Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Giáo viên: Lê Chí - THCS Trần Quang Khải

Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Giáo viên: Lê Chí - THCS Trần Quang Khải

ĐỌC - HIỂU : CHIẾC LƯỢC NGÀ Tiết : 71+72

 Nguyễn Quang Sáng.

I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :

 - Kiến thức :

+ Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một đoạn truyện Chiếc lược ngà.

+ Tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh .

+ Sự sáng tạo trong nghệ thuật xây dựng tình huống truyện, miêu tả tâm lí nhân vật.

 - Kĩ năng :

+ Đọc - hiểu văn bản truyện hiện đại sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước

+ Vận dụng kiến thức thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại.

 - Thái độ :

+ Tình thương yêu người thân trong gia đình : cha con

II – TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :

1- Ổn định lớp :

2- Kiểm tra bài cũ : ( 4 ph)

- Tình huống cơ bản của truyện ngắn Lặng lẽ SaPa là gì ? Vai trò của nó đối với việc thể hiện nhân vật và chủ đề của truyện như thế nào ?

- Nêu những phẩm chất của nhân vật anh thanh niên ? Nhân vật ông họa sĩ có vai trò như thế nào trong tác phẩm ?

3- Bài mới :

* Giới thiệu bài : ( 1 ph)

“Chiếc lược ngà” – truyện ngắn được Nguyễn Quang Sáng viết năm 1966, tại chiến trường Nam bộ .

 Điều đáng chú ý , truyện được viết trong hòan cảnh chiến tranh ác liệt nhưng lại tập trung nói về tình người- tình cha con trong cảnh ngộ éo le của chíên tranh và tình đồng chí của những người cán bộ CM .

 Tình cha con, đó không chỉ là tình cảm muôn thuở, có tính nhân bản bền vững, mà còn thể hiện trong hòan cảnh ngặt nghèo, éo le của chiến tranh và trong cuộc sống nhiều gian khổ, hi sinh của người cán bộ CM. Vì thế, tình cảm ấy càng đáng trân trọng và đồng thời nó cũng cho thấy những nỗi đau mà chiến tranh gây ra cho cuộc sống bình thường của mọi người .

* Tìm hiểu bài học : (35 ph)

 

