Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 7 - Đinh Thị Sinh - Trường THCS Đồng Giao

TUẦN 7
Ngày soạn: 20 / 9 /2011 Ngày giảng: / /2011 
TIẾT: 30 - TRẢ BÀI VIẾT SỐ 1
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
- HS củng cố kiến thức về văn thuyết minh, biết những lỗi sai cơ bản để rút kinh nghiệm cho bài sau
Rèn kĩ năng nhận lỗi , sửa lỗi bài viết 
Giáo dục hs ý thức cố gắng cho các bài viết sau 
II/ CHUẨN BỊ 
GV : Soạn giáo án, bảng chữa lỗi
HS : Ôn lại văn thuyết minh
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
Ổn định tổ chức :
Kiểm tra bài cũ: Không
Tổ chức các hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY , TRÒ
 NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Nhắc lại yêu cầu đề
Gọi hs nhắc lại đề
Hs : 
Yêu cầu hs tự xác định tìm hiểu đề
Hs : Thể loại 
 Vấn đề
Xác định các ý cơ bản của đề trên ? 
Hs : nhắc lại 
Hoạt động 2: Nhận xét
Gv nhận xét các khuyết điểm, ưu điểm của bài làm hs
- Ưu điểm : 
- Hạn chế :
 + Một số bài thuyết minh chưa chính xác
+ Sai chính tả nhiều, diẽn đạt kém
+ Nhiều em viết cẩu thả, sơ sài mang tính đối phó
+ Phê bình một số học sinh ý thức kém trong quá trình làm bài: Thuỷ, Hoàng, 
Một số h/s chữ quá xấu: Phi Hùng, Trí, Mạnh, Lí Dũng, Hà Phương
Hoạt động 3 Trả bài, chữa lỗi
Gv nêu lỗi trong bài viết , hs chữa lỗi
Lớp trưởng phát bài, hs tự sữa lỗi trong bài của mình
MỘT SỐ LỖI THƯỜNG GẶP
CÓ PHỤ LỤC RIÊNG
Hoạt động 4: 
Gọi hs đọc bài văn hay
Trần Uyên, Minh Thư, 
Đọc 1 bài văn mẫu
Đề : Cây quế ở quê em
Xác định tìm hiểu đề : 
- Thể loại : Thuyết minh có sử dụng yếu tố miêu tả, các biện pháp nghệ thuật 
- Vấn đề : Con trâu ở làng quê VN.
2.Tìm hiểu ý 
- TM về con vật
- ở làng quê VN: gắn bó với đs con người
3. Dàn bài: 
- MB: GT chung về con trâu và vai trò trong đời sống của người VN.
- TB: 
+ GT nguồn gốc con vật
Thuộc họ nào?
 Đựoc thuần hoá và nuôi dưỡng.
+ Gt cấu tạo và tập tính sinh trưởng và pt:
Hình dáng
Cân nặng
Khả năng sinh sản
+ Chăm sóc và nuôi dưỡng
+ Ích lợi của con trâu trong đời sống người VN
Về vật chất
Về tinh thần
KB: Cảm nghĩ về con trâu và kđ tương lai đối với con trâu.
4.Nhận xét 
a. Ưu điểm:
- Đa số các bài viết bám sát yêu cầu của một bài văn TM. Có ý thức sử dụng yếu tố mtả , bcảm và một số biện pháp NT 
- Kiến thức tương đối chính xác, khoa học.
- Một số bài viết có ý thức tìm hiểu tài liệu
b. Khuyết điểm
Lớp
G
 K 
TB
Y
9C - 39
4.Chữa lỗi
a. Lỗi chính tả : 
b. Lỗi diễn đạt :
5.. Đọc bài văn hay :
 4/ CỦNG CỐ- DẶN DÒ-
+ Rút kinh nghiệm cho bài viết sau :
 + TM chính xác cái nào không biết chắc thì không đưa vào
 + Rèn luyện chính tả ,chữ viết
 + Đọc nhiều sách báo, bài văn mẫu để tham khảo
 + Sữa lỗi trong bài viết
5. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC : 
 + Soạn : Kiều ở lầu NB
IV. RÚT KINH NGHIỆM: 
.
Ngày soạn: 20 /09 Ngày giảng: 
TIẾT: 32 - KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
Thấy được nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật và tấm lòng thương cảm của Nguyễn Du đối với con người.
Rèn kĩ năng phân tích tâm trạng nhân vật qua cảnh vật, bổ xung kiến thức đọc hiểu văn bản thơ trung đại. 
Giáo dục hs thái độ cảm thông trước số phận bất hạnh của con người
II/ CHUẨN BỊ :
GV : Soạn giáo án, tranh minh hoạ Kiều ở lầu Ngưng Bích, tư liệu tham khảo
HS: trả lời câu hỏi ở sgk
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
Ổn định tổ chức :
Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng “ Cảnh ngày xuân”.
 Cảm nhận về bức tranh mùa xuân trong 4 câu thơ đầu ? 
Tổ chức các hoạt động :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY , TRÒ
 NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: KĐ- GT
- G:? Em hãy cho biết tại sao TK phải ra ở lầu Ngưng Bích? Lầu này ở đâu?
Hoạt động2: Đọc- Hiểu văn bản
-G:?Hãy nêu xuất xứ đoạn trích ?
Hs : TL
- Gv hướng dẫn cách đọc cho hs. Gv đọc mẫu, sau đó gọi hs đọc lại
- Hs : Đọc
- Gv hướng dẫn hs tìm hiểu chú thích 1,5,7,9,10
- Gv cho hs thảo luận theo bàn để tìm bố cục .Sau 3p, đại diện các nhóm trình bày, nhận xét, bổ sung
- GV chuyển ý
- Lệnh: quan sát đoạn đầu
- G:?Hai chữ “khoá xuân ”gợi cho em suy nghĩ gì ?
Hs : GT
- G:?Không gian trước lầu NB hiện lên trong mắt Kiều như thế nào ? 
Hs :TL 
- G:?Hình ảnh “Mây sớm đèn khuya” gợi tính chất gì về thời gian ?
Hs :TL
-G:? Tại sao tác giả lại viết “ non xa- trăng gần” hãy giải thích
H: GT: Vô lí nhưng lại hợp lí, đêm trăng, trăng xa nhưng sáng nên gần, núi gần hơn nhưng mờ nên có cảm giác xa.
- G:? Em hiểu “ Ở chung” ntn? Ai ở chung với ai? 
?Qua đó ta thấy Tâm trạng Kiều hiện lên như thế nào ?
Hs : TL
- Gv gọi hs đọc 8 câu tiếp
- G:?Trong cảnh ngộ cô đơn Kiều nhớ đến ai ? 
- Hs : Kim Trọng , cha mẹ
- G:? Tại sao lại nhớ KT trước? có phù hợp không? Nhớ Kim Trọng là nàng nhớ đến điều gì ?
- Hs : Có, vì TY luôn để lại dấu ấn sâu sắc cho con ngưòi
- GV : TK và KT đã từng thề nguyền :
“Trên thề cùng thoả một chương
Tóc mây một món dao vàng chia hai
Vầng trăng vằng vặc giữa trời
Đinh ninh 2 mặt một lời sắt song
Tóc tơ căn vặn tấc lòng
Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương”
- G:?Em hiểu thế nào về câu “Tấm son gọt rửa bao giờ cho phai” ?
- G:?TK nhớ KT trong tâm trạng như thế nào ?
Hs : TL
- G:?Tình cảm của Kiều dành cho cha mẹ được thể hiện qua những câu thơ nào ? 
- Hs: TL
- G:?Cách thể hiện nỗi nhớ cha mẹ có gì khác với nỗi nhớ KT ? 
