Tiết 1+2 : PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
- HS thấy được vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
- Từ lòng kính yêu Bác, HS có ý thức học tập, tu dưỡng theo gương Bác.
B. Chuẩn bị
HS soạn bài, sưu tầm những tư liệu về cuộc đời Bác.
GV: bài dạy, những mẩu chuyện về Bác.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động
1. Ổn định lớp : Ở lớp 7 học VB nào?( “ Đức tính giản dị của Bác Hồ ”)
2. Kiểm tra : Sách vở, bài soạn của HS
3.Bài mới
Giới thiệu : Hồ Chí Minh - tên Người là cả một bài ca, Người là sự kết tinh những giá trị tinh thần của ND ta suốt 4000 năm lịch sử ; Ở Người truyền thống DT được kết hợp hài hoà với tinh hoa văn hoá thế giới. Vẻ đẹp văn hoá là nét nổi bật trong p/cách Hồ Chí Minh.
Ngµy so¹n14 th¸ng 8 n¨m 2011 TiÕt 1+2 : PHONG C¸Ch Hå ChÝ Minh - HS thÊy ®îc vÎ ®Ñp phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i, thanh cao vµ gi¶n dÞ. - Tõ lßng kÝnh yªu B¸c, HS cã ý thøc häc tËp, tu dìng theo g¬ng B¸c. B. ChuÈn bÞ HS so¹n bµi, su tÇm nh÷ng t liÖu vÒ cuéc ®êi B¸c. GV: bµi d¹y, nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ B¸c. C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng 1. æn ®Þnh líp : ë líp 7 häc VB nµo?( “ §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå ”) 2. KiÓm tra : S¸ch vë, bµi so¹n cña HS 3.Bµi míi Giíi thiÖu : Hå ChÝ Minh - tªn Ngêi lµ c¶ mét bµi ca, Ngêi lµ sù kÕt tinh nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn cña ND ta suèt 4000 n¨m lÞch sö ; ë Ngêi truyÒn thèng DT ®îc kÕt hîp hµi hoµ víi tinh hoa v¨n ho¸ thÕ giíi. VÎ ®Ñp v¨n ho¸ lµ nÐt næi bËt trong p/c¸ch Hå ChÝ Minh. Ho¹t ®éng GV - Häc sinh Néi dung cÇn ®¹t .Híng dÉn häc sinh ®äc VB (VB thuyÕt minh kÕt hîp lËp luËn, cÇn ®äc khóc chiÕt, m¹ch l¹c. ) HS ®äc VB. ? VB thuéc kiÓu VB nµo? ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×? (HS suy nghÜ ®éc lËp dùa vµo VB) ? VB cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ND chÝnh cña tõng phÇn? HS däc phÇn chó thÝch ? Gi¶i nghÜa tõ Phong c¸ch? ? Nªu luËn ®iÓm chÝnh? HS ®äc phÇn ®Çu. ? Theo em, t¸c gi¶ tËp trung kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? GV: Cã thÓ nãi, trªn thÕ giíi, Ýt cã ®îc l·nh tô nµo cã ®îc mét vèn v¨n ho¸ s©u réng nh cña HCM. Nhng vèn v¨n ho¸ uyªn th©m ®ã kh«ng tù nhiªn mµ cã. ? VËy, do ®©u ngêi cã ®îc vèn v¨n ho¸ uyªn th©m ®ã? ?Nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®Õn víi HCM trong hoµn c¶nh nµo ? - B¾t nguån tõ kh¸t väng t×m ®êng cøu níc 1911, Ngêi ra níc ngoµi. B¸c ®· tr¶i h¬n 10 n¨m lao ®éng cùc nhäc, ®ãi rÐt, lµm phô bÕp, quÐt tuyÕt, ®èt than, lµm thî ¶nh miÔn sao sèng ®îc ®Ó lµm CM. Ngêi ®· sang Ph¸p vßng quanh ch©u Phi, sang Anh, ch©u Mü, nhiÒu níc ch©u ¢u ? Vèn trÝ thøc v¨n ho¸ nh©n lo¹i cña HCM s©u réng ntn? Ngêi ®· lµm ntn ®Ó cã ®îc vèn trÝ thøc s©u réng Êy? HS th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi - Ch×a kho¸ ®Ó më ra tri