doc 7 trang Người đăng duyphuonghn Lượt xem 773Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Giáo viên: Lê Chí - THCS Trần Quang Khải", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn 25 / 11 / 2010 × Năm học 2010 – 2011 Ø Tuần 15
ĐỌC - HIỂU : 	 CHIẾC LƯỢC NGÀ Tiết : 71+72 
	 Nguyễn Quang Sáng.
I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
	- Kiến thức :
+ Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một đoạn truyện Chiếc lược ngà. 
+ Tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh . 
+ Sự sáng tạo trong nghệ thuật xây dựng tình huống truyện, miêu tả tâm lí nhân vật. 
	- Kĩ năng :
+ Đọc - hiểu văn bản truyện hiện đại sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước 
+ Vận dụng kiến thức thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại. 
	- Thái độ :
+ Tình thương yêu người thân trong gia đình : cha con
II – TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :
1- Ổn định lớp :
2- Kiểm tra bài cũ : ( 4 ph)
- Tình huống cơ bản của truyện ngắn Lặng lẽ SaPa là gì ? Vai trò của nó đối với việc thể hiện nhân vật và chủ đề của truyện như thế nào ?
- Nêu những phẩm chất của nhân vật anh thanh niên ? Nhân vật ông họa sĩ có vai trò như thế nào trong tác phẩm ?
3- Bài mới :
* Giới thiệu bài : ( 1 ph)
“Chiếc lược ngà” – truyện ngắn được Nguyễn Quang Sáng viết năm 1966, tại chiến trường Nam bộ . 
 Điều đáng chú ý , truyện được viết trong hòan cảnh chiến tranh ác liệt nhưng lại tập trung nói về tình người- tình cha con trong cảnh ngộ éo le của chíên tranh và tình đồng chí của những người cán bộ CM . 
 	Tình cha con, đó không chỉ là tình cảm muôn thuở, có tính nhân bản bền vững, mà còn thể hiện trong hòan cảnh ngặt nghèo, éo le của chiến tranh và trong cuộc sống nhiều gian khổ, hi sinh của người cán bộ CM. Vì thế, tình cảm ấy càng đáng trân trọng và đồng thời nó cũng cho thấy những nỗi đau mà chiến tranh gây ra cho cuộc sống bình thường của mọi người .
* Tìm hiểu bài học : (35 ph)	 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN & HỌC SINH
NỘI DUNG CẦN ĐẠT @
Ø HĐ 1 : (10 ph) Tìm hiểu tác giả , tác phẩm & cấu trúc bài thơ.
Đọc vb và tìm hiểu các chú thích : Sgk/ 201
 - Ngôi kể đặt vào nhân vật anh Ba - ngôi thứ 1 . Tác dụng làm tăng độ tin cậy và tính trữ tình của câu chuyện .
Tóm tắt cốt truyện của đọan trích : 
 Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên 8 tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà thăm con . Bé Thu không nhận ra cha vì trên mặt ông Sáu bây giờ không còn giống với người trong bức ảnh mà em đã biết . Em đối xử với ba như người xa lạ. Đến lúc Thu nhận ra cha, tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc ông Sáu phải ra đi.
 Ở căn cứ chiến khu, ông Sáu dồn hết tình cảm yêu quí, thương nhớ đứa con vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng cho con. Trong một trận càn, ông hi sinh. Trước lúc nhắm mắt, ông Sáu kịp trao cây lược- một kỉ vật cho người đồng chí .
? Tình huống nào đã bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu ? 
F - Tình huống 1 (cơ bản nhất) bộc lộ tình cảm mãnh liệt của bé Thu với cha .
 - Tình huống 2 lại biểu lộ tình cảm sâu sắc của người cha với đứa con . 
I- Tác giả - Tác phẩm :
