Giáo án Ngữ văn khối 9 - Tuần học 5

TUẦN 5 
TIẾT 21 
 Ngày soạn: 25- 08 - 2010
 Ngày dạy: 04 – 09 - 2010
 Tiếng việt : 
 SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Nắm được một trong những cách quan trọng để phát triển của từ vựng Tiếng Việt là biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ .
 - Hai phương thức phát triển nghĩa của từ ngữ.
 2. Kĩ năng: 
- Nhận biết ý nghĩa của từ ngữ trong các cụm từ và trong văn bản.
- Phân biệt các phương thức tạo nghĩa mới của từ ngữ với các phép tu từ ẩn dụ, hoán dụ .
 3. Thái độ: 
 - Có ý thức sử dụng đúng hoàn cảnh nâng cao hiệu quả giao tiếp
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp, thực hành
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định: Lớp 9a3..................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 - Làm bài tập 2 + 3 (Trang 54, 55).
 3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 - Cùng với sự phát triển của xã hội, từ vựng của ngôn ngữ cũng không ngừng phat triển .Một trong những cách phát triển của từ vựng Tiếng Việt. phát triển nghĩa của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc của chúng.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 3 : Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ.
* Đọc các ngữ liệu SGK.
(1). Giải nghĩa từ “Kinh tế”:
? Từ “Kinh tế” với nghĩa cũ là gì?
? từ kinh tế ngày nay dùng với nghĩa gì ?
- HS :Tìm hiểu trả lời
- GV phân tích
- HS đọc ví dụ 2
 (2)? “Chị em sắm. xuân”: Từ “Xuân” nghĩa là gì?
? “Ngày xuân  dài”: Từ “Xuân” nghĩa là gì?
? Hiện tượng chuyển nghĩa này được tiến hành theo phương thức nào? (Ẩn dụ).
? Từ “Giờ kim ..trao tay”: Từ “Tay” có nghĩa là gì?
? “Cùng tay luôn ”: Từ “Tay” nghĩa là gì?
? Tìm thêm một số ví dụ và chỉa ra đâu là từ gốc đâu là từ chuyển nghĩa.
? Hiện tượng này chuyển nghĩa này theo phương thức nào? (Hoán dụ).
- HS thảo luận trả lời
- GV chốt ý
- Gọi 2 học sinh đọc ghi nhớ.
* HOẠT ĐỘNG 2 : Luyện tập:
- Học sinh đọc bài tập số 1?
- Nêu yêu cầu?
- Học sinh trả lời à Giáo viên uốn nắn?
- Đọc yêu cầu của bài tập 2
? Giải nghĩa cách dùng từ “Trà” giống? Khác?
- Giải thích nghĩa chuyển từ, nghĩa gốc “Đồng hồ”?
- Đọc yêu cầu của bài tập?
à Chứng minh đó là những từ nhiều 
nghĩa?
- Đọc yêu cầu của đề bài?
- Học sinh trả lời, giáo viên uốn nắn cho
học sinh?
* HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn tự học
- Học kỹ nội dung bài à Hệ thống nội dung cơ bản của bài.
- Đọc lại ghi nhớ.- Làm hoàn chỉnh bài tập vào vở.- Đọc trước tiết 22
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ.
- Xã hội phát triển, từ vựng của ngôn ngữ cũng không ngừng phát triển dựa trên cơ sở nghĩa gốc.
a. Bài tập 1: Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế
- Kinh tế : kinh bang tế thế -> Hoài bão cứu nước của những người yêu nước .(Ngày xưa )
=>.Nghĩa rộng
- Kinh tế:là tổng thể những hoạt động của con 
người nhằm thỏa mãn nhu cầu vật chất.(ngày nay)
=> Nghĩa hẹp
* Từ vựng không ngừng bổ sung và phát triển .
