Em hiểu gì về tác giả Chính Hữu?
Bài thơ được ra đời trong hoàn cảnh như thế nào?
Giọng đọc chậm, tình cảm.
Em hãy cho biết chủ đề của bài thơ này là gì?
Bài thơ có thể chia ra làm mấy phần? Đó là những phần nào?
Bài thơ viết về hình ảnh gì?
Tình cảm chủ yếu trong bài thơ là gì?
Tình đồng chí- đồng đội bắt nguồn từ những cơ sở nào?
Xuất phát từ những điều kiện nào khiến họ trở thành tri âm, tri kỉ?
Trong cuộc kháng chiến những người lính còn gặp phải những khó khăn gì?
Đoạn thơ trên thể hiện điều gì?
Trong cuộc kháng chiến gian khổ tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? Có tác dụng gì?
Tình đồng chí còn được thể hiện ở những điểm nào?
Em có suy nghĩ gì về hình ảnh cuối bài thơ “ Đầu súng trăng treo”?
4- Củng cố: Khắc sâu kiến thức cho HS
5- Hướng dẫn học bài: Học thuộc lòng bài thơ- Soạn bài sau
V-RÚT KINH NGHIỆM BÀI GIẢNG
I- Tác giả, tác phẩm
1- Tác giả:
Tác giả Chính Hữu tên thật là Trần Đình Đắc, sinh năm 1926, quê ở Can Lộc- Hà tĩnh.
- Năm 1946 ông vào bộ đội gia nhập trung đoàn Thủ đô.
- Năm 1947 ông bắt đầu làm thơ viết về người lính và chiến tranh.
- Năm 2000 ông được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật
2- Tác phẩm:
Năm 1947 thực dân Pháp tấn công lên chiến khu Việt Bắc, tác giả cùng đồng đội tham gia chiến dịch. Chiến dịch kết thúc ông viết bài thơ: Đồng chí
II- ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:
1- Đọc và chú giải:
2- Chủ đề: Bài thơ ca ngợi tình đồng chí - đồng đội của anh bộ đội Cụ Hồ trong kháng chiến ác liệt và gian khổ
3- Bố cục: 3 phần
a- 6 câu thơ đầu: Những cơ sở của tình đồng chí
b- 11 câu tiếp theo: Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí
c- 3 câu cuối: Hình ảnh người lính trong phiên gác
III- PHÂN TÍCH:
1- Những cơ sở của tình đồng chí.
- Bài thơ viết về hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ thời chống Pháp.
- Trong bài thơ chủ yếu là cảm hứng về tình đồng chí- đồng đội của những người lính trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
- Tình đồng chí- đồng đội bắt nguồn từ sâu xa:
+ Trước hết là từ hoàn cảnh xuất thân:
“ Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày nên sỏi đá”
+ Các anh đều là những người nông dân nghèo, từ nhiều làng quê Việt Nam tụ họp lại thành đội quân cách mạng.
- Từ tình cảm gắn bó khiến họ từ những người xa lạ trở nên quen biết và thân thiết với nhau:
“ Súng bên súng, đầu sát bên đầu”
- Đó còn là sự chia sẻ buồn vui trong sinh hoạt thiếu thốn, gian khổ:
“ Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”
- Thiếu quân trang, quân dụng, thiếu thuốc men,bệnh tật, áo quần rách tả tơi:
“ Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”
- Đoạn thơ cảm xúc dồn nén, chi tiết giàu tính hiện thực, thể hiện tình đồng chí gian khổ có nhau.
- Nghệ thuật hoá dụ: “ đầu sát bên đầu” thể hiện tuyệt đẹp tình đồng chí cùng chung lí tưởng chiến đấu
- Nghệ thuật nhân hoá-ẩn dụ , câu thơ giàu biểu cảm, vận dụng ca dao, dân ca tài tình
Thao gi¶ng gi¸o viªn d¹y giái cÊp trêng Biªn b¶n têng tr×nh tiÕt d¹y Hä vµ tªn: TrÇn thuý v©n Trêng: THPT TÜnh Tĩc Thao gi¶ng m«n: Ng÷ v¨n Líp: 9 Tªn bµi d¹y: §ång chÝ Thùc hiƯn ngµy: 27/10/2008 Hä vµ tªn gi¸m kh¶o: TriƯu ThÞ BÐ N«ng thÞ khuyªn Thêi gian HƯ thèng c©u hái Néi dung bµi cÇn kh¾c s©u 5’ Em hiĨu g× vỊ t¸c gi¶ ChÝnh H÷u? Bµi th¬ ®ỵc ra ®êi trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo? Giäng ®äc chËm, t×nh c¶m. Em h·y cho biÕt chđ ®Ị cđa bµi th¬ nµy lµ g×? Bµi th¬ cã thĨ chia ra lµm mÊy phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? Bµi th¬ viÕt vỊ h×nh ¶nh g×? T×nh c¶m chđ yÕu trong bµi th¬ lµ g×? T×nh ®ång chÝ- ®ång ®éi b¾t nguån tõ nh÷ng c¬ së nµo? XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iỊu kiƯn nµo khiÕn hä trë thµnh tri ©m, tri kØ? Trong cuéc kh¸ng chiÕn nh÷ng ngêi lÝnh cßn gỈp ph¶i nh÷ng khã kh¨n g×? §o¹n th¬ trªn thĨ hiƯn ®iỊu g×? Trong cuéc kh¸ng chiÕn gian khỉ t¸c gi¶ ®· sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo? Cã t¸c dơng g×? T×nh ®ång chÝ cßn ®ỵc thĨ hiƯn ë nh÷ng ®iĨm nµo? Em cã suy nghÜ g× vỊ h×nh ¶nh cuèi bµi th¬ “ §Çu sĩng tr¨ng treo”? Cđng cè: Kh¾c s©u kiÕn thøc cho HS Híng dÉn häc bµi: Häc thuéc lßng bµi th¬- So¹n bµi sau V-Rĩt kinh nghiƯm bµi gi¶ng T¸c gi¶, t¸c phÈm T¸c gi¶: T¸c gi¶ ChÝnh H÷u tªn thËt lµ TrÇn §×nh §¾c, sinh n¨m 1926, quª ë Can Léc- Hµ tÜnh. N¨m 1946 «ng vµo bé ®éi gia nhËp trung ®oµn Thđ ®«. N¨m 1947 «ng b¾t ®Çu lµm th¬ viÕt vỊ ngêi lÝnh vµ chiÕn tranh. N¨m 2000 «ng ®ỵc nhµ níc trao tỈng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vỊ v¨n häc vµ nghƯ thuËt T¸c phÈm: N¨m 1947 thùc d©n Ph¸p tÊn c«ng lªn chiÕn khu ViƯt B¾c, t¸c gi¶ cïng ®ång ®éi tham gia chiÕn dÞch. ChiÕn dÞch kÕt thĩc «ng viÕt bµi th¬: §ång chÝ §äc- hiĨu v¨n b¶n: 1- §äc vµ chĩ gi¶i: Chđ ®Ị: Bµi th¬ ca ngỵi t×nh ®ång chÝ - ®ång ®éi cđa anh bé ®éi Cơ Hå trong kh¸ng chiÕn ¸c liƯt vµ gian khỉ Bè cơc: 3 phÇn 6 c©u th¬ ®Çu: Nh÷ng c¬ së cđa t×nh ®ång chÝ 11 c©u tiÕp theo: Nh÷ng biĨu hiƯn vµ søc m¹nh cđa t×nh ®ång chÝ 3 c©u cuèi: H×nh ¶nh ngêi lÝnh trong phiªn g¸c Ph©n tÝch: Nh÷ng c¬ së cđa t×nh ®ång chÝ. Bµi th¬ viÕt vỊ h×nh ¶nh anh bé ®éi Cơ Hå thêi chèng Ph¸p. Trong bµi th¬ chđ yÕu lµ c¶m høng vỊ t×nh ®ång chÝ- ®ång ®éi cđa nh÷ng ngêi lÝnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. T×nh ®ång chÝ- ®ång ®éi b¾t nguån tõ s©u xa: + Tríc hÕt lµ tõ hoµn c¶nh xuÊt th©n: “ Quª h¬ng anh níc mỈn ®ång chua Lµng t«i nghÌo ®Êt cµy nªn sái ®¸” + C¸c anh ®Ịu lµ nh÷ng ngêi n«ng d©n nghÌo, tõ nhiỊu lµng quª ViƯt Nam tơ häp l¹i thµnh ®éi qu©n c¸ch m¹ng. Tõ t×nh c¶m g¾n bã khiÕn hä tõ nh÷ng ngêi xa l¹ trë nªn quen biÕt vµ th©n thiÕt víi nhau: “ Sĩng bªn sĩng, ®Çu s¸t bªn ®Çu” §ã cßn lµ sù chia sỴ buån vui trong sinh ho¹t thiÕu thèn, gian khỉ: “ §ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ” ThiÕu qu©n trang, qu©n dơng, thiÕu thuèc men,bƯnh tËt, ¸o quÇn r¸ch t¶ t¬i: “ Anh víi t«i biÕt tõng c¬n ín l¹nh Sèt run ngêi võng tr¸n ít må h«i. ¸o anh r¸ch vai QuÇn t«i cã vµi m¶nh v¸ MiƯng cêi buèt gi¸ Ch©n kh«ng giµy Th¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay” §o¹n th¬ c¶m xĩc dån nÐn, chi tiÕt giµu tÝnh hiƯn thùc, thĨ hiƯn t×nh ®ång chÝ gian khỉ cã nhau. NghƯ thuËt ho¸ dơ: “®Çu s¸t bªn ®Çu” thĨ hiƯn tuyƯt ®Đp t×nh ®ång chÝ cïng chung lÝ tëng chiÕn ®Êu NghƯ thuËt nh©n ho¸-Èn dơ , c©u th¬ giµu biĨu c¶m, vËn dơng ca dao, d©n ca tµi t×nh H×nh ¶nh ®Çu sĩng tr¨ng treo. T×nh ®ång chÝ cßn ®ỵc thĨ hiƯn trong ®oµn kÕt chiÕn ®Êu,trong sù c¶m th«ng víi b¹n nçi nhí quª h¬ng, nhí nhµ, nhí ngêi th©n yªu -Lµ mét h×nh ¶nh rÊt thùc. §ªm khuya trªn rõng, tr¨ng tµ. Ngêi lÝnh c¶m thÊy tr¨ng ë gÇn m×nh, tr¨ng l¬ long nh ®ang treo trªn ®Çu mịi sĩng - Lµ mét h×nh ¶nh l·ng m¹n - Lµ mét biĨu tỵng giµu ý nghÜa. IV- Tỉng kÕt 1-Néi dung t tëng: - Bµi th¬ ph¸c ho¹ h×nh ¶nh c¸c anh bé ®éi tõ lµng quª nghÌo trªn kh¾p mäi miỊn ®Êt níc ®i ®¸nh giỈc - Toµn bé bµi th¬ ®ỵc quy tơ ë ba c©u th¬ cuèi vĩt lªn tõ thùc tÕ chiÕn ®Êu gian nan. Nh÷ng ngêi chiÕn sÜ vÉn ung dung, b×nh th¶n, tù tin chê giỈc. - H×nh ¶nh v©ng tr¨ng treo trªn ®Çu sĩng lµ h×nh ¶nh tỵng trng vµ vỴ ®Đp t×nh c¶m nh÷ng ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng. 2- §Ỉc s¾c nghƯ thuËt: - C« ®äng, hµm sĩc, ch¾t läc, h×nh ¶nh Èn dơ tỵng trng
Tài liệu đính kèm: