Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Tuần 12 năm học 2012

Tuần 12	Ngày soạn: 03/11/2012
Tiết 56+57	 Ngày dạy: 05/11/2012
 BẾP LỬA 	 (Bằng Việt)
I.Mục tiêu : 
1. Kiến thức:
- Những hiểu biết bước đầu về tác giả Bằng Việt và hoàn cảnh ra đời cuả tác phẩm
- Những cảm xúc chân thành của tác giả và hình ảnh người bà đầy yêu thương, giàu đức hi sinh 
- Việc sử dụng các yếu tố miêu tả, tự sự, bình luận trong tác phẩm trữ tình
2. Kĩ năng: 
- Nhận diện, phân tích được các yếu tố miêu tả, tự sự, bình luận trong bài thơ
- Liên hệ để thấy được nỗi nhớ về người bà trong hoàn cảnh tác giả đang ở xa Tổ quốc có mối liên hệ chặt chẽ với tình cảm quê hương, đất nước
3. Thái độ:
- GD tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước
II.Chuẩn bị:
GV: Nghiên cứu kĩ văn bản ở sgk và tài liệu sgv. Soạn bài
HS: Đọc kĩ văn bản, trả lời câu hỏi ở sgk và chuẩn bị theo sự hướng dẫn của gv.
III.Tiến trình lên lớp:
 	1.Ôn định tổ chức: GV nắm sĩ số hs
 	2.Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng Bài thơ đoàn thuyền đánh cá 
 3.Bài mới:
HOẠT ĐỘNG THẦY TRÒ
NỘI DUNG
*HĐ 1:Khởi động PP thuyết trình, 
*HĐ2: phương pháp thuyết trình, vấn đáp
? Dựa vào chú thích /sgk , em hãy nêu những đặc điểm chính về tác giả Bằng Việt ?
 GV: Giới thiệu thêm
? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào ?
 ( 1963 khi tác giả đang là s/viên du học tại Liên Xô và mới bắt đầu đến với thơ ( là tác phẩm đầu tay ) .
 GV hướng dẫn đọc : Giọng tình cảm, chậm rãi, lắng đọng , xúc động, bồi hồi, tha thiết( 5 khổ thơ đầu ), trầm lắng ( khổ 6 ) ; tự hào ( khổ 7 ) .
 GV: đọc 3 khổ đầu , 2 hs đọc tiếp .
Gv nêu câu hỏi 1 ( sgk/145):
(? Bài thơ là lời của nhân vật nào ? Nói về ai và điều gì ?
 ( Lời người cháu nói về bà về tình bà cháu sâu sắc , thiêng liêng .)
? Người cháu nhớ về bà theo mạch cảm xúc nào ?
 ( Hồi tưởng từ quá khứ đến hiện tại ; từ kỷ niệm đến suy ngẫm )
? Dựa vào mạch cảm xúc đó , em hãy tìm bố cục của bài thơ ?)
Hs trao đổi, trả lời
HĐ 3:phương pháp thuyết trình, vấn đáp, nêu vấn đề,thảo luận nhóm 
 HS: đọc khổ thơ đầu :
? H/ảnh nào đã khơi nguồn cảm xúc của t/giả về bà ? Vì sao lại là h/ảnh đó ?
? H/ảnh bếp lửa được hình dung ntn trong kí ức t/g?
 ? Em có nhận xét gì về cách diễn đạt trong 2 câu thơ trên ? ( Về từ ngữ? )
 (- Chờn vờn: + Sương sớm nhẹ bay quanh bếp lửa
 + Sự mờ nhoà của h/ả trong kí ức
- Ấp iu: Bàn tay khéo léo, kiên nhẫn, tỉ mẩn, chăm chút của người nhhóm bếp)
? Bếp lửa ấy khơi nguồn nhớ thương của cháu dành cho bà. Nỗi nhớ ấy thể hiện qua câu thơ nào?