- Hs : Sử dụng nhiều điển cố: sân lai , gốc tử
- G:?Em có nhận xét gì qua nõi nhớ thương của Kiều ?
Hs : NX
- G:?Để thể hiện nỗi nhớ của Kiều ND đã sử dụng nghệ thuật gì ?
- Hs : Độc thoại nội tâm
- Hs thảo luận theo các tổ
1. Có những bức tranh phong cảnh, tâm trạng nào hiện lên qua 8 câu cuối 
2. Nghệ thuật nỗi bật của đoạn thơ ?
- Sau 5p các tổ trình ,Gv nhận xét chốt ý 
Hoạt động 3: Khái quát. 
- Nghệ thuật thành công nhất của đoạn trích này là gì ?
- Hs : Tả cảnh ngụ tình
- Qua đoạn trích em hiểu thêm gì về Thuý Kiều ? 
Hs : kq
Gv gọi hs đọc ghi nhớ SGK
I/ Tìm hiểu chung
1. Vị trí : 
2. Bố cục : 
-6 câu đầu : Hoàn cảnh cô đơn buồn tủi của Kiều
- 8 câu tiếp : Nỗi lòng thương nhớ của Kiều
- 8 câu cuối : Tâm trạng lo âu của Kiều qua cái nhìn cảnh vật
II/ Phân tích 
1.Hoàn cảnh cô đơn buồn tủi của Kiều
-Khoá xuân : Kiều bị giam lỏng
-Không gian : mênh mông, hoang vắng , lạnh lẽo.
- Thời gian : Mây sớm đèn khuya →Tuần hoàn khép kín , ảm đạm
=> Đó là tâm cảnh( tâm trạng chi phối) 
→ Tâm trạng : bẽ bàng, chán ngán, buồn tủi, thương mình bơ vơ , Kiều rơi vào hoàn cảnh cô đơn tuyệt vọng.
2. Nỗi lòng thương nhớ của Kiều
a. Nhớ Kim trọng :
- Nàng luôn cảm thấy mình có lỗi vì đã phụ lời thề.
- Tưởng tượng người yêu đang chờ đợi mình trong đau khổ tuyệt vọng
- Khẳng định lòng thuỷ chung son sắt, nàng đau vì bị thất tiết.
 → Nhớ KT trong tâm trạng đau đớn. xót xa
b. Cha mẹ 
- Xót thương cha mẹ ngay ngày tựa cửa ngóng trông tin tức của nàng 
- Lo lắng không biết ai sẽ phụng dưỡng song thân khi già yếu
- Sử dụng điển cố: sân lai , gốc tử
 → Hiếu thảo, giàu đức hi sinh 
 - ND đã để TK tự bộc lộ mình qua ngôn ngữ độc thoại nội tâm( Câu hỏi tu từ)
3. Tâm trạng của Kiều : 
- Cửa bể , chiều hôm, cánh buồm thấp thoáng, ngọn nước , hoa trôi ,gió cuốn mặt duềnh, tiếng sóng ầm ầm
-Điệp từ “Buồn trông”-> nhấn mạnh nỗi buồn càng lúc càng dâng hào cùng cảnh vật càng lúc càng mênh mang, văng lặng. - Từ láy-> diễn tả tâm trạng buồn, cô đơn, tăng dần.
- Tả cảnh ngụ tình: 4 nôic buồn- 4 cảnh- tâm trạng càng tăng.
 → Tô đậm sự cô đơn , thân phận trôi nổi vô định, buồn thương xót xa lẫn bàng hoàng lo sợ trước những tai hoạ đang vay bủa, vùi dập Kiều
=> dự báo tương lai khủng khiếp đang đợi nàng.
III/ Tổng kết : 
NT miêu tả nội tâm nv.
tả cảnh ngụ tình.
