Giáo án Ngữ văn khối 6 - Tiết 102: Tập làm thơ bốn chữ

Soạn: 
Giảng: 
Tiết 102. Bài 24: Tập làm thơ bốn chữ
A. Mục tiêu cần đạt
- Học sinh nắm được đặc điểm thể thơ bốn chữ. Nhận diện thể thơ khi học và đọc thơ ca.
- Bước đầu biết làm thơ bốn chữ theo chủ đề và chủ đề tự chọn.
B. Chuẩn bị:
- GV: Một số bài thơ bốn chữ.
- HS: Chuẩn bị bài.
C. Các hoạt động dạy và học
1. ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
H. Đọc thuộc lòng bài thơ Lượm của Tố Hữu? Cho biết nội dung và nghệ thuật của bài?
* Hoạt động 1:
H. Các em đã được học những bài thơ nào mà mỗi dòng có bốn chữ?
- HS kể tên.
GV: Để làm được những bài thơ như thế trước tiên chúng ta phải nắm được đặc điểm của thể thơ. Vậy cách làm một bài thơ bốn chữ ntn?
* Hoạt động 2:
- Học sinh đọc bài tập
H. Hãy đọc thuộc lòng một bài thơ bốn chữ mà em biết?
H. Nhận xét số dòng trong một bài thơ, số tiếng trong mỗi dòng và cách gieo vần? 
- GV kết luận.
- HS ghi.
 Vậy thế nào là vần chân, vần lưng, vần liền, vần cách.
 (Chuyển ý)
- GV ghi đoạn thơ lên bảng.
- HS đọc đoạn thơ
"Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai".
H. Trong đoạn thơ từ nào gieo vần với từ nào?
- GV kết luận - Lưu ý HS cần phân biệt với vần liền.
- HS đọc đoạn thơ của Xuân Diệu.
H. Những từ ngữ nào được gieo vần với nhau?
- GV kết luận.
- HS ghi.
- HS đọc bài đồng dao.
H. Nhận xét về cách gieo vần?
- GV kết luận.
- HS đọc đoạn thơ của Tố Hữu.
H. Những từ nào gieo vần với từ nào?
- GV kết luận 
- HS đọc đoạn thơ của Lưu Trọng Lư. 
H. Trong đoạn thơ, có từ nào gieo vần với nhau không?
- HS làm thơ theo chủ đề tự chọn.
- HS thảo luận nhóm bàn. Mỗi nhóm làm một bài thơ.
- Đại diện nhóm trình bày.
- GV khuyến khích cho điểm những nhóm làm tốt.
- Làm thơ theo chủ đề: HS làm độc lập: GV chia tổ, mỗi tổ làm một chủ đề.
- Cho điểm những cá nhân làm tốt.
I. Một vài đặc điểm của thể thơ bốn chữ: 
- Bài thơ có nhiều dòng, mỗi dòng bốn chữ.
- Ngắt nhịp: 2/2.
- Gieo vần liền, vần cách hay vần hỗn hợp.
II. Cách gieo vần:
1 . Vần chân (Cước vận):
 Gieo vào cuối dòng thơ, đánh dấu sự kết thúc của dòng thơ.
2. Vần lưng:
 Là vần gieo ở giữa dòng thơ (Chữ cuối câu 1 gieo vần với chữ giữa câu 2).
3. Vần liền:
Vần liên tiếp giống nhau ở cuối câu.
4. Vần cách:
 Là vần không gieo liên tiếp mà thường cách ra một dòng thơ.
5. Vần hỗn hợp:
 Không gieo vần theo một trật tự nào.
III. Tập làm thơ bốn chữ:
1. Làm thơ theo chủ đề tự chọn:
2. Làm thơ theo chủ đề:
- Chủ đề học tập:
- Chủ đề lao động:
- Quang cảnh thiên nhiên:
4. Củng cố
- Giáo viên hệ thống bài giảng: Cách làm thơ bốn chữ.
5. HDH
- Chuẩn bị bài : Cô Tô.
- Học bài cũ: Mưa.