thøc v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®ã lµ sù häc hái. + LÊy d/chøng : B¸c häc, vÜ nh©n... ThuÕ m¸u, N~ trß lè..., NhËt ký trong tï. ? Qua nh÷ng vÊn ®Ò ®· tr×nh bµy, theo em ®iÒu kú l¹ nhÊt ®Ó t¹o nªn p/c¸ch HCM ®ã lµ g× ? HS th¶o luËn. ? §o¹n v¨n ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nt g×? GV : KÕt thóc phÇn 1 VB cã dÊu... cho biÕt ngêi biªn so¹n ®· lîc bá phÇn tiÕp theo trong sù nghiÖp CM cña HCM. ? H·y cho biÕt phÇn 1 VB nãi vÒ thêi kú nµo trong sù nghiÖp CM cña HCT ? ( Thêi kú B¸c ho¹t ®éng ë níc ngoµi ) Ho¹t §éng 2 HS ®äc tiÕp phÇn 2. ? PhÇn 2, VB nãi vÒ thêi kú nµo trong sù nghiÖp CM cña B¸c? ( Khi Ngêi ®· lµ vÞ chñ tÞch níc. ) ? PTB§ chÝnh ë phÇn nµy? ? NÐt næi bËt? HS ®äc thÇm P2 ? NÐt ®Ñp trong lèi sèng cña HCM ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng ph¬ng diÖn nµo ? N¬i ë, lµm viÖc Trang phôc ¨n uèng ? NhËn xÐt vÒ c¸ch viÕt cña t¸c gi¶? ? Tõ lèi sèng cña HCM t¸c gi¶ ®· liªn tëng ®Õn c¸ch sèng cña ai trong lÞch sö DT ? ( Ng~ Tr·i, Ng~ BØnh Khiªm ) ?T¸c gi¶ ®· b×nh luËn nh thÕ nµo? ( HS t×m trong sgk). Nh÷ng lêi b×nh luËn ®ã cã t¸c dông g×? ? T¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh nh thÕ nµo? ? Nªu l¹i nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt I . Giíi thiÖu chung * X¸c ®Þnh kiÓu v¨n b¶n: KiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn( ph©n tÝch, biÓu d¹t lµ chÝnh. NghÞ luËn xen kÓ, t¶, biÓu c¶m) + XÐt vÒ mÆt néi dung: §©y lµ v¨n b¶n nhËt dông, v× nã ®Æt ra vÊn ®Ò võa cã tÝnh cËp nhËt, võa cã tÝnh l©u dµi, gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc. * Chñ ®Ò, sù héi nhËp víi thÕ giíi vµ b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. * Bè côc : 3 phÇn * PhÇn 1 : Tõ ®Çu à rÊt hiÖn ®¹i : HCM víi sù tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i * PhÇn 2: cßn l¹i : Nh÷ng nÐt ®Ñp trong phong c¸ch HCM. * PhÇn 3: Lêi kh¼ng ®Þnh cña t¸c gi¶. II. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1.T¸c gi¶: Lª Anh Trµ. 2. T¸c phÈm: trÝch trong “ Phong c¸ch HCM, c¸i vÜ ®¹i g¾n víi c¸i gi¶n dÞ”, trong “ HCM vµ v¨n ho¸ ViÖt Nam”, 1990. + Lµ bµi nghiªn cøu HCM trªn ph¬ng diÖn v¨n ho¸. 3. §äc: HS ®äc râ rµng, khóc chiÕt. 4. T×m hiÓu chó thÝch. Phong c¸ch: Lµ lèi sèng, c¸ch sinh ho¹t, lµm viÖc, øng xö, t¹o nªn c¸i riªng cña mét ngêi hay mét tÇng líp ngêi nµo ®ã. * LuËn ®iÓm chÝnh:HCM lµ mét nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam, mét lèi sèng rÊt ViÖt Nam, rÊt b×nh dÞ, rÊt ph¬ng ®«ng, nhng ®ång thêi rÊt míi, rÊt hiÖn ®¹i. III . Ph©n tÝch 1 Con ®êng h×nh thµnh phong c¸ch v¨n ho¸ HCM * T¸c gi¶ tËp trung kh¼ng ®Þnh: + HCM cã mét vèn v¨n ho¸ v« cïng s©u réng. + T¹i sao ngêi l¹i cã vèn v¨n ho¸ ®ã. + Phong c¸ch HCM lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, gi÷a d©n téc vµ nh©n lo¹i, gi÷a b×nh dÞ vµ vÜ ®¹i. * Trong cuéc ®êi ho¹t ®éng CM ®Çy tru©n chuyªn, Ngêi tiÕp xóc víi v¨n ho¸ nhiÒu níc: ¸, ©u, phi, mü => Vèn hiÓu biÕt cña ngêi v« cïng phong phó + GhÐ l¹i nhiÒu h¶i c¶ng + Th¨m c¸c níc ¸ Phi + Sèng dµi ngµy ë Anh, Ph¸p. + Cã ý thøc t×m hiÓu, häc hái v¨n ho¸ c¸c d©n téc ë mäi n¬i, mäi lóc. + Häc hái vµ tiÕp thu v¨n ho¸ nh©n lo¹i mét c¸ch chän läc ( TiÕp thu v¨n ho¸ nh©n lo¹i nhng vÉn gi÷ v÷ng gèc rÔ lµ v¨n ho¸ d©n téc viÖt nam) * B¸c nãi, viÕt th¹o nhiÒu thø tiÕng => Ngo¹i ng÷ lµ chiÕc ch×a kho¸ ®Ó cho ngêi më c¸nh cöa cña nÒn v¨n ho¸ c¸c d©n téc. - Am hiÓu nhiÒu vÒ c¸c d©n téc vµ ND thÕ giíi, VH thÕ giíi s©u s¾c - TiÕp thu c¸i hay c¸i ®Ñp, phª ph¸n nh÷ng tiªu cùc cña CN t b¶n. - Trªn nÒn t¶ng VH d©n téc mµ tiÕp thu nh÷ng ¶nh hëng quèc tÕ. => Cã thÓ nãi: Vèn v¨n ho¸ s©u réng mµ HCM cã ®îc lµ do häc hái, trau dåi, rÌn luyÖn kh«ng ngõng trong suèt cuéc ®êi (Cuéc ®êi cña ngêi lµ cuéc ®êi cm ®Çy tru©n chuyªn, bÞ b¾t, bÞ giam cÇm, ph¶i khã nhäc mu sinh) * Cèt lâi p/c HCM lµ vÎ ®Ñp v¨n ho¸, lµ sù kÕt hîp hµi hoµ nhuÇn nhuyÔn tinh hoa VH DTéc víi VH thÕ giíi. * NÐt næi bËt nhÊt trong phong c¸ch HCM: KÕt hîp mét c¸ch hµi hoµ nh÷ng mÆt tëng chõng nh ®èi lËp. * NT: Sö dông biÖn ph¸p ®èi lËp, t¬ng ph¶n ®Ó kh¼ng ®Þnh HCM lµ tinh hoa VH d©n téc, võa lµ tinh hoa VH nh©n lo¹i. (chuyển tiết 2) 2.Phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña Hå ChÝ Minh. + Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh: NghÞ luËn xen kÓ, t¶ rÊt nhuÇn nhuyÔn. + NÐt næi bËt: Gi¶n dÞ mµ thanh cao vµ vÜ ®¹i. => §îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ trªn c¸c ph¬ng diÖn: - N¬i ë lµm viÖc – nhµ sµn nhá b»ng gç, c¹nh ao – chØ vÎn vÑn vµi phßng, ®å ®¹c méc m¹c ®¬n s¬ - Trang phôc gi¶n dÞ - ¨n uèng ®¹m b¹c : c¸ kho rau luéc, da ghÐm, cµ muèi, ch¸o hoa... mãn ¨n d©n téc. - Kh«ng x©y dùng gia ®×nh, giµnh toµn t©m, toµn søc cho viÖc phôc vô tæ quèc vµ nh©n d©n. * C¸ch viÕt khóc chiÕt, râ rµng, dÉn chøng cô thÓ, x¸c thùc, tiªu biÓu, toµn diÖn, ®Çy tÝnh thuyÕt phôc, TG ®· kh¼ng ®Þnh lèi sèng cña HCM rÊt ®Ñp, rÊt gi¶n dÞ, rÊt thanh cao. §ã lµ lèi sèng kh«ng coi träng vËt chÊt, kh«ng nh»m môc ®Ých hëng thô mµ coi träng gi¸ trÞ tinh thÇn, hµi hoµ gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn. + TG b×nh luËn: ( GV cho hs ®äc, g¹ch ch©n) => Kh¼ng ®Þnh ®Ëm nÐt h¬n: Lèi sèng gi¶n dÞ cña B¸c Hå thËt lµ hiÕm cã. §ång thêi béc lé t×nh c¶m ngìng mé, kh©m phôc cña t¸c gi¶ ®èi víi ngêi. 3.Lêi kh¼ng ®Þnh cña t¸c gi¶: + C¸ch sèng gi¶n dÞ mµ thanh cao cña B¸c Hå gièng c¸c nhµ nho xa. + Nhng ®ã kh«ng ph¶i lµ mét c¸ch tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm cho kh¸c ngêi ®êi. Sù gi¶n dÞ cña ngêi rÊt tù nhiªn, nh lµ mét nhu cÇu cña t©m hån. + Lèi sèng ®ã võa lµ ®Ó di dìng tinh thÇn, võa thÓ hiÖn mét quan niÖm thÈm mÜ vÒ cuéc sèng: C¸i gi¶n dÞ, tù nhiªn chÝnh lµ c¸i ®Ñp. IV.Tæng kÕt: 1.NghÖ thuËt: Ph¬ng thøc nghÞ luËn xen kÓ, t¶, biÓu c¶m rÊt tù nhiªn. LËp luËn chÆt chÏ, s¾c s¶o ®Çy thuyÕt phôc. Lý lÏ x¸c ®¸ng, dÉn chøng cô thÓ. + Sö