Ghi nhớ : sgk
Hoạt động4/ CỦNG CỐ- DẶN DÒ- HƯỚNG DẪN TỰHỌC :
- Gọi hs đọc phần đọc thêm để hiểu hơn sự sáng tạo của ND 
- Học thuộc đoạn trích, nắm nội dung
- Làm bài tập ở sgk. HS giỏi: Phân tích nghệ thuật tả cảng ngụ tình trong 8 câu cuối
 TiÕt 33.
Ngµy so¹n : 20/ 9
Ngµy d¹y: 
Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù
A.Môc tiªu 
 1. KiÕn thøc 
 - ThÊy ®­îc vai trß cña yÕu tè miªu t¶ hµnh ®éng, sù viÖc, c¶nh vËt, con ng­êi trong v¨n b¶n tù sù.
2. KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch, vËn dông c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t trong mét v¨n b¶n.
3. Th¸i ®é : - Nghiªm tóc häc tËp, cã ý thøc vËn dông c¸c yếu tè miªu t¶ vµo v¨n b¶n.
B. ChuÈn bÞ : 
-ThÇy: So¹n bµi, SGK, SGV
- Trß: So¹n bµi, SGK, vë ghi, vë BT
C.Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y - häc .
Ho¹t ®«ng cña GV- HS
Yªu cÇu cÇn ®¹t
1. æn ®Þnh.
2. KiÓm tra .
3. Tá chøc d¹y- häc bµi míi .
- GV yªu cÇu HS ®äc kÜ ®o¹n trÝch SGK/91
? §o¹n trÝch kÓ vÒ viÖc g× ? Sù viÖc Êy diÔn ra ntn ?
- HS ®äc , suy nghÜ , tr¶ lêi c©u hái
? Nếu chØ kể l¹i c©u chuyÖn trÇn trôi nh­ trªn th× cã sinh déng kh«ng ?
-- Hs suy nghÜ vµ th¶o luËn 
- §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi 
? H·y cho biết ®o¹n trÝch sao l¹i hÊp dÉn nh­ vËy, sinh ®éng nh­ vËy ?
- HS so s¸nh vµ tr¶ lêi 
? H·y chØ ra nh÷ng yÕu tè miêu t¶ trong ®o¹n trÝch ?
- HS t×m dùa vµo ®o¹n trÝch SGK
? Qua so s¸nh c¸c sù viÖc chÝnh ®· nªu, em cã thÓ rót ra nhËn xÐt vÒ vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù ?
- HS tr¶ lêi
> Gv chØ ®Þnh HS ®äc ghi nhí
 ( SGK/92 )
? T×m yÕu tè miªu t¶ ng­êi t¶ c¶nh trong 2 do¹n trÝch : ChÞ em Thuý KiÒu vµ C¶nh ngµy xu©n  trong TruyÖn KiÒu võa häc ?
4. Cñng cè ?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù?
5. H­íng dÉn .
 - N¾m néi dung bµi .
 - Lµm bµi tËp 3.
 - So¹n bµi tiÕp theo: "Trau dåi vèn tõ"
- KiÓm tra sÜ sè
- KiÓm tra vë BT cña 1 sè HS
I.T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù.
1.VD ,nhËn xÐt .
a. §o¹n trÝch kÓ vÒ trËn ®¸nh ®ån Ngäc Håi - §èng §a .
- Vua Quang Trung : Trùc tiÕp chØ huy
Sù viÖc Êy diÔn ra theo tr×nh tù:
+ Vua cho ghÐp v¸n l¹i, cø 10 ng­êi khiªng 1 bøc rồi tiÕn s¸t ®ån Ngäc Håi
+ Qu©n Thanh b¾n ra kh«ng tróng ng­êi nµo sau ®ã phun khãi löa.
+ Qu©n cña Quang Trung khiªng v¸n nhÊt tÒ x«ng lªn mµ ®¸nh .
+ Qu©n Thanh chèng ®ì kh«ng næi, t­íng lµ SÇm Nghi §èng th¾t cæ chÕt , qu©n Thanh ®¹i b¹i.
- Nếu chØ kÓ nh­ trªn th× c©u chuyÖn thËt kh« khan, kÐm hÊp dÉn.
Nói c¸ch kh¸c : kÓ nh­ trªn míi tr¶ lêi ®­îc c©u hái: “ ViÖc g× ®· x¶y ra :? Chø ch­a tr¶ lêi ®­îc c©u hái :  viÖc ®ã x¶y ra ntn?
- Đo¹n trÝch nguyÖn v¨n t¸c phÈm, sinh động , hÊp dÉn v× cã c¸c yÕu tè miªu t¶, lµm râ c©u hái ntn?
b.C¸c chi tiÕt miªu t¶.
- S¸u chôc tÊm v¸n .. Ch÷ ... nhÊt...
- èng phun khãi löa ... thÊy g× 
+ Võa che võa x«ng th¼ng lªn tr­íc .
+ Nh©n cã giã b¾c , qu©n Thanh bÐn dïng èng phun khãi löa ra, khãi to¶ mï trêi c¸ch gang tÊc kh«ng thÊy g× hßng lµm qu©n Nam rèi lo¹n. Kh«ng ngê, trong chèc l¸t trêi bçng trë giã Nam, thµnh ra qu©n Thanh l¹i tù lµm h¹i m×nh.
+ Qu©n Thanh chèng kh«ng næi, bá ch¹y to¸n lo¹n, giµy xÐo lªn nhau mµ chÕt .
+ Qu©n T©y S¬n thõa kÕ chÐm giÕt lung tung, th©y n»m ®Çy ®ång, m¸u ch¶y thµnh s«ng, qu©n Thanh ®¹i b¹i.
- YÕu tè miªu t¶ gióp cho c©u chuyÖn trë lªn sinh ®éng hÊp dÉn, gîi c¶m, sinh ®éng.
2.Ghi nhí ( SGK)
II. LuyÖn tËp .
BT1: Häc sinh thùc hiÖn yªu cÇu .
L­u ý : 
Trong ®o¹n trÝch “ChÞ em Thuý KiÒu” NguyÔn Du ®· sö dông nhiÒu yÕu tè miªu t¶, nhÊt lµ t¶ ng­êi. Nh»m t¸i hiÖn l¹i ch©n dung “ Mçi ng­êi mét vÎ m­êi ph©n vÑn m­êi “ cña Thuý KiÒu vµ Thuý V©n, t¸c gi¶ ®· sö dông bót ph¸p ­íc lÖ t­îng tr­ng, mét thñ ph¸p quen thuéc næi bËt trong th¬ v¨n cæ.
T¶ ng­êi :
 V©n xem trang träng
Hoa ghen thua th¾m....
T¶ c¶nh : 
“ Cá non xanh tËn ch©n trêi
Cµnh lª tr¾ng ®iÓm 1 vµi b«ng hoa
..
Tµ tµ bãng ng¶ vÒ T©y
......
DÞp cÇu nho nhá cuèi gÒnh b¾c ngang 
BT2: 
-Häc sinh chó ý : Trong ®o¹n : C¶nh ngµy xu©n NguyÔn Du chän läc nh÷ng chi tiÕt g× ®Ó miªu t¶ vµ lµm næi bËt c¶nh s¾c mïa xu©n 
- VËn dông yÕu tè miªu t¶ 
IV, Rót kinh nghiÖm: 
*******************************************
TuÇn 7 - TiÕt 34 -35
Ngµy so¹n :20/ 9
Ngµy d¹y: ................
ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 
A.Môc tiªu cÇn ®¹t 
1. KiÕn thøc 
 - BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ c¶nh vËt, con ng­êi, hµnh ®éng .
2-KÜ n¨ng : -RÌn luyÖn kÜ n¨ng diÔn ®¹t, tr×nh bµy.
3. Th¸i ®é : - Nghiªm tóc lµm bµi.
B.ChuÈn bÞ :
 -ThÇy: Ra ®Ò + ®¸p ¸n .
 -Trß : «n tËp 4 ®Ò ( SGK trang 105)
C. Tæ ch­c c¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
1: æn ®Þnh tæ chøc
 - KiÓm tra sÜ sè
2 : KiÓm tra:
- KiÓm tra vë viÕt cña Hs
3: Tæ chøc day - häc bµi míi
I.§Ò bµi :
T­ëng t­îng 20 n¨m sau, vµo mét ngµy hÌ, em vÒ th¨m l¹i tr­êng cò. H·y vÕt th­ cho 1 b¹n häc håi Êy kÓ l¹i buæi th¨m tr­êng ®Çy xóc ®éng ®ã .
II.§¸p ¸n - BiÓu ®iÓm .
- H×nh thøc : L¸ th­ göi b¹n häc cò .
- Néi dung : KÓ vÒ mét buæi th¨m tr­êng vµo mét ngµy hÌ sau 20 n¨m xa c¸ch 
-> Häc sinh t­ëng t­îng vÞ trÝ cña m×nh .
 -Mét sè ý cÇn viÕt .
MB: +LÝ do trë l¹i th¨m tr­êng ( thêi gian hÌ)
 + §Þa vÞ nghÒ nghiÖp cña m×nh trong x· héi lóc nµy ntn?.
 +Th¨m vµo buæi nµo, ®ã víi ai? (1,5®)
TB: - §Õn tr­êng gÆp ai ?	Kh«ng gÆp ai?	 1,5®
 - Quang c¶nh tr­êng ngµy nay kh¸c ngµy x­a nh­ thÕ nµo ? 1,5®.
 - Nhí c¶nh ngµy x­a m×nh häc ra sao? 1,5®.
 - Nh÷ng kØ niÖm vui buån cña b¹n bÌ , thÇy c« ? 2,5®
 - C¶m xóc cña em khi ®Õn + vui....
	+ xóc ®éng...
 - C¶m xóc khi ra vÒ : + B©ng khu©ng...
+ L­u luyÕn ...
+ Tù hµo....
KB : GiÊc m¬ kÕt thóc nh­ thÕ nµo ? C¶m xóc vÒ buæi th¨m tr­êng 1,5 ®.
- Bµi viÕt ®¸p øng ®óng thÓ lo¹i v¨n b¶n tù sù( d­íi h×nh thøc 1 l¸ th­) nội dung ph­¬ng ph¸p tèt, g©y xóc ®éng, tr×nh bµy ®Ñp, diÔn ®¹t tèt ( 9- 10® )
- Bµi viÕt cßn m¾c 1 vµi lçi nhá vÒ diÔn ®¹t, chÝnh t¶ cßn l¹i ®ều ®¸p øng c¸c yªu cÇu trªn ( 7- 8®)
- Bµi viÕt t­¬ng ®èi sinh ®éng, đúng ph­¬ng ph¸p, thÓ lo¹i nh­ng cßn m¾c 1 sè lçi diÔn ®¹t, chÝnh t¶ ( 5- 6®)
- Néi dung bµi viÕt s¬ sµi, sai nhiÒu lçi chÝnh t¶ hoÆc diÔn ®¹t ( 3-4®)
- Bµi lµm kh«ng to¸t lªn néi dung yªu cÇu, sai l¹c ®Ò, l¹c néi dung, ph­¬ng ph¸p 
( 1-2® )
III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶
- ý thøc :
- ChuÈn bÞ :
- Néi dung kiÕn thøc :
 4.Cñng cè 
- Thu bµi : NhËn xÐt chung giê kiÓm tra .
5. H­íng dÉnvÒ nhµ : 
Rót kinh nghiÖm: 
Phần kí duyệt của BGH:
Bắc Sơn, Ngày tháng năm 2011