Giáo án Ngữ Văn Lớp 7 - Bài: Sống chết mặc bay - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Hoa

Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
1 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
Ngày soạn: 
22/3/2022 
Kế hoạch dạy TỔ PHÓ KÍ DUYỆT BGH DUYỆT 
Lớp 7A8 
Nguyễn Thị Tuyết Lan 
29/3/2022 
VĂN BẢN : 
SỐNG CHẾT MẶC BAY 
Phạm Duy Tốn 
Thời gian thực hiện: 2 (109 - 110) 
I. MỤC TIÊU: 
1. Về kiến thức: 
- Biết được:Những nét chính của tác giả, tác phẩm (Cuộc đời, hoàn cảnh sáng tác, thể loại...); những 
hình ảnh chi tiết tiêu biểu; một số đặc điểm của VB 
 - Hiểu được:Giá trị nội dung, nghệ thuật, tư tưởng của tác phẩm... 
- Vận dụng được: trình bày cảm nhận, ấn tượng, kiến giải riêng của cá nhân về giá trị nội dung, nghệ 
thuật, tư tưởng của tác phẩm. 
2. Về năng lực: 
-Năng lực tự chủ và tự học: sự tự tin và tinh thần lạc quan trong học tập và đời sống, khả năng suy 
ngẫm về bản thân, tự nhận thức, tự học và tự điều chỉnh để hoàn thiện bản thân. 
-Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thu nhận và lý giải thông tin trong văn bản, thảo luận, lập luận, phản 
hồi, đánh giá về các vấn đề trong học tập và đời sống; phát triển khả năng làm việc nhóm, làm tăng 
hiệu quả hợp tác. 
-Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phát hiện và giải quyết vấn đề đặt ra trong cuộc sống biết 
đánh giá vấn đề, tình huống dưới những góc nhìn khác nhau. 
3. Về phẩm chất: 
- Nhân ái: Bồi dưỡng tình cảm yêu dân, yêu nước. 
- Chăm học, chăm làm: HS có ý thức vận dụng bài học vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời 
sống của bản thân. Luôn có ý thức học hỏi không ngừng để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, trở 
thành công dân toàn cầu. 
-Trách nhiệm: hành động có trách nhiệm với chính mình, có trách nhiệm với đất nước, dân tộc để 
sống hòa hợp với môi trường. 
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU. 
1. Thiết bị dạy học: Máy chiếu power point, màn hình, máy tính 
2. Học liệu: Sách giáo khoa, kế hoạch bài dạy, video, tranh ảnh 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 
 1. Hoạt động 1: Khởi động 
a) Mục tiêu: 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
2 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
- Tạo được hứng thú với bài học. 
- Kết nối vào bài học, định hướng chú ý cho học sinh. 
b) Nội dung: 
Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát video về lũ lụt và nêu cảm xúc của mình. 
-Xác định vấn đề cần giải quyết: HS hiểu được giá trị hiện thực, nhân đạo và những thành 
công nghệ thuật của truyện ngắn Sống chết mặc bay, một trong những truyện ngắn được coi là 
bông hoa đầu mùa thể loại truyện ngắn hiện đại ở Việt Nam đầu thế kỉ XX. 
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh 
d) Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- Yêu cầu HS quan sát vi deo và trả lời câu hỏi: Nội dung 
video giới thiệu cho chúng ta về cảnh gì? Cảm xúc của em 
như thế nào khi xem video này. 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS làm việc cá nhân , suy nghĩ, trả lời. 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
- Hs báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ. 
- Hs trao đổi, thảo luận để xác định các vấn đề cần tìm hiểu 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 
 - Gọi HS nhận xét, thống nhất ý kiến. 
GV nhận xét, dẫn vào bài mới: 
Người dân tại các tỉnh miền Trung đang phải hứng chịu 
cảnh “màn trời chiếu đất” do mưa lớn kéo dài gây ngập lụt, 
nhiều khu vực bị chia cắt. Như một cách để hướng về đồng 
bào miền Trung chịu thiệt hại nặng nề vì lũ lụt, Đảng và 
Nhà nước ta đã lên đường “chia lũ”, kêu gọi quyên góp 
tiền, nhu yếu phầm, quần áo, mỳ tôm và không quản ngại 
nguy hiểm để tiếp tế cho người dân. Thể hiện tinh thần 
. 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
3 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
tương thân, tương ái... 