dông c¸c biÖn ph¸p so s¸nh, ®èi lËp rÊt hiÖu qu¶. Ng«n ng÷ chuÈn x¸c, m¹ch l¹c. Lêi v¨n thÊm ®Ém t×nh c¶m ngìng mé, kh©m phôc ®èi víi l·nh tô. 2.Néi dung: Bµi viÕt ®· kh¼ng ®Þnh mét c¸ch ®Çy thuyÕt phôc vÒ vÎ ®Ñp cña phong c¸ch HCM: Lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng d©n téc vµ hiÖn ®¹i nh©n lo¹i, gi÷a gi¶n dÞ vµ vÜ ®¹i. Bµi viÕt ®Æc biÖt cã ý nghÜa víi cuéc sèng h«m nay: Trong hoµn c¶nh ®Êt níc ®ang më cöa, héi nhËp th× vÊn ®Ò mµ bµi viÕt ®Æt ra( TruyÒn thèng vµ héi nhËp) ®Æc biÖt cã ý nghÜa. B¸c Hå chÝnh lµ mét tÊm g¬ng cho chóng ta noi theo. D. LuyÖn tËp vµ cñng cè KÓ mét sè c©u chuyÖn vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cao ®Ñp cña B¸c. E. Híng dÉn häc - Bµi tËp vÒ nhµ: Tríc xu thÕ héi nhËp toµn cÇu ho¸ h«m nay, theo em, thÕ hÖ trÎ cÇn ph¶i lµm g× ®Ó gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc? - ChuÈn bÞ bµi : “ C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i ” ---------------------------------------------------------------------------------------------- Ngµy so¹n16 th¸ng 8 n¨m 2011 tiÕt 3 : C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i A. Môc tiªu - HS n¾m ®îc c¸c ph¬ng ch©m vÒ lîng, vÒ chÊt - BiÕt vËn dông nh÷ng p/c nµy trong giao tiÕp B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc 1. æn ®Þnh 2. KiÓm tra : Sù chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi : Trong giao tiÕp cã nh÷ng quy ®Þnh tuy kh«ng ®îc nãi ra thµnh lêi nhng nh÷ng ngêi tham gia vµo giao tiÕp cÇn ph¶i tu©n thñ, nÕu kh«ng th× dï c©u nãi kh«ng m¾c lçi g× vÒ ng÷ ©m, tõ vùng, NP, giao tiÕp còng sÏ kh«ng thµnh c«ng. Nh÷ng qui ®Þnh ®ã ®îc thÓ hiÖn qua c¸c p/c héi tho¹i. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn - häc sinh Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t §éng 1: Híng dÉn HS lµm BT 1. HS ®äc lêi tho¹i 1 ? Qua c©u hái cña m×nh, An muèn biÕt ®iÒu g×? HS ®äc lêi tho¹i 2. Nªu nhËn xÐt? ? Tõ ®ã, em rót ra ®îc bµi häc g× trong héi tho¹i? Ho¹t ®éng 2 HS ®äc truyÖn “ Lîn cíi ¸o míi”. ? nhËn xÐt vÒ c¸c c©u hái vµ tr¶ lêi cña c¸c nh©n vËt trong truyÖn? ? Tõ ®ã, em rót ra bµi häc g×? ? Nh vËy trong héi tho¹i cÇn chó ý ®iÒu g×? Ho¹t ®éng 3 HS ®äc “ Qu¶ bÝ khæng lå” ? C©u chuyÖn phª ph¸n ®iÒu g×? V× sao em biÕt ®iÒu ®ã? * GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸ch tr¶ lêi 1 sè trêng hîp cô thÓ. - NÕu kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n nghØ häc à cã nªn nãi lµ b¹n bÞ èm kh«ng? - NÕu kh«ng cã b»ng chøng mµ nãi b¹n xÊu cã ®îc kh«ng? ? Tõ ®ã em tù rót ra ®îc bµi häc g×? GV: Nh÷ng ®iÒu nªn tr¸nh Êy chÝnh lµ ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng th«ng tin =› p/c vÒ chÊt ho¹t ®éng HS ®äc kü c¸c bµi tËp trong SGK. GV cho HS tù lËp suy nghÜ. Gäi HS lªn b¶ng gi¶i quyÕt tõng bµi tËp I. Ph¬ng ch©m vÒ lîng 1. Bµi 1 + Lêi tho¹i 1: Qua c©u hái, An muèn biÕt ®Þa ®iÓm häc b¬i. + Lêi tho¹i 2: C©u tr¶ lêi cha ®¸p øng ®îc ®iÒu An muèn biÕt. => nh vËy, ®©y lµ c©u tr¶ lêi kh«ng cã néi dung. * Rót ra bµi häc trong héi tho¹i: CÇn ph¶i chó ý xemngêi nghe cÇn biÕt ®iÒu g× ®Ó ®¸p øng. Nãi ph¶i cã néi dung. Kh«ng nªn nãi Ýt h¬n nh÷ng g× mµ giao tiÕp ®ßi hái. Bµi tËp 2. + C¸c c©u hái vµ tr¶ lêi cña 2 nh©n vËt ®Òu thõa th«ng tin: “ Cíi, ¸o míi” => Lµ nh÷ng yÕu tè g©y cêi. => Nh vËy, kh«ng nªn nãi nhiÒu h¬n nh÷ng ®iÒu mµ giao tiÕp ®ßi hái * trong héi tho¹i, cÇn chó ý nãi kh«ng thiÕu, kh«ng thõa. Ghi nhí 1: Ph¬ng ch©m vÒ lîng trong giao tiÕp lµ: Nãi ph¶i cã néi dung.Néi dung ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cuéc giao tiÕp, kh«ng thiÕu, kh«ng thõa. II. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt 1. Bµi tËp 1 + Phª ph¸n tÝn ... ®éng: Ho¹t ®éng 1 I. B¶ng thèng kª c¸c TP VH tõ líp 6 - líp 9 Líp VH d©n gian VH trung ®¹i VH hiÖn ®¹i 6 * TruyÖn - Con Rång ch¸u Tiªn - B¸nh trng - Th¸nh Giãng - S¬n Tinh - Sù tÝch Hå G¬m - Sä Dõa - Th¹ch Sanh - Em bÐ th«ng minh - Õch ngåi - ThÇy bãi - §eo nh¹c - Ch©n, tay - Treo biÓn - Lîn cíi ¸o míi - Con hæ cã nghÜa - MÑ hiÒn d¹y con - ThÇy thuèc... - Bµi häc ®êng ®êi - S«ng níc - Bøc tranh - Vît th¸c - §ªm nay - Lîm - C« T« (ký) - C©y tre (tuú bót) - Lao xao 7 - Nh÷ng c©u h¸t vÒ t/c gia ®×nh - Nh÷ng c©u h¸t vÒ ty quª h¬ng ®Êt níc - Nh÷ng c©u h¸t than - nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm - Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn vµ L§ SX - Tôc ng÷ vÒ con ngêi - S«ng nói - Phß gi¸ - Buæi chiÒu ®øng - Bµi ca C«n S¬n - Sau phót chia ly - B¸nh tr«i - Qua ®ß - B¹n ®Õn ch¬i - Xa ng¾m - C¶m nghÜ - NgÉu nhiªn - Bµi ca nhµ tranh - C¶nh khuya - R»m th¸ng - TiÕng gµ tra - Mét thø quµ cña lóa non (kÝ) - Sµi Gßn t«i yªu (tuú bót) - Mïa xu©n cña t«i (tuú bót - bót kÝ ) - Tinh thÇn y/n (nghÞ luËn) - Sù giµu ®Ñp ( NL) - §øc tÝnh - ý nghÜa v/c - Sèng chÕt - Nh÷ng trß lè - Quan ¢n - Ca HuÕ 8 - ChiÕu dêi ®« - HÞch TS - Níc §¹i ViÖt - Bµn luËn phÐp häc - T«i ®i häc - Trong lßng mÑ - Tøc níc - L·o h¹c - Vµo nhµ ngôc - §Ëp ®¸ - Muèn lµm - hai ch÷ - Nhí rõng, ¤ng ®å, Quª h¬ng, Khi con, Tøc c¶nh P¸c Bã, Ng¾m tr¨ng, §i ®êng - ThuÕ m¸u 9 - ChuyÖn ngêi con g¸i NX - ChuyÖn cò trong phñ - Hoµng lª - TruyÖn KiÒu - Lôc V©n Tiªn - §ång chÝ - Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe - §oµn thuyÒn - BÕp löa - Khóc h¸t ru - ¸nh tr¨ng - Lµng - LÆng lÏ - ChiÕc lîc ngµ Ho¹t ®éng 2 GV lÊy DC trong c¸c TPVH ®Ó c/minh - TiÕng nãi cña v¨n nghÖ - ChuÈn bÞ hµnh trang - Con cß - Mïa xu©n nho nhá - ViÕng l¨ng B¸c - Sang thu - Nãi víi con - BÕn quª - Nh÷ng ng«i sao - B¾c S¬n - T«i vµ chóng ta II. §Þnh nghÜa c¸c thÓ lo¹i - TruyÒn thuyÕt: TruyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø thêng cã yÕu tè tëng tîng, k× ¶o. TT thÓ hiÖn th¸i ®é c¸ch ®¸nh gi¸ cña nd ®/v c¸c sù kiÖn vµ NV lÞch sö ®îc kÓ. - TruyÖn cæ tÝch: kÓ vÒ cuéc ®êi cña mét sè NV: NV bÊt h¹nh, NV dòng sÜ, NV cã tµi n¨ng k× l¹, NV th«ng minh