- Nguyễn Quang Sáng là nhà văn mà cuộc sống và sáng tác gắn liền với vùng đất Nam bộ trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và sau hòa bình .
- Ông chỉ víêt về cuộc sống và con người Nam bộ trong chiến tranh và sau hòa bình.
- Chiếc lược ngà được viết năm 1966 .
- Nội dung chính : 
 - Thể hiện tình cha con sâu sắc của ông Sáu và bé Thu .
- Bố cục : : 2 tình huống
a/- Hai cha con gặp nhau sau 8 năm xa cách .nhưng thật trớ trêu bé Thu không nhận cha, đến lúc em nhận ra và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi. 
b/- Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn tất cả tình yêu thương và mong nhớ đứa con vào việc làm cây lược ngà để tặng con, nhưng ông đã hi sinh khi chưa kịp trao món quà ấy cho con gái.
Ø HĐ 2 : (15 ph) Tìm hiểu niềm khao khát tình cha của người con 
 Trong tình huống 1 có thể chia thành 2 giai đọan : Trước và sau khi bé Thu nhận ông Sáu là Ba . (cần chú những chi tiết về những hành động khác thường ương bướng của bé Thu và sự thay đổi đột ngột trong hành động của em trước lúc phải từ biệt cha ).
 (Câu 2 sgk / 202)
 - HS đọc lại tình huống khi anh Sáu mới về nhà và bé Thu không nhận ra anh là cha.
? Những từ ngữ, hình ảnh nào chứng tỏ bé Thu không nhận anh Sáu là cha và chỉ ra diễn biến tâm lí đang diễn ra trong lòng bé Thu ?
F Tâm lí và thái độ ấy của bé Thu đã được biểu hiện qua hàng lọat các chi tiết mà người kể chuyện quan sát và thuật lại rất sinh động : 
- Khi mới gặp anh Sáu: 
 nghe gọi : Thu ! Con. Con bé giật mình, tròn mắt nhìn, ngơ ngác, lạ lùng  rồi vụt chạy và kêu thét lên .
- Suốt mấy ngày anh Sáu ở nhà : 
 Bé Thu chỉ nói - gọi trống không với ông Sáu mà không chịu gọi Ba . Có những tình huống tưởng chừng bé Thu không thể ương bướng được nữa, ấy thế mà nó vẫn quyết liệt không gọi tiếng Ba , đó là lúc cơm sôi  Sự việc bé Thu hất cái trứng cá mà ông Sáu gắp cho  làm cho ông Sáu tức giận đã đánh nó một cái thì nó bỏ về nhà ngọai  
à Còn gì đau lòng bằng người cha giàu lòng thương yêu con, mà lại bị chính đứa con ấy kiên quyết chối bỏ .
- Gặp lại con sau 8 năm xa cách với bao nỗi nhớ thương. Khao khát đốt lòng ông là được gặp con, là được nghe con gọi tiếng Ba, để được sống trong tình cha con mà lâu nay ông chưa từng được sống, bấy lâu nay mong đợi . Nhưng mọi chuyện diễn ra thật éo le : đứa con gái hòan tòan lạnh lùng trước tình cảm vồ vập của người cha . Oâng càng xích lại gần, nó càng lùi xa . Oâng càng chiều thương, nó càng lảng tránh. Oâng càng khao khát được nghe tiếng ba từ lòng con, nó càng cố tình cự nự .
? Theo em, vì sao bé Thu không chịu nhận ông Sáu là cha ? Bé Thu đã có những suy nghĩ như thế nào về chuyện : Cả mẹ nó và người đàn ông kia như ép buộc, bắt nó gọi ông Sáu là Ba ? Thái độ quyết liệt ngang ngạnh đó của bé Thu đúng hay sai ? em hãy lí giải ?
F - Sự ương ngạnh của bé Thu hòan tòan không đáng trách . Chính cái hành động đáng ghét ấy lại vô cùng đáng quý ! Chính thái độ quyết liệt ngang ngạnh đó lại là biểu hiện tuyệt vời của tình cảm người con dành cho cha .
 Đơn giản chỉ vì trên mặt ông có vết sẹo trông dễ sợ, khác với ảnh của ba mà nó được biết . Chẳng những nó không tin mà còn ngờ vực . Bé Thu không dễ tin vào lời nói của người khác (má và ông Ba) 
