Giáo án Ngữ văn lớp 7 - Ôn tập phần văn (tt)

Tuần: 32	 Ngày soạn: 11/04/2013
Tiết: 121	 	 Ngày dạy : 15/04/2013
ÔN TẬP PHẦN VĂN (TT)
A. Mức độ cần đạt
Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các tác phẩm đã học.
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ
 1. Kiến thức : Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại ở từng văn bản.
2. Kĩ năng : Đọc – hiểu các văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận ngắn.
3. Thái độ: Hệ thống hóa và nắm được các kiến thức về phần văn đã học.
C. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề.
D. Tiến trình dạy học
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số: Lớp 7A2 vắng (P,KP..)
 Lớp 7A5 vắng (P,KP..) 
2. Bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của Hs.
 3. Bài mới: Tiết trước các em đã hệ thống hóa kiến thức văn học lớp 7, tiết học hôm nay cô trò chúng ta sẽ đi vào ôn tập một số nội dung cụ thể. 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS ôn lại kiến thức cũ bằng hình thức lập bảng
- Bảng giá trị nội dung, đặc điểm hình thức nổi bật của Văn học trung đại
(HS lập bảng, GV nhận xét, bổ sung)
- Bảng giá trị nội dung, đặc điểm hình thức nổi bật của Thơ hiện đại
(HS lập bảng, GV nhận xét, bổ sung)
- Lập bảng thống kê các văn bản là văn xuôi ( trừ văn nghị luận)
Hoạt động 2. Hướng dẫn tự học:
GV nhắc nhở, HS chú ý lắng nghe.
I. Ôn tập
1.Tác phẩm trữ tình:
a. Văn học Trung đại.
Tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Nội dung
Sông núi nước Nam
(Nam quốc sơn hà)
Lưu truyền của Lí Thường Kiệt
Thất ngôn từ tuyệt
7 chữ - 4 câu
- Bài thơ thể hiện niềm tin vào sức mạnh chính nghĩa của dân tộc ta
- Bài thơ có thể xem như là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta.
Phò giá về kinh(Tụng giá hoàn kinh sư)
Trần Quang Khải
Ngũ ngôn tứ tuyệt
5 chữ - 4 câu
 Hào khí chiến thắng và khát vọng về một đất nước thái bình thịnh trị của dân tộc ta thời Trần
HDDT: Bài ca Côn Sơn
 (Côn Sơn ca)
Nguyễn Trãi
Thất ngôn bát cú Đường luật
 Vẻ ra bức tranh thiên nhiên Côn Sơn tuyệt đẹp. Qua đó cho thấy tâm hồn thanh cao, giao hòa với thiên nhiên của nhà thơ Nguyễn Trãi.
Bánh trôi nước
Hồ Xuân Hương
Thất ngôn tứ tuyệt
7 chữ - 4 câu
- Bài thơ thể hiện cảm hứng nhân đạo trong văn học viết Việt Nam dưới thời phong kiến, ngợi ca vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ, đồng thời thể hiện lòng cảm thương sâu sắc với thân phận nổi chìm của họ .
Qua Đèo Ngang
Huyện Thanh Quan
Thất ngôn bát cú
7 chữ - 8 câu
- Miêu tả bức tranh Đèo Ngang thoáng đãng mà heo hút, hoang sơ. 
- Bài thơ thể hiện tâm trạng cô đơn thầm lặng, nỗi niềm hoài cổ của nhà thơ trước cảnh vật Đèo Ngang
Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến.
Thất ngôn bát cú
7 chữ - 4 câu
 Bài thơ thể hiện một quan niệm về tình bạn đó là tình cảm chân thành, đậm đà, quan niệm đó vẫn còn có ý nghĩa, giá trị lớn trong cuộc sống của con người hôm nay.
HDĐT: Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra (Thiên Trường vãn vọng)
Trần Nhân Tông
Thất ngôn tứ tuyệt.
7 chữ - 4 câu
 Bài thơ thể hiện hồn thơ thắm thiết tình quê của vị vua anh minh, tài đức .
HDĐT: Sau phút chia li (Trích chinh phụ ngâm khúc)
Đặng Trần Côn
 Dịch giả: : Đoàn Thị Điểm
Song thất lục bát
2 câu 7 chữ tiếp đến là 2 câu 6- 8
Đoạn trích thể hiện nỗi sầu chia li của người chinh phụ sau khi tiễn chồng ra trận.Nỗi sầu này có ý nghĩa tố cáo chiến tranh phi nghĩa, vừa thể hiện khát khao hạnh phúc lứa đôi của người phụ nữ.
b.Thơ hiện đại:
Tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Nội dung
Cảnh khuya
(Viết ở chiến khu Việt Bắc, đầu kháng chiến chống Pháp)
Hồ Chí Minh
Thất ngôn tứ tuyệt
Miêu tả cảnh thiên nhiên Việt Bắc trong đêm trăng, qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu nước của nhà thơ -nhà chí sĩ cách mạng Hồ Chi Minh.
Rằm tháng giêng
Hồ Chí Minh
Thất ngôn tứ tuyệt
Cảnh mùa xuân ở Việt Bắc tràn đầy sức sống và tâm hồn ung dung lạc quan của Bác Hồ.
Tiếng gà trưa
Xuân Quỳnh
Thơ năm chữ, trích trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào” 1968 
Những kỉ niệm về tình bà cháu tràn ngập yêu thương làm cho người chiến sĩ thêm vững bước trên đường ra trận
2. Lập bảng thống kê các văn bản là văn xuôi ( trừ văn nghị luận)
Tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Nội dung
Cổng trường mở ra
Lí Lan
Văn bản nhật dụng
Bài văn giúp ta hiểu thêm tấm lòng thương yêu, tình cảm sâu nặng của người mẹ dành cho con.
Cuộc chia tay của những con búp bê
Khánh Hoài
Truyện ngắn
Cuộc chia tay đau đớn, đầy cảm động của hai em bé khiến người đọc thấm thía: Tổ ấm gia đình vô cùng quý giá, hãy xây dựng bảo vệ gia đình.
Một thứ quà của lúa non: Cốm
Thạch Lam
Tùy bút - Hà Nội băm sáu phố phường
- Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang hương vị mộc mạc giản dị của đồng quê nội cỏ
- Thạch Lam trân trọng nâng niu nét đẹp văn hóa của dân tộc.
Mùa xuân của tôi
Vũ Bằng
Tùy bút - Thương nhớ mười hai
Cảnh sắc thiên nhiên, không khí mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc được tái hiện, cảm nhận trong nỗi nhớ thương da diết của người con xa quê.
II. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học thuộc lòng một số đoạn thơ, đoạn văn hay trong các văn bản đã học. Nhớ được 50 từ Hán Việt thông dụng.
- Học những kiến thức đã ôn tập để thhi học kì. Chuẩn bị bài Tìm hiểu chung về văn bản hành chính
E. Rút kinh nghiệm