÕt tr×nh
 - KÜ thuËt : ®éng n·o
- GV giíi thiÖu bµi :
Trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước của DT ta có biết bao nhiêu tình huống éo le xảy ra khi vợ xa chồng,cha xa con và từ một tình huống cụ thể nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã viết lên một câu chuyện cảm động về tình cảm cha con qua truyện ngắn “Chiếc lược ngà”	
*Ho¹t ®éng 2: Tri gi¸c
 - Thêi gian dù kiÕn : 10 phót
 - Môc tiªu : N¾m ®­îc vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm, c¶m nhËn b­íc ®Çu vÒ v¨n b¶n qua viÖc ®äc.
 - Ph­¬ng ph¸p  : §äc diÔn c¶m, vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh.
 - KÜ thuËt : D¹y häc theo gãc, KÜ thuËt kh¨n tr¶i bµn 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung
? Nêu những điểm chính về nhà văn ? 
Quan s¸t ch©n dung t/g
-hs ®äc chó thÝch*
(CTr×nh “Kh«ng gian ®Ñp”®· ®Õn th¨m nhµ «ng t¹i TP HCM –Th¸ng 8/2009)
I/Tìm hiểu chung
1/Tác giả
 (Bót danh: NguyÔn S¸ng) (1932 ) quê ở tỉnh An Giang- Viết với nhiều thể loại
? Nêu xuất xứ của văn bản ? 
? Chủ đề của truyện có gì đáng nói khi truyện ra đời trong thời kỳ ấy ? 
- CLN được viết năm 1966 tại chiến trường NB 
-Truyện viết trong hoàn cảnh chiến tranh ác liêt nhưng lại tập trung nói về tình người ( tình cha con –kh¼ng ®Þnh ngîi ca p/c cao ®Ñp cña ng­êi chiÕn sÜ CM : cã t×nh yªu con s©u s¾c g¾n víi t×nh yªu TQ 
2/Tác phẩm
-Sáng tác năm 1966
-Thể loại:Truyện ngắn
*Đoạn trích thuộc phần giữa câu chuyện
- Hướng dẫn đọc văn bản :giọng trầm tĩnh ,hơi buồn
- Đọc mẫu một đoạn 
- Học sinh đọc tiếp 
- Lý giải một số chú thích 
? Hãy tóm tắt phần văn bản vừa đọc ? 
-hs nghe- t×m hiÓu theo h­íng dÉn cña GV.
-1,2 em tãm t¾t
? Truyện có những tình huống nào đáng chú ý ? 
?Tên truyện có liên quan gì đến nd?
- HS ph¸t hiÖn 
+ T×nh huèng 1 : hai cha con gÆp nhau sau 8 n¨m xa c¸ch nh­ng thËt trí trªu lµ bÐ Thu kh«ng nhËn cha, ®Õn lóc em nhËn ra, «ng S¸u ph¶i ra ®i.
+ T×nh huèng 2 : ë khu c¨n cø, «ng lµm c©y l­îc ngµ ®Ó tÆng con, nh­ng «ng ®· hi sinh khi ch­a kÞp trao mãn quµ cho con g¸i.
->Chiếc lược là cầu nối t/c 2 cha con,là kỷ vật của người cha
* Ho¹t ®éng 3: Ph©n tÝch 
 - Thêi gian dù kiÕn : 60 phót
 - Môc tiªu : N¾m ®­îc néi dung, nghÖ thuËt, c¸c nh©n vËt trongtruyÖn
 - Ph­¬ng ph¸p  : §äc, vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, b×nh gi¶ng.
 - KÜ thuËt : D¹y häc theo gãc, KÜ thuËt kh¨n tr¶i bµn
- Như vậy, trong văn bản này mọi chuyện xoay quanh hai nhân vật : Ông Sáu và bé Thu. Ta sẽ tìm hiểu ý nghĩa của truyện thông qua hai nhân vật này 
II .Ph©n tÝch văn bản 
 1 - Nhân vật bé Thu 
- Chú ý vào đoạn truyện kể về ba ngày ông Sáu về thăm nhà 
?Trong đoạn diễn biến nv Thu chia mấy giai đoạn?
