Giáo án ôn thi vào lớp 10 môn Văn năm 2012

Giáo án ôn thi vào lớp 10 môn Văn năm 2012

Truyện trung đại

Ôn tập văn bản: Truyện người con gái Nam Xương

A . Mục tiêu cần đạt

Giúp HS hiểu được truyện trung đại, các thể loại truện trung đại

HS nắm được tác giả Nguyễn Dữ và nét về tác phẩm ,tóm tắt được cốt truyện , vẽ đẹp của nhân vật Vũ Nương, ý nghĩa của yếu tố kỳ ảo, chi tiết cái bóng trong “ Chuyện người con gái Nam Xương”

B . Chuẩn bị

GV : soạn bài

HS : học theo hướng dãn của GV

C . Tiến trình lên lớp

1 . Bài Củ : Nêu nội dung và nghệ thuật của 3 văn bản nhật dụng đã học

2 . Bài mới :

A . Kiến thức cơ bản

 

doc 83 trang Người đăng honghoa45 Lượt xem 723Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án ôn thi vào lớp 10 môn Văn năm 2012", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Soạn: 18/5/2012
Dạy: 21/5/2012
Truyện trung đại
Ôn tập văn bản: Truyện người con gái Nam Xương
A . Mục tiêu cần đạt
Giúp HS hiểu được truyện trung đại, các thể loại truện trung đại
HS nắm được tác giả Nguyễn Dữ và nét về tác phẩm ,tóm tắt được cốt truyện , vẽ đẹp của nhân vật Vũ Nương, ý nghĩa của yếu tố kỳ ảo, chi tiết cái bóng trong “ Chuyện người con gái Nam Xương”
B . Chuẩn bị
GV : soạn bài
HS : học theo hướng dãn của GV
C . Tiến trình lên lớp
1 . Bài Củ : Nêu nội dung và nghệ thuật của 3 văn bản nhật dụng đã học
2 . Bài mới :
A . Kiến thức cơ bản
? Hãy nêu khái niệm văn học trung đại?
?Văn học trung đại có những thể loại nào?
-Giíi thiÖu kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn D÷?
?Em hãy nêu một vài hiểu biết về tác phẩm?
GV lần lượt cho HS tóm tắt
? GV: Nh©n vËt Vò N­¬ng ®­îc miªu t¶ trong nh÷ng hoµn c¶nh nµo?
Khi ch­a lÊy chång nµng ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo
? Trong cuéc sèng gia ®×nh nµng xö sù nh­ thÕ nµo tr­íc tÝnh hay ghen cña Tr­¬ng Sinh?
? Khi tiÔn chång ®i lÝnh nµng ®· dÆn chång nh­ thÕ nµo? HiÓu g× vÒ nµng qua lêi ®ã?
? Khi xa chång, Vò N­¬ng ®· thÓ hiÖn nh÷ng phÈm chÊt ®Ñp ®Ï nµo?
? Khi bÞ chång nghi oan nµng ®· lµm nh÷ng viÖc g×?
? Nµng ®· mÊy lÇn béc b¹ch t©m tr¹ng? ý nghÜa cña mçi lêi nãi ®ã?
(GV ph©n tÝch b×nh gi¶ng lêi tho¹i cña Vò N­¬ng).
- HS trao ®æi, th¶o luËn nhãm. 
? ë lêi tho¹i 1, nµng ®· nãi nh÷ng g×? Nh»m môc ®Ých g×?
? ë lêi tho¹i 2, nµng ®· ph©n trÇnvíi chång m×nh nh­ thÕ nµo?
? Lêi tho¹i 3 cña nµng trong hoµn
c¶nh nµo? Cã néi dung g×?
?Em cã suy nghÜ g× vÒ lêi tho¹i nµy?
(So s¸nh víi cæ tÝch৩y lµ hµnh ®éng bét ph¸t).
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c lêi tho¹i ë ®©y ? Vai trß cña c¸c lêi tho¹i
? Qua c¸c t×nh huèng trªn ®©y, em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch vµ vÏ ®Ñp cña Vò
N­¬ng?
GV cho HS th¶o luËn c©u hái lín:
V× sao Vò N­¬ng ph¶i chÞu nçi oan khuÊt?
GV gîi ý:
Nh©n xÐt vÒ cuéc h«n nh©n gi÷a Tr­¬ng Sinh vµ Vò N­¬ng?
Trong truyÖn Tr­¬ng Sinh lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?
? T×nh huèng bÊt ngê cña c©u chuyÖn nµy lµ g×?
?Tr­íc lêi nãi ng©y th¬ cña ®øa trÎ, Tr­¬ng Sinh ®· c­ xö víi Vò N­¬ng nh­ thÕ nµo? 
(HS dùa theo c¸c gîi ý cña GV trao ®æi, th¶o luËn theo bµn).
GV: Chµng kh«ng ®ñ b×nh tÜnh vµ tù tin ®Ó ph¸n ®o¸n, ph©n tÝch, bá ngoµi tai nh÷ng lêi ph©n trÇn cña vî, kh«ng tin c¶ nh÷ng nh©n chøng bªnh vùc cho nµng, còng nhÊt quyÕt kh«ng nãi duyªn cí cho vî minh oan. Rồi chµng ngµy cµng trë thµnh kÎ th« b¹o, vò phu “m¾ng nhiÕc nµng vµ ®¸nh ®uæi ®i”, dÉn ®Õn c¸i chÕt oan nghiÖt cña Vò N­¬ng
- GV: Tõ ®ã em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× vÒ th©n phËn cña ng­êi phô n÷ d­íi chÕ ®é phong kiÕn?.
GV b×nh vÒ th©n phËn ng­êi phô n÷ d­íi x· héi phong kiÕn 
?H×nh ¶nh “ C¸i bãng “ ®ãng vai trß g× trong c©u chuyÖn nµy?
HS ®äc phÇn cuèi truyÖn.
 GV: T×m nh÷ng yÕu tè k× ¶o trong truyÖn?
GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ®­a nh÷ng yÕu tè k× ¶o vµo truyÖn cña NguyÔn D÷.
GV: ViÖc ®­a yÕu tè k× ¶o vµo c©u chuyÖn cã ý nghÜa g×?
? Nêu đặc sắc nghệ thuật?
?Truyện thể hiện nội dung gì?
I . Khái niệm , thể loại văn học trung đại
1. Khái niệm văn học trung đại.
 Văn học trung đại là một cách gọi tên mang tính qui ước, đó là một giai đoạn mà văn học hình thành và phát triển trong khuôn khổ của nhà nước phong kiến Việt Nam(Văn học thời phong kiến, văn học cổ) được xác định từ thế kỷ X (dấu mốc cho sự ra đời của nhà nước phong kiến Việt Nam đầu tiên) đến hết thế kỷ XIX.
2 . Thể loại văn học trung đại
- Truyện ký
- Thơ
+ Thất ngôn tứ tuyệt
+ Thất ngôn bát cú Đường luật
+ Lục bát.
II . Tác phẩm “ Chuyện người con gái Nam 
Xương”
1. T¸c gi¶ NguyÔn D÷
- Sèng ë thÕ kØ 16 giai đoạn chế độ xã hội phong kiến đang từ đỉnh cao của sự phát triển, bắt đầu rơi vào tình trạng suy yếu Chưa rõ năm sinh năm mất 
-Quª ë tØnh H¶i D­¬ng.
- Häc réng tµi cao, nh­ng chØ lµm quan mét n¨m råi xin nghØ ®Ó vÒ nhµ nu«i mÑ giµ vµ viÕt s¸ch, sèng Èn dËt.
2. T¸c phÈm:
- XuÊt xø: ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng lµ truyÖn thø 16 trong 20 truyÖn cña TruyÒn kú m¹n lôc. 
 - Chuyện người con gái Nam Xương kể về cuộc đời và nỗi oan khuất của người phụ nữ Vũ Nương, là một trong số 11 truyện viết về phụ nữ.
- Truyện có nguồn gốc từ truyện cổ dân gian “Vợ chàng Trương” tại huyện Nam Xương (Lý Nhân - Hà Nam ngày nay).
- ThÓ lo¹i: TruyÒn k×
3 . Tóm tắt
HS tóm tắt phải đủ các ý sau
- Vũ Nương là người con gái thuỳ mị nết na, lấy Trương Sinh (người ít học, tính hay đa nghi).
- Trương Sinh phải đi lính chống giặc Chiêm. Vũ Nương sinh con, chăm sóc mẹ chồng chu đáo. Mẹ chồng ốm rồi mất.
- Trương Sinh trở về, nghe câu nói của con và nghi ngờ vợ. Vũ Nương bị oan nhưng không thể minh oan, đã tự tử ở bến Hoàng Giang, được Linh Phi cứu giúp.
- Ở dưới thuỷ cung, Vũ Nương gặp Phan Lang (người cùng làng). Phan Lang được Linh Phi giúp trở về trần gian - gặp Trương Sinh, Vũ Nương được giải oan - nhưng nàng không thể trở về trần gian.
4 VÎ ®Ñp cña Vò N­¬ng
T¸c gi¶ ®· ®Æt nh©n vËt Vò N­¬ng vµo nhiÒu hoµn c¶nh kh¸c nhau.
 - TÝnh t×nh: Thuú mþ, nÕt na, -> G/thiÖu tÝnh t×nh 
- D¸ng vÎ vµ nhan s¾c: tư dung tốt ®Ñp àNhan s¾c=>®Ñp nÕt, ®Ñp ng­êi. 
* Trong cuéc sèng b×nh th­êng:
- Tr­¬ng Sinh cã tÝnh ®a nghi, phßng ngõa vî. Nªn nµng gi÷ g×n khu«n phÐp kh«ng ®Ó vî chång ph¶i thÊt hoµ.
à Lêi kÓ ng¾n nh­ng tá th¸i ®é tr©n träng cña t¸c gi¶.
* Khi tiÔn chång ®i lÝnh:
- Nµng dÆn dß:
+ Kh«ng mong vinh hiÓn, ¸o gÊm phong hÇu.
+ Mong chång ®­îc b×nh an trë vÒ.
+ C¶m th«ng tr­íc nh÷ng nçi vÊt v¶, gian lao mµ chång sÏ ph¶i chÞu ®ùng.
+ Nãi lªn nçi kh¾c kho¶i, nhí nhung cña m×nh.
àNh÷ng lêi nãi ©n t×nh, ®»m th¾m=>Yªu th­¬ng.
* Khi xa chång:
- Nçi buån nhí chång dµi theo n¨m th¸ng “mçi khi thÊy b­ím l­în ®Çy v­ên m©y che kÝn nói
th× nçi buån ko ng¨n ®­îc”.
- Mét m×nh ch¨m con nhá, ch¨m sãc mÑ giµ tËn t×nh, chu ®¸o “Nµng hÕt søc thuèc thang ,lÊy
lêi kh«n khÐo khuyªn l¬n”.
- Lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång nµng: “ Sau nµy, trêi xÐt lßng m×nh xanh kia quyÕt ch¼ng phô con, còng nh­ con ®· ch¼ng phô mÑ” 
à Bµ ®· ghi nhËn nh©n c¸ch vµ c«ng lao cña nµng víi gia ®×nh chång.
- Khi mÑ chång mÊt: HÕt lòng th­¬ng xãt, ma chay, tÕ lÔ nh­ ®èi víi cha mÑ ®Î m×nh.
* Khi bÞ chång nghi oan: 
 Nµng ®· ph©n trÇn víi chång:
- Lêi tho¹i 1: “ThiÕp vèn con kÎ khã cho thiÕp”
+ Nµng nãi tíi th©n phËn m×nh, t×nh nghÜa vî chång vµ kh¼ng ®Þnh tÊm lßng thuû chung, trong tr¾ng.
+ CÇu xin chång ®õng nghi oan.
à HÕt lßng t×m c¸ch hµn g¾n c¸i h¹nh phóc
gia ®×nh ®ang cã nguy c¬ tan vì.
- Lêi tho¹i 2: “ThiÕp sì dÜ ..Väng Phu kia n÷a”
Nçi dau ®ín, thÊt väng, tuyÖt väng ®µnh cam chÞu sè phËn, hoµn c¶nh (BÞ ®èi sö bÊt c«ng, gia ®×nh tan n¸t, )
- Lêi tho¹i 3: Lêi nãi cña nµng ë bÕn Hoµng Giang
“KÎ b¹c mÖnh phØ nhæ”.
à Lêi thÒ ai o¸n vµ phÉn uÊt,quyÕt lÊy c¸i chÕt ®Ó chøng minh cho sù oan khuÊt vµ sù trong s¹ch cña m×nh. §©y lµ hµnh ®éng quyÕt liÖt ®Ó
b¶o toµn danh dù, võa cã nçi tuyÖt väng, võa cã sù chØ ®¹o cña lý trÝ.
àLêi ®èi tho¹i, tù b¹ch s¾p xÕp hîp lý=>Kh¾c ho¹ t©m lý vµ tÝnh c¸ch.
=>Vò N­¬ng xinh ®Ñp, nÕt na, hiÒn thôc, l¹i ®¶m ®ang, th¸o v¸t, hiÕu th¶o, thuû chung hÕt lßng vun ®¾p h¹nh phóc gia ®×nh.
5. Nçi oan cña Vò N­¬ng
Nçi oan khuÊt cña Vò N­¬ng cã nhiÒu nguyªn nh©n vµ ®­îc diÔn t¶ rÊt sinh ®éng nh­ mét mµn kÞch ng¾n cã t×nh huèng, cã xung ®ét, th¾t nót, më nót...
- Cuéc h«n nh©n gi÷a Tr­¬ng Sinh vµ Vò N­¬ng cã phÇn kh«ng b×nh ®¼ng.
- TÝnh c¸ch cña Tr­¬ng Sinh: cã tÝnh ®a nghi, ®èi víi vî phßng ngõa qu¸ søc.
- T×nh huèng bÊt ngê: §øa trÎ kh«ng chÞu nhËn Tr­¬ng Sinh lµ cha vµ nãi víi Tr­¬ng Sinh lµ “ mét ng­êi ®µn «ng, ®ªm nµo còng ®Õn, mÑ §¶n ®i còng ®i, mÑ §¶n ngåi còng ngåi” (Lêi nãi ng©y th¬ cña ®ứa con Êy nh­ ®æ thªm dÇu vµo löa, tÝnh ®a nghi cña Tr­¬ng Sinh ®· ®Õn ®é cao trào, chµng “®inh ninh lµ vî h­”).
- C¸ch c­ xö cña Tr­¬ng Sinh rÊt hå ®å vµ ®éc ®o¸n
 - Do hoµn c¶nh x· héi lóc bÊy giê:
+ X· héi träng nam, khinh n÷.
+ §Êt n­íc cã chiÕn tranh.
à NghÖ thuËt t¹o t×nh huèng, xung ®ét, s¾p xÕp l¹i mét sè t×nh tiÕt, thªm bít hoÆc t« ®Ëm nh÷ng t×nh tiÕt cã ý nghÜa, cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh cña truyÖn cho hîp lý, t¨ng c­êng tÝnh bi kÞch vµ còng lµm cho truyÖn trë nªn hÊp dÉn, sinh ®éng h¬n.
Bi kÞch cña Vò N­¬ng lµ lêi tè c¸o x· héi phong kiÕn xem träng quyÒn uy cña kÎ giµu vµ cña ng­êi ®µn «ng trong gia ®×nh, ®ång thêi bµy tá niÒm c¶m th­¬ng cña t¸c gi¶ ®èi víi sè phËn oan nghiÖt cña ng­êi phô n÷.
6 . Chi tiết cái bóng
* H×nh ¶nh c¸i bãng : chi tiÕt quan träng cña c©u chuyÖn.
- Víi Vò N­¬ng : lµ c¸ch ®Ó dç con, cho ngu«i nçi nhí chång,.... §ång thêi nã lµ nguyªn nh©n dÉn nµng ®Õn c¸i chÕt.
- Víi Tr­¬ng Sinh : 
+ Lµ b»ng chøng vÒ sù h­ háng cña vî.
+ Cho chµng thÊy sù thËt téi ¸c mµ chµng ®· g©y ra cho vî.
-> C¸i bãng trë thµnh ®Çu mèi, ®iÓm nót cña c©u chuyÖn, lµm cho ng­êi ®äc ngì ngµng, xóc ®éng.
7 . yÕu tè k× ¶o trong truyÖn
- Phan Lang n»m méng th¶ rïa.
- Phan lang l¹c vµo ®éng rïa cña Linh Phi ®­îc ®·i yÕn, gÆp Vò N­¬ng - ®­îc Linh Phi rÏ n­íc ®­a vÒ d­¬ng thÕ.
- Vò N­¬ng ®­a tr©m cho Phan Lang mang vÒ cho Tr­¬ng Sinh.
- H×nh ¶nh Vò N­¬ng hiÖn ra khi Tr­¬ng Sinh lËp ®µn gi¶i oan......
C¸c yÕu tè k× ¶o ®­a xen kÏ víi nh÷ng yÕu tè thùc (®Þa danh, thêi ®iÓm lÞch sö, sù kiÖn lÞch sö, trang phôc mÜ nh©n, t×nh c¶nh gia ®×nh Vò N­¬ng ...) lµm cho thÕ giíi k× ¶o lung linh trë nªn gÇn víi cuéc sèng thùc, t¨ng ®é tin cËy cho ng­êi ®äc.
* ý nghÜa : §Æt ra 3 vÊn ®Ò.
- lµm hoµn chØnh thªm mét nÐt ®Ñp vèn cã cña nh©n vËt Vò N­¬ng 
 -T¹o nªn mét phÇnkÕt thóc cã hËu: ThÓ hiÖn
­íc m¬ cña nh©n d©n ta vÒ sù c«ng b»ng: Ng­êi
tèt dï ph¶i chÞu oan khuÊt råi cuèi cïng còng
®­îc gi¶i oan.
- Chi tiÕt kú ¶o ë cuèi truyÖn “Vò N­¬ng ngåi
trªn mét chiÕc kiÖu hoa ®øng gi÷a dßng lóc
Èn, lóc hiÖn bãng nµng lo¸ng lo¸ng mê nh¹t
dÇn mµ biÕn ®i mÊt” à §©y chØ lµ ¶o ¶nh.
=> An ñi cho sè phËn cña Vò N­¬ng, ®ång thêi
mét lÇn n÷a tè c¸o x· héi phong kiÕn: Trong x· héi Êy, ng­êi phô n÷ ®øc h¹nh chØ cã thÓ t×m
thÊy h¹nh phóc ë nh÷ng n¬i x· x¨m, huyÒn bÝ.
III. Tổng kết
1. Về nghệ thuật
- Kết cấu độc đáo, sáng tạo.
- Nhân vật: diễn biến tâm lý nhân vật được khắc hoạ rõ nét.
- Xây dựng tình huống truyện đặc sắc kết hợp tự sự + trữ tình + kịch.
- Yếu tố truyền kỳ: Kỳ ảo, hoang đường.
- Nghệ thuật viết truyện điêu luyện.
2. Về nội dung
Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thương tâm của Vũ Nương, Chuyện người con gái Nam Xương thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt cua người của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến, đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền 
B Bài tập 
Câu1: Tóm tắt Chuyện người con gái Nam Xương rồi rút ra ý nghĩa tư tưởng của truyện
(Câu 15- Đáp án tr46 HDOV10)
Câu 2: Câu 1 b tr72- Đáp án tr93- Chi tiết chiếc bóng
Câu 3: Đề 2 tr78- Đáp án 106- Ca ngợi p/c của Vũ Nương
C. Bài tập về nhà
Câu 1 Viết đoạn văn ngắn giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ và tác phẩm
Câu 2: Giá trị nhân đạo trong “chuyện người con gái Nam Xương” củ ... ng «ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc?
? NghÖ thuËt?
? Nh÷ng chi tiÕt ®ã thÓ hiÖn ®iÒu g×?
?Nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn t©m tr¹ng «ng Hai khi vÒ nhµ?
? NhËn xÐt biÖn ph¸p nghÖ thuËt?
? Nh÷ng chi tiÕt ®ã thÓ hiÖn t©m tr¹ng g×?
?T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng «ng Hai tèi ®ªm nghe tin lµng theo giÆc?
?NghÖ thuËt ®c sö dông trong ®o¹n v¨n?
?Nh÷ng chi tiÕt ®ã thÓ hiÖn t©m tr¹ng g×?
?Nh÷ng ngµy sau t©m tr¹ng «ng ®c thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nµo?
? NhËn xÐt c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶
? ThÓ hiÖn t©m tr¹ng g×?
? Khi mô chñ nhµ ®¸nh tiÕng ®uæi ®i, «ng ®· cã ý ®Þnh g×?
? QuyÕt ®Þnh ®ã thÓ hiÖn t×nh c¶m g× cña «ng?
-Dï ®· x¸c ®Þnh như thÕ, nhưng «ng vÉn kh«ng thÓ døt bá t×nh c¶m víi lµng quª. Trong t©m tr¹ng bÞ dån nÐn vµ bÕ t¾c Êy, «ng chØ cßn biÕt nãi cïng con v× ch¼ng thÓ nãi cïng ai, vµ nãi nh thÕ, lßng «ng ®· v¬i ®i phÇn nµo.
? ¤ng t©m sù víi ®øa con ót ntn?
? Em c¶m nhËn ®c ®iÒu g× vÒ «ng Hai qua lêi ®èi tho¹i ®ã?
? ¤ng Hai lµ ng­êi ntn?
? HS theo dâi ®o¹n cßn l¹i
? Nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng «ng khi tin ®c c·i chÝnh?
? NghÖ thuËt, ng«n ng÷?
? T©m tr¹ng nh thÕ nµo?
? NhËn xÐt c¸ch x©y dung truyÖn cña nhµ v¨n Kim L©n
I. T¸c gi¶ t¸c phÈm
1.T¸c gi¶
- Sinh n¨m 1920
- Tªn khai sinh lµ NguyÔn V¨n Tµi
- Quª: Tõ S¬n, B¾c Ninh
- Nhµ v¨n së trêng truyÖn ng¾n, am hiÓu vµ g¾n bã víi ngưêi d©n n«ng th«n VN.
- C¸c t¸c phÈm: Vî nhÆt, ®éi chim thµnh, «ng C¶n Ngò.
2- T¸c phÈm: 
TruyÖn "Lµng" viÕt trong thêi k× ®Çu chèng Ph¸p- n¨m 1948
3 .Tóm tắt văn bản 
- Ông Hai là người một người nông dân yêu tha thiết yêu làng Chợ Dầu của mình.
- Do yêu cầu của ủy ban kháng chiến, ông Hai phải cùng gia đình tản cư, xa làng ông nhớ làng da diết.
- Trong những ngày xa quê, ông luôn nhớ đến làng Chợ Dầu và muốn trở về.
- Một hôm, ông nghe tin làng Chợ Dầu của ông làm Việt gian theo Tây. Ông Hai vừa căm uất vừa tủi hổ, chỉ biết tâm sự cùng đứa con thơ. 
- Khi cùng đường, ông Hai nhất định không quay về làng vì theo ông “làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù.” 
- Sau đó, ông được nghe tin cải chính về làng mình rằng làng chợ Dầu vẫn kiên cường đánh Pháp. ông hồ hởi khoe với mọi người tin này dù nhà ông bị Tây đốt cháy.
4 . T×nh huèng truyÖn:
 - ¤ng Hai nghe tin lµng chî DÇu theo giÆc lµm ViÖt gian"§©y lµ t×nh huèng gay cÊn, lµ nót th¾t trong c©u chuyÖn. Nã t¹o nªn> < gi»ng xÐ néi t©m n/v.Tõ ®ã kh¾c häa râ nÐt t/c cña «ng Hai
II Phân tích văn bản
1. Nh©n vËt «ng Hai trc khi nghe tin lµng Chî DÇu theo giÆc.
- Nhí lµng, muèn vÒ lµng “¤ng l·o nhí lµng, nhí c¸i lµng qu¸”
 Yªu lµng tha thiÕt.
- Theo dâi tin tøc kh¸ng chiÕn 
- Mong trêi n¾ng ®Ó T©y kh«ng ®¸nh
 Yªu nc, cã tinh thÇn kh¸ng chiÕn
2. Nh©n vËt «ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc.
* Khi míi nghe:
+ Cæ «ng nghÑ ¾ng l¹i, da mÆt tª r©n r©n...
 + Cói g»m mÆt xuèng mµ ®i.
NT: Miªu t¶ néi t©m
 ¤ng Hai s÷ng sê, nghÑn ngµo, tñi hæ.
* VÒ nhµ:
 + N»m vËt ra giêng, nc m¾t giµn ra.
 + RÝt lªn: - Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay ¨n miÕng g× vµo måm mµ ®i l;µm c¸i gièng ViÖt gian b¸n n­íc ®Ó nhôc nh· thÕ nµy”.
 + ¤ng kiÓm ®iÓm tõng ng­êi ë lµng.
NT: Miªu t¶ néi t©m
 §éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m
 ¤ng Hai c¶m thÊy ®au ®ín, uÊt øc, nhôc nh·
* Tèi ®Õn:
 + ¤ng g¾t gáng víi bµ hai
 + Tr»n träc kh«ng ngñ ®c, trë m×nh bªn nµy l¹i trë m×nh bªn kia, thë dµi...
 + Nghe tiÕng mô chñ, trèng ngùc «ng ®Ëp th×nh thÞch, nÝn thë l¾ng tai nghe
NT: §èi tho¹i
 Miªu t¶ néi t©m
 ¤ng Hai c¶m thÊy bùc béi, ®au xãt, lo l¾ng, sî h·i.
* Nh÷ng ngµy sau:
 + Kh«ng b­íc ch©n ra ngoµi, chØ quanh quÈn trong nhµ nghe ngãng ...mét ®¸m ®«ng tóm l¹i «ng còng ®Ó ý ... tho¸ng nghe ViÖt gian-T©y...lòi ra mét gãc nÝn thin thÝt...
NT: Miªu t¶ néi t©m
 ¤ng Hai lo l¾ng, sî h·i
* Khi mô chñ nhµ ®¸nh tiÕng ®uæi ®i:
 + Chím cã ý ®Þnh vÒ lµng, lËp tøc ph¶n ®èi ngay. VÒ lµ bá kh¸ng chiÕn, bá cô Hå
 + QuyÕt ®Þnh thï lµng “ Lµng... thï”
NT: §éc tho¹i néi t©m
 T×nh yªu nc ®· réng lín, bao trïm t×nh c¶m lµng quª
*¤ng t©m sù víi ®øa con ót:
- Ông hỏi con quê ở đâu ?
- Con ủng hộ ai ?
NT: §èi tho¹i
->¤ng Hai cã mét t×nh yªu lµng s©u nÆng, thuû chung víi kh¸ng chiÕn, víi c¸ch m¹ng.
->¤ng Hai lµ ngêi cã tinh yªu lµng, yªu nc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn s©u nÆng. 
3. Nh©n vËt «ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc ®îc c·i chÝnh.
 + C¸i mÆt...bçng vui r¹ng rì h¼n lªn
 + Chia quµ cho con
 + LËt ®ật ®i khoe
NT: Miªu t¶ néi t©m, ®èi tho¹i
 T©m tr¹ng sung síng, h¶ hª ®Õn cùc ®iÓm.
4 . Về nghệ thuật
Truyện được xây dựng bằng diễn biến tâm trạng, tâm lý thích khoe làng của ông Hai
- Truyện có sức thuyết phục và ý nghĩa sâu sắc.
- Truyện được xây dựng trên cơ sở tình quê, tình yêu quê hương của một người có tinh thần kháng chiến, nên niềm vui nỗi buồn đều thấm thía.
- Ngôn ngữ nhân vật được miêu tả nhuần nhị, lời nói độc đáo thể hiện một năng lực miêu tả sắc sảo.
- Khắc hoạ diễn biến tâm lý nhân vật thành công.
- Tình huống điển hình, nhân vật bộc lộ tính cách rõ nét
BÀI TẬP 
Bµi tËp 1: Hãy tóm tắt truyện ngắn Làng bằng một đoạn văn khoảng 15 câu.
 Gợi ý:
 Đoạn tóm tắt truyện gồm các ý sau:
- Ông Hai là người một người nông dân yªu tha thiết yêu làng Chợ Dầu của mình.
- Do yêu cầu của ủy ban kháng chiến, ông Hai phải cùng gia đình tản cư. xa làng ông nhớ làng da diết.
- Trong những ngày xa quê, ông luôn nhớ đến làng Chợ Dầu và muốn trở về.
- Một hôm, ông nghe tin làng Chợ Dầu của ông làm Việt gian theo Tây. Ông Hai vừa căm uất vừa tủi hổ, chỉ biết tâm sự cùng đứa con thơ. 
- Khi cùng đường, ông Hai nhất định không quay về làng vì theo ông “làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù.” 
- Sau đó, ông được nghe tin cải chính về làng mình rằng làng chợ Dầu vẫn kiên cường đánh Pháp. ông hồ hởi khoe với mọi người tin này dù nhà ông bị Tây đốt cháy.
 Bµi tËp 2 : 
T¸c phÈm Lµng cña Kim L©n ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?
Nªu nh÷ng t×nh c¶m cao ®Ñp cña «ng Hai trong truyÖn nµy?
 §/¸:
a) Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:
- Trong thêi k× ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p (1948)
- Cèt truyÖn vµ nh©n vËt ®Òu liªn quan ®Õn lµng quª, con ng­êi vïng quª t¸c gi¶ cïng sinh sèng.
b)
-¤ng Hai lµ ng­êi cã t×nh c¶m cao ®Ñp víi quª h­¬ng, ®Êt n­íc. TÊm lßng yªu lµng, yªu n­íc cña «ng thÓ hiÖn qua nh÷ng næi bËt:
+ Hay khoe vµ tù hµo vÒ lµng .
+ T¶n c­ kh¸ng chiÕn th× «ng nhí lµng da diÕt.
+ Lu«n theo dâi tin tøc kh¸ng chiÕn.
+ §au khæ khi nghe tin ®ån nh¶m vÒ lµng chî dÇu theo T©y.
+ Mét lßng tin t­ëng vµo kh¸ng chiÕn, vµo cô Hå.
+Vui mõng phÊn khëi khi biÕt sù thËt lµng m×nh vÉn chung thñy víi kh¸ng chiÕn, c¸ch m¹ng.
- T/y lµng, yªu n­íc cña «ng Hai lu«n g¾n bã kh¨ng khÝt víi nhau. 
Bµi tËp 3: Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ c¸i hay cña ®o¹n v¨n sau: 
“Nh­ng sao l¹i n¶y ra c¸i tin nh­ vËy ®­îc?.........Kh«ng biÕt râ c¸i c¬ sù nµy ch­a?” (SGK T166)
Đ/á:(T51 câu 23 sách ôn vao 10)
PhÇn TËp lµm v¨n 
 	 Đề bài: Phân tích nhân vật ông Hai trong truyện “Làng” của Kim Lân. 
 Dàn bài: 
 1 . Mở bài: (Nêu những nét chính về tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm và những nét khái quát về nhân vật ông Hai).
TG: Kim Lân là nhà văn có sở trường về truyện ngắn, am hiểu về đời sống nông dân nông thôn. 
HC:Truyện ngắn “Làng” được ra đời 1946 trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, in lần đầu tiên trên tạp chí Văn nghệ năm 1948
NV: Nhân vật chính là ông Hai, một nông dân phải dời làng đi tản cư nhưng có tình yêu làng, yêu nước sâu sắc, tinh thần kháng chiến cao, trung kiên cách mạng.
Thân bài 
Ông Hai có tình yêu làng sâu sắc đặc biệt với làng Chợ Dầu, nơi chôn nhau cắt rốn của ông.
Kháng chiến chống Pháp nổ ra:
+ Ông Hai muốn trở lại làng để chống giặc nhưng vì hoàn cảnh gia đình phải tản cư, ông luôn day dứt nhớ làng.
+ Tự hào về làng, ông tự hào về phong trào cách mạng, tinh thần kháng chiến sôi nổi của làng.
Tình yêu làng của ông Hai hòa nhập thống nhất với lòng yêu nước, yêu kháng chiến, cách mạng.
* Nh©n vËt «ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc:
- Nghe tin làng chợ Dầu theo giặc Pháp ông đau đớn nhục nhã: 
D/c:
 Khi míi nghe:
+)Lúc đầu ông dấu mình là người làng Dầu
 +) Nhục khi nhớ tiếng chửi đổng của người đàn bà cho con bú
 “Cæ «ng nghÑ ¾ng l¹i, da mÆt tª r©n r©n...
 Cói g»m mÆt xuèng mµ ®i”.
+) Nhục khi thấy người chủ nhà ưa kiếm chuyện khích bác ông
 VÒ nhµ:
 + N»m vËt ra giêng, nc m¾t giµn ra.
 + RÝt lªn: - Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay ¨n miÕng g× vµo måm mµ ®i l;µm c¸i gièng ViÖt gian b¸n n­íc ®Ó nhôc nh· thÕ nµy”.
 ->¤ng Hai c¶m thÊy ®au ®ín, uÊt øc, nhôc nh·
 Tèi ®Õn:
 + ¤ng g¾t gáng víi bµ hai
 + Tr»n träc kh«ng ngñ ®c, trë m×nh bªn nµy l¹i trë m×nh bªn kia, thë dµi...
 + Nghe tiÕng mô chñ, trèng ngùc «ng ®Ëp th×nh thÞch, nÝn thë l¾ng tai nghe
->¤ng Hai c¶m thÊy bùc béi, ®au xãt, lo l¾ng, sî h·i.
 Nh÷ng ngµy sau:
 + Kh«ng b­íc ch©n ra ngoµi, chØ quanh quÈn trong nhµ nghe ngãng ...mét ®¸m ®«ng tóm l¹i «ng còng ®Ó ý ... tho¸ng nghe ViÖt gian-T©y...lòi ra mét gãc nÝn thin thÝt...
-> ¤ng Hai lo l¾ng, sî h·i
Khi mô chñ nhµ ®¸nh tiÕng ®uæi ®i:
 + Chím cã ý ®Þnh vÒ lµng, lËp tøc ph¶n ®èi ngay. VÒ lµ bá kh¸ng chiÕn, bá cô Hå
 + QuyÕt ®Þnh thï lµng “làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. 
->T×nh yªu nc ®· réng lín, bao trïm t×nh c¶m lµng quª
¤ng t©m sù víi ®øa con ót:
- Ông hỏi con quê ở đâu ?
- Con ủng hộ ai ?
->¤ng Hai lµ ngêi cã tinh yªu lµng, yªu nc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn s©u nÆng. 
* Nh©n vËt «ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc ®c cải chÝnh.
 + C¸i mÆt...bçng vui r¹ng rì h¼n lªn
 + Chia quµ cho con
 + LËt ®ật ®i khoe- Câu nói “toàn là sai sự mục đích cả”. thể hiện tâm trang sung sướng của ông Hai
+Ông Hai vui sướng tự hào nên dù nhà ông bị giặc đốt ông không buồn, không tiếc, xem đó là bằng chứng về lòng trung thành của ông đối với cách mạng.
C. Đánh giá:
-Ông Hai là hình ảnh tiêu biểu của người nông dân Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp nói riêng và người nông dân Việt Nam nói chung. Tuy là hình ảnh tiêu biểu, đại diện cho một tầng lớp người nông dân trong cùng một thời kì, nhưng nhân vật ông Hai của Kim Lân vẫn có một tính cách riêng.
-Kim Lân thành công trong cách xây dựng cốt truyện tâm lí, đặt nhân vật trong tình huống gay gắt, đấu tranh nội tâm căng thẳng để bộc lộ tâm trạng tính cách nhân vật.
3. Kết bài.
- Khẳng định lại giá trị, nghệ thuật và nội dung của tác phẩm.
[RIGHT]Trích từ: [/RIGH[RIGHT]Trích từ: [/RIGHT]- Suy nghĩ của bản thân về tác giả, tác phẩm, nhân vật.
 (Ông hai là h/ả đẹp của những người nông dân bình thường nhưng giàu lòng yêu nước, một mẫu người đáng quý của dân tộc tatrong những năm tháng trường kì kháng chiến chống Pháp)
GV cho HS viết hoàn chỉnh bài văn.
Hướng dẫn về nhà:
Nắm vững tác giả, tác phẩm
- Tóm tắt được tác phẩm
- Nắm được tình huống truyện
- Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai
 - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản
 - Hoàn thành bài tập làm văn. 

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an on thi vao 10.doc