 Từ xa xưa, thiên tai, lũ lụt luôn là một thứ giặc mà nhân 
dân phải vất vả để chiến đấu. Với quan niệm văn chương 
phải phản ánh hiện thực trong cuộc sống, Phạm Duy Tốn, 
cây bút xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại đầu 
thế kỉ XX đã phản ánh chân thực cuộc sống của người dân 
trong tác phẩm nổi tiếng của ông là truyện ngắn" Sống 
chết mặc bay" mà sau đây chúng ta cùng tìm hiểu. 
 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới 
 Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu chung ( Đọc và tìm hiểu tác giả tác phẩm) 
a, Mục tiêu: Giúp học sinh có được tri thức nền 
+ Đọc và tìm hiểu chú thích (đọc, tác phẩm, từ khó) 
+ Tìm hiểu khái quát về tác giả, tác phẩm 
b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc và tìm hiểu tác giả Phạm Duy Tốn (Tên, 
tuổi, vị trí, tác phẩm chính,....) và văn bản “Sống chết mặc bay” (Xuất xứ, thể loại, PTBĐ, bố 
cục..) qua các nguồn tài liệu và qua phần chú thích trong SGK. 
Cho HS từ tiết trước chuẩn bị ở nhà: 
Nhóm 1: Hiểu biết chung về tác giả 
Nhóm 2: Tìm hiểu chung về tác phẩm 
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông dự án 
Nhóm 1: Hiểu biết chung về tác giả 
Nhóm 2: Tìm hiểu chung về tác phẩm 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS nghe hướng dẫn 
- Từng HS chuẩn bị độc lập (Khi ở nhà) 
- Hoạt động nhóm trao đổi, thống nhất nội dung, hình 
thức thực hiện nhiệm vụ, cử báo cáo viên, kỹ thuật viên, 
chuẩn bị câu hỏi tương tác cho nhóm khác. 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
Nhóm 1: Hiểu biết chung về tác giả 
I. Tìm hiểu chung: 
 1. Tác giả: 
- Phạm Duy Tốn (1883- 1924) 
- Quê: ( Hà Tây) Hà Nội 
- Là một trong số những nhà văn 
mở đường cho nền văn xuôi quốc 
ngữ hiện đại Việt Nam. 
2. Tác phẩm: 
* Đọc 
- Từ khó 
* Văn bản: 
- In trên Nam Phong tạp chí (Số 18 
năm 1918). 
Được xem là bông hoa đầu mùa 
của truyện ngắn hiện đại Việt 
Nam. 
- Thể loại: Truyện ngắn hiện đại 
+ Hình thành từ đầu thế kỉ XX. 
+ Viết bằng văn xuôi quốc ngữ. 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
4 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
Nhóm 2: Tìm hiểu chung về tác phẩm 
*Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học 
tập. 
+ Kết qủa làm việc của học sinh.Thái độ, ý thức hợp tác 
nghiêm túc trong khi làm việc 
+ Phương pháp của từng nhóm. 
+ Đánh giá năng lực của từng nhóm 
Gv đánh giá, rút kinh nghiệm, chốt kiến thức. 
* GV kết luận: 
Truyện “Sống chết mặc bay”lấy bối cảnh của nông thôn 
Việt Nam vào đầu thế kỷ 20. Nó được lấy bối cảnh trong 
một đêm khuya, một khúc đê bên sông Nhị Hà (tức sông 
Hồng) đang bị mưa gió làm vỡ, nhưng trong đình quan 
phụ mẫu vẫn ngồi chơi tổ tôm với các tên quan lại khác, 
không quan tâm đến đê điều. Câu chuyện dựa trên hiện 
trạng xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. 
+ Cốt truyện phức tạp thường thể 
hiện, khắc họa một mẩu hay một 
phần của sự việc, con người. 
- Chủ đề: 
+ Lên án, phê phán sự vô trách 
nhiệm của quan phụ mẫu. 
+ Thương cảm cho số phận của 
nhân dân. 
- PTBĐ: tự sự, miêu tả, bình luận. 
- Ngôi kể: Ngôi thứ 3 
- Bố cục: 3 phần 
P1:Từ đầu  Khúc đê này hỏng 
mất. 