- Một trong những cách phát triển của Tiếng Việt là biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc của chúng .
b. Bài tập 2:
- Xuân 1= Mùa xuân-> Nghĩa gốc
- Xuân 2= Tuổi trẻ -> Nghĩa chuyển
=> Chuyển nghĩa theo phương thức ẩn dụ.
- Tay 1 =Bộ phận cơ thể người -> nghĩa gốc
- Tay 2=kẻ buôn người -> nghĩa hoán đổi
=> Chuyển nghĩa theo phương thức hoán dụ .
- Như vậy: phương thức chính để phát triển nghĩa của từ ngữ là phương thức ẩn dụ và hoán
dụ.
2. Ghi nhớ: (SGK trang 56).
II. LUYỆN TẬP 
1. Bài tập 1: (Trang 56).
 a): Nghĩa gốc: Bộ phận cơ thể.
 b): Hoán dụ: Có một vị trí trong đội tuyển
 c): Ẩn dụ: Vị trí tiếp xúc với đất
 d): Ẩn dụ: <vị trí Tiếp xúc đất
2. Bài tập 2: (Trang 57).
- Giống: đã chế biến dùng để pha nước uống.
Khác: Dùng để chữa bệnh.
3. Bài tập 3: (Trang 57).
- Đồng hồ diện: Dùng để đếm số đơn vị
điện đã tiêu thụ để tính tiền, 
4. Bài tập 4: (Trang 57).
- Hội chứng: Kính thưa; CT; phong bì;bằng dởm.
- Ngân hàng .- Sốt. - Vua...
5. Bài tập 5: (Trang 57).
- Mặt trời (1) àChỉ sự việc của hiện tượng.
- Mặt trời (2)à Ẩn dụ NT.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
E. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.
TUẦN 5 
TIẾT 22 
 Ngày soạn: 25- 08 - 2010
 Ngày dạy: 04 – 09 - 2010
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG
(Tiếp theo )
 Tiếng việt : 
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Nắm được thêm hai cách quan trọng để phát triển của từ vựng Tiếng Việt là tạo từ ngữ mới và mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Việc tạo từ ngữ mới.
 - Việc mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài.
 2. Kĩ năng: 
- Nhận biết từ ngữ mới được tạo ra và những từ ngữ mượn của tiếng nước ngoài.
-Sử dụng từ ngữ mượn tiếng nướ ngoài cho phù hợp.
 3. Thái độ: 
 - Mượn tiếng nước ngoài làm phong phú tiếng việt nhưng phải phù hợp
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp, thực hành
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định: Lớp 9a3..........
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 - Tìm 3 từ có sự phát triển nghĩa? Đặt câu minh hoạ?
 3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 - Cùng với sự phát triển của xã hội, từ vựng của ngôn ngữ cũng không ngừng phat triển .Một trong những cách phát triển của từ vựng Tiếng Việt. Ngoài ra TV còn mượn thêm ngôn ngữ nước ngoài để làm phong phú thêm cho TV
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 : Tạo từ ngữ mới .Mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài
- HS đọc VD 1? (Gv ghi lại trên bảng)
? Tạo thêm từ ngữ mới có nghĩa dựa trên các Từ đã cho?
- HS tự ghép thành các từ có nghĩa
? Giải thích nghĩa của những từ đó ?
- GV + HS cùng giải thích
=> Có 4 từ ghép có nghĩa
*GV : Hướng dẫn thêm cách tạo từ ngữ mới:
Trong TV có những từ ngữ được cấu tạo theo mô hình: “X + tặc” 
? Hãy tìm những từ ngữ mới theo mô hình đó?
- HS: Kẻ đi phá rừng cướp tài nguyên ?
- HS: Kẻ ăn cắp thông tin trên máy tính ?
- HS: Kẻ cướp trên biển,trên máy bay.
? Phát triển từ ngữ bằng cách nào? và mục đích việc phát triển từ ngữ?
- HS đọc đoạn Kiều và đoạn văn?
? Chỉ ra những từ Hán Việt trong các ví dụ đó?
? Tìm từ chỉ k/n; bệnh mất khả năng miễn dịch, gây tử vong?
- Chỉ k/n; N/cứu 1 cách có hệ thống những 
điều kiện để tiêu thụ hàng hóa
? Tạo thêm từ ngữ bằng cách nào? Những từ đó mượn của nước nào?
+ Gọi HS đọc ghi nhớ SGK73+74
*HOẠT ĐỘNG 2 : Luyện tập
 * Bài tập 1:
 - Làm theo nhóm tại chỗ ® báo kết quả ® sửa chữa kết luận.
2. Bài 2:
- Bàn tay vàng - Đa dạng sinh học
- Cơm bụi - Đường cao tốc
- Công nghệ cao - Đường vành đai.
- Công viên nước - Hiệp định khung
- Thương hiệu.
* HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn tự học
- Học bài, hoàn thành các bài tập vào vở, làm bài tập 4
-Tìm 5 từ gốc Âu, 10 từ Hán.Việt’’
- Nắm vững đặc điểm phát triển từ vựng tiếng Việt
- Chuẩn bị bài: “Chuyện cũ trong phủ chuá Trịnh”
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tạo từ ngữ mới:
a.Ví dụ SGK/72+73:
+ Tạo thêm từ mới ; giải nghĩa :
- Điện thoại di động: Điện thoại vô tuyến nhỏ
,cầm tay ,sử dụng trong vùng phủ sóng
- Kinh tế tri thức: Nền kinh tế dựa chủ yếu vào sản xuất, lưu thông, phân phối sản phẩm có hàm lượng tri thức cao
- Đặc khu kinh tế: Khu vực dành thu hút vốn, công nghệ nước ngoài.
- Sở hữu trí tuệ: Quyền sở hữu những sản phẩm do hoạt động trí tuệ mang lại.
b.Ví dụ 2 :
- Lâm tặc: kẻ cướp tài nguyên rừng
- Tin tặc: kẻ dùng kỹ thuật thâm nhập trái phép vào dữ liệu trên máy tính của người khác
 => Tạo thêm từ ngữ mới làm vốn từ tăng lên là một hình thức phát triển của từ vựng.
2. Mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài.
*Ví dụ:
1. Thanh minh, tiết, lễ, tảo mộ, Đạm Thanh,hội, yến anh, bộ hành, xuân, tài nữ, giai nhân,
* Bạc mệnh, duyên, phận, thần linh chứng giám thiếp, đoan trang, tiết, trinh bạch, ngọc.
2. Các từ đó là
- AIDS :Ết, sida Mượn tiếng Anh
- Marketting
=> Mượn tiếng nước ngoài để phát triển T.Việt 
*Ghi nhớ: 1,2- 73, 74 
II. LUYỆN TẬP :
 1. Bài 1:
“ X+ trường”: chiến trường, công trường, nông trường, ngư trường, thương trường.
“ X+ hoá”: Ôxi, lão, cơ giới, điện khí, CN, hiện đại
“ X+ điện tử”: Thư, thương mại, GD, chính phủ 
3. Bài 3
 Tiếng Hán Châu âu
- Mãng xà. tô thuế - Xà phòng, ô tô
- Biên phòng, phi án - Ra đi ô
- Tham ô, phê bình - Cà phê
- Nô lệ, ca sỹ - Ca nô
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
E. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.
TUẦN 5 
TIẾT 23 
 Ngày soạn: 06 - 09 - 2010
 Ngày dạy: 10 – 09 - 2010
 Văn bản : 
 CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH
 (Trích: “Vũ Trung tuỳ bút”) - Phạm Đình Hổ - 
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Bước đầu làm quen với thể loại tuỳ bút thời trung đại.
 - Cảm nhận được nội dung phản ánh xã hội của tuỳ bút trong Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh.
 - Thấy được đặc điểm nghệ thuật độc đáo của truyện.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Sơ giản về văn tuỳ bút thời trung đại.
 - Cuộc sống xa hoa của vua chúa, sự nhũng nhiễu của bọn quan lại thời Lê - Trịnh.
 - Những đặc điểm nghệ thuật của một văn bản viết theo thể loại tuỳ bút trời kì trung đại ở Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh.
 2. Kĩ năng: 
- Đọc hiểu một văn bản tuỳ bút thời trung đại.
- Tự tìm hiểu một số địa danh, chức sắc, nghi lễ của thời Lê- Trịnh
 3. Thái độ: 
 - Hiểu được cuộc sống xa hoa vô độ của bọn vua chúa, quan lại dưới thời Lê - Trịnh và thái độ phê phán của tác giả.
C. PHƯƠNG PHÁP
 - đàm thoại, thảo luận nhóm
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định: Lớp 9a3...................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 - Em hãy liệt kê những chi tiết nói về đức tính tốt đẹp của Vũ Nương?
	- Sau khi đọc xong tác phẩm em có suy nghĩ gì về số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến trước đây?
 3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 - Cùng viết về những năm tháng cuối cùng của triều đình Lê -Trịnh , cùng phê phán sự xa hoa, hưởng lạc của chúa , sự tham nhũng, lộng hành, thối nát, của đám quan lại thừa cơ đục nước béo cò, nếu Hoàng Lê nhất thống chí chọn thể loại tiểu thuyết lịch sử, Lê Hữu Trác chọn thể kí sự ( Thượng kinh kí sự ) thì Phạm Đình Hổ chọn thể tuỳ bút với cốt truyện đơn giản, kết cấu bố cục tự do tuỳ theo cảm xúc mà ghi chép những điều mắt thấy tai nghe. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh là một trong 88 mẩu truyện nhỏ mà tác  ... .
b. Phân tích :
* Cuộc sống của Thịnh vương Trịnh Sâm:
- Thú chơi đèn đuốc, bày đặt nghi lễ. Xây dựng đình đài liên tục, đi chơi liên miên, huy động người phục dịch, bày nhiều trò lố lăng tốn kém, => Cuộc sống nhà chúa thật xa hoa,
- Ỷ thế để cướp đoạt những của quý trong thiên hạ đem về tô điểm nơi phủ chúa.
- Thú chơi trân cần dị thú, cổ mộc quoái thạch , chậu hoa cây cảnhđể thoả mã thú chơi chúa cho thu lấy sản vật quý từ khắp kinh thành đưa vào trong phủ.
=> Tác giả tả, kể chi tiết, tỷ mỷ hầu như khách quan không để lộ thái độ, xúc cảm và muốn để tự sự việc nói lên vấn đề.
- Câu văn thể hiện thái độ dự đoán của tác giả trước cảnh xa hoa, dâm đãng của bọn vua chúa
*.Những hành động của bọn hoạn quan thái giám:
- Thủ đoạn : Nhừ gió bẻ măng, vu khống
+ Ra ngoài doạ dẫm, dò xét tìm đồ quí hiếm để chiếm đoạt cướp đi hoặc tống tiền nhân dân,
à Đó là thủ đoạn vừa ăn cướp, vừa la làng của bọn tay sai quái đản, chúng làmg được như vậy là do chúng được chúa dung túng à Mọi phiền hà, thống khổ đều chút lên đầu người dân.
- Hành động : Doạ dẫm, cướp, tống tiền.
 + Mẹ tác giả tự chặt cây sợ tai vạ ập đến.
 à Câu chuyện tăng tính chân thực.
 à Với cách tả tỷ mỷ, chi tiết, cụ thể có vẻ như khách quan, lạnh lùng, song có cảm xúc .
3 .Tổng kết, ( Ghi nhớ SGK/63)
a. Nghệ thuật :
- Lựa chọn ngôi kể phù hợp.
- Lựa chọn sự việc tiêu biểu có ý nghĩa phản ánh bản chất sự việc con người ,miêu tả sinh động 
- Sử dụng ngôn ngữ khách quan nhưng vẫn thể hiện rõ thái độ bất bình của tác giả trước hiện thực.
b. Nội dung :
- Hiện thực lịch sử và thái độ của những ‘‘ Kẻ trí thức giả ‘’trước những vấn đề của đời sống XH
- Ghi nhớ: Sách giáo khoa trang 63.
4. Luyện tập
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
E. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.
 TUẦN 5 
TIẾT 24 + 25 
 Ngày soạn: 06 - 09 - 2010
 Ngày dạy: 11 – 09 - 2010
 Văn bản : 
 HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ
- Hồi thứ mười bốn -
(Của Ngô Gia Văn Phái)
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Bước đầu làm quen với thể loại tiểu thuyết chương hồi.
 - Hiểu được diễn biến truyện, giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn trích.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Những hiểu biết chung về nhóm tác giả thuộc Ngô Gia Văn Phái về phong trào Tây Sơn và người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ.
 - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm viết theo thể loại tiểu thuyết chương hồi.
 - Một trang sử oanh liệt của dân tộc ta: Quang Trung đại phá 20 vạn quân Thanh,đánh đuổi giặc ra khỏi bờ cõi.
 2. Kĩ năng: 
- Quan sát các sự việc được kể trong đoạn trích trên bản đồ.
- Cảm nhận sức trỗi dậy kì diệu của tinh thần dân tộc, cảm quan hiện thực nhạy bén, cảm hứng yêu nước của tác giả trước những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc.
- Liên hệ những nhân vật, sự kiện trong đoạn trích với những văn bản liên quan.
 3. Thái độ: 
 - Có ý thức ,niềm tự hào dân tộc 
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định: Lớp 9a3.................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 - Cùng viết về những năm tháng cuối cùng của triều đình Lê -Trịnh , cùng phê phán sự xa hoa, hưởng lạc của chúa , sự tham nhũng, lộng hành, thối nát, của đám quan lại thừa cơ đục nước béo cò, nếu Hoàng Lê nhất thống chí chọn thể loại tiểu thuyết lịch sử, Lê Hữu Trác chọn thể kí sự ( Thượng kinh kí sự ) thì Phạm Đình Hổ chọn thể tuỳ bút với cốt truyện đơn giản, kết cấu bố cục tự do tuỳ theo cảm xúc mà ghi chép những điều mắt thấy tai nghe. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh là một trong 88 mẩu truyện nhỏ mà tác giả tuỳ theo ngọn bút viết trong mua một cách tự nhiên, thoải mái, chân thực chi tiết xen những lời bình chú ngắn gọn.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 : Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm
? Dựa vào chú thích SGK hãy nêu đôi nét về tác giả, Tác phẩm? 
? Theo em văn bản trích thuộc thể loại nào?
HS: Suy nghĩ trả lời
GV: Chốt ghi bảng
* HOẠT ĐỘNG 2 : Đọc hiểu văn bản ,Phân tích văn bản
- Giáo viên đọc mẫu à Học sinh đọc.
- Gọi 4-5 em học sinh đọc.
- Chú ý đọc với ngữ điệu phù hợp với từng nhân vật.
? Yêu cầu học sinh kể tóm tắt đoạn trích ngắn gọn? Theo trình tự, 
- Dùng bản đồ để tóm tắt?
- Đọc các từ chú thích trong sách giáo khoa?
- Giải thích thêm từ ?
? Đoạn trích chia làm mấy phần? Là những phần nào? Nêu nội dung?
- HS: thảo luận trả lời 
- Đọc diễn cảm đoạn trích
- Hệ thống nội dung giờ học.
- GV Nêu vấn đề
? Trong khoảng thời gian ngắn từ 20/11đến 30/12/1788, khi nhận được tin cấp báo của Đô đốc Nguyễn Văn Tuyết thì Nguyễn Huệ đã có phản ứng gì? sau đó ông đã làm gì ? điều đó cho thấy ông là người như thế nào ?
- HS thảo luận
- GV chốt ý
- Từ đấu đến cuối Nguyễn Huệ luôn tỏ ra là con người có hành động mạnh mẽ, nhanh nhẹn, quả quyết, xông xáo và có chủ đích rõ ràng, nhưng không phải là xốc nổi và độc đoán, mà có tính toán trước sau, có tham khảo ý kiến những cộng sự, những người giúp việc.
HẾT TIẾT 24 CHUYỂN TIẾT 25
1. Ổn định: Lớp 9a3 
2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới
3. Bài mới: 
? Cuộc hành quân thần tốc diễn ra trong mấy Chặng ? qua đó ta thấy ông là người ntn? 
- HS Tìm kiếm trả lời
? Qua những lời phủ dụ của vua Quang Trung trong buổi duyệt binh lớn ở Nghệ An với bọn Sở, Lân, Ngô Thì Nhậm và cuộc trò chuyện với cống sĩ La Sơn chứng tỏ nhà vua còn có phẩm chất gì?
? Tìm những chi tiết chứng tỏ tài dùng binh và chỉ huy của vua Quang Trung?
- HS : suy nghĩ trả lời
- GV chốt 
? Hình ảnh vua Quang Trung trong chiến trận được miêu tả như thế nào?
- GV: Vua Quang Trung là một tổng chỉ huy thực thụ: Định ra kế hoạch, cách tiến đánh từng trận cụ thể, tổ chức hành quân bất chấp nguy hiểm, 
? Hình ảnh Tôn Sĩ Nghị được miêu tả ntn?
? Số phận triều đình bán nước (vua lê ) ntn?
- HS : trả lời
? Em có nhận xét như thế nào về lời kể, tả của tác giả ở đoạn văn này?
? Taị sao tác giả vốn trung thành với nhà Lê, không mấy cảm tình với Tây Sơn thậm chí xem Tây Sơn như giặc mà tác giả vẫn viết về Quang Trung và những chiến công của đoàn quân áo vải một cách cảm tình đầy hào hứng?
- GV : Đó là sự thật lịch sử mà các tác giả đã được chứng kiến trực tiếp, là những người trí thức có lương tâm, những người có tâm huyết và tài năng, nên các ông không thể không tôn trọng lịch sử.
- Mặt khác, các ông cũng thấy rõ sự thối nát, kém cỏi, hèn mạt của vua, chúa thời Lê - Trịnh
? Nêu nghệ thuật cơ bản tác giả sử dụng để làm nổi bật chủ đề?
? Nêu nội dung cơ bản?
- Đọc ghi nhớ sách giáo khoa trang 72.
* HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn tự học
- Hệ thống nội dung toàn bài.- Đọc ghi nhớ.
- Đọc một đoạn thơ của Ngô Thì Dụ.
- Tìm đọc thêm: Kể chuyện Quang Trung của Nguyễn Huy Tưởng.
 - Học kỹ nội dung bài.
- Soạn bài: “Truyện Kiều của Nguyễn Du”. 
I. GIỚI THIỆU CHUNG:
 1. Tác giả: 
- Ngô Gia Văn Phái gồm những tác giả thuộc dòng họ Ngô – Thì – dòng họ nổi tiếng về văn học lúc bấy giờ.Ở làng Thanh Oai- Hà Nội
2.Tác phẩm: 
- Là quấn tiểu thuyết lịch sử có quy mô lớn, phản ánh những biến động lịch sử ở nước nhà từ cuối thế kỉ XVIII đên những năm đầu XIX
- Đoạn trích nằm ở hồi thứ 14
- Thể loại : - Là tiểu thuyết lịch sử, chương hồi viết bằng chữ Hán à Chịu ảnh hưởng củaTam Quốc Chí.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc – tìm hiểu từ khó
*Giải thích từ khó:
- Đốc xuất đại binh: Chỉ huy, cổ vũ đoàn quân lớn
*Tóm tắt:
- Quân Thanh kéo vào chiếm nước ta một cách dễ dàng, được tin cấp báo à Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế à Thân chinh đánh giặc. Cuộc tiến quân thần tốc và những thắng lợi vẻ vang.-Sự thất bại thảm hại của bọn xâm lược và lũ bán nước Lê Chiêu Thống.
2.Tìm hiểu văn bản:
a. Bố cục:
- Đoạn 1: Quân Thanh chiếm Thăng Long, Nguyễn Huệ xưng vương, trực tiếp cầm quân đánh giặc.
- Đoạn 2: Cuộc tiến quân thần tốc và chiến thắng oanh liệt của ta.
- Đoạn 3: Sự thất bại của quân Thanh và số phận của vua, tôi Lê Chiêu Thống.
b. Phương thức biểu đạt
c. Đại ý:
d. Phân tích :
*Hình ảnh Nguyễn Huệ:
+ Khi nghe tin quân Thanh đến Thăng Long:
- Bắc Bình Vương giận lắm
- Ông họp các tướng sĩ lại
- Định cầm quân đi ngay
- Mọi người khuyên
-> Ông làm lễ tế trời ,lên làm vua.
=> Chứng tỏ ông là con người có hành động mạnh mẽ,nhanh nhẹn, quả quyết, xông xáo có tính toán trước sau, có tham khảo ý kiến những cộng sự, những người giúp việc.
HẾT T 24 CHUYỂN T 25
+ Cuộc hành quân thần tốc :
-> Ông là người chỉ huy quân sự cực kỳ sắc xảo, nhà chính trị có cách nhìn nhạy bén, tự tin.
- Lời dụ của nhà vua ở trấn Nghệ An: Ngắn gọn, hào hùng, kích động tinh thần tướng sỹ quyết tâm đánh giặc.
- Lời phủ dụ của nhà vua với quan tướng thân cận  à Ông là người lãnh đạo tối cao, lại rất độ lượng, công minh.
- Hành quân thần tốc, đông người lại an toàn, đảm bảo bí mật. 
- Vua vừa tuyển binh, vừa duyệt binh,vừa tổ chức đội ngũ.
- Đánh là thắng, chiến đấu dũng mãnh, quyết tử, quân đội nghiêm minh.
=> Hình ảnh thật oai phong lẫm liệt.
 *Hình ảnh bọn cướp nước và bán nước:
-Tổng đốc Tôn Sỹ Nghị:
+ Mưu cầu lợi riêng, bất tài, không biết
mình, biết địch, kiêu căng, chủ quan,
- Số phận của triều đình bán nước:
+ Chịu nỗi sỉ nhục của kẻ đầu hàng, bù nhìn, đê hèn.
=> Đoạn văn tả chân thực, tác giả vẫn gửi vào đó tình cảm ngậm ngùi, thương cảm.
3.Tổng kết:
a. Nghệ thuật:
- Lựa chon trình tự kể theo diễn biến các sự kiện lịch sử.
- Khắc hoạ nhân vật lịch sử ( Người anh hùng Nguyễn Huệ, hình ảnh bọn giặc xâm lược, hình ảnh vua tôi Lê Chiêu Thống ) với ngôn ngữ ,kể tả, chân thật, sinh động.
- Có dọng điệu trần thuật thể hiện thái độ của tác giả với vương triều nhà Lê, với chiến thắng của dân tộc và với bọn giặc cướp nước.
b.Nội dung: Là bức tranh sinh động về người anh hùng Nguyễn Huệ - Vị vua văn võ song toàn. Đồng thời, cũng thấy được tình cảnh thất bại ê chề, khốn đốn, nhục nhã của bọn vua quan bán nước.
*Ghi nhớ: Sách giáo khoa.
4. Luyện tập:
- Vẽ lại chân dung vua Quang Trung 
trong trận Ngọc Hồi, 
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
E. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.