vµ NVngèc nghÕch, NV lµ ®éng vËt " íc m¬ - TruyÖn cêi: lo¹i ttruþen kÓ vÒ nh÷ng hiÖn tîng ®¸ng cêi trong cs nh»m t¹o tiÕng cêi mua vui hoÆc phª ph¸n nh÷ng thãi h tËt xÊu tr XH - TruyÖn ngô ng«n: Lo¹i truyÖn kÓ = v¨n xu«i hoÆc v¨n vÇn mîn ttruyÖn loµi vËt, ®å vËt hoÆc chÝnh con ngêi ®Ó nãi bãng giã kÝn ®¸o chuyÖn con ngêi nh»m khuyªn nhñ d¨n d¹y ngêi ta bµi häc nµo ®ã trong cs. - Ca dao d©n ca: ChØ c¸c loµi tr÷ t×nh d©n gian, kÕt hîp lêi vµ nh¹c, diÔn t¶ néi t©m con ngêi . - Tôc ng÷: Nh÷ng c©u nãi d©n gian ng¾n gän, æn ®Þnh, cã nhÞp ®iÖu h/a thÎ hiÑn nh÷ng kinh nghiÖm cña nd vÒ mäi mÆt ®îc ND vËn dông vµo ®s, suy nghÜ vµ lêi ¨n tiÕng nãi h»ng ngµy - ChÌo: lo¹i kÞch h¸t, móa d©n gian, kÓ chuyÕn diÔn tÝch = h×nh thøc s©n khÊu 3. 4. C¸c thÓ lo¹i trong TP VH, ph¬ng thøc biÓu ®¹t chñ yÕu. - TruyÖn kÝ: tù sù - Tuú bót: biÓu c¶m. - Th¬: biÓu c¶m - KÞch: tù sù - NghÞ luËn III. TiÕn tr×nh lÞch sö VH ViÖt Nam VH ViÖt Nam tr¶i qua 3 thêi kú lín - Tõ thÕ kû X ®Õn ThhÕ kû XIX: VH trung ®¹i - Tõ ®Çu thÕ kû XX -1945: - Tõ sau CMT 8 - nay: IV. MÊy nÐt ®Æc s¾c næi bËt cña VHVN 1. VÒ ND t tëng - Tinh thÇn yªu níc vµ ý thøc céng ®ång - Tinh thÇn nh©n ®¹o - Søc sèng bÌ bØ vµ tinh thÇn l¹c quan 2.VÒ h×nh thøc nghÖ thuËt HÕt tiÕt 167 - ChuyÓn tiÕt 168 GV: Nam Quèc S¬n Hµ, B×nh Ng« §¹i C¸o Ho¹t ®éng 3 GV: Lµng, ChiÕc lîc ngµ, Khóc h¸t ru, BÕp löa... GV: BÕn quª, ¸nh tr¨ng Ho¹t ®éng 4 A. Nh×n chung vÒ nÒn VHVN - VÞ trÝ gi¸ trÞ cña nÒn VHVN I. C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn VHVN 1. V¨n häc d©n gian - §îc h×nh thµnh tõ thêi xa xa vµ ®îc tiÕp tôc bæ xung ph¸t triÓn trong c¸c thêi k× lÞch sö tiÕp theo. VH d©n gian n»m trong ræng thÓ v¨n ho¸ d©n gian - Lµ s¶n phÈm cña nd chñ yÕu lµ tÇng líp b×nh d©n. - §îc lu truyÒn = truyÒn miÖng, di b¶n - Vai trß nu«i dìng t©m hån trÝ tuÖ cña nd vµ lµ kho tµng phong phó cho VH viÕt khai th¸c vµ ph¸t triÓn. - ThÓ lo¹i: vÌ, chÌo, tuång, truyÖn, th¬ 2. VH viÕt - V¨n häc ch÷ H¸n: xuÊt hiÖn tõ buæi ®Çu cña VH viÕt vµ tån t¹i, ph¸t triÓn trong suèt thêi k× VH trung ®¹i (Tõ thÕ kû X - XIX) cßn 1 sè TP ë thÕ kû XX. ¶nh hëng cña VH Trung Hoa nhng vÉn mang t2, tinh thÇn dt - V¨n häc ch÷ N«m: XuÊt hiÖn thÕ kû XIII nhng t¸c phÈm cæ ®iÓn nhÊt cßn l¹i ®Õn nay lµ Quèc ¢m Thi TËp cña NguyÔn Tr·i. Tån t¹i song song víi VH ch÷ H¸n, ®Æc biÖt ph¸t triÓn m¹nh ë thÕ kû 18 - 19 ®Ønh cao truyÖn KiÒu th¬ HXH. - VH ch÷ Quèc ng÷: xuÊt hiÖn thÕ kû 17. Cuèi thÕ kû 19 ®îc dïng ®Ó s¸ng t¸c VH. Tõ ®Çu thÕ kû 20 ch÷ Quèc ng÷ ®îc dïng réng r·i vµ trë thµnh v¨n tù duy nhÊt cña níc ta dïng s¸ng t¸c VH II. TiÕn tr×nh lÞch sö VHVN * Tr¶i qua 3 thêi kú lín 1. Tõ thÕ kû X ®Õn hÕt XIX - VH trung ®¹i ph¸t triÓn trong hoµn c¶nh: XH Phong kiÕn - mét Quèc gia PK ®éc lËp chèng l¹i nhiÒu cuéc x©m lîc vµ ¸ch ®« hé cña PK ph¬ng B¾c. - Cã nhiÒu ®Æc ®iÓm chung vÒ t tëng, quan niÖm thÈm mÜ hÖ thèng thÓ lo¹i, ng«n ng÷. - Cã nhiÒu thµnh tùu kÕt tinh ë nh÷ng t¸c gi¶ lín, xuÊt s¾c 2. Tõ ®Çu thÕ kû XX - 1945. - VH chuyÓn sang thêi kú hiÖn ®¹i - H/c: Cuéc xl cña Thùc d©n Ph¸p - §Æc ®iÓm: VH ph¸t triÓn theo híng hiÖn ®¹i ho¸, cã sù biÕn ®æi toµn diÖn vµ mau chãng - Thµnh tùu: giai ®o¹n 1980 - 1945 (th¬ - v¨n xu«i) 3. Tõ sau CMT 8 - nay: Chia 2 giai ®o¹n: a, Giai ®o¹n 1945 - 1975: - H/c: 2 cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i - §Æc ®iÓm: VH phôc vô k/c nªu cao tinh thÇn yªu níc, chñ nghÜa anh hïng, lßng nh©n ¸i, ®øc hy sinh - Thµnh tùu: VH s¸ng t¹o nh÷ng h/a cao ®Ñp vÒ ®/n con ngêi VN thuéc nhiÒu thÕ hÖ trong 2 cuéc kh¸ng chiÕn, trong lao ®éng XD b, Giai ®o¹n 1975- nay VH bíc vµo thêi kú ®æi míi, më réng ph¹m vi tiÕp cËn ®êi sèng mét c¸ch toµn diÖn, kh¸m ph¸ con ngêi ë nhiÒu mÆt, híng tíi sù thøc tØnh c¸ nh©n vµ tinh thÇn d©n chñ III. MÊy nÐt ®Æc s¾c næi bËt cña VHVN 1. VÒ ND t tëng - Tinh thÇn yªu níc, ý thøc céng ®ång - Tinh thÇn nh©n ®¹o - Søc sèng bÒn bØ vµ tinh thÇn l¹c quan 2. VÒ quy m« vµ ph¹m vi kÕt tinh nghÖ thuËt - KÕt tinh ë c¸c TP cã quy m« ko lín - Chó träng sù tinh tÕ mµ dung dÞ, cã vÎ ®Ñp hµi hoµ. IV. LuyÖn tËp Bµi 1,2 ,3 B. S¬ lîc vÒ mét sè thÓ lo¹i VH I. Mét sè thÓ lo¹i VH d©n gian - Cæ tÝch - TruyÒn thuyÕt - Ngô ng«n - Ca dao - Tôc ng÷ II. Mét sè thÓ lo¹i VH trung ®¹i * Th¬: ThÊt ng«n b¸t có, ThÊt ng«n tø tuyÖt * V¨n xu«i: truyÒn k×, biÕn ngÉu II. Mét sè thÓ lo¹i VH hiÖn ®¹i * Th¬: tù do * V¨n xu«i Ngµy so¹n 26-4-2011 TiÕt 169 - 170. KiÓm tra tæng kÕt cuèi n¨m A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Häc sinh lµm vµ n¾m ®îc c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña häc k× hai Lµm ®îc bµi nghÞ luËn cèt yÕu vÒ : ®o¹n th¬ ,bµi th¬; ®o¹n trÝch hoÆc t¸c phÈm B. TiÕn tr×nh giê kiÓm tra 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. Ph¸t ®Ò : §Ò chung cña phßng GD :Tù luËn: C©u1:ChØ râ biÖn ph¸p tu tõ ®îc sö dông trong 2 c©u th¬ sau vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ thÈm mÜ cña c¸c BPTT ®ã? (2,5®) MÆt trßi cña b¾p th× n»m trªn ®åi MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn lng ? x¸c ®Þnh t lo¹i cña 2 dßng th¬? C©u 2: ChÐp chÝnh x¸c ®o¹n th¬: “ D©u lam sao th× cha vÉn muèn ..ch¼ng mÊy ai nhá bÐ ®©u con” Cho biÕt ngêi cha mong muèn ®iÒu g×? C©u 3: Suy nghÜ cña em nh©n vËt Ph¬ng §Þnh qua Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª Minh Khuª . (6®) §¸p ¸n: C©u 1 : Èn dô ,t¹o cho 2 dßng th¬ sù c©n ®èi ,®Ñp,so s¸nh hay -c¸c tõ “ cña ,th× lµ QHT ;n»m :§t ;cßn l¹i lµ DT C©u 2 : ChÐp th¬ .Ngêi cha muèn con m×nh lu«n tù hµo vÒ quª h¬ng,cho dï quª h¬ng m×nh nghÌo khã..xÊu h×nh thøc bªn ngoµi vµ lu«n sèng m¹nh mÏ. C©u 3 :Nh©n vËt Ph¬ng §Þnh . 3. HS lµm bµi 4. GV thu bµi 5. DÆn dß: - Th ®iÖn chóc mõng th¨m hái -------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngµy so¹n 23-4-2011 TiÕt 171- 172. Th ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái A. Môc tiªu cÇn ®¹t: SGV B.TiÕn tr×nh ho¹t ®éng Ho¹t ®éng 1 HS ®äc 4 trêng hîp GV nªu c¸c c©u hái a, b, c Hs th¶o luËn trao ®æi - tr¶ lêi Ho¹t ®éng 2 HS ®äc thÇm 3 bøc ®iÖn trong SGK vµ lÇn lît tr¶ lêi 4 c©u hái tiÕp ®ã HS tËp diÔn ®¹t HS th¶o luËn nhãm rót ra c¸ch viÕt th ®iÖn theo 2 môc ®Ých kh¸c nhau Ho¹t ®éng 3 HS kÎ l¹i mÉu bøc th §iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo mÉu GV chia líp thµnh 4 nhãm , mçi nhãm hoµn chØnh mét bøc ®iÖn I. Nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th ®iÖn chóc mõng vµ hái th¨m 1. VÝ dô :a, b, c, d 2. NhËn xÐt a, Nh÷ng trêng hîp cÇn gi÷ - Cã nhu cÇu trao ®æi th«ng tin vµ bµy tá t×nh c¶m víi nhau - Cã nh÷ng khã kh¨n trë ng¹i nµo ®ã khiÕn ngêi viÕt ko thÓ ®Õn n¬i trùc tiÕp. b, Cã 2 lo¹i: - Th¨m hái: chia vui - Th¨m hái: chia buån c, Môc ®Ých: - Chia vui: biÓu d¬ng, khÝch lÖ nh÷ng thµnh tÝch, sù thµnh ®¹t cña ngêi nhËn - Chia buån: ®éng viªn, an ñi ®Ó ngêi nhËn cè g¾ng vît qua nh÷ng khã kh¨n. II. C¸ch viÕt th ®iÖn 1. Th ®iÖn chóc mõng 2. Th ®iÖn th¨m hái 3. Néi dung: - Lý do göi th ®iÖn - Béc lé suy nghÜ c¶m xóc ®èi víi tin vui hoÆc nçi bÊt h¹nh, ®iÒu ko mong muèn cña ngêi nhËn ®iÖn - Lêi chóc mõng, mong muèn - Lêi th¨m hái, chia buån III. LuyÖn tËp Bµi 1 : §iÒn vµo mÉu Bµi 2 : Chän c¸c t×nh huèng a, Chóc mõng b, Chóc mõng c, Th¨m hái d, Th¨m hái e, Th¨m chóc mõng Bµi 3 : HS tù x¸c ®Þnh t×nh huèng vµ viÕt theo mÉu cña bu ®iÖn C. DÆn dß: - Tr¶ bµi kiÓm tra ---------------------------------------------------------------------------------------------- Ngµy so¹n 25-4-2011 TiÕt 173- 174 - 175. Tr¶ bµi v¨n - TiÕng viÖt - Häc kú A. Môc tiªu cÇn ®¹t - Gióp HS cñng cè kh¶ n¨ng ghi nhí tæng hîp kiÕn thøc, kh¶ n¨ng chuyÓn ho¸, vËn dông kiÕn thøc - RÌn kü n¨ng tù nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ hoµn chØnh bµi viÕt - TÝch hîp toµn diÖn trong c¸c bµi tù luËn B. ChuÈn bÞ: - C¸c t liÖu dÉn chøng trong bµi lµm cña HS - §Þnh híng nh÷ng bµi lµm thµnh c«ng, nh÷ng h¹n chÕ c¬ b¶n cña HS C.TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng -GV ®äc ®¸p ¸n (®¸p ¸n kÌm theo ®Ò bµi) -Cho häc sinh ®èi chiÕu víi bµi lµm. -GV chØ ra nh÷ng u, khuyÕt trong qu¸ tr×nh lµm bµi. -GV ®äc ®iÓm. -HS ®äc mét sè bµi viÕt mÉu + Bµi lo¹i yÕu +Bµi lo¹i trung b×nh +Bµi lo¹i kh¸-tèt *Híng dÉn :häc sinh lµm l¹i 1 sè c©u sai,mét sè chç dïng tõ,®Æt c©u cha phï hîp. §¸p ¸n BPTT: ®iÖp ng÷,Èn dô Tù luËn: 1. BPTT ®iÖp ng÷ , Èn dô -T¸c dông :mÆt trêi ®em l¹i cho b¾p sù sèng.Con lµ sù sèng cña mÑ. 2.Dµn ý: -MB: giíi thiÖu t¸c gi¶,t¸c phÈm,nh©n vËt -TB: +C« g¸i thñ ®« ,tuæi ®êi cßn trÎ +Lµm thanh niªn xung phong: vÊt v¶ ,nguy hiÓm,®èi mÆt víi c¸i chÕt +Yªu ®êi ham mª ca h¸t +Yªu quý chÞ em trong nhãm *NhËn xÐt ,c¶m nhËn chñ yÕu cña HS ë c¸c ®iÓm trªn vµ nghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt. -KB : §¸nh gi¸ chung vÒ nh©n vËt mét lÇn n÷a Gv nhËn xÐt chÊt lîng bµi lµm cña hs vµ cho c¸c em ch÷a bµi theo ®¸p ¸n
Tài liệu đính kèm: