Giáo án Số học lớp 6 - Tiết 49: Tính chất của phép cộng các số nguyên

Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 49 : Tính chất của phép cộng các số nguyên
A. Mục tiêu.
1. Kiến thức
- Học sinh nắm được bốn tính chất cơ bản của phép cộng các số nguyên giao hoán ; kết hợp ; cộng với 0 ; cộng với số đối.
2. Kỹ năng
- H.s hiểu và vận dụng được các tính chất cơ bản của phép cộng để tính nhanh và tính toán hợp lý các biểu thức.
- Biết tính đúng tổng của nhiều số nguyên
3. Thái độ : 
- Có ý thức XD bài học, mạnh dạn phát biểu ý kiến
B. Chuẩn bị
* G/v : Bảng phụ ghi sẵn 4tính chất của phép cộng các số nguyên ; bài tập 38 (SGK) ; phấn màu, thước kẻ.
* H/s : Ôn tập các tính chất phép cộng các số tự nhiên
C. tiến trình dạy học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ
G.v yêu cầu kiểm tra
HS1 :Phát biểu quy tắc cộng 2 số nguyên cùng dấu, khác dấu ?
- Bài tập 51 (SGK-60)
HS2: Phát biểu các tính chất của phép cộng các số tự nhiên ?
ĐVĐ : Phép cộng các số nguyên có những tính chất gì ?
- Tính : 465 + [58 + (-465)+(-38)]
Làm thế nào để tính nhanh gtbt trên
Hoạt động2: Tính chất của phép cộng các số nguyên
Tính :
(-2) + (-3) và (-3) + (-2)
(-8) + (+4) và (+4) + (-8)
Rồi rút ra nhận xét ?
2 h/s đứng tại chỗ trả lời
Lấy VD minh hoạ
H.s : 2 em lấy VD khác minh hoạ tính chất giao hoán.
1. Tính chất giao hoán
?1 : 
(-2) + (-3) = -(2+3) = -5
(-3) + (-2) = - (3+2) = -5
Vậu (-2) +(-3) = (-3)+(-2)
H/s : Phép cộng các số nguyên có tính chất giao hoán.
b. Tương tự (-8) + (+4) = -(8-4) = -4
(+4) + (-8) = -(8-4) = -4
=> (-8) + (+4) = (+4) + (-8)
* a + b = b + a
 (a ; b ẻ Z)
G.v giới thiệu ?2 yêu cầu h/s làm
H.s HĐ cá nhân - 1 em thực hiện 
Nêu thứ tự thực hiện các phép tính trên mỗi biểu thức.
G.v : Vậy muốn cộng tổng 2 số với số thứ ba ta có thể làm thế nào ?
? Nêu công thức biểu thị t/chất này - tính chất kết hợp của phép cộng các số nguyên. G.v ghi công thức
- Yêu cầu h/s tìm hiểu chú ý SGK
- Khắc sâu t/c này bằng cách yêu cầu h/s làm bài tập 36 (SGK-78) 
2. Tính chất kết hợp
?2 :
[(-3) + 4] + 2 = 1 + 2 = 3
-3 +(4 + 2) = -3 + 6 = 3 
Vậy [(-3) + 4] + 2 = -3 + (4 + 2)
= [(-3) + 2] + 4
H/s : Lấy số thứ nhất cộng với tổng của số thứ 2 và số thứ 3
* (a + b) + c = a + (b + c)
Với a ; b ; c ẻ Z
G.v: áp dụng tính chất giao hoán ; tính chất kết hợp để tính hợp lý.
- Y/c 2 h/s lên bảng làm. H.s dưới lớp làm nháp - nhận xét
- Y/cầu h.s dưới lớp nhận xét
- G.v chốt lại : Cần linh hoạt vận dụng tính chất giao hoán ; kết hợp tính cho hợp lý.
G.v : Một số nguyên cộng với 0 kết quả như thế nào ? cho VD
VD: (-10) + 0 = (-10)
 (+12) + 0 = (+12)
Một số nguyên cộng với 0 kết quả bằng chính nó
? Viết dạng TQ tính chất này
Bài tập 38 (SGK-78) tính :
a. 126 + (-20) + 2004 + (-106)
= 126 + [(-20) + (-106) + 2004
= 126 + (-126) + 2004
= 0 + 2004 = 2004
b. (-99) + (-200) + (-200)
= [(-99) + (-200)] + 9-200)
= (-400) + (-200) = - 600
3. Cộng với số 0
H.s viết công thức
a + 0 = a với a ẻ Z
G.v yêu cầu h.s thực hiện tiếp phép tính
(-12) + 12 = ?
25 + (-25) = ?
G.v 
Ta nói: - 12 ; và 12 là 2 số đối nhau
 25 và - 25 nt
Vậy KL gì về tổng 2 số nguyên đối nhau ?
? Lấy thêm VD ?
Y/cầu h.s đọc nội dung phần này SGK
H.s Tổng của chúng bằng 0
H.s lấy 2 - 3 VD khác
- G.v ghi nội dung bảng 
? Tìm số đối của 3 ; -5 ; 0 ?
H.s: +a = 3 => -a = -3 
Vậy a + (-a) = ?
Ngược lại :
Nếu a + b = 0 thì a và b là 2 số như thế nào của nhau
Số đối của số nguyên a ký hiệu : -a
-> số đối của -a là a
H.s: +a = 3 => - a = - 3 
* a + (-a) = 0
H.s : a ; b là 2 số đối nhau
* Nếu a + b = 0 => b = -a và a = -b
Cho h/s làm bảng con ? 3
- G.v hướng dẫn h/s thảo luận thống nhất kết quả.
?3 : -3 < a < 3
=> a = -2 ; -1 ; 0 ; 1 ; 2
(-2) + (-1) + 0 + 1 + 2
= [(-2) + 2] + [(-1) + 1] + 0
= 0 + 0 + 0 = 0
Hoạt động 3. Củng cố – Luyện tập
G.v nêu các tính chất phép cộng các số nguyên, so sánh với các tính chất phép cộng số tự nhiên ?
H.s phát biểu lại các tính chất, so sánh  làm bài tập ở phần ĐVĐ
- G.v đưa bảng tổng hợp 4 tính chất
Cho h/s làm bài tập 38 - SGK
H.s thảo luận nhóm ngang
Bài tập 38 (SGK)
Sau 2 lần thay đổi nó ở độ cao 
15 + 2 + (-3) =
 17 + (-3)
= 14 (m)
Hoạt động 4. Hướng dẫn về nhà
- thuộc các tính chấtphép cộng các số nguyên
Bài tập : 37 ; 39 ; 40 ; 41 ; 42 (SGK-79)
Bài tập giành cho học sinh khá giỏi :
1. Tính tổng các số nguyên x thoả mãn điều kiện -10 < x < 50
2. Tính tổng:
S1 = 1 + (-2) + 3 + 9-4) +  + 2001 + (-2002)
S2 = 1 + (-3) + 5 + (-7) +  + (-1999) + 2001)