 Trong hòan cảnh chíên tranh cha con xa cách, bé Thu còn quá bé thơ không thể hiểu được những tình thế khắc nghiệt.. trong đời sống , nhưng không ai tháo gỡ được những thắc mắc thầm kín trong lòng của nó lúc này - khi ông Sáu về thăm nhà 
 Phản ứng tâm lí của em là hòan tòan tự nhiên, nó còn chứng tỏ em có cá tính mạnh mẽ, tình cảm của em sâu sắc, chân thật, em chỉ yêu ba khi tin chắc đúng là Ba . Sự lạnh nhạt và ương bướng của bé Thu với ông Sáu thể hiện : em đang dành tình yêu cho một người cha khác – người trong ảnh chụp .
II – Tìm hiểu văn bản
1- Diễn biến tâm lí và tình cảm của nhân vật bé Thu trong 3 ngày anh Sáu về thăm nhà:
a- Thái độ và hành động của Thu trước khi nhận ông Sáu là Cha
- Khi mới gặp anh Sáu: 
 nghe gọi : Thu ! Con. Con bé giật mình, tròn mắt nhìn, ngơ ngác, lạ lùng  rồi vụt chạy và kêu thét lên .
- Suốt mấy ngày anh Sáu ở nhà :
+ Bé Thu chỉ nói - gọi trống không , với ông Sáu mà không chịu gọi Ba .
+ Nhất định không chịu nhờ ông giúp chắt nước nồi cơm to đang sôi
+ Bé Thu hất cái trứng cá mà ông Sáu gắp cho 
- > Ngọn lửa nồng nàn của người cha, cứ bị những đối xử xa lánh, ương ngạnh của con giội xuống những gáo nước lạnh .
- Sự ương ngạnh của bé Thu hòan tòan không đáng trách . Chính thái độ quyết liệt ngang ngạnh đó lại là biểu hiện tuyệt vời của tình cảm người con dành cho cha .
 Em chỉ yêu ba khi tin chắc đó đúng là ba – người trong tấm hình chụp chung với má em.
è Chuyển sang tiết 72
Hs đọc đọan truyện (Trong lúc đó đến lúc phải đi rồi / 198 +199)
 GV dẫn giải -> Trong đêm bỏ về nhà ngọai, Thu đã được bà ngọai giải thích về vết thẹo làm thay đổi khuôn mặt của ba nó. Sự nghi ngờ bấy nay được giải tỏa và Thu nảy sinh một trạng thái như là sự ân hận, hối tiếc : “Nghe bà kể nó ằm im, lăn lộn và thỉnh thỏang lại thở dài như người lớn” . Vì thế, trong giờ phút chia tay với cha , tình yêu và nỗi mong nhớ với người cha xa cách dồn nén bấy lâu, nay bùng ra thất mạnh mẽ.
? Trong buổi sáng cuối cùng, trước khi anh Sáu lên đường, thái độ và hành động của bé Thu như thế nào ?
F Bé Thu đã đột ngột thay đổi hòan tòan .
- Lần đầu tiên bé Thu cất tiếng gọi “Ba aa .. ! ” 
-> tiếng kêu như tiếng xé, rồi “nó vừa kêu, vừa chạy xô tới  thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó” . “Nó hôn ba nó cùng khắp  nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai nhỏ bé của nó run run “
? Vì sao Thu có sự thay đổi đó?
F Khi được nghe ngọai giảng giải về lai lịch vết thẹo trên má của ông Sáu thì bé Thu mới vỡ lẽ – nhận ông Sáu đúng là ba mình , Đã vỡ lẽ thì lòng yêu ba nhân lên gấp bội . Tiếng ba vỡ ra từ sâu thẳm trong lòng của bé Thu . Cái tiếng ba đã chờ đợi suốt chín năm trời xa con, đã chờ đợi suốt mấy ngày trời về thăm con . Người cha không cầm được nước mắt vì bất ngờ, vì sung sướng, vì thương yêu
 và cả trong tình huống nén lòng trong mấy ngày trời, gượng cười ra nước mắt . làm cho người đọc xúc động đến nghẹn ngào .
c- Tính cách của bé Thu biểu hiện qua tâm lí và hành động :
? Qua đó, em hãy nhận xét về tính cách của nhân vật bé Thu và nghệ thuật miêu tả tâm lý của tác giả ?
F Qua biểu hiện tâm lí và thái độ tình cảm, thái độ của bé Thu, ta thấy :
- Đó là, tình cảm thật sâu sắc mạnh mẽ, nhưng cũng thật dứt khóat, rạch ròi . Ở bé Thu còn có nét cá tính là sự cứng cỏi đến mức tưởng như ương ngạnh, nhưng Thu vẫn là một đứa trẻ với tất cả nét hồn nhiên ngây thơ của tuổi thơ .
 Đồng thời ta thấy t/g tỏ ra rất am hiểu tâm lí trẻ em và diễn tả rất sinh động với tấm lòng yêu mến, trân trọng những tình cảm trẻ thơ 
b- Thái độ và hành động của Thu khi nhận ra người cha
- Trong buổi sáng cuối cùng, trước khi anh Sáu lên đường, thái độ và hành động của bé Thu đã đột ngột thay đổi hòan tòan .
- Lần đầu tiên bé Thu cất tiếng gọi “Ba aa .. ! ” 
- rồi “nó vừa kêu, vừa chạy xô tới  thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó” . “Nó hôn ba nó cùng khắp  nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai nhỏ bé của nó run run “
-> Tiếng ba vỡ ra từ sâu thẳm trong lòng của bé Thu . Đã vỡ lẽ thì lòng yêu ba nhân lên gấp bội .
c- Tính cách của bé Thu biểu hiện qua tâm lí và hành động :
- Tình cảm thật sâu sắc mạnh mẽ, nhưng cũng thật dứt khóat, rạch ròi 
- Nét cá tính là sự cứng cỏi đến mức tưởng như ương ngạnh, nhưng Thu vẫn là một đứa trẻ với tất cả nét hồn nhiên ngây thơ của tuổi thơ .
Ø HĐ 3 : (10 ph) Tìm hiểu nỗi niềm của người cha
Hs đọc đọan truyện phần 2 cuối trang 199 (Sau đó 2 chúng tôi...)
? (Câu 3 sgk / 202) Tình cảm sâu nặng và cao đẹp của ông Sáu đối với con đã được thể hiện qua những chi tiết, sự việc nào ?
F Tình cảm của ông Sáu với con đã được thể hiện phần nào trong chuyến về thăm nhà, nhưng biểu hiện tập trung và sâu sắc ở phần sau của truyện, khi ông Sáu ở khu căn cứ cho tới khi hi sinh.
- Nỗi day dứt, ân hận ám ảnh ông suốt nhiều ngày sau khi chia tay với gia đình là việc ông đánh con khi nóng giận . Rồi lời dặn của đức con “ Ba về ! Ba mua cho con cây lược nghe ba !” thúc ông làm một chiếc lược ngà dành cho con gái yêu .
- Điều cảm động nhất là việc ông Sáu dồn hết tâm trí và công sức tự tay làm chiếc lược bằng ngà voi cho con gái .
“ Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược  tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc” “ ,.,.,. khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét :”Yêu nhớ tặng Thu con của ba” .
-> Chiếc lược ngà đã thành một vật quý gía, thiêng liêng với anh Sáu . Nó chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến, nhớ thương mong đợi của người cha đối với đứa con xa cách .
 - Nhưng rồi tình cảnh đau thương lại đến với cha con anh Sáu : Ông đã hi sinh khi chưa kịp trao vào tay đứa con gái chiếc lược ngà
2- Tình cảm cha con sâu nặng ở ông Sáu :
-Biểu hiện tập trung và sâu sắc ở phần sau của truyện, khi ông Sáu ở khu căn cứ cho tới khi hi sinh.
- Điều cảm động nhất là việc ông Sáu dồn hết tâm trí và công sức tự tay làm chiếc lược bằng ngà voi cho con gái .
-> Chiếc lược ngà đã thành một vật quý gía, thiêng liêng với anh Sáu.
- Ông đã hi sinh khi chưa kịp trao vào tay đứa con gái chiếc lược ngà
Ø HĐ 4 : (5 ph) III - Tổng kết 
a- Nghệ thuật : - Tạo tình huống tuyện éo le . Có cốt truyện mang yêu tố bất ngờ.
 - Lựa chọn người kể là bạn ông Sáu, chứng kiến toàn bộ câu chuyện, thấu hiểu cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật trong truyện .
b- Nội dung : Là câu chuyện cảm động về tình cha con sâu nặng , Chiếc lược ngà cho ta hiểu thêm về những mất mát to lớn của chiến tranh mà nhân dân ta đã trải qua trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước .
Ø HĐ 5 : 4- Củng cố : ( ph)
- Truyện ngắn này đã gợi cho em những cảm nghĩ gì về tình người trong chiến tranh?
Ø HĐ 6 : 5- Hướng dẫn học ở nhà :
- Chuẩn bị bài : Ôn tập tiếng Việt. và ôn bài kiểm tra tiếng Việt tòan HK1
----------------------------------------------------------------------------------------------
TIẾNG VIỆT : 	 ÔN TẬP TIẾNG VIỆT Tiết : 73 
	 Các phương chân hội thọai  cách dẫn giáp tiếp	 
I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
	- Kiến thức :
+ Nắm vững các nội dung tiếng Việt đã học ở học kì I : Các phương châm hội thoại. Các cách xưng hô trong hội thoại, (các vấn đề về từ vựng ), cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp. 
 	- Kĩ năng :
+ Khái quát một số kiến thức Tiếng Việt đã học về phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp . 
	- Thái độ :
+ Ý thức ôn luyện , diễn đạt tốt tiếng mẹ đẻ . 
II – TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC : 
1- Ổn định lớp :
2- Kiểm tra bài cũ : ( 4 ph)
- Kiểm tra các khái niệm về Các phương châm hội thoại., phương châm xưng hô, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp
3- Bài mới :
* Giới thiệu bài : ( 1 ph)
* Tìm hiểu bài học : (35 ph)
Ø HĐ 1 : I - Các phương châm hội thọai : (sgk / 190 )
Nội dung cùa các phương châm hội thọai
Các phương châm hội thọai
PC
quan
hệ
PC
cách
thức
PC
lịch
sự
PC
Về
Chất
PC
Về
lượng
+ Phương châm về lượng : Khi giao tiếp cần nói cho có nội dung : nội dung của lời nói phải đúng với yêu cầu của cuộc giao tiếp không thiếu, không thừa.
+ Phương châm về chất : Khi giao tiếp đừng nói những điều mà mình không tin là đúng và không có bằng chứng xác thực.
+ Phương châm quan hệ : Khi giao tiếp, cần nói đúng vào đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề .
+ Phương châm cách thức : Khi giao tiếp, cần chú ý nói ngắn gọn, rành mạch, tránh cách nói mơ hồ .
+ Phương châm lịch sự : Khi giao tiếp, cần tế nhị và tôn trọng người khác .
2- Kể một vài tình huống giao tiếp mà trong đó có một hoặc 1 số phương châm hội thoại không được tuân thủ ?
+ Truyện thứ 1 : (sgv/205)
Học sinh không tuân thủ phương chân quan hệ .
+ Truyện thứ 2 : (sgv/205)
Oâng khách nói sự việc không thể có thực trong thực tế -> không tuân thủ phương châm về chất .
+ Truyện thứ : (sgv/205) Nói có đầu có đuôi .
Anh đầy tớ không tuân thủ phương châm cách thức .
Ø HĐ 2 : II – Xưng hô trong hội thọai :
1- Các từ ngữ xưng hô thông dụng trong tiếng Việt như :
+ Tôi, tao, tớ, , mình, nó, hắn, mày, chúng nó, chúng mày, chúng ta chúng tôi 
+ Ông , bà, cha, mẹ, anh, chị, cô , dì, chú, bác, cậu, dượng , thầy 
+ các danh từ là tên riêng cũng được dùng trong xưng hô .
 Tùy theo hòan cảnh giao tíêp quan hệ gữa người nói người nghe, vai vế trong gia đình hay trong XH mà ta sử dụng từ ngữ xưng hô cho thích hợp .
2- Phương châm “xưng khiên- hô tôn” :
 Khi xưng hô, người nói tự xưng mình một cách khiêm nhường và gọi người đối thọai một cách tôn kính .
 Vd : Người ta thường nói : quý ông , quý bà  là biểu hiện sự tôn kính .
? Vì sao trong tiếng Việt, khi giao tíêp phải hết sức chú ý đến sự lực chọn từ ngữ xưng hô ?
> Gợi dẫn : Trong tiếng Việt từ ngữ xưng hô rất phong phú và đa dạng . Nó không chỉ có đại từ xưng hô, mà còn sử dụgn các danh từ chỉ chức vụ, nghề nghiệp, tên riêng  để xưng hô . Mỗi từ ngữ biểu thị đặc điểm của tình huống giao tiếp ( thân-sơ), mối quan hệ giữa người nói – người nghe .
 Trong Tếng Việt hầu như không có từ ngữ trung hòa để xưng hô . Vì vậy , nếu không lựa chọn từ ngữ xưng hô thì sẽ không đạt kết quả giao tiếp .
Ø HĐ 3 : III – Cách dẫn trực tiếp vá cách dẫn gián tiếp : 
1- Phân biệt cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp: 
+Dẫn trực tiếp : tức là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật; lời dẫn trực tíêp được đặt trong dấu ngoặc kép .
+Dẫn gián tiếp : thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hay nhân vật, có điều chỉnh cho thích hợp; lời dẫn gián tíêp không đặt trong dấu ngoặc kép .
2- Chuyển đổi những lời đối thọai thành lời dẫn gián tíêp (sgk / 191)
 - Có thể chuyển như sau :
 Vua QT hỏi Nguyễn Thiếp là quân Thanh sang đánh, nếu nhà vua đem binh ra chống cự thì khả năng thắng hay thua như thế nào .
 Nguyễn Thiếp trả lời rằng bấy giờ trong nước trống không, lòng người tan rã, quân Thanh ở xa tới, không biết tình hình quân ta yếu hay mạnh, không hiểu rõ thế nên đánh nên giữ ra sao, vua QT ra Bắc không quá 10 ngày quân Thanh sẽ bị dẹp tan .
 - Những thay đổi từ ngữ đáng chú ý :
Trong lời đối thọai
Trong lời dẫn gián tíêp
Từ xưng hô
tôi (ngôi thứ 1)
chúa công (ngôi thứ 2)
nhà vua (ngôi thứ 3)
vua Quang Trung (3)
Từ chỉ địa điểm
đây
(tỉnh lược)
Từ chỉ thời gian
bây giờ
bấy giờ
Ø HĐ 4 : 5- Hướng dẫn học ở nhà :
Ôn tập tiếng Việt cho tốt tiết sau làm bài kiểm tra TV và Thơ – truyện hiện đại
----------------------------------------------------------------------------------------------
Tiếng Việt : KIỂM TRA TIẾNG VIỆT TIẾT 74 Tiết : 74
A – Mục tiêu bài dạy :	 Giúp học sinh : 
- Kiểm tra sự nhận thức của HS về tiếng Việt lớp 9 đã học ở học kì I : Về phần từ vựng đã tổng kết, phần phương châm hội thoại, phần xưng hô trong hội thoại.
- Rèn luyện kĩ năng diễn đạt , biết cách sử dụng tiếng Việt trong nói, giao tiếp chuẩn mực.
B – Các bước tiến hành :
1 – Ổn dịnh lớp :
	2 – Kiểm tra bài cũ : 
 	3 – Bài mới : 
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
Ø HĐ 1 : Phát đề đã in sẵn , ( kèm theo )
Ø HĐ 2 : HS làm bài . Gv giám sát
Ø HĐ 3 : Thu bài 
	4.Củng cố: Đáp án biểu điểm kèm theo đề bài
 	5.Dặn dò : Ôn tập Thơ – truyện hiện đại cho tốt tiết sau làm bài kiểm tra .
-------------- 
Văn học : KIỂM TRA VỀ THƠ VÀ TRUYỆN HIỆN ĐẠI Tiết : 75 
A – Mục tiêu bài dạy :	 Giúp học sinh : 
- Kiểm tra HS nắm các tác phẩm thơ , truyện hiện đại đã học .
- Qua bài kiểm tra ,GV đánh giá được kết quả học tập của HS về tri thức, kĩ năng, thái độ đề có thái độ khắc phục những điểm còn yếu.
B – Các bước tiến hành :
1 – Ổn dịnh lớp :
	2 – Kiểm tra bài cũ : 
 	3 – Bài mới : 
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
Ø HĐ 1 : Phát đề đã in sẵn , ( kèm theo )
Ø HĐ 2 : HS làm bài . Gv giám sát
Ø HĐ 3 : Thu bài 
	4.Củng cố: Đáp án biểu điểm kèm theo đề bài
 	5.Dặn dò : Chuẩn bị bài “Cố hương .”
-------------- 

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_ngu_van_9_tuan_15_giao_vien_le_chi_thcs_tran_quang_k.doc