Giáo án Ngữ văn khối 6 - Tiết 54: Ôn tập truyện dân gian

Ngày soạn: 29.11.2006
Ngày giảng:
Tiết 54 - Bài 13: Ôn tập truyện dân gian
A: Mục tiêu cần đạt:
- HS nắm được đặc điểm của những thể loại dân gian đã học kể và hiểu nội dung, ý nghĩa của các truyện đã học.
- Rèn kĩ năng đọc, kể theo ngôi kể
- Giáo dục h/s TĐộ yêu thích văn học dân gian, yêu quý chân trọng người lao động.
B: Chuẩn bị:
Gv: Bảng phụ.
H/s việc chuẩn bị các câu hỏi trong sgk.
C: Hoạt động dạy và học.
ổn định tổ chức.
Kiểm tra. 
H. Nêu ý nghĩa của truyện “Treo bỉên”
Bài mới.
* Hoạt động 1:
Từ đầu năm chúng ta đã học một số thể loại tiêu biểu của truyện cổ dân gian VNam và nước ngoài. Tiết 54+55 sẽ giúp các em hệ thống hoá, nắm vững hơn nội dung kiến thức cơ bản đã học.
* Hoạt động 2:
H. Nhắc lại các thể loại truyện dân gian em đã học?
H. Hãy điền vào bảng hệ thống hoá phân loại truyện dân gian?
- GV bổ sung thêm truyện thần thoại (Chưa học).
H. Kể tên các truyện dân gian của VN và nước ngoài đã học ? ( Vào bảng kẻ sẵn)
* Truyện dân gian 
 Thần thoại, truyền thuyết, cổ tích , ngụ ngôn, truyện cười.
Truyền thuyết
Truyện cổ tích
Truyện ngụ ngôn
Truyện cười
1. 
Con rồng cháu tiên
Sọ Dừa.
 ếch ngồi đáy giếng
Treo biển
2. 
Bánh chưng, bánh giầy.
Thạch Sanh.
 Thầy bói xem voi
Lợn cưới áo mới 
3. 
Thánh Gióng.
Em bé T.Minh
 Đeo nhạc cho mèo.
4. 
 Sơn Tinh - Thuỷ Tinh
Cây bút Thần
Chân, tay, tai. mắt, miệng
5
. Sự tích Hồ Gươm.
Ông lão ĐCá...
Thể Loại
Tên văn bản
Nhân vật
YTố nghệ thuật
ND ý nghĩa
Truyền thuyết
- CRồng cháu tiên.
- Bchưng, Bgiầy.
- Thánh Gióng.
- ST – TTinh.
- Sự tích Hồ Gươm
- Thần Thánh.
- CNgười+ Thần
- Thần + người.
- Thần + người
- Con người 
- Hđường,T2, kì ảo
- Thần kì(LLiêu nằm mộng)
- Tkì, hoang đường
- TTượng, kì ảo
TTượng, kì ảo dựa vào sự thật LSử.
- Gthích ng/gốc dtộc và phong tục tập quan.
- Gthích ng/gốc sự vật, đề cao lđ nhà nông.
- Mơ ước của ND về người A/hùng cứu nước và sức mạnh bảo về đất nước của dân tộc.
- Gthích hiện tượng lũ lụt, sức mạnh và ước mơ chinh phục Tài năng của dân tộc ta.
- Gthích tên gọi sự vật, khát vọng hoà bình.
Cổ 
Tích 
- Sọ dừa.
- Thạch Sanh.
- Em bé thông ming
- Cây bút thần
-Ông lão đánh cá và con cá vàng
Dị dạng, lốt vật ( Tài năng)
Con người 
( Dũng sĩ)
- Con người
 ( Nhân vật T.Minh)
- Con người (nhân vật có tài năng kì lạ)
- Con Người
-
- Hoang đường.
- Tưởng tượng, thần kì.
- Xâu chuỗi các sự việc tình huống.
- Chi tiết tưởng tượng thần kì.
- Sự lập lại tăng tiến các tình huống truyện, nhân vậtđối lập.
- Ytố TTượng, hoang đường
- Đề cao giá trị chân chính của con ngườivà tình thương đối với người bất hạnh. 
- Ước mơ niềm tin về đạo đứcClý XH và TThần ngân đạo, yêu hoà bình.
- Đề cao trí TMinh của con người và tiếng cười vuivẻ hồn nhiên trong cuộc sống.
- Ước mơ công lí XH, KĐ nền nghệ thuật chân chínhPvụ ND, niềm tin vào khả năng kì diệu của con người.
- Lòng biết ơn đối 
Vớinhững người nhân hậu.
- Phê phán những kẻ tham lam độc ác.
Ngụ Ngôn
-ếch ngồi đáy giếng 
-Thầy bói sem voi 
- đeo nhạc cho mèo 
- chân, tay, tai, mắt, miệng 
- con vật
-người + vật 
- vật 
-bộ phận cơ thể con người _ được nhân hoá như con người
- ẩn dụ 
-ẩn dụ
- ẩn dụ 
- Nhân hoá , ẩn dụ 
-phê phán những kẻ biết ít mà huênh hoang , khuyên nhủ con người không chủ quan , biết nhìn xa trông rộng 
- bài học về cách đánh giá sự vật, phê phán cách nhìn phiến diện 
- phê phán ý tưởng viển vông , thiếu thực tế , khuyên dăn con người phải cân nhắc tính khả thi trong mọi công việc 
- khuyên mọi ngưòi phải biết đoàn kết , sống vì tập thể, không nên tị nạnh. 
Truyện cười 
- treo biển 
- Lợn cưới áo mới 
- con người 
- con người
- tình huống gây cười 
- phê phán những người làm việc thiếu chủ kiến 
- phê phán nhũng người có tính khoe khoang 
4. Củng cố:
 GV hệ thống bài giảng.
5. HDH:
- Tiếp tục ôn tập .
- Chuẩn bị tiếp các câu hỏi trong SGK.