-Trước buổi chia tay và trong buæi chia tay
? Khi thấy có người gọi mình là "con " xưng "ba ", bé Thu đã có những phản ứng nào ? 
-hs ph¸t hiÖn chi tiÕt
- Giật mình, trợn tròn mắt nhìn, ngơ ngác lạ lùng, tái mặt đi, vụt chạy đi và kêu thét lên 
*Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn ra cha
? Tất cả những biểu hiện đó cho thấy trạng thái tâm lý nào của bé Thu ? Theo em, những phản ứng và tâm lý đó có phù hợp không ? 
-hs nªu
- Bất ngờ, ngạc nhiên, lo lắng, sợ hãi 
- Bất ngờ, ngạc nhiên, lo lắng, sợ hãi 
? Từ đó, em thấy được điều gì trong cách miêu tả của nhà văn
- Tinh tế trong cách thể hịên tâm lý trẻ 
? Những ngày sau đó Thu có những hành động nào nữa đối với ông Sáu ? 
Chi tiÕt cã thÓ coi lµ ®¾t gÝa nhÊt trong sù ph¶n øng cu¶ Thu ë ®©y lµ g×?
- Không gọi một tiếng "ba " 
- Nói trổng với ba
-hs tiÕp tôc t×m chi tiÕt:
- BÐ Thu hÊt tung c¸i trøng c¸ ra khái b¸t c¬m khi «ng S¸u g¾p cho nã bÞ ®¸nh – kh«ng khãc.bá vÒ bªn bµ Ngo¹i. (khi xuèng xuång cßn cè ý khua d©y cét xuång kªu ræn r¶ng thËt to).
 Qua tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng ®ã, ®iÒu næi bËt ë bÐ Thu lµ g×?
 Sù ­¬ng ng¹nh, nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu gäi lµ ba.
-> Thể hiện sự xa cách ,tỏ thái độ không thừa nhận ông Sáu là cha mình
? Trong những phản ứng đó, em thấy hành động nào đáng buồn cười ? Thu có đáng trách không ? Vì sao ? 
Hs ph¸t biÓu
- Kh«ng ®¸ng tr¸ch v×:
+) Trong hoµn c¶nh xa c¸ch vµ tr¾c trë cña chiÕn tranh, bÐ Thu cßn qu¸ nhá ®Ó hiÓu ®­îc nh÷ng t×nh thÕ kh¾c nghiÖt, Ðo le cña ®êi sèng.
+) BÐ Thu ph¶i ®ãn nhËn sù viÖc qu¸ bÊt ngê mµ ng­êi lín kh«ng ai kÞp chuÈn bÞ tr­íc cho nã.
Với ý nghĩ, người đàn ông ấy không phải là cha mình, Thu đã bỏ qua những lời nói, cử chỉ âu yếm, làm thân, vỗ về tình cảm của anh Sáu .
? Qua đấy ta thấy được bản lĩnh nào của bé Thu ?
-hs suy nghÜ-tr¶ lêi 
- Cá tính ( cứng cỏi, ương ngạnh ) có tình cảm sâu sắc, mạnh mẽ và cũng rất hồn nhiên ngây thơ của trẻ con .
- Nét tính cách này đã khiến sau này Thu trở thành cô giao liên thông minh, dũng cảm
?Em cã nhËn xÐt g× vÒ n¨ng lùc MT cña nhµ v¨n?
-hs nhËn xÐt
- NQS đã miêu tả chân thực, sinh động tâm lý trẻ thơ thÓ hiÖn bÐ Thu có bản lĩnh, có cá tính mạnh mẽ 
( Theo dõi đoạn trích kể về cuộc chia tay ) 
- GV: §· ®Õn lóc hÕt h¹n nghØ phÐp, anh S¸u ph¶i lªn ®­êng lµm nhiÖm vô.
-HS ®äc: “s¸ng h«m sau .tõ tõ tr­ît xuèng”.
*Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu khi nhËn ra cha
Tr­íc khi lªn ®­êng ®iÒu bÊt ngê ®èi víi anh lµ g×?
- BÐ Thu lÇn ®Çu tiªn cÊt tiÕng gäi “ba”.
? BÐ Thu ®· thÓ hiÖn t×nh c¶m víi cha ntn?
Hs t×m c¸c BiÓu hiÖn:
 +) Ch¹y x« tíi – nhanh nh­ 1 con sãc- ch¹y thãt lªn – «m chÆt lÊy cæ ba nã.
 +) h«n ba kh¾p vïng: h«n cæ, h«n vai, h«n c¶ lªn vÕt thÑo dµi bªn m¸ cña anh S¸u.
 +) Hai tay xiÕt chÆt lÊy cædang c¶ hai ch©n råi «m chÆt lÊy ba n㮫i vai nhá bÐ run run
§ã lµ mét biÓu hiÖn ntn?
-> Yªu mÕn cha s©u s¾c, xuÊt ph¸t, tõ chÝnh câi lßng bÊy l©u bÞ dån nÐn, nay cã ®­îc dÞp bøt ph¸.
? Vẻ mặt của bé Thu ®­îc t/g miªu t¶ lóc chia tay như thế nào ? Vẻ mặt ấy biểu lộ nội tâm
 như thế nào ? 
Cả lớp theo dõi sgk
- Đôi mi dài, cong, đôi mắt nó như to hơn, cái nhìn của nó không ngơ ngác, không lạ lùng. Nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa 
- Không còn lo lắng, sợ hãi, giận hờn nữa 
? Sau khi nghe anh Sáu nói : Thôi ba đi nghe con , bé Thu có phản ứng như thế nào ? 
? Tiếng kêu " ba " của bé Thu diễn tả điều gì ? Em có đồng ý với lời bình luận của người kể không ?
- Thét lên : Ba ! Ôm ba, hôn ba...
( Đọc lời bình )
-Tiếng nói của tình yêu thương ruột thịt 
? Trong giây phút ấy, Thu nói với ba điều gì ? 
-1 em ®äc 
- Không cho ba đi nữa ! Ba ở nhà với con
- Ba về ba mua cho con một cây lược nghe ba ! 
? Qua câu nói của Thu, em nhận thấy mong ước gì của bé ?
- Muốn được ba chăm sóc, che chở . đây là mong ước chính đáng của đứa con yêu quý cha, tin tưởng vào tình yêu của cha mình 
? Hãy nhận xét và lý giải những phản ứng của bé Thu trong đoạn truyện này ? T¹i sao bÐ Thu l¹i cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng thay ®æi ®Õn nh­ vËy
-Th¶o luËn nhãm
. 
?Chi tiÕt “vÕt thÑo trªn mÆt «ng S¸u”cã ý nghÜa g× trong truyªn?
-T¹o t×nh huèng th¾t nót vµ më nót-dÉn d¾t c©u chuyÖn vµ cuèi cïng gi¶i quyÕt chuyÖn t/c cha con «ng S¸u
-V× nã mµ bÐ Thu kiªn quyÕt kh«ng nhËn cha,v× nã mµ bÐ Thu trµo d©ng t×nh yªu cha m·nh liÖt
-Cßn cã ý nghÜa tè c¸o téi ¸c kÎ thï
? Vì sao nhà văn lại để bà ngoại lý giải nguyên nhân thái độ của bé Thu ?
GV bæ sung cho hs hiÓu
-hs nªu :
- Cách giải thích lý do của tác giả thật hợp lý và khéo léo. Trong trường hợp này Thu không thể giãi bầy những uẩt ức với má vì nó đang giận má, không thể nói với bác Ba vì bác là khách ; chỉ có thể tâm sự với bà ngoại trong đêm hai bà cháu ngủ cùng nhau .
- Khi đã hiểu ra tất cả bé Thu thấy ân hận, hối tiếc, vì vậy trong giây phút chia tay, nỗi nhớ của bé Thu bị đồn nén bấy lâu nay bỗng bùng ra mạnh mẽ, hối hả, cuống quýt, mãnh liệt 
GV :y/c hd treo tranh vÏ c¶nh chia tay –b×nh luËn-nhËn xÐt-biÓu d­¬ng tranh vÏ ®Ñp,®óng cña hs
Tõ ®ã em hiÓu ®­îc g× trong t×nh c¶m cña bÐ Thu ®èi víi ba?
-hs ph¸t biÓu
-có tình cảm chân thật, sâu nặng đối với cha ,yªu cha s©u s¾c vµ kiªn trinh 
? Cảnh này đã tác động như thế nào đối với những người chứng kiến ? Người kể chuỵên có tâm trạng nào? 
A.Xúc động nghẹn ngào
B. Đau đớn tột cùng
C.Sung sướng khó tả
D.Giận giữ phẫn uất
? Với em, em có cảm nhận gì về cuộc chia tay này ? 
-hs nªu c¶m nhËn cña c¸ nh©n
? Em nhân thấy tài năng nào của tác giả được thể hiện qua đoạn trích này ? 
( Học sinh tự bộc lộ )
- Am hiểu tâm lý trẻ thơ, diễn tả tâm lý một cách sinh động 
- Tấm lòng yêu mến, trân trọng tình cảm trẻ thơ
->nt mt dáng vẻ lời nói cử chỉ bộc lộ nội tâm nv
2 - Nhân vật ông Sáu 
.? Tình cảm, niềm khao khát được gặp mặt con của ông biểu hiện qua những chi tiết nào ? 
-hs ®äc c¸c chi tiÕt
- Tình người cha cứ nôn nao trong anh 
- Không chờ xuồng cập bến, nhún chân nhảy thót lên bờ 
- Bước những bước dài vội vàng . 
-Vô cùng thương nhớ con
? Bị con từ chối, ông Sáu có tâm trạng như thế nào ? 
- Thất vọng, hụt hẫng, buồn bã 
? Sau những cử chỉ vỗ về, thân thiện mà con bé vẫn phản ứng mãnh liệt, ông Sáu đã có hành động gì ? ? Cử chỉ nhìn con, lắc đầu cười cho ta thấy điều gì ? 
-Nªu trong vb
- Không nén được giận giữ, anh sáu đánh con. Điều đó chứng tỏ tình yêu thương đối với con trở thành bất lực . - Buồn đau đớn, xót xa . 
-Buồn nhưng sằn lòng tha thứ
? Khi chia tay, tại sao anh chỉ khẽ nói ? Đôi mắt nhìn con trong lúc chia tay gợi em suy nghĩ gì?
- Sợ con phản ứng mạnh như hôm trước
-Đôi mắt người cha giàu tình thương yêu độ lượng
? Theo em, tâm trạng ông Sáu như thế nào trước những hành động gọi ba, ôm ba, hôn ba của bé Thu lúc này ? 
( Học sinh tự bộc lộ )
-Sung sướng, cảm động, hạnh phúc nghẹn ngào được nâng niu, gìn giữ tình phụ tử 
? Sau cuộc chia tay, trở lại với kháng chiến, ông Sáu mang tâm trạng như thế nào ? 
 ( Đọc đoạn cuối )
- Rất nhớ con, xen lẫn sự ân hận cứ giày vò anh . 
? Câu chuyện về chiếc lược ngà diễn ra như thế nào  ... a ®×nh ,yªu con s©u s¾c v« bê bÕn ,®ång thêi nã m¹nh mÏ phñ nhËn luËn ®iÖu tuyªn truyÒn bÞp bîm cña kÎ thï lµ ng­êi cs kh«ng cã tr¸i tim
III - Tổng kết 
H: NhËn xÐt vÒ NT cña truyÖn ?
- §¸nh gi¸, nhËn xÐt .
- Tạo dựng những tình huống chuyện bất ngờ gây xúc động . 
- Cách kể chuyện sinh động hấp dẫn , xúc động nhờ ngôi kể .
- Tinh tế khi thể hiện diễn biến tâm lý nhân vật .
? Nêu ý nghĩa của văn bản ? 
- Ca ngợi tình cha con thắm thiết và sâu nặng ở người cán bộ cách mạng trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh 
- Lên án kẻ thù đã gây bao đau thương mất mát cho bao gia đình Việt Nam . 
* Ho¹t ®éng 4: ghi nhí
 - Thêi gian dù kiÕn : 7 phót
 - Môc tiªu : N¾m ®­îc néi dung, nghÖ thuËt, c¸c nh©n vËt trongtruyÖn
 - Ph­¬ng ph¸p  : vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, b×nh gi¶ng.
 - KÜ thuËt : KÜ thuËt kh¨n tr¶i bµn.
 Gọi hs đọc ghi nhớ
 hs đọc ghi nhớ
* Ghi nhớ SGK 
	* Ho¹t ®éng 5: LuyÖn tËp
 - Thêi gian dù kiÕn : 5 phót
 - Môc tiªu : Cñng cè ®­îc néi dung, nghÖ thuËt, c¸c nh©n vËt trongtruyÖn
 - Ph­¬ng ph¸p  : Ho¹t ®éng nhãm, vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh.
 - KÜ thuËt : D¹y häc theo gãc, KÜ thuËt kh¨n tr¶i bµn
? Chi tiết nào trong truyện khiến em xúc động ? Vì sao ? 
 ? V× sao t¸c gi¶ kh«ng ®Æt tªn nhau ®Ò cña truyÖn lµ:
 	 	 + Cuéc gÆp gì cuèi cïng
 	 + T×nh cha con 
 	 + C©u truyÖn c¶m ®éng vÒ t×nh cha con.
 	 + ChuyÖn kÓ cña t«i
GV :giới thiệu thêm về nv bé Thu sau này
 V./ Dặn dò .
- Về nhà ôn bài, chuẩn bị bài tiết sau .
 -Đọc ,tóm tắt lại đoạn trích 
BT thªm : ViÕt ®o¹n v¨n kÓ vÒ cuéc gÆp gì cuèi cïng cña hai cha con «ng S¸u theo lêi håi t­ëng cña nh©n vËt kh¸c ?
 ****************************************************************
Tiết 73	Tiếng Việt : 
Ôn tập tiếng Việt
Ngµy so¹n :..................
Ngµy d¹y :....................
Cho c¸c líp :9b
I –Møc ®é cÇn ®¹t.
HS đạt được : nắm vững một số nội dung phần tiếng việt đã học ở học kì 1
-V ận d ụng nh ững kt đ ó v ào th ực ti ễn
II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng
1. KiÕn thøc: - N¾m v÷ng c¸c néi dung TiÕng ViÖt ®· häc ë häc kú I; c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i, c¸c c¸ch x­ng h« trong héi tho¹i, c¸ch ®Én trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp.
2. KÜ n¨ng: - ph¸t hiÖn, ph©n tÝch, hÖ thèng hãa kiÕn thøc.
3. Th¸i ®é: - Cã ý thøc vËn dông nh÷ng kiÕn thøc trªn vµo ho¹t ®éng giao tiÕp.
III - ChuÈn bÞ
- Thầy soạn bài lên lớp,bảng phụ,phiếu học tập
- Trò ôn bài cũ xem bài mới 
Iv – Tæ chøc d¹y- häc
1/¤n ®Þnh tæ chøc:
2/- Kiểm tra bài cũ :?
3/Bµi míi
 Ho¹t ®éng 1: T¹o t©m thÕ .
 Môc tiªu : Gióp häc sinh t¹o t©m thÕ tèt vµo bµi häc.
 Thêi gian: - 1phót.
 Ph­¬ng ph¸p :- ThuyÕt tr×nh .
 KÜ thuËt :- , KÜ thuËt ®éng n·o.
- Nội dung ôn tập :
	HS nhắc lại những đơn vị kiến thức đã học trong chương trình học kỳ 1, các nội dung đã ôn trong phần tổng kết từ vựng không ôn lại trong tiết này . Nội dung ôn 
Ho¹t §éng 2, 3, 4 : T×m hiÓu bµi ( §äc, quan s¸t vµ ph©n tÝch, gi¶i thÝch c¸c vÝ dô, kh¸i qu¸t kh¸i niÖm, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc tiÕng ViÖt trong häc k× I vµ luyÖn tËp )
Ph­¬ng Ph¸p : VÊn ®¸p ; Nªu vÊn ®Ò, thuyÕt tr×nh...
KÜ thuËt : Phiªó häc tËp ( vë luyÖn tËp Ng÷ v¨n), Kh¨n tr¶i bµn, C¸c m¶nh ghÐp, ®éng n·o
Thêi gian : 35 phót-40phót. 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Néi dung
? Hãy nêu các phương châm hội thoại đã học ?Lập sơ đồ?
? Nêu đặc điểm của mỗi phương châm hội thoại ?
? Hãy kể một tình huống giao tiếp trong đó có một hoặc một số phương châm hội thoại bị vi phạm ?
Đ ọc c âu18/108(bttn 9)
? Kể tên các từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt ?
? Em có nhận xét gì về hệ thống từ ngữ này ?
? Khi dùng từ ngữ xưng hô trong hội thoại cần chú ý những gì ?
? Lấy ví dụ minh hoạ ?
? Em hiểu như thế nào về phương châm " Xưng khiêm, hô tôn " trong giao tiếp ?
( Đây là phương châm xưng hô không chỉ trong tiếng Việt mà còn của nhiều ngôn ngữ khác ở phương đông 
? Vì sao trong tiếng Việt, khi giao tiếp người nói phải biết hết sức chú ý đến sự lựa chọn từ ngữ xưng hô ?
-Nhận xét -> chốt 
Đọc câu TN 19/109(BTTN9)
- Có 2 cách dẫn lời nói hay ý nghĩ của nhân vật 
? Thế nào là cách dẫn trực tiếp ?
? Thế nào là cách dẫn gián tiếp ?
- GV đưa ra 2 ví dụ có sử dụng lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp, yêu cầu hs xác định -nêu nd đoạn?
- HS đọc đoạn trích trang 191 
? Hãy chuyển những lời đối thoại thành những lời dẫn gián tiếp ?
nhận xét -> sửa sai 
? Nhân xét sự khác biệt giữa đoạn trích nguyên văn với đoạn văn em vừa chuyển ?
Gv đọc câu 20,21/109(BTTN 9)
-hs nªu-®iÒn vµo s¬ ®å
- Phương châm về chất 
- Phương châm về lượng 
- Phương châm cách thức 
- Phương châm quan hệ 
-Phương châm lịch sự 
-h® c¸ nh©n
VD:a/ A.Anh đã ăn cơm chưa?
 B.Tôi đã ăn cơm rồi.( đúng PC về lượng) 
 C.Từ lúc mặc chiếc áo mới này tôi vẫn chưa ăn cơm.(thừa thông tin)
 b/ A.Con bò to gần bằng con trâu.
 B.Con bò to bằng con voi(chất)
Nhãm c¸c tõ x­ng h«.
Tõ ng÷ cô thÓ.
C¸ch dïng.
1. §¹i tõ x­ng h«.
- t«i, tí, chóng t«i..
- cËu, b¹n
- nã, h¾n
- ng«i thø nhÊt, ng«i thø 2, ng«i thø 3 ( sè Ýt vµ sè nhiÒu ).
2. Dïng chØ quan hÖ hä hµng, chøc vô
- em, anh, b¸c, c«, «ng...
- thñ tr­ëng, c« gi¸o
Dïng theo vai quan hÖ trªn d­íi hoÆc nghÒ nghiÖp.
3. Danh tõ chØ ng­êi, tªn riªng.
- Hång, Hoa, Dung, Hµ
- Dïng ®Ó x­ng tªn.
-hs nhËn xÐt
- Căn cứ vào đặc điểm của tình huống giao tiếp để xưng hô cho thích hợp 
-Ví dụ đối với người trên : Bác - Cháu ; anh - em
Đối với bạn bè : bạn - tôi ; cậu - tớ
Trong hội nghị : Quý vị - tôi 
- Khi xưng hô người nói tự xưng mình một cách khiêm tốn và gọi người đối thoại một cách tôn kính 
( HS lấy ví dụ minh hoạ )
-hs th¶o luËn nhãm
- Từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt rất tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm . Từ để xưng hô không chỉ là các đại từ xưng hô, mà còn có thể dùng các danh từ chỉ quan hệ thân thuộc, danh từ chỉ chức vụ, nghề 
*hs nh¾c l¹i
- Là nhắc lại nguyên vẹn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc vật, lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép .
- Là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc vật, có điều chỉnh cho thích hợp, lời dẫn gián tiếp không đặt trong ngoặc kép .
- HS thực hiện 
- Quang Trung ( ngôi thứ nhất ) -> thứ ba 
- Tôi ( Ngôi thứ nhất ) -> vua Quang Trung (ngôi thứ ba )
I - Các phương châm hội thoại :
II - Xưng hô trong hội thoại 
- Phong phú tinh tế 
- Căn cứ vào đặc điểm của tình huống giao tiếp để xưng hô cho thích hợp 
III - Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp 
	Ho¹t ®éng 5 : LuyÖn tËp , cñng cè .
Ph­¬ng ph¸p : VÊn ®¸p gi¶i thÝch
KÜ thuËt : Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu .
Thêi gian : 2 phót.
GV đọc câu chuyện:
Trong giờ vật lý thầy giáo hỏi:
- Em cho biết sóng là gì ?
- HS : Thưa thầy sóng là bài thơ của Xuân Quỳnh ạ !
?Hãy cho biết câu trả lời của em hs đã vi phạm PC nào?
 V/ Dặn dò :
- Yêu cầu hs nhắc lại kiến thức đã ôn- Về nhà ôn bài, tiết sau kiểm tra .
*****************************************************************
	Tiết 74 : 
Kiểm tra tiếng việt 
Ngµy so¹n :..................
Ngµy d¹y :....................
Cho c¸c líp :9b
I –Møc ®é cÇn ®¹t.
 - Hệ thống hoá các kiến thức về tiếng Việt đã học trong học kỳ 1
 - Rèn luyện kỹ năng sử dụng Tiếng Việt trong việc viết văn bản và trong giao tiếp xã hội .
II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng
1. KiÕn thøc: - N¾m l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖt häc kú I. Qua bµi kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®­îc tr×nh ®é cña m×nh vÒ c¸c mÆt kiÕn thøc vµ n¨ng lùc vËn dông trong thùc hµnh.
2. KÜ n¨ng: vËn dông, hÖ thèng.
3. Th¸i ®é: ý thøc häc tËp.
III - ChuÈn bÞ
	 - Thầy : Ra đề kiểm tra ,phô tô đề
	 - Trò : Ôn tập, chuẩn bị giấy bút chuẩn bị kiểm tra .
Iv – Tæ chøc d¹y- häc
 1/¤n ®Þnh tæ chøc:
 2/- Kiểm tra bài cũ :?
3/Bµi míi
GV phát đề phô tô
 I- Đề bài: 
I- Đề bài: 
A.Trắc nghiệm(2 đ) Khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng(0,25®/1 ý)
C âu 1:C©u v¨n nµo sau ®©y sö dông lêi dÉn gi¸n tiÕp?
A.B¸c l¸i xe bao lÇn dõng,bãp cßi toe toe,mÆc,cháu gan lì nhất định không xuống
B.Người con trai ấy đáng yêu thật,nhưng làm ông nhọc quá.
C.Anh hạ giọng,nửa tâm sự,nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều.
D.Sao người ta bảo anh là người cô độc nhất thế gian?
Câu 2:Từ ngọn trong câu thơ nào sau đây được dùng với nghĩa gốc?
A.Lá bàng đang đỏ ngọn cây.(Tố Hữu)
B.Gìơ cháu đã đi xa.Có ngọn khói trăm tàu(Bằng Việt)
C.Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng(Bằng Việt)
D.Nghe ngọn gió phương này thổi sang phương ấy(Chính Hữu)
C âu 3:Trong các câu sau,câu nào sai về cách dùng từ?
A.Khủng long là loại động vật bị tuyệt tự.
B.Truyện Kiều là một tuyệt tác văn học bằng chữ Nôm của Nguyễn Du
C.Ba tôi là người chuyên nghiên cứu những hồ sơ tuyệt mật.
D.Cô ấy có vẻ đẹp tuyệt trần.
C©u 4:Nối nội dung ở cột A với nội dung thích hợp ở cột B để có được những nhận
đ ịnh đúng về các phương châm hội thoại.
A
B
1.Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng
a.CÇn chó ý nãi ng¾n gän,rµnh m¹ch,tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå.
2. Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
b.Khi nãi cÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ng­êi kh¸c
3. Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc
4. Ph­¬ng ch©m quan hÖ
5. Ph­¬ng ch©m lÞch s ự
c.Kh«ng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng sù thËt hoÆc kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.
d.Néi dung cña lêi nãi ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cuéc giao tiÕp,kh«ng thiÕu ,kh«ng thõa.
®.Khi nãi cÇn diÔn ®¹t mét m¹ch,nãi khi nµo hÕt ý cña m×nh,kÓ c¶ dµi dßng míi th«i.
e.CÇn nãi vµo ®óng ®Ò tµi giao tiÕp,tr¸nh nãi l¹c ®Ò.
B/Tù luËn:(8®)
 C©u 5 - Vận dụng kiến thức đã học về từ láy để phân tích nét nổi bật của việc dùng từ trong những câu sau : (3®	) 
" Nao nao dòng n­ớc uốn quanh
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang
Sè sè nấm đất bên đàng,
Rầu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh "
( TruyÖn KiÒu-NguyÔn Du)
C©u 6.§Æt 1 t×nh huèng giao tiÕp trong ®ã cã tu©n thñ ph­¬ng ch©m,lÞch sù(3®)	 
 C©u 7- Đọc lại đoạn trích " Mã Giám Sinh mua Kiều " , tìm lời dẫn trực tiếp , cho biết đó là lời của ai ? Nhận xét về cách nói của Mã Giám Sinh ? (2®)
 II-§¸p ¸n,biÓu ®iÓm
A.Trắc nghiệm(2 đ)
C âu 1:D
Câu 2:A
C©u 3:A
C©u 4:1-d,2-c,3-a,4-e,5-b
B/Tù luËn:(8®)
5 - Những từ láy : “ Nao nao, nho nhỏ, sè sè, rầu rầu” trong đoạn thơ vừa tả hình dáng của sự vật võa thể hiện tâm trạng con người : Buồn ( 3 điểm ) 
6-§Æt ®óng cuéc héi tho¹i cã tu©n thñ PC lÞch sù (3d)
VD: Ch¸u ¨n c¬m ch­a?
 D¹ th­a b¸c ch¸u ¨n råi ¹.
7 - Trong đoạn trích này lời dẫn trực tiếp được báo tr­ớc bằng từ “rằng”và đặt trong dấu ngoặc kép
- Đó là cách xưng hô của bà mối - người chuyên nghề mối lái : Đ­a đẩy, vòng vo, nhún nhường : “§¸ng gi¸ ngh×n vµng...
	- Cách xưng hô nói năng của Mã Giám Sinh là cách nói vừa trịch thượng, vô lễ ( trả lời cộc lốc ) , vừa lươn lẹo khi mặc cả : Rằng : " Mua ngọc ...cho tường ? " ( 2điểm ) 
4/Cñng cè:
 -GV thu bµi,®Õm bµi
 -NhËn xÐt giê lµm bµi
5/DÆn dß:
 -TiÕp tôc «n chuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra v¨n th¬ hiÖn ®¹i
D.Rút kinh nghiệm:
 -Thời gian cßn thiÕu
 -§Ò ra t­¬ng ®èi dµi(phÇn tù luËn)
 *********************************************************