Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Tiết học 153: Ôn tập về truyện

TUẦN 31 
 Ngày soạn: 29/3/2012
 Ngày dạy: 9A-9B: 9/4/2012
TIẾT 153: 
 ÔN TẬP VỀ TRUYỆN.
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1.Kiến thức:
- Đặc trưng thể loại qua các yếu tố nhân vật, sự việc, cốt truyện 
- Những nội dung cơ bản của các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học
2.Kĩ năng:
- Kĩ năng tổng hợp, hệ thống hoá kiến thức về các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
- Củng cố những hiểu biết về thể loại truyện trần thuật , xây dựng nhân vật , cốt truyện , tình huống truyện . 
3. Thái độ
- GD học sinh thái độ học tập nghiêm túc
B . CHUẨN BỊ : 
Bảng phụ , phiếu học tập .
C . TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 
Hoạt động 1 : Hướng dẫn học sinh lập bảng ôn tập và điền thể loại , nội dung trong bảng.
I . Thống kê các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam 
- Giáo viên hướng dẫn học sinh kẻ bảng.
- Học sinh lên bảng điền (cột 2-5) 
- Học sinh nhắc lại nội dung chính từng bài- giáo viên tóm tắt - học sinh ghi.
- Giáo viên treo bảng phụ có ghi các nội dung cần điền sau :
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
1
Làng
Kim Lân 
1948
Qua tâm trạng đau xót , tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin đồn làng mình theo giặc , truyện thể hiện tình yêu làng quê sâu sắc với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nhân dân 
2
Lặng lẽ Sa Pa 
Nguyễn Thành Long 
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên núi cao Sa Pa - Qua đó ca ngợi những người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến sức mình cho đất nước.
3
Chiếc lược ngà 
Nguyễn Quang Sáng
1966
Câu chuyện cảm động về hai cha con ông Sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở khu căn cứ -> ca ngợi tình cha con thắm thiết......
4
Bến quê
Nguyễn Minh Châu 
1985
Những suy ngẫm, trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc đời, thức tỉnh sự trân trọng giá trị của cuộc sống gia đình và những vẻ đẹp bình dị của quê hương
5
Những ngôi sao xa xôi
Lê Minh Khuê
1971
Tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp ,tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
Hoạt động 2: Củng cố và hướng dẫn học ở nhà.
 - Củng cố bài học: Các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
- Ôn tập toàn bộ kiến thức về truyện hiện đại Việt Nam qua bài ôn tập.
- Soạn tiếp tiết 2
D. RÚT KINH NGHIỆM
TUẦN 31 
 Ngày soạn: 01/4/2012
 Ngày dạy: 9B: 10/4; 9A: 11/4/2012
TIẾT 154: 
 ÔN TẬP VỀ TRUYỆN.( Tiếp)
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1.Kiến thức:
- Đặc trưng thể loại qua các yếu tố nhân vật, sự việc, cốt truyện 
- Những nội dung cơ bản của các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học
2.Kĩ năng:
- Kĩ năng tổng hợp, hệ thống hoá kiến thức về các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
- Củng cố những hiểu biết về thể loại truyện trần thuật , xây dựng nhân vật , cốt truyện , tình huống truyện . 
3. Thái độ
- GD học sinh thái độ học tập nghiêm túc
B . CHUẨN BỊ : 
Bảng phụ , phiếu học tập .
C . TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 
Hoạt động 1 : GV cho học sinh nhắc lại những kiến thức đã học ở tiết 1
chuyển tiết 2
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 2: 
? Học sinh nêu những nội dung chủ yếu của tác phẩm truyện Việt Nam 
? Hình ảnh thế hệ con người Việt Nam yêu nước qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ đã được miêu tả qua những nhân vật nào?
? Hãy nêu những phong cách chung và riêng ở từng nhân vật trong các tác phẩm ?
Học sinh nêu- nhận xét - Giáo viên bổ sung - kết luận như SGV 
? Hãy nêu những nét phẩm chất chung của các nhân vật ấy và nét tính cách nổi bật ở mỗi nhân vật?
? Nêu những nét chính về nghệ thuật?
?Truyện nào có nhân vật kể chuyện xuất hiện trực tiếp?Cách trần thuật này có tác dụng như thế nào.
?Truyện nào có sự sáng tạo tình huống truyện đặc sắc?
Học sinh trả lời- nhận xét.
Giáo viên bổ sung- kết luận .
Nội dung cần đạt
II. Nét chính về nội dung tác phẩm truyện Việt Nam 
* Phản ánh đời sống con người Việt Nam trong giai đoạn lịch sử (chống Pháp, Mỹ, xây dựng đất nước). Cuộc sống chiến đấu, gian khổ thiếu thốn với hoàn cảnh éo le của chiến tranh
+ Nhân vật: 
- Ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân - một người nông dân kháng chiến tản cư yêu làng tha thiết, đưa tình yêu làng lên thành tình yêu nước, gắn tình yêu làng với tình yêu cách mạng, yêu kháng chiến, tin tưởng ở Đảng và Bác Hồ kính yêu
- Nhân vật ông Sáu trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng
một người cán bộ kháng chiến gắn kết giữa tình yêu gia đình với tình yêu đất nước...
- Nhân vật các nữ thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi của lê Minh Khuê là hình ảnh của tuổi trẻ Việt Nam yêu nước trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước
+ Nhân vật : Ông họa sĩ, cô kĩ sư, anh thanh niên, nhà khoa học làm bản đồ sét ...trong Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long: Sống và làm việc với trách nhiệm cao, âm thầm lặng lẽ cống hiến sức lao động, sáng tạo của mình cho tổ quốc...
=> Phẩm chất, tâm hồn cao đẹp của con người Việt Nam trong chiến đấu và xây dựng đất nước: yêu làng, yêu quê hương đất nước, yêu công việc, có tinh thần trách nhiệm cao, trọng tình nghĩa .....
III. Nét chính về nghệ thuật:
- Thành công về nghệ thuật xây dựng tình huống: Nhân vật được đặt vào những hoàn cảnh đặc biệt để bộc lộ tính cách một cách sắc nét, tự nhiên, hấp đẫn...
- Mỗi tác phẩm có một lối kể phù hợp
- Nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật: tạo ra một thế giới nhân vật phong phú, đa dạng... Chú trọng miêu tả thành công diễn biến tâm lí nhân vật, khám phá thế giới nội tâm nhân vật phong phú...
 * Củng cố bài học và hướng dẫn học ở nhà:
 - Ôn tập : Nội dung các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam; một số nét chính cần nhớ về nghệ thuật
	- Củng cố, hệ thống các kiến thức về truyện hiện đại để chuẩn bị cho bài kiểm tra viết tiết 156
D.RÚT KINH NGHIỆM