? Em hiểu gì về câu thơ: “ Cháunắng mưa” ? ( Gợi ý : 
“ nắng mưa” có nghĩa là gì ? )
? Như vậy đoạn thơ đầu đã hé mở một tình cảm bà cháu như thế nào 
 ( Tình bà cháu gắn bó với bếp lửa bền bỉ sâu nặng )
GV chuyển ý: Đoạn thơ đầu hé mở về tình cảm bà cháu. Vậy, tình cảm dó phát triển ntn trong toàn bài? => Hs đọc 4 khổ tiếp
? ?Hình ảnh bếp lửa đã kéo về từ trong ký ức những kỷ niệm nào về thời thơ ấu của t/g?
? Theo em , năm t/giả muốn nhắc tới là năm nào qua ngữ “ Đói mòn, đói mỏi” ? 
? Nhưng ấn tượng sâu đậm nhất của “Bếp lửa” hồi ấy còn mãi trong tác giả bây giờ là “ Sống mũi còn cay” . Em hiểu ntn về câu thơ đó?
( Xưa: Mùa đông miền Bắc sương nhiều, tiết trời ẩm ướt => Củi ướt, khó cháy mà chỉ toàn khói => Cay mắt do khói nhiều => Nước mắt giàn giụa vì khói khi ngồi bên bà nhóm bếp vào mỗi sáng đã trở thành nỗi ám ảnh khôn nguôi
 Nay: Mắt cay do nỗi xúc động, bùi ngùi, nhớ thương bà)
? Như vậy, kí ức về thời thơ ấu là c/s ntn của hai bà cháu?
HS:đọc : “ Tám năm ròng .bình yên” 
?Những chi tiết nào tái hiện c/sống của hai bà cháu trong tám năm ròng?
? Khổ thơ đã sử dụng những BPNT nào ? Em có nhận xét gì về giọng điệu ở khổ thơ này?
 ( 4 cặp từ bà cháu liên tục trong hai câu thơ )
 ? Từ đó giúp em cảm nhận gì về c/sống và t/ cảm bà cháu ? 
Tiết 2
? Ngoài hình ảnh bếp lửa, còn h/ả nào hiện lên trong kí ức của t/g khi nhớ về bà nữa?
? Vì sao nhớ đến bà, đến quê hương, t/giả lại nhớ đến tiếng chim tu hú?
( âm thanh quen thuộc của đồng quê-> Nhớ quê là nhớ về âm thanh đó)
? Lời trò chuyện của t/g với con chim tu hú giúp em hiểu gì về t/c của t/g đối với bà và quê hương?
GV: chuyển ý - Hs đọc khổ thơ thứ 4
? Khổ thơ là lời của ai? Bà đã dặn dò cháu những gì?
? Từ đó, em hiểu gì về phẩm chất của bà ? Bà là h/ả điển hình cho những ai? 
( H/ả bà hiện lên rõ nét, cụ thể với những phẩm chất cao quí: Bình tĩnh, vững vàng vượt qua mọi thủ thách khốc liệt của chiến tranh, làm tròn nhiệm vụ hậu phương để người đi xa công tác được yên lòng. Lời dặn của bà thể hiện rõ đức hi sinh thầm lặng của người mẹ VN yêu nước, thương con)
HS: đọc khổ thơ 6 ? 
? Theo em , công việc quen thuộc suốt đời của bà là gì ?Chi tiết nào minh họa điều đó ?
? Bây giờ những gì được nhóm lên từ bếp lửa của bà ? 
?.Phép tu từ nào được t/giả sử dụng trong đoạn thơ trên? 
? Tác giả cảm nhận gì về hình ảnh bếp lửa của bà ?
? Em hiểu gì về điều kỳ lạ và thiêng liêng này ? 
Gv giảng bình: Bếp lửa thật giản dị , bình thường và phổ biến trong mỗi g/đ VN.Nhưng bếp lửa cũng thật cao quý, kỳ diệu, thiêng liêng. Vì nó luôn gắn với bà : người giữ lửa , nhóm lửa , truyền lửa .. Bà làm cái việc khởi đầu của một ngày mới và cũng là khởi đầu của một tâm hồn non trẻ: Cháu đón nhận tình yêu thương , sự dạy dỗ của bà để rồi trưởng thành hơn, sống nhân ái, yêu thương mọi người hơn. Vì vậy, bếp lửa trở thành mạch tâm hồn, một phần không thể thiếu trong đ/s tinh thần của cháu ) .
GV chuyển ý: Kỉ niệm về bà và bếp lửa đã lùi sâu vào dĩ vãng nhưng mỗi lần nhớ lại, tình cảm của cháu dành cho bà lại trỗi dậy tinh khôi. Vậy, t/g dành cho bà tình cảm như thế nào ?
 HS: đọc khổ cuối .
 GV Những câu thơ là lời tự bạch của người cháu đi xa khi trưởng thành .
? Vậy người cháu tự bạch với bà điều gì ? 
? Theo em, nhớ đến bà, t/giả muốn nhắc nhở mình điều gì ? 
? Câu thơ cuối bài có gì độc đáo trong cách diễn đạt và ý nghĩa của cách diễn đạt đó?
? Ngoài ra tình cảm bà cháu còn gắn liền với tình cảm nào khác ?
 ( Tình yêu quê hương , xứ sở, cội nguồn)
 .HS THẢO LUẬN NHÓM ( 6 nhóm 3’):
Bài thơ không chỉ nói về tình bà cháu mà còn nói về triết lí cuộc sống. Em hãy chỉ ra triết lí đó?
 (-Những gì thân thiết nhất của tuổi thơ mỗi người đều có sức toả sáng, nâng đỡ con người trong suốt cả cuộc đời
-Tình yêu thương, biết ơn bà là biểu hiện của tình yêu thương, gắn bó gia đình -> Là điểm khởi đầu của tình yêu nước
- Ta phải biết trân trọng , biết ơn chị ,mẹ, bà- những người phụ nữ nhóm lên bếp lửa, nhóm niềm vui, hạnh phúc cho gia đình)
*HĐ4 : phương vấn đáp,khái quát 
? Em hãy chỉ ra những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ ?
( Hình ảnh ? Phương thức biểu đạt và giọng điệu ? ) 
? Em hãy chỉ rõ sự kết hợp của các phương thức biểu đạt và tác dụng của nó ?
? Nội dung bài thơ đề cập vấn đề gì ?
? “Bếp lửa” làm xao động lòng ta những tình cảm gì ?
 ( Tình cảm bà cháu ấm áp bền bỉ – Lòng yêu quí gia đình, quê hương, đất nước được thường trực trong mỗi con người VN ) .
? Từ bài thơ , em học tập được kinh nghiệm gì khi viết văn biểu cảm ?
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm
2.Đọc, tìm hiểu chú thích
3.Mạch cảm xúc của bài thơ:
- Đi từ hồi tưởng đến hiện tại, từ kỉ niệm đến suy ngẫm
- Bài thơ là lời của người cháu nhớ về bà và những kỉ niệm bên bà, nói lên lòng kính yêu và suy ngẫm về bà
4.Bố cục:
Khổ 1: bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng, cảm xúc về bà
4 khổ tt: Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn kiền với bếp lửa
Khổ 6: Suy ngẫm về bà và cuộc đời bà
Khổ cuối: người cháu đã trưởng thành, đi xa nhưng không nguôi nhớ về bà
II.Phân tích
1. Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu 
- Bếp lửa: 
+ chờn vờn sương sớm 
 + ấp iu nồng đượm 
-> Điệp ngữ , từ láy gợi hình , gợi cảm 
=> Hình ảnh thân thương ấm áp gợi mở tình bà cháu .
-Năm 4 tuổi :
+ Đói mòn đói mỏi
+Khói hun nhèm mắt cháu 
+ Bây giờ sống mũi còn cay 
=> Cuộc sống nghèo khổ của hai bà cháu
-Tám năm ròng: 
+Giặc đốt làng 
+Cháu ở cùng bà 
+Bà bảo, bà dạy, bà chăm cháu học 
-> Phép liệt kê , điệp ngữ , giọng thơ nhỏ nhẹ , tâm tình, thủ thỉ.
=> Cuộc sống nhọc nhằn gian khổ nhưng ấm áp nồng đượm tình bà cháu .
* Tiếng chim tu hú :
 -Tu hú ơi !
 - Kêu chi hoài .. đồng xa ?
=> Tiếng lòng của tác giả đang hướng về bà và quê hương.
2, Suy ngẫm về bà và cuộc đời bà :
- Nhóm lửa
 + ấp iu nồng đượm 
 + tình yêu thương khoai sắn ngọt bùi
 + nồi xôi gạo mới xẻ chung vui 
 + cả tâm tình tuổi nhỏ 
=> Điệp ngữ, hình ảnh thực và trừu tượng .
=> Bếp lửa của lòng bà nhân ái , giàu đức hi sinh .
-Ôi kỳ lạ và thiêng liêng bếp lửa
=>Bếp lửa trở thành biểu tượng thiêng liêng của tình bà cháu
3. ,Tình cảm của người cháu với bà :
- Cuộc sống có : khói trăm tàu,lửa trăm nhà,niềm vui
-Không quên nhắc nhở 
 Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa
->Câu hỏi tu từ 
=> Khẳng định tình cảm luôn nhớ dến bà .
III. - Tổng kết :
-Nghệ thuật 
-Nội dung 
-> Ghi nhớ/sgk
4.Củng cố: -Nêu cảm nhận của em về bài thơ này
5.Dặn dò: -Học thuộc lòng bài thơ và đọc diễn cảm bài thơ
- Phân tích sự kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, bình luận ở một đoạn tự chọn trong bài thơ
 -Soạn bài “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” .
IV.Rút kinh nghiệm: 	
Tuần 12	Ngày soạn: 05/11/2012	 Tiết 58 	 Ngày dạy: 07/11/2012
 (Hướng dẫn đọc thêm) 
Văn bản: KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ LỚN TRÊN LƯNG MẸ.
(Nguyễn Khoa Điềm)
 I.Mục tiêu : Giúp HS: 
1.Kiến thức:
-Những hiểu biết bước đầu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm và hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
-Tình cảm bà mẹ Tà-ôi dành cho con gắn chặt với tình yêu quê hương ,đất nước và niềm tin vào sự tất thắng của cách mạng .
-Nghệ thuật ẩn dụ ,phóng đại ,hình ảnh thơ mang tính biểu tượng âm hưởng của những khúc ca thiết tha,trìu mến.
2.Kĩ năng bài học :
-Nhận diện các yếu tố ngôn ngữ hình ảnh mang sắc thái dân gian trong bài thơ .
-Phân tích được mạch cảm xúc trữ tình trong bài thơ qua những khúc hát của bà mẹ ,của tác giả.
- Cảm nhận được tinh thần kháng chiến của nhân dân ta trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước
.3.Thái độ:
- Giaó dục học sinh tình yêu thương mẹ ,tình yêu quê hương đất nước .
II. Chuẩn bị:
 - GV: Nghiên cứu kĩ bài học ở sách chuẩn kiến thức ,sách giáo khoa +sách giáo viên và các tài liệu có liên quan để soạn bài.
 - HS: Đọc và chuẩn bị bài theo câu hỏi trong sách giáo khoa.
.III. Tiến trình tổ chức các hoạt động.
1.Ổn định lớp:
 2 Kiểm tra bài cũ:
 - Đọc thuộc 8 câu thơ đầu bài thơ “Bếp lửa“ Tình cảm của Bằng Việt đối với bà như thế nào ?
 - Đọc 10 câu tiếp theo. Bằng Việt đã nghĩ về bà và quê hương như thế nào ?
 3. Bài mới :
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
.HĐ 1: Khởi động.Phương pháp thuyết trình.
HĐ 2:Phương pháp vấn đáp,thuyết trình 
- ?Em biết gì về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm?
- ? Bài thơ khúc hát ru những em bé trên lưng mẹ được sáng tác vào thời điểm nào?
- HS dựa vào chú thích trong sgk trả lời.
- GV nhận x ...  tỏa ra không gian làm không gian cũng biến sắc =>tình yêu mãnh liệt và cháy bỏng
5.Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi
 - Các sự vật hiện tượng được đặt tên theo cách : dùng các từ ngữ có sẵn để gọi tên sự vật mới (dựa trên đặc điểm tính chất của nó): rạch có nhiều cây Mái giầm→ Rạch Mái giầm
 -Ví dụ những sự vật được gọi tên theo đặc điểm như:
+Cà tím: cà quả tròn mầu tím 
+Cá kiếm: cá cảnh nhiệt đới cỡ nhỏ, 
6.Truyện phê phán:
- Thói sính dùng từ nước ngoài của một số người
 4: Củng cố: 
 - GV hệ thống lại bài.
 5 .Dặn dò :
-Tập viết đoạn văn có sử dụng một trong các biện pháp tu từ so sánh ,ẩn dụ ,nhân hóa.nói quá,nói giảm nói tránh ,điệp ngữ ,chơi chữ.
- Học bài và soạn bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận 
IV. Rút kinh nghiệm:
.. ...
.
Tuần13	 Ngày soạn: 10/11/2012
Tiết 61	 Ngày dạy: 12/11/2012
 Văn bản: ÁNH TRĂNG
	 (Nguyễn Duy)
I Mục tiêu: Giúp HS:
1. Kiến thức:
-Kỉ niệm về một thời gian lao nhưng nặng nghĩa tình của người lính.
-Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố tự sự ,nghị luận trong một tác phẩm thơ hiện đại .
-Ngôn ngữ ,hình ảnh giàu suy nghĩ mang tính biểu tượng. 
 2. Kĩ năng: 
-Đọc –hiểu văn bản thơ được sáng tác sau năm 1975.
-Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận một văn bản trữ tình hiện đại .
 3. Thái độ: 
- Giáo dục HS sống ân tình thủy chung với quá khứ, truyền thống “uống nước nhớ nguồn ’’của dân tộc.
*GD môi trường :Liên hệ môi trường và tình cảm 
II. Chuẩn bị :
 - GV: Nghiên cứu kĩ văn bản ở sách chuẩn kiến thức,SGK + SGV để soạn bài, bảng phụ ghi bố cục bài thơ.
 - HS: Đọc kĩ văn bản, tìm hiểu chú thích, trả lời câu hỏi trong bài
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
1.Ổn định lớp
 2. Kiểm tra bài cũ:
 - Câu hỏi: Đọc thuộc lòng đoạn trích “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” của Nguyễn Khoa Điềm. Nêu cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ Tà-ôi trong đoạn thơ? 
 - Đáp án: + HS đọc thuộc lòng đoạn trích, không sai sót 
	 + Người mẹ làm việc vất vả nhưng rất yêu thương con, tình yêu thương con gắn liền với tình yêu thương bộ đội, buôn làng, đất nước...
3. Bài mới: 
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
.HĐ 1: Khởi động:Phương pháp thuyết trình.
HĐ 2:Phương pháp vấn đáp
- ? Em biết gì về nhà thơ Nguyễn Duy?
- ? Bài thơ ánh trăng được sáng tác vào thời điểm nào?
- HS dựa vào chú thích trong sgk trả lời.
- GV nhận xét và khái quát lại những nét chính về tác giả và tác phẩm
- GV hướng dẫn cách đọc:(3 khổ thơ đầu: giọng kể, nhịp trôi chảy bình thường; khổ thơ thứ 4 giọng ngỡ ngàng, cất cao,ngỡ ngàng với sự xuất hiện của vầng trăng ; 2 khổ thơ còn lại: giọng thiết tha, trầm lắng),
- GV đọc mẫu, gọi HS đọc tiếp
- HS tìm hiểu phần chú thích trong sgk.
(Lưu ý chú thích : Buyn-đinh: tòa nhà cao, nhiều tầng, hiện đại.)
-? Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần?
- HS dựa vào bài soạn ở nhà trả lời. 
- GV yêu cầu lớp nhận xét và kết luận.
-GV đưa ra bảng phụ
HĐ 3:Phương pháp vấn đáp,kĩ thuật động não,phương pháp thuyết trình 
- HS đọc lại hai khổ thơ đầu.
- ?Đoạn thơ được trình bày theo phương thức biểu đạt nào?
(tự sự kết hợp với trữ tình)(đoạn thơ mang dáng dấp như một lời kể ,chuyện được kể theo trình tự thời gian,dòng cảm nghĩ trữ tình của nhà thơ theo dòng tự sự này mà bộc lộ.)
-? Vầng trăng đã gắn bó với tác giả từ bao giờ? 
- ? Như vậy trong qúa khứ giữa họ đã có một mối quan hệ như thế nào?
- ?Vậy, em hiểu tri kỉ là gì?
 (Tri kỉ là hiểu biết, yêu quý nhau đến độ thân thiết)
- ? Sự gắn bó tri kỉ đó nói lên điều gì?
- ? Trăng là một hình ảnh thiên nhiên như thế nào?
- ?Như vậy, mối quan hệ tri kỉ giữa con người với vầng trăng như thế nào ?
-HS trả lời ,lớp nhận xét
-GV nhận xét,bổ sung và bình giảng 
(Như vậy quá khứ được tái hiện với những kỉ niệm ,nghĩa tình với vầng trăng 
suốt một thời tuổi nhỏ với sông với bể cho đến những năm tháng trận mạc sâu nặng,sự gần gũi thân thiết giữa trăng và tác giả nơi chiến trường ,trăng và nhà thơ có sự gần gũi đến mức :ngỡ chẳng bao giờ quên,cái vầng tăng tình nghĩa.)
- ? Trong hồi ức của tác giả, hình ảnh đất nước như thế nào?
- HS đọc lại khổ thơ 3
- ? Vầng trăng đã gắn bó với tác giả như một người bạn tri kỉ. Vậy nguyên nhân nào đã làm cho người bạn tri kỉ ấy trở thành người dưng?
 -?Em thấy nguyên nhân đó có gần gũi với thực tế hay không? Và đó có còn là chuyện riêng của tác giả nữa không?
HS trả lời ,lớp nhận xét
-GV nhận xét,bổ sung và liên hệ thực tế
- HS đọc đoạn còn lại.
- ? Trong cuộc sống hiện đại ấy người ta nhớ đến ánh sáng của trăng khi nào?
- HS: Khi điện tắt→ nhớ đến trăng
-? Những từ ngữ nào diễn tả trăng xuất hiện đột ngột ? Em có nhận xét gì về sự xuất hiện đó? Trăng xuất hiện gợi lên cảm giác gì?
Cảm xúc của tác giả lúc đó như thế nào? Vì sao tác giả lại có cảm xúc đó?
-HS thảo luận theo cặp (2 phút)
-Đại diện các cặp trả lời,lớp nhận xét ,bổ sung 
-GV nhận xét,bổ sung,chốt ý.
(như là đồng là bể ,như là núi là rừng hiện lên trong nỗi nhớ của một con người đang sống giữ phố phường hiện đại ,cảm xúc của tác giả thiết tha có phần thành kính ở tư thế ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng ,tác giả giật mình nhận ra sự vô tình của mình)
- H:: Hình ảnh “Trăng tròn vành vạnh” gợi lên suy nghĩ gì?
-H: trăng im phăng phắc” gợi lên suy nghĩ gì?
-HS trả lời,lớp nhận xét
-GV nhận xét,bổ sung,thuyết trình 
(...khổ thơ cuối bài là nơi tập trung nhất ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh vầng trăng ,chiều sâu tư tưởng ,mang tính triết lí của tác phẩm con người con người có thể vô tình ,quên lãng nhưng Thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ luôn tròn đầy, bất diệt...)
HĐ 3 :Phương pháp vấn đáp,thuyết trình
-?Nghệ thuật nổi bật của bài thơ là gì?
-HS trả lời,lớp nhận xét
-GVnhận xét,bổ sung
(Kết hợp giữa tự sự và trữ tình:bài thơ có sự kết hợp giữa hình thức tự sự và chiếu sâu cảm xúc ,các sự việc ở khổ 1.2.3 bằng lặng nhưng sang khổ 4 đột ngột mở ra một bước ngoặt để nhà thơ bộc lộ cảm xúc)
( gv liên hệ về môi trường:Vầng trăng có nhiều ý nghĩa:là vẻ đẹp thiên nhiên ,tự nhiên ,là người bạn gắn bó với con người ,là biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình ,cho vẻ đẹp bình dị vĩnh hằng của đời sống tự nhiên )
- ? em hãy rút ra nội dung của văn bản 
- HS động não thảo luận theo cặp 
(1 phút)
-Đại diện các cặp trả lời 
-GV nhận xét, giáo dục học sinh về môi trường và kĩ năng sống : sống hòa hợp với thiên nhiên ,cần phải tôn trọng những điều tốt đẹp trong quá khứ ,biết sống ân tình ,thủy chung ,thái độ sống uống nước nhớ nguồn.
?Nêu ý nghĩa của văn bản?
- HS đọc ghi nhớ sgk.
I.Tìm hiểu chung:
1.Tác giả - tác phẩm(sgk)
2.Đọc, tìm hiểu chú thích:
-Đọc
-Chú thích
3.Bố cục:
- Bố cục: 3 phần.
+ Hai khổ thơ đầu: Vầng trăng tình nghĩa.
+ Khổ thơ thứ ba: Trăng hóa thành người dưng.
+ Còn lại: Trăng nhắc nhở nghĩa tình.
II. Phân tích:
1.Vầng trăng tình nghĩa:
- Hồi nhỏ, hồi chiến tranh
→ Trong quá khứ vầng trăng là tri kỉ 
→ Thiên nhiên với con người hòa hợp làm một trong sáng và đẹp đẽ.
- Trăng: đẹp, trong trẻo, tươi mát
=> Con người gần gũi với trăng và có nghĩa tình sâu nặng với vầng trăng.
- Hình ảnh đất nước bình dị, hiền hòa
2. Trăng hóa thành người dưng.
- Nguyên nhân: ánh sáng của điện, gương => Cuộc sống hiện đại, gấp gáp, hối hả làm cho con người không có điều kiện gần gũi với thiên nhiên → Trăng trở thành người dưng.
→con người không có điều kiện để nhớ về quá khứ.
3. Trăng nhắc nhở tình nghĩa:
- Thình lình, đột ngột → Trăng xuất hiện bất ngờ, gợi lên cảm giác vui sướng, ngỡ ngàng.
- Rưng rưng → xúc động trước sự trở về của quá khứ với những năm tháng gian lao, bình dị.
→ Đây là cuộc gặp gỡ bất ngờ ,cảm động với vầng trăng kỉ niệm ,con người nhận ra sự vô tình của mình.
- Trăng tròn vành vạnh: quá khứ vẹn nguyên chẳng thể phai mờ.
- Trăng im phăng phắc: nhắc nhở mọi người không được quên quá khứ.
