Giáo án Ngữ văn khối 6 - Tiết 82: Văn bản: Bức tranh của em gái tôi (tiếp)

So¹n: 27.1.2007
Gi¶ng: 28 vµ 30.1.2007
Bµi 20. TiÕt82:
 V¨n b¶n: Bøc tranh cña em g¸i t«i (tiÕp
 (T¹ Duy Anh)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- Bµi häc tiÕp tôc cho häc sinh thÊy ®­îc t×nh c¶m trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña ng­êi em g¸i cã tµi n¨ng ®· gióp cho ng­êi anh nhËn ra h¹n chÕ cña m×nh vµ v­ît lªn lßng tù ¸i. N¾m ®­îc nèi kÓ chuyÖn vµ x©y dùng t©m lÝ nh©n vËt cña t¸c gi¶.
- RÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn vµ ph©n tÝch nh©n vËt.
- Gi¸o dôc sù nhËn thøc vµ hµnh ®éng ®óng ®¾n tr­íc nh÷ng ng­êi xa quª
B. ChuÈn bÞ:
- GV: Gi¸o ¸n; Tranh vÏ c« em g¸i.
- HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi.
C. C¸c ho¹t ®éng dËy vµ häc:
1, æn ®Þnh tæ chøc:
2, KiÓm tra.
H. Tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh cña truyÖn “ Bøc tranh cña em g¸i t«i"
Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lý ng­êi anh khi ph¸t hiÖn tµi n¨ng héi ho¹ cña em?
* Ho¹t ®éng1:
 Mäi ng­êi rÊt vui khi tµi n¨ng cña c« em ®­îc ph¸t hiÖn. Riªng ng­êi anh bùc däc, khã chÞu song vÉn ®i xem triÓn l·m tranh cña em g¸i. VËy diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ng­êi anh tiÕp tôc ra sao? C« em g¸i lµ ng­êi ntn? Chóng ta t×m hiÓu tiÕp bµi.
* Ho¹t ®éng 2:
- Häc sinh kÓ l¹i truyÖn.
(Chó ý n¨m sù viÖc chÝnh)
- HS theo dâi SGK tõ: "Trong gian phßng lín"
H. Bøc ch©n dung chó bÐ ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo?
H. T¹i sao t¸c gi¶ viÕt: MÆt chó bÐ nh­ to¶ ra thø ¸nh s¸ng rÊt l¹? Theo suy nghÜ cña em thø ¸nh s¸ng l¹ ®ã lµ g×?
( ¸nh s¸ng cña lßng mong ­íc, cña b¶n chÊt trÎ th¬ ng­êi em mong ­íc, tù tin vµo lßng bao dung, tèt ®Ñp cña anh trai m×nh)
H. T×m nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ th¸i ®é vµ t©m tr¹ng cña ng­êi anh lóc ®ã?
H. Em hiÓu giËt s÷ng, th«i miªn, cã nghÜa lµ g×? 
(Th«i miªn, giËt m×nh, s÷ng sê->tõ ghÐp )
H. V× sao ng­¬× anh l¹i ngì ngµng? H·nh diÖn? XÊu hæ?
( Ng¹c nghiªn v× m×nh ®èi sö tÖ b¹c mµ em g¸i vÉn vÏ m×nh  H·nh diÖn: V× vÎ ®Ñp h×nh d¸ng, t©m hån xÊu hæ: v× m×nh hÌn kÐm, nhá män..)
H. ë cuèi ®o¹n ng­êi anh cã nhËn ra nh÷ng thiÕu sãt cña m×nh kh«ng? ThÓ hiÖn qua c©u nãi nµo? Em hiÓu g× vÒ c©u nãi Êy?
(C©u nãi cña ng­êi anh ë ®o¹n cuèi thÓ hiÖn sù hèi hËn, ch©n thµnh, cã tÝnh tÊt yÕu vµ thuyÕt phôc ng­êi ®äc: §ã lµ kÕt qu¶ sù nhËn thøc trong t©m t­ëng. ¢n hËn v× trãt ®èi xö tÖ b¹c víi em g¸i nhËn ra thãi xÊu cña m×nh. ThÊy ®­îc vÎ ®Ñp, lßng nh©n hËu cña em )
H. NhËn xÐt vÒ c¸ch kÕt thóc truyÖn vµ nh©n vËt ng­êi anh ë ®o¹n truyÖn nµy?
H. Theo em nh©n vËt ng­êi anh ®¸ng yªu hay ®¸ng ghÐt? v× sao?
( §¸ng tr¸ch nh­ng ta còng c¶m th«ng v× ®øc tÝnh Êy ch¾c ch¾n chØ nhÊt thêi. hèi hËn, ¨n n¨n-> biÕt söa lçi).
GV: Nh©n vËt ng­êi em trong truyÖn ®­îc t¸c gi¶ kh¾c ho¹ nh­ thÕ nµo(ChuyÓn ý)
- HS theo dâi ®o¹n ®Çu (SGK).
H. Qua c¸i nh×n cña ng­êi anh, nh©n vËt ng­êi em hiÖn lªn nh­ thÕ nµo?
H. C¸i tµi cña KiÒu Ph­¬ng ®­îc thÓ hiÖn ra sao?
H. T×m nh÷ng c©u v¨n cã sù liªn t­ëng so s¸nh ?
( Con mÌo v»n. con hæ)
H. Khi bÞ ng­êi anh xa l¸nh, th¸i ®é cña KiÒu Ph­¬ng cã thay ®æi kh«ng?
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt kiÒu Ph­¬ng?
H. Theo em lßng nh©n hËu cña ng­êi em cã t¸c dông g× ®èi víi ng­êi anh? 
( Lßng nh©n hËu gióp ng­êi anh tù nh×n râ h¬n vÒ m×nh, tù m×nh v­ît lªn nh÷ng h¹n chÕ cña lßng tù ¸i, tù ti)
H. Bøc tranh "Anh trai t«i" Theo em cã nh÷ng ý nghÜa nµo?
- HS th¶o luËn nhãm bµn.(1 Phót)
- §¹i diÖn nhãm th«ng b¸o kÕt qu¶.
(- Tµi n¨ng nghÖ thuËt cña c« bÐ.
- VÎ ®Ñp t©m hån vµ nh©n c¸ch cña KiÒu Ph­¬ng.)
H. Em cã thÓ ®Æt tiªu ®Ò kh¸c cho chuyÖn?
(ChuyÖn anh em KiÒu Ph­¬ng, sù ©n hËn, ¨n n¨n, hèi lçi, T«i muèn khãc qu¸!)
H. ý nghÜa t­ t­ëng cña chuyÖn lµ g×? NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuyÖn?
( ý nghÜa t­ t­ëng: T×nh c¶m trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña ng­êi em, gióp ng­êi anh nhËn ra h¹n chÕ cña m×nh - TruyÖn miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ)
Häc sinh ghi nhí
Gi¸o viªn kh¾c s©u néi dung bµi häc.
H. Trong thùc tÕ ®· bao giê em ®· cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng nh­ ng­êi anh trong truyÖn ch­a?
- HS ®­a ra ý kiÕn cña m×nh
H. Tõ ®ã em rót ra bµi häc g× vÒ th¸i ®é vµ c¸ch øng xö tr­íc tµi n¨ng hay thµnh c«ng cña ng­êi kh¸c?
(Bµi häc: Tr­íc thµnh c«ng hay tµi n¨ng cña ng­êi kh¸c, mçi ng­êi cÇn ph¶i v­ît qua mÆc c¶m, tù ti ®Ó cã niÒm vui ch©n thµnh vµ v­ît lªn chÝnh b¶n th©n m×nh.)
* Ho¹t ®éng 3:
Häc sinh ®äc BT1-> nªu yªu cÇu 
Häc sinh viÕt ra nh¸p-> tr×nh bµy-> tr­íc líp
- Gv tham kh¶o ®o¹n v¨n trong SBT- 19).
- HS ®äc bµi tËp 2- Nªu yªu cÇu.
- HS tr×nh bµy b»ng miÖng tr­íc líp.
- HS ®äc phÇn ®äc thªm:
H. Em hiÓu g× vÒ c©u nãi ®ã?
(Sù ghen tÞ nh­ con r¾n ®éclµ mét tËt xÊu)
II. T×m hiÓu v¨n b¶n: (TiÕp)
1. DiÔn biÕn t©m tr¹ng ng­êi anh: 
c. Khi ®øng tr­íc bøc ch©n dung m×nh do em g¸i vÏ:
+ Trong tranh, mét chó bÐ ngåi nh×n ra cöa sæMÆt chó bÐ to¶ ra thø ¸nh s¸ng rÊt l¹T­ thÕ suy t­, m¬ méng
+ Ng­êi anh: GiËt s÷ng ng­êi...b¸m chÆt lÊy tay mÑngì ngµngh·nh diÖnxÊu hæ.
 Nh×n nh­ th«i miªn..muèn khãc.
C¸ch kÕt thóc truyÖn kh¸ bÊt ngê.
- Ng­êi anh hèi bËn, ¨n n¨n v× sù Ých kØ, hÌn kÐm, nhá nhen ®èi sö tÖ b¹c víi em g¸i.
2. Nh©n vËt KiÒu Ph­¬ng:
+ Khu«n mÆt: lä lem.
+ TÝnh c¸ch: hay lôc läi, vªnh mÆt( khi anh gäi lµ mÌo).
C¹o xoong ®Ó chÕ t¹o mµu vÏ
 + VÏ tÊt c¶ c¸c ®å vËt: b¸t móc c¸m, con mÌo v»n
+ Khi bÞ anh qu¸t: MÆt xÞu xuèng, miÖng dÈu ra.
+ BÞ anh xa l¸nh: xÐt nÐt..vµ vÉn vÏ anh«m cæ anhth× thÇm: "Em muèn c¶ anh cïng ®i nhËn gi¶i".
- KiÒu Ph­¬ng lµ c« bÐ hån nhiªn, hiÕu ®éng, cã tµi n¨ng héi ho¹, cã t×nh c¶m trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu.
III. Ghi nhí (SGK –T35)
IV. LuyÖn tËp
1. Bµi tËp 1
- ViÕt ®o¹n v¨n thuËt l¹i t©m tr¹ng ng­êi anh khi ®øng tr­íc bøc tranh do em g¸i vÏ
(HS c¨n cø vµo phÇn ®· ph©n tÝch ë trªn ®Ó viÕt bµi).
2. Bµi tËp 2:
 Yªu cÇu: 
- HS tr×nh bµy b»ng miÖng: T¶ l¹i th¸i ®é cña mäi ng­êi khi em hoÆc mét ng­êi b¹n trong líp ®¹t thµnh tÝch cao nµo ®ã.
- Dïng v¨n miªu t¶.
4. Cñng cè
GV hÖ thèng néi dung bµi häc
Suy nghÜ cña em vÒ hai nh©n vËt trong truyÖn?
5. H­íng dÉn häc
Häc bµi theo ph©n tÝch vµ ghi nhí
ChuÈn bÞ : LuyÖn nãi, bµi tËp 1,2