 => Nguy cơ vỡ đê 
P2:Tiếp  Điếu mày. 
=> Cảnh quan phủ đánh tổ tôm khi 
hộ đê 
P3:Còn lại. 
=> Cảnh vỡ đê 
 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới 
 Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu văn bản 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
5 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
a) Mục tiêu: + Gv hướng dẫn Hs đọc và tìm hiểu văn bản 
- Hiện thực khốn khổ của nhân dân trước thiên tai và sự vô trách nhiệm của bọn quan lại dưới 
chế độ cũ. 
- Những thành công nghệ thuật của truyện ngắn Sống chết mặc bay- một trong những tác 
phẩm mở đầu của thể loại truyện ngắn Việt Nam hiện đại. 
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện nghịch lí. 
b) Nội dung: Hướng dẫn học sinh khám phá văn bản qua hệ thống câu hỏi, phiếu bài tập được 
thiết kế theo qui trình đọc hiểu một văn bản nghị luận. Dựa vào hệ thống câu hỏi này, học sinh 
chiếm lĩnh được những giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm đồng thời hình thành cho 
mình cách đọc một tác phẩm thuộc thể loại truyện ngắn hiện đại. 
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh với các câu hỏi, phần báo cáo của các nhóm.... 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
6 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua hệ thống câu 
hỏi và phiếu bài tập 
? Đoạn truyện kể về cảnh gì? 
? Tìm các chi tiết miêu tả cảnh đê sắp vỡ? 
*Phiếu bài tập: ? Tác giả đã giới thiệu cảnh nhân dân 
vật lộn trước nguy cơ đê vỡ vào thời gian không gian, địa 
điểm có ý nghĩa gì? 
?Tên sông được nói cụ thể nhưng tên làng, tên phủ được 
ghi bằng kí hiệu. Điều đó thể hiện dụng ý gì của tác giả? 
? Chỉ ra những yếu tố nghệ thuật trong đoạn văn trên? 
?Các chi tiết đó gợi một cảnh tượng như thế nào? 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Nguy cơ vỡ đê và sự chống đỡ 
của người dân.: 
Thời gian: Gần một giờ đêm. 
- Không gian: Trời mưa tầm tã, 
nước sông Nhị Hà lên to. 
- Địa điểm: khúc sông làng X....., 
Thuộc xã phủ, hai ba đoạn đã thẩm 
lậu. 
- Kẻ thì thuổng  lướt thướt như 
chuột lột. 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
7 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
Ngôn ngữ miêu tả có gì đặc sắc ? Có tác dụng gì ? 
?Em có nhận xét gì về phần mở truyện? 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS quan sát, suy nghĩ, thảo luận, trả lời. 
- Học sinh làm phiếu bài tập 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
Học sinh báo cáo kết quả làm việc theo từng câu hỏi 
-Tác giả muốn bạn đọc hiểu câu chuyện này không chỉ 
xảy ra ở một nơi mà có thể là phổ biến ở nhiều nơi ở 
nước ta 
=> Ngôn ngữ miêu tả: Sử dụng nhiều từ láy tượng hình 
kết hợp ngôn ngữ biểu cảm ( Than ôi, lo thay, nguy thay) 
- Nhiều từ láy tượng hình, kết hợp ngôn ngữ biểu cảm: 
Than ôi, lo thay, nguy thay. 
- Gợi cảnh tượng hối hả, chen chúc, thảm hại của người 
dân đang lo chống chói với giặc nước để cứu đê. 
*Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học 
tập. 
Gv sửa chữa, đánh giá, rút kinh nghiệm, chốt kiến thức. 
* GV kết luận: 
- Ngay những dòng đầu truyện đã tạo nên tình huống 
căng thẳng gây sự chú ý người đọc theo dõi câu chuyện 
- Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô 
hồi, tiếng người xáo xác gọi nhau 
=> Ngôn ngữ miêu tả: Sử dụng 
nhiều từ láy tượng hình kết hợp 
ngôn ngữ biểu cảm ( Than ôi, lo 
thay, nguy thay) 
=> Tình thế căn ... dõi đoạn văn kể chuyện quan phủ khi nghe tin đê 
vỡ và cho biết ở đoạn này có gì đặc biệt trong ngôn ngữ 
kể chuyện ? T/d? Câu đối thoại nào thể hiện rõ nhất tính 
chất của quan phụ mẫu ? 
Tổ chức cho hs thảo luận nhóm bàn (2 phút) 
? Các chi tiết đó tạo1 hình ảnh ntn về viên quan phụ 
mẫu. Nó trái ngược với hình ảnh nào ở ngoài đê? 
? Trong NT, đặt 2 cảnh trái ngược như thế gọi là biện 
pháp tương phản. hãy phân tích t/d của phép tương phản 
trong đoạn truyện? Ngoài ra NT tăng cấp cũng được sử 
dụng? Hãy CM ? 
?Tìm đọc những câu văn bình luận của tác giả về việc 
quan đánh bài? Tác dụng của những câu văn 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
- Học sinh lần lượt trình bày các câu. 
->Nghệ thuật tương phản 
- Hình ảnh quan phụ mẫu. 
+ Chỗ ở: trong đình vững chãi. 
+ Đồ dùng SH: sang trọng 
+ Ngồi chễm chệ trên sập, xung 
quanh kẻ hầu người hạ 
+ Giọng điệu: hách dịch. 
+ Việc làm: đánh bài: .... 
- Quan lại chơi tổ tôm bình thản, 
vô tư 
- Đê vỡ rồi ! đê vỡ rồi ! thời ông 
cách cổ chúng mày, thời ông bỏ tù 
chúng mày có biết không ? . 
- ù ! Thông tôm, chi chi nảy ! Điều 
mày ! 
- Khắc hoạ thêm tính cách tàn 
nhẫn, vô lương tâm của quan phụ 
mẫu. 
- Tố cáo bọn quan lại có quyền lực 
thờ ơ, vô trách nhiệm với tính 
mạng của con người. 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
9 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
-Thiên tai đang từng lúc giáng xuống, đe doạ cuốc sống 
của người dân . ở ngay đoạn này đã thấy được sự bất lực 
của sức người trước sức trời, sự yếu kém của thế đê 
trước thế nước. 
- Này này, đê vỡ mặc ai  nhiều đường thú vị. 
- Than ôi, cứ như  đồng bào huyết mạch  
→ Làm nổi rõ tính cách bất nhân của tên quan phủ, gián 
tiếp phản ánh tình cảnh thê thảm của người dân và bộc 
lộ thái độ mỉa nai phê phán của tác giả 
*Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học 
tập. 
Gv đánh giá, rút kinh nghiệm, chốt kiến thức. 
* GV kết luận: 
 Than ôi! Xã hội phong kiến bất công biết bao. Bằng 
những ngôn từ, biện pháp miêu tả kết hợp với biểu cảm, 
tác giả đã đưa người đọc quay ngược thờigian trở về 
cuộc sống bấy giờ, tái hiện lại những nghịch cảnh trớ 
trêu, lay động lòng người, đánh thức lên một nỗi niềm 
xót cảm. Không mảy may một chút vương lòng, những 
hình ảnh nhàn hạ, nào quan phủ, nào thầy lí, thầy đề, 
những tên cương hào, ác bá được lột tả dưới ngòi bút 
của tác giả. Với những ngôn từ bình dị, cổ xưa, tác giả 
đã gợi lên một khung cảnh chân thực 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua hệ thông câu 
hỏi , phiếu bài tập. 
? Đọc đoạn cuối của văn bản. Nhận xét về ngôn ngữ của 
tác giả ở đoạn truyện này? Phân tích tác dụng? 
- Ngôn ngữ miêu tả : nước tràn lênh láng, xoáy thành 
vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa mà ngập hết 
- Ngôn ngữ biểu cảm : Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết 
3. Cảnh đê vỡ: 
*Thiên nhiên: 
- gà chó, trâu, bò kêu vang tứ phía. 
- nước tràn lênh láng 
- xóay thành vực 
- nhà trôi làng ngập 
- kẻ sống không chỗ ở, người chết 
không nơi chôn... kể sao cho xiết ! 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
10 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
không nơi chôn  
- Vừa gợi cảnh tượng lụt do đê vỡ, vừa tỏ lòng ai oán 
cảm thương của tác giả. 
? Đặt trong toàn bộ truyện, đoạn truyện này có vai trò và 
ý nghĩa gì? 
+ Đoạn truyện có vai trò mở nút. 
+ ý nghĩa : Thể hiện tình cảm nhân đạo của tác giả 
? Ngày nay Đảng và nhà nước ta đã có những biện pháp 
gì để giúp dân trước thiên tai lũ lụt? 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
- Học sinh lần lượt trình bày các câu. 
- Ngôn ngữ miêu tả : nước tràn lênh láng, xoáy thành 
vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa mà ngập hết 
- Ngôn ngữ biểu cảm : Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết 
không nơi chôn  
- Vừa gợi cảnh tượng lụt do đê vỡ, vừa tỏ lòng ai oán 
cảm thương của tác giả. 
+ Đoạn truyện có vai trò mở nút. 
+ ý nghĩa : Thể hiện tình cảm nhân đạo của tác giả 
*Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học 
tập. 
Gv sửa chữa, đánh giá, rút kinh nghiệm, chốt kiến thức. 
* GV Kết luận: 
GV giải thích: Nhan đề "sống chết mặc bay" được lấy từ 
câu "sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi" thể hiện thái độ 
phê phán tên thầy cúng chỉ lo lừa bịp lấy tiền cho mình , 
bỏ mặc con bệnh vẫn còn đang cận kề cái chết , tử thần 
có thể mang đi bất cứ lúc nào, vô trách nhiệm và coi 
*Thái độ quan lại: 
- Quan xòe ván bài: ù thông tôm, 
chi chi nảy, điếu mày 
->Niềm vui tàn bạo, phi nhân tính 
của quan phụ 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
11 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
mạng người như cỏ rác! 
=> Đúng với nội dung câu chuyện, tên quan phụ mẫu 
tham lam, đam mê những trò đánh bạc đen đỏ, thây kệ 
con dân đang đem hết sức mình ra mà chống đỡ với sức 
mạnh thiên nhiên. Phạm Duy Tốn đã qua đây lên tiếng, 
phê phán những tên quan vô trách nhiệm, íchkỷ và "sống 
chết mặc bay". Ở đó tác giả thể hiện nỗi đau, niềm chua 
xót khi dân không có 1 vị quan anh minh, thương dân... 
 Nhiệm vụ 3: Tổng kết văn bản 
a) Mục tiêu: Hs nắm được nội dung và nghệ thuật của văn bản 
b) Nội dung: Hướng dẫn học sinh tổng kết văn bản để chỉ ra những thành công về nghệ thuật 
của tác phẩm, nêu nội dung, ý nghĩa của truyện. 
c) Sản phẩm: Các câu trả lời của học sinh 
d) Tổ chức thực hiện: Giáo viên linh hoạt trong tổ chức dạy học: sử dụng phối hợp các hình 
thức hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm, bàn...theo nhiệm vụ cụ thể. 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua hệ thông câu 
hỏi thực hiện theo nhóm bàn 
1- Chúng ta cần ghi nhớ điều gì về nghệ thuật của tác 
phẩm? 
2- Theo em giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện được 
thể hiện như thế nào? 
3- Nội dung tư tưởng của truyện cho em hiểu gì về nhà 
văn Phạm Duy Tốn. 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ 
-Học sinh làm việc theo nhóm 
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 
-Yc hs nhận xét câu trả lời. 
-Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. 
III. Tổng kết 
1. Nghệ thuật: 
+ Xây dựng tình huống tương 
phản tăng cấp và kết thúc bất ngờ, 
ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, rất 
sinh động. 
+ Ngôn ngữ kể, tả, khắc hoạ chân 
dung sinh động. 
2. Nội dung: 
- Hiện thực: Hiện lên bức tranh 
hiện thực về tình cảnh khốn khổ 
của nhân dân, sự lạnh lùng vô 
trách nhiệm của bọn quan lại, điển 
hình là quan phụ mẫu. 
- Nhân đạo: Thái độ phê phán tố 
cáo thói bàng quan vô trách nhiệm 
của bọn quan lại, đồng cảm xót xa 
với nhân dân 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
12 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
 GV khái quát nội dung bài học bằng SĐTD 
 3. Hoạt động 3: Luyện tập 
 a) Mục tiêu: HS được luyện tập để khái quát lại kiến thức đã học trong bài, áp dụng kiến thức 
để làm bài tập 
 b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh làm tập SGK 
c) Sản phẩm: bài làm của học sinh. 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua câu hỏi gợi ý 
bài tập 
1. Ngôn ngữ đối với nhân dân, nha lại, được thể hiện 
như thế nào? 
2. Qua ngôn ngữ đối thoại của quan phủ, em thấy tính 
cách của nhân vật đó như thế nào? Hãy nhận xét về mối 
quan hệ giữa ngôn ngữ và tính cách nhân vật? 
*Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập. 
- Hs hoạt động cá nhân 
- Hs đọc yêu cầu của bài, làm các bài tập theo yêu cầu. 
*Bước 3: Báo cáo kết quả thảo luận. 
- Đại diện trình bày kết quả làm việc. 
- HS khác lắng nghe, phản biện, bổ sung. 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 
- GV đưa ra các tiêu chí để đánh giá HS: 
+ Kết quả làm việc của học sinh.Thái độ, ý thức hợp tác 
nghiêm túc trong khi làm việc. 
+ Đánh giá phương pháp, năng lực của cá nhân 
GV chốt: giá trị hiện thực (cuộc sống , sinh mạng của 
người dân đối lập với bọn quan lại) và giá trị nhân đạo 
(niềm cảm thương của tác giả...) của văn bản thông qua 
phép tương phản và phép tăng cấp, sử dụng ngôn ngữ 
khá sinh động 
IV. Luyện tập 
Bài tập 2: 
- Ngôn ngữ: vừa hách dịch, quát 
nạt, đe doạ, vừa vui vẻ, mời chơi, 
giục dã thụôc hạ bằng những câu 
đặc biệt ngắn, cộc lốc. 
- Tính cách: tàn nhẫn, thờ ơ, vô 
trách nhiệm, ham chơi bời, bài 
bạc, lối sống xa hoa, kiểu cách học 
đòi. 
 4. Hoạt động 4: Vận dụng 
a) Mục tiêu: - HS vận dụng những kiến thức đã học để giải quyết một vấn đề trong cuộc sống 
- Hướng dẫn hs tìm tòi mở rộng sưu tầm thêm kiến thức liên quan đến nội dung bài học. 
b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bµi viết đoạn 
c) Sản phẩm: Phần trình bày của học sinh 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 
- GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua bài tập viết 
đoạn văn 
THAM KHẢO: 
Văn bản " Sống chết mặc bay " 
của tác giả Phạm Duy Tốn đã nói 
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoa Giáo án Ngữ Văn 7 
13 THCS Lương Khánh Thiện – Kiến An Năm học 2021 - 2022 
*************************************************************************** 
Viết đoạn văn ngắn 6-8 câu nêu suy nghĩ của em sau khi 
học xong văn bản. 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập 
- HS làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
+ Lắng nghe, trao đổi, trình bày nếu còn thời gian 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 
- GV đưa ra các tiêu chí để đánh giá HS: 
+ Kết quả làm việc của học sinh. 
-Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. 
 Phạm Duy Tốn cũng đặc biệt thành công trong việc mô 
tả hai hình ảnh tương phản đối lập gay gắt: những người 
nông dân vất vả, hoảng hốt và hoàn toàn tuyệt vọng trước 
thiên tai; còn viên quan sở tại an nhàn, hưởng thụ, mặc 
kệ số phận dân đen: Than ôi! Cứ như cách quan ngồi ung 
dung như vậy, mà hai bên tả hữu, nha lại nghiêm trang, 
lính hầu rầm rập thì đố ai bảo rằng: gần đó có sự nguy 
hiểm to, sắp sinh ra một cảnh nghìn sầu muôn thảm, trừ 
những kẻ lòng lang dạ thú, còn ai nghĩ đến mà chẳng 
động tâm, thương xót đồng bào huyết mạch 
lên sự độc ác, vô lương tâm, vô 
trách nhiệm, thích hưởng lợi của 
tên quan phụ mẫu. (1) ......... 
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ 
*Chuẩn bị bài “Ca Huế trên sông Hương” 
Nhóm 1: Trình bày những hiểu biết của em về tác giả và văn bản 
Nhóm 2: Tìm hiểu về các loại hình ca Huế! 
*****************************