II.Tổng kết: 
1. Nghệ thuật:
-Kết hợp giữa tự sự và trữ tình
-Sáng tạo nên hình ảnh thơ nhiếu tầng nghĩa
2. Nội dung
*ý nghĩa của văn bản:Văn ản khắc họa một khía cạnh trong vẻ đẹp của người lính sâu nặng nghĩa tình ,thủy chung sau trước.
*Ghi nhớ sgk.
4 .Củng cố: 
-Giáo viên củng cố lại bài
5.Dặn dò:
-Học thuộc lòng bài thơ.
-Chuẩn bị cho tiết trả bài kiểm tra
IV.Rút kinh nghiệm
*****************************
Tuần 12	Ngày soạn: 26/11/2010
Tiết 60 	Ngày dạy: 06/11/2010
LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ CÓ
SỬ DỤNG YẾU TỐ NGHỊ LUẬN
A.Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức:
- Đoạn văn tự sự
- Các yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự
2. Kĩ năng:
 - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận với độ dài trên 90 chữ
- Phân tích tác dụng của yếu tố lập luận trong đoạn văn
3. Thái độ:
 -Giáo dục HS lòng biết ơn
B. Chuẩn bị: 
*Thầy: Nghiên cứu kĩ các bài tập ở SGK + SGV để soạn bài
* Trò : Đọc kĩ các bài tập và làm theo yêu cầu của bài tập.
C.Tiến trình các hoạt động:
 1.ổn định tổ chức : GV nắm sĩ số HS
 2.Kiểm tra bài cũ :
 Câu hỏi : Nghị luận là gì? Trong văn tự sự nghị luận có vai trò gì?
 3.Bài mới
*Hoạt động 1 : Khởi động
*Hoạt động 2: * Sử dụng phương pháp hoạt động nhóm, vấn đáp
-HS đọc đoạn văn “Lỗi lầm và sự biết ơn”
-Đại diện nhóm trả lời câu hỏi: 
?Trong đoạn văn trên yếu tố nghị luận thể hiện ở câu văn nào? Nó có vai trò và tác tác dụng như thế nào?
?Từ câu chuyện này , em rút ra bài 
học gì?
*Hoạt động 3: * Sử dụng phương pháp nêu vấn đề, hoạt động nhóm
-HS đọc bài tập, xác định yêu cầu củabài tập
-GV gợi ý : Buổi sinh hoạt lớp diễn ra thế nào? Nội dung của buổi sinh hoạt là gì? Em phát biểu về vấn đề gì?
Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn tốt bằng lí lẽ, ví dụ, lời phân tích như thế nào?
 -Đoạn hai : Nguời em kể là ai? Nguời đó có việc làm hoặc lời nói hay khiến em cảm động như thế nào? Em có suy nghĩ và rút ra bài học gì?
-HS thảo luận nhóm trong vòng 5 phút
-Đại diện các nhóm lên trình bày
-Lớp nhận xét, bổ sung
-GV nhận xét và sửa lại nếu cần.
I.Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong trong doạn văn tự sự
 1.Đọc đoạn văn “Lỗi lầm và sự biết ơn”
 2.Nhận xét
-Câu có yếu tố nghị luận: “Những điều
viết lên cát...lòng người” . “Vậy...ân
nghĩa lên đá”
-Câu chuyện thêm sâu sắc, giầu tính 
triết lí và có ý nghĩa giáo dục cao
->ý nghĩa giáo dục: oán nên cởi, ân 
nên buộc.
II.Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử
dụng yếu tố nghị luận
1.Viết 1 đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em chứng minh Nam là người bạn tốt
2.Viết đoạn văn kể về những việc làm hoặc lời dạy giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm em cảm động
4.Củng cố: Nếu biết sử dụng yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự tốt sẽ có tác dụng như thế nào?
5.Dặn dò : Về nhà tập viết đoạn văn tự sự có yếu tố nghị luận kể lại một sự việc trong một câu chuyện đã học
D.Rút kinh nghiệm: 	
Ngày 30 tháng 10 năm2010
Duyệt GA tuần 12
Người duyệt: