Câu 1: (2,5 điểm)
a. Cấu trúc di truyền của quần thể tự phối và quần thể giao phối?
b. Ở người có khả năng cuộn lưỡi là do một gen trội nằm trên nhiễm sắc thể thường qui định. Trong một quần thể người đạt cân bằng di truyền có 64% người có khả năng cuộn lưỡi. Một người có khả năng cuộn lưỡi kết hôn với một người không có khả năng này. Hãy tính:
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀOTẠO BẮC GIANG Đề thi chính thức KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH Lớp 12 THPT Năm học 2008 - 2009 MÔN THI: SINH HỌC Thời gian làm bài:180 phút (Đề gồm 2 trang) Câu 1: (2,5 điểm) a. Cấu trúc di truyền của quần thể tự phối và quần thể giao phối? b. Ở người có khả năng cuộn lưỡi là do một gen trội nằm trên nhiễm sắc thể thường qui định. Trong một quần thể người đạt cân bằng di truyền có 64% người có khả năng cuộn lưỡi. Một người có khả năng cuộn lưỡi kết hôn với một người không có khả năng này. Hãy tính: - Tần số alen qui định khả năng cuộn lưỡi và tần số từng loại kiểu gen trong quần thể. - Xác suất để cặp vợ chồng trên sinh con có khả năng cuộn lưỡi. Câu 2: (2,0 điểm) a. Phân biệt cấu trúc gen của sinh vật nhân sơ và cấu trúc gen của sinh vật nhân thực. b. Sử dụng hoá chất 5- brom uraxin (5-BU) để gây đột biến ở một gen cấu trúc và thu được đột biến ở giữa vùng mã hoá. Hãy cho biết hậu quả của đột biến này đối với cấu trúc của gen và hậu quả của đột biến đối với sản phẩm của gen cấu trúc trên? Câu 3: (1,5 điểm) a. Tóm tắt các khâu trong kĩ thuật chuyển gen ? Chức năng của 2 loại enzim chính? b. Người ta tách gen mã hoá protein trực tiếp từ hệ gen trong nhân của tế bào sinh vật nhân thực rồi gài vào plasmit của vi khuẩn nhờ enzim ligaza nhưng khi gen này hoạt động thì sản phẩm protein thu được lại không như mong muốn. Bằng kiến thức di truyền học em hãy giải thích tại sao? (cho rằng không xảy ra hiện tượng đột biến) Câu 4: (2,0 điểm) a. Phân biệt cơ chế phát sinh thể tự đa bội và dị đa bội? b. Một số loại đột biến nhiễm sắc thể có thể nhanh chóng hình thành loài mới, đó là những loại đột biến nào? Giải thích? Câu 5: (1,5 điểm) a. Các hiện tượng di truyền có P thuần chủng, F1 và F2 phân li theo tỷ lệ 1:1. Mỗi hiện tượng di truyền cho 1 sơ đồ lai làm ví dụ? b. Khoảng cách di truyền của 4 gen qui định 4 tính trạng: độ dài chân, màu mắt, hình dạng cánh và màu sắc thân của ruồi giấm được trình bày ở bảng dưới đây: Chân ngắn ( d) Mắt đỏ thẫm (pr) Cánh vênh (c) Thân đen (b) Chân ngắn ( d) - 23,5 cM 44,5 cM 17,5 cM Mắt đỏ thẫm (pr) 23,5 cM - 21,0 cM 6,0 cM Cánh vênh (c) 44,5 cM 21,0 cM - 27,0 cM Thân đen (b) 17,5 cM 6,0 cM 27,0 cM - Hãy thiết lập bản đồ di truyền của nhóm gen liên kết trên. Câu 6: (2,5 điểm) Ở một loài động vật khi lai giữa 2 dòng thuần chủng có kiểu hình mắt đỏ và mắt trắng với nhau thu được F1 toàn mắt đỏ. Lai phân tích con đực F1 thế hệ lai được tỷ lệ kiểu hình 75% con mắt trắng: 25% con mắt đỏ, mắt đỏ chỉ xuất hiện ở con cái. a. Xác định đặc điểm di truyền của tính trạng trên. b. Viết sơ đồ lai của P và sơ đồ lai phân tích của F1. c. Cho F1 giao phối với nhau, xác định tỷ lệ kiểu hình ở F2. Câu 7: (2,0 điểm) a. Ở người, bệnh hoá xơ nang và bệnh phêninkêtô niệu là hai tính trạng do hai alen lặn nằm trên hai cặp nhiễm sắc thể thường khác nhau qui định. Một cặp vợ chồng bình thường sinh được một người con trai mắc cả hai bệnh trên. Hãy tính: - Xác suất cặp vợ chồng này sinh 2 đứa con tiếp theo bình thường. - Xác suất cặp vợ chồng này sinh đứa con tiếp theo mắc ít nhất một bệnh. b. Nếu họ muốn sinh đứa con thứ hai chắc chắn không mắc bệnh di truyền trên thì theo di truyền học tư vấn có phương pháp nào? Câu 8: (2,0 điểm) a. Để hoàn thành một giai đoạn sống trong điều kiện nhiệt độ môi trường là 240C, sâu cần 60 ngày. Nếu nhiệt độ môi trường cao hơn 40C, sâu cần 48 ngày. Nhiệt độ ngưỡng của sự phát triển đối với loài sâu đó là bao nhiêu? b. So sánh kích thước cơ thể, kích thước tai, đuôi, chi của các loài hươu, nai, thỏ, gấu sống ở vùng Bắc Bán Cầu với những loài đó nhưng sống ở vùng nhiệt đới. Giải thích nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên? Câu 9: (2,0 điểm) a. Thế nào là biến động số lượng cá thể của quần thể? Căn cứ vào tác động của môi trường có thể chia làm các dạng biến động nào? b. Người ta thả một số cá thể thỏ vào một đồng cỏ, giai đoạn đầu số lượng thỏ tăng nhanh, sau đó tăng chậm lại, càng về sau càng ít thay đổi. Hãy giải thích? Câu 10: (2,0 điểm) Hãy giải thích tại sao: - Chọn lọc tự nhiên đào thải alen trội ra khỏi quần thể nhanh hơn alen lặn? - Chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số alen của quần thể vi khuẩn nhanh hơn quần thể sinh vật nhân thực lưỡng bội? - Các nhà khoa học lại cho rằng vật chất di truyền đầu tiên có lẽ là ARN mà không phải ADN? - Hiện tượng tương đồng và hiện tượng tương tự là hai hiện tượng trái ngược nhau? ----------------------------- Hết ----------------------------- Họ và tên thí sinh:............................................................... Số báo danh: ....................................................................... SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH LỚP 11 THPT VĨNH LONG NĂM HỌC 2009 – 2010 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN : SINH HỌC NGÀY THI : 21 – 3 - 2010 THỜI GIAN LÀM BÀI : 180 phút (không kể thời gian giao đề) (Đề thi gồm có 2 trang, 10 câu hỏi) Câu 1 (2,0 điểm) : a. Có bao nhiêu con đường hấp thụ nước ở rễ? Nêu đặc điểm của các con đường đó. b. Nhờ cơ chế nào mà nước có thể vận chuyển từ rễ lên lá? Câu 2 (2,0 điểm) : Trình bày quá trình cố định nitơ khí quyển nhờ vi khuẩn và quá trình chuyển hóa chất hữu cơ trong đất nhờ các vi khuẩn. Câu 3 (2,0 điểm) : Hãy điền vào bảng sau đây về một số đặc điểm phân biệt thực vật C3, C4 và CAM Đặc điểm so sánh Thực vật C3 Thực vật C4 Thực vật CAM Điều kiện sống Hình thái giải phẫu lá Cường độ quang hợp Hô hấp sáng Câu 4 (2,0 điểm) : Xét các nhóm loài động vật sau : chim, lưỡng cư, sâu bọ, cá, bò sát. a. Hãy sắp xếp các nhóm loài trên theo chiều hướng tiến hóa của hệ tuần hoàn và chỉ ra đặc điểm tiến hóa của từng nhóm loài trên về hệ tuần hoàn. b. Trong các nhóm loài nêu trên, chức năng của hệ tuần hoàn ở nhóm loài nào có sự khác biệt với các nhóm loài còn lại? Sự khác biệt đó là gì? Câu 5 (2,0 điểm) : Phân biệt : đặc điểm cảm ứng của thực vật và động vật ; hình thức ứng động và hướng động của thực vật ; ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng ở thực vật ; phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện ở động vật. Câu 6 (2,0 điểm) : Cho sơ đồ cấu trúc chùy xináp như sau : a. Hãy cho biết các thành phần A, B, C, D và E trong cấu trúc chùy xináp là gì? b. Mô tả quá trình truyền tin qua xináp. Câu 7 (2,0 điểm) : Xét 2 thí nghiệm sau : (1) Một nhà khoa học đã thả chuột vào lồng thí nghiệm. Trong lồng có một cái bàn đạp gắn với thức ăn. Khi chuột chạy trong lồng và vô tình đạp phải bàn đạp thì thức ăn rơi ra. Sau nhiều lần như thế, chuột chủ động chạy đến nhấn bàn đạp để lấy thức ăn mỗi khi đói bụng. (2) Một nhà khoa học đã làm thí nghiệm vừa đánh chuông vừa cho chó ăn. Sau vài chục lần phối hợp tiếng chuông và thức ăn, chỉ cần nghe tiếng chuông là chó đã tiết nước bọt. Hãy cho biết sự hình thành tập tính của động vật trong mỗi thí nghiệm trên thuộc hình thức học tập nào? Trình bày đặc điểm của mỗi hình thức học tập đó. Câu 8 (2,0 điểm) : Quan sát sự sinh trưởng của 2 loài cây, người ta thấy, ở loài cây A từ cây con đến cây trưởng thành chỉ sinh trưởng chiều cao mà hầu như không sinh trưởng về chiều ngang, còn loài cây B thì sinh trưởng cả chiều cao và chiều ngang. Hãy cho biết loài cây A và loài cây B là cây một lá mầm hay cây hai lá mầm và giải thích đặc điểm sinh trưởng của mỗi loài cây này. Câu 9 (2,0 điểm) : a. Hoocmôn thực vật là gì? Gồm có những nhóm hoocmôn nào? b. Kể tên loại hoocmôn gây hướng động ở thực vật, loại hoocmôn kìm hãm sự hóa già ở thực vật, loại hoocmôn kích thích trạng thái ngủ, nghỉ của hạt và loại hoocmôn thúc đẩy quá trình chín của quả. Câu 10 (2,0 điểm) : Hãy sửa lại 2 từ hoặc 2 cụm từ trong mỗi kết luận sau đây để thành câu có nội dung chính xác. 1. Khi cây thiếu nước, hàm lượng axit abxixic giảm → kích thích các bơm ion hoạt động → các ion (K+) vận chuyển vào tế bào khí khổng → nước thẩm thấu ra ngoài → khí khổng đóng. 2. Trong quá trình quang hợp, các phân tử ôxi được giải phóng có nguồn gốc từ CO2, thông qua chu trình Canvin. 3. Nhờ hệ thống mao mạch mà phổi chim luôn có không khí giàu CO2 cả khi hít vào và khi thở ra. 4. Hoạt động của tim có tính tự động là do trong thành tim có hệ dẫn truyền tim gồm : nút nhĩ thất có khả năng tự phát nhịp tim, xung thần kinh được truyền tới hai tâm nhĩ và nút nhĩ thất, rồi truyền theo bó His tới mạng Puôckin phân bố trong thành cơ giữa hai tâm nhĩ làm các tâm nhĩ, tâm thất co. - HẾT – (Cán bộ coi thi không được giải thích gì thêm) SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH BẮC GIANG NĂM HỌC 2009 – 2010 Đề chính thức MÔN THI: SINH HỌC - LỚP 12 THPT Ngày thi: 28 / 3 / 2010 (Đề gồm 2 trang) Thời gian làm bài: 180 phút (Không kể thời gian giao đề) Câu 1: ( 2,0 điểm) a) Thông tin di truyền được truyền từ tế bào mẹ sang tế bào con nhờ cơ chế di truyền nào? Nêu nguyên tắc chi phối cơ chế di truyền đó. b) Người ta tổng hợp một phân tử ADN nhân tạo có đủ 4 loại nuclêôtit thì mạch gốc có bao nhiêu loại bộ ba? Câu 2: ( 2,0 điểm) Giả sử người ta tổng hợp phân tử mARN có thành phần các nuclêôtit theo trình tự sau đây: 5’ – XAGXAGXAGXAGXAGXAGXAG... – 3’ Hãy xác định số loại axit amin cấu trúc nên đoạn chuỗi pôlipeptit trong các trường hợp sau: a) Nếu không có đột biến xảy ra. b) Nếu bị đột biến liên tiếp: - Đột biến 1: Mất nuclêôtit loại X ở vị trí thứ 4. - Đột biến 2: Thêm nuclêôtit loại G vào vị trí giữa 6 và 7. Câu 3: ( 2,0 điểm) a) Nêu thực chất của quy luật phân li. Vì sao người ta chứng minh quy luật phân li lại sử dụng ở cấp độ tế bào? b) Bằng kiến thức giảm phân, chứng minh rằng nếu một loài sinh vật có bộ NST lưỡng bội (2n) thì sẽ tạo ra 2n loại giao tử. Cho rằng các NST phân li độc lập, không có sự trao đổi chéo và không có đột biến xảy ra. Câu 4: ( 2,0 điểm) a) Nguyên nhân nào làm cho một gen có thể tồn tại nhiều alen khác nhau trong quần thể? Các alen khác nhau đó có thể tương tác với nhau như thế nào? Mỗi kiểu tương tác cho một ví dụ minh hoạ. b) Ở một loài thực vật tự thụ phấn, xét 3 gen không alen, mỗi gen có 2 alen (trội và lặn) phân li độc lập, tương tác cộng gộp quy định chiều cao cây, cứ 1 alen trội cao thêm 10 cm. Cho cây thấp nhất giao phấn với cây cao nhất ở thế hệ F1 các cây đều có chiều cao 150 cm. Cho F1 tự thụ phấn để tạo ra thế hệ F2. Hãy xác định tỉ lệ phần trăm cây có chiều cao 160 cm ở F2. Câu 5: ( 2,0 điểm) Nếu có hai dòng ruồi giấm thuần chủng, một dòng có kiểu hình mắt nâu và một dòng có kiểu hình mắt đỏ son. Làm thế nào có thể biết được lôcut gen quy định tính trạng màu mắt này là nằm trên NST thường hay trên NST giới tính X hay trong ti thể? Viết sơ đồ lai về kiểu hình để minh hoạ. Biết rằng tính trạng màu mắt do một gen quy định. Câu 6: ( 2,0 điểm) a) Trong công tác chọn giống người ta áp dụng những phương pháp nào để tạo ra nguồn nguyên liệu cho chọn lọc? Phương pháp nào sử ... g lo¹i giao tö. KiÓu gen Giao tö AABB AB AaBB AB; aB AABb AB; Ab AaBb AB; Ab; aB; ab aabb ab (Mçi TH ®óng cho 0,25 ®) +) CT TQ: 2n 1,25 0,25 3. a) F1: 100% th©n cao qu¶ trßn --> P: AABB x aabb; AABB x AABB; AABB x AaBB; AABB x AaBb; AABB x AABb; AaBB x AABb (Mçi TH ®óng cho 0,25®) b) F1 cã tØ lÖ: 1:1:1:1 --> P: AaBb x aabb c) F1 cã tØ lÖ: 9:3:3:1 --> P: AaBb x AaBb d) F1 cã tØ lÖ: 1:1 --> P: AaBB x aabb; AABb x aabb 1,50 0,50 0,50 0,50 II (2,25®) Sè TB con thùc hiÖn gi¶m ph©n: 5x23 = 40 TB a) N÷: +) Sè giao tö c¸i (trøng): 40 +) Sè NST: 23 NST +) NST gt lµ: X 0,25 0,25 0,25 0,25 b) Nam: +) Sè giao tö ®ùc(TT): 40x4 = 160. +) Sè NST: 23 NST +) NST gt lµ: X hoÆc Y 0,25 0,25 0,25 c) NST giíi tÝnh: XX hoÆc XY ( hoÆc 44A + XX ; 44A + XY) 2n = 46 0,25 0,25 III (2,0®) * Gièng nhau: +) X¶y ra trong nh©n TB ë k× trung gian. +) LÊy ADN lµm khu«n mÉu. +) CÇn cã Enzim vµ Nuclª«tit tù do. +) C¸c Nu tù do lk víi c¸c Nu trªn m¹ch khu«n theo NTBS. * Kh¸c nhau: Tù nh©n ®«i ADN Tæng hîp ARN +)ADN duçi xo½n toµn bé. +) Hai m¹ch míi tæng hîp ®ång thêi. +) Tù sao theo NTBS A-T; G-X vµ nguyªn t¾c BBT +)KQ sau 1 lÇn tù sao: 2 pt ADN con h×nh thµnh. +) Tõng gen duçi xo¾n. +) Mét m¹ch míi tæng hîp. +) Sao m· theo NTBS: A-U; G-X +)KQ sau 1 lÇn sao m· : 1 pt ARN h×nh thµnh. 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 IV (2,0®) a) C¬ chÕ: DiÔn gi¶i hoÆc vÏ h×nh 24.5 SGK sinh häc 9/Tr70. - Rèi lo¹n nguyªn ph©n - Rèi lo¹n gi¶m ph©n §§: - Hµm lîng ADN t¨ng --> T¨ng qu¸ tr×nh T§C --> KÝch thíc c¬ quan sinh dìng to à N¨ng xuÊt cao. - Sinh trëng pt m¹nh vµ søc chèng chÞu tèt. 0,50 0,50 0,25 0,25 b) Ph©n biÖt: §a béi Lìng béi +) Sè NST lµ béi sè cña n. +) NB ®îc b»ng m¾t thêng +) NST: 2n 0,25 0,25 V (2,0®) 1/ Cã 2 pp nghiªn cøu: Nghiªn cøu ph¶ hÖ TrÎ ®ång sinh 0,25 0,25 2/ a) Lµ kÕt qu¶ cña pp nghiªn cøu ph¶ hÖ. b) N÷: XaXa; XAXa; XAXA . Nam: XAY; XaY 0,50 0,50 0,50 VI (2,0®) a) +) H×nh thøc giao phèi gÇn (giao phèi cËn huyÕt) ë ®éng vËt +) BiÓu hiÖn: HiÖn tîng tho¸i hãa b) +) Lêi khuyªn ®ã lµ ®óng +) Nh»m t¹o u thÕ lai: ( nªu ®îc biÓu hiÖn u thÕ lai) V× c¸c gen tréi cã lîi ®îc biÓu hiÖn ë F1 +) PhÐp lai ®ã lµ: PhÐp lai kh¸c dßng. 0,50 0,50 0,25 0,25 0,25 0,25 VII (4,5®) 1/ a) +) Kh¸i niÖm quÇn thÓ: SGK sinh 9/Tr139 +) VD: ... +) C¸c ®Æc trng c¬ b¶n: TØ lÖ giíi tÝnh - TØ lÖ sè lîng c¸thÓ ®ùc/ c¸ thÓ c¸i. - Thay ®æi theo løa tuæi, phô thuéc vµo sù tö vong kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸ thÓ ®ùc vµ c¸i. - Cho thÊy tiÓm n¨ng sinh s¶n cña QT ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) Thµnh phÇn nhãm tuæi - Mçi nhãm tuæi cã ý nghÜa sinh th¸i kh¸c nhau. - Dïng th¸p tuæi ®Ó biÓu diÔn TP nhãm tuæi cña quÇn thÓ. ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) MËt ®é quÇn thÓ - Lµ sè lîng hay khèi lîng sinh vËt cã trong mét ®¬n vÞ diÖn tÝch hay thÓ tÝch. - MËt ®é QT thay ®æi theo mïa, n¨m vµ phô thuéc vµo chu kú sèng, m«i trêng sèng cña SV ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) (NÕu HS chØ nªu ®îc tªn cña 3 ®Æc trng cho 0,50 ®iÓm) 0,25 0,25 0,75 0,50 0,50 b) Quan hÖ cïng loµi: +) Quan hÖ hç trî: Hç trî kiÕm ¨n vµ chèng l¹i kÎ thï Chèng l¹i c¸c §K bÊt lîi cña m«i trêng... +) Quan hÖ c¹nh tranh: Nguån thøc ¨n c¹n kiÖt, n¬i ë chËt tréi... dÉn ®Õn sè lîng c¸ thÓ gi¶m--> mËt ®é c¸ thÓ trong quÇn thÓ ®îc ®iÒu chØnh vÒ møc c©n b»ng. 0,25 0,25 0,25 2/ C¸c mèi quan hÖ sinh th¸i: +) Quan hÖ cïng loµi: - Hç trî - C¹nh tranh. +) Quan hÖ kh¸c loµi: - C¹nh tranh. - Sinh vËt nµy ¨n sinh vËt kh¸c. +) Quan hÖ c¬ b¶n nhÊt: Sinh vËt nµy ¨n sinh vËt kh¸c(quan hÖ dinh dìng) 0,25 0,25 0,25 0,25 0,50 Chó ý: §iÓm toµn bµi kh«ng lµm trßn. Së Gi¸o dôc - §µo t¹o §Ò ChÝnh thøc hµ nam K× thi chän häc sinh giái líp 9 THCS N¨m häc 2009-2010 M«n thi: Sinh häc (Thêi gian: 150 phót, kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) C©u I. (5,25 điểm) ë cµ chua, gen A quy ®Þnh th©n cao, gen a quy ®Þnh th©n thÊp, gen B quy ®Þnh qu¶ trßn vµ gen b quy ®Þnh qu¶ bÇu dôc. Hai cÆp gen nµy n»m trªn hai cÆp nhiÔm s¾c thÓ (NST) t¬ng ®ång kh¸c nhau. 1/ ViÕt c¸c kiÓu gen quy ®Þnh c©y th©n cao qu¶ trßn vµ c©y th©n thÊp qu¶ bÇu dôc. 2/ C¸c c©y nãi trªn thùc hiÖn gi¶m ph©n b×nh thêng cho ra nh÷ng lo¹i giao tö nµo? Tõ ®ã h·y nªu c«ng thøc tæng qu¸t tÝnh sè lo¹i giao tö cña c¬ thÓ cã chøa n cÆp gen dÞ hîp. 3/ Trong c¸c c©y nãi trªn, chän c©y bè mÑ nh thÕ nµo ®Ó: F1 cã 100% c©y th©n cao qu¶ trßn. F1 cã tØ lÖ ph©n li kiÓu h×nh lµ: 1:1:1:1. F1 cã tØ lÖ ph©n li kiÓu h×nh lµ: 9:3:3:1. F1 cã tØ lÖ ph©n li kiÓu h×nh lµ: 1:1. C©u II. (2,25 điểm) ë ngêi 2n = 46, cã 5 tÕ bµo sinh dôc s¬ khai nguyªn ph©n liªn tiÕp 3 lÇn. C¸c tÕ bµo con t¹o ra ®Òu gi¶m ph©n. a. NÕu lµ n÷: cã bao nhiªu giao tö c¸i (trøng) ®îc t¹o ra? Mçi giao tö chøa bao nhiªu NST? NST giíi tÝnh trong giao tö ®ã lµ NST nµo? b. NÕu lµ nam: cã bao nhiªu giao tö ®ùc (tinh trïng) ®îc t¹o ra? Mçi giao tö chøa bao nhiªu NST? NST giíi tÝnh trong giao tö ®ã lµ NST nµo? c. Do sù kÕt hîp ngÉu nhiªn gi÷a mét giao tö ®ùc vµ mét giao tö c¸i trong qu¸ tr×nh thô tinh th× hîp tö t¹o ra cã bao nhiªu NST vµ chøa cÆp NST giíi tÝnh nµo? C©u III. (2,0 điểm) So s¸nh qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i ADN vµ qu¸ tr×nh tæng hîp ARN. C©u IV. (2,0 điểm) 1/ Tr×nh bµy c¬ chÕ h×nh thµnh thÓ ®a béi ch½n. Nªu ®Æc ®iÓm thÓ ®a béi. 2/ Ph©n biÖt thÓ ®a béi vµ thÓ lìng béi. C©u V. (2,0 điểm) 1/ KÓ tªn c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu di truyÒn ngêi. 2/ Qua nghiªn cøu, ngêi ta x¸c ®Þnh ®îc ë ngêi: bÖnh m¸u khã ®«ng lµ do gen a quy ®Þnh, m¸u b×nh thêng do gen A quy ®Þnh. Gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng nµy n»m trªn NST giíi tÝnh X, kh«ng cã alen t¬ng øng trªn NST Y. §©y lµ kÕt qu¶ cña ph¬ng ph¸p nghiªn cøu di truyÒn ngêi nµo? Trong quÇn thÓ ngêi cã bao nhiªu kiÓu gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng trªn? §ã lµ nh÷ng kiÓu gen nµo? C©u VI. (2,0 điểm) Nhµ «ng B cã mét ®µn gµ ri gåm 1 trèng vµ 5 m¸i. Cø sau vµi th¸ng «ng l¹i cho gµ Êp, nu«i lín vµ gi÷ l¹i mét vµi con m¸i ®Ó lµm gièng. Trong sinh häc gäi tªn phÐp lai nµy lµ g×? Nh÷ng con gµ con trong ®µn sÏ nh thÕ nµo? Ngêi ta khuyªn «ng thay con trèng b»ng dßng gµ mãng tèt. Lêi khuyªn nµy cã ®óng kh«ng? T¹i sao? PhÐp lai nµy tªn lµ g×? C©u VII. (4,5 điểm) 1/ QuÇn thÓ sinh vËt lµ g×? Cho vÝ dô. Tr×nh bµy c¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña mét quÇn thÓ. 2/ C¸c c¸ thÓ trong quÇn thÓ cã mèi quan hÖ sinh th¸i nµo? ý nghÜa cña tõng mèi quan hÖ ®ã. 3/ Cho chuçi thøc ¨n: Lóa gµ c¸o. KÓ tªn c¸c mèi quan hÖ sinh th¸i gi÷a c¸c sinh vËt cã trong chuçi thøc ¨n trªn. Trong c¸c mèi quan hÖ sinh th¸i ®ã, mèi quan hÖ nµo lµ c¬ b¶n nhÊt? -----------HÕt------------ Hä vµ tªn thÝ sinh .................. Sè b¸o danh ..................... Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 1 ............. Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 2 .............. së gi¸o dôc - ®µo t¹o hµ nam híng dÉn chÊm bµi thi hsg m«n sinh häc kú thi chän HSG líp 9 - THCS N¨m häc 2009 - 2010 C©u Néi dung §iÓm I (5,25®) 1.KG c©y th©n cao qu¶ trßn: AABB; AaBB; AABb; AaBb ( ViÕt ®óng 2 KG cho 0,25 ®iÓm, viÕt ®óng 3 KG cho ®iÓm tèi ®a) KG c©y th©n thÊp qu¶ bÇu dôc: aabb 0,50 0,25 2. +) Nh÷ng lo¹i giao tö. KiÓu gen Giao tö AABB AB AaBB AB; aB AABb AB; Ab AaBb AB; Ab; aB; ab aabb ab (Mçi TH ®óng cho 0,25 ®) +) CT TQ: 2n 1,25 0,25 3. a) F1: 100% th©n cao qu¶ trßn --> P: AABB x aabb; AABB x AABB; AABB x AaBB; AABB x AaBb; AABB x AABb; AaBB x AABb (Mçi TH ®óng cho 0,25®) b) F1 cã tØ lÖ: 1:1:1:1 --> P: AaBb x aabb c) F1 cã tØ lÖ: 9:3:3:1 --> P: AaBb x AaBb d) F1 cã tØ lÖ: 1:1 --> P: AaBB x aabb; AABb x aabb 1,50 0,50 0,50 0,50 II (2,25®) Sè TB con thùc hiÖn gi¶m ph©n: 5x23 = 40 TB a) N÷: +) Sè giao tö c¸i (trøng): 40 +) Sè NST: 23 NST +) NST gt lµ: X 0,25 0,25 0,25 0,25 b) Nam: +) Sè giao tö ®ùc(TT): 40x4 = 160. +) Sè NST: 23 NST +) NST gt lµ: X hoÆc Y 0,25 0,25 0,25 c) NST giíi tÝnh: XX hoÆc XY ( hoÆc 44A + XX ; 44A + XY) 2n = 46 0,25 0,25 III (2,0®) * Gièng nhau: +) X¶y ra trong nh©n TB ë k× trung gian. +) LÊy ADN lµm khu«n mÉu. +) CÇn cã Enzim vµ Nuclª«tit tù do. +) C¸c Nu tù do lk víi c¸c Nu trªn m¹ch khu«n theo NTBS. * Kh¸c nhau: Tù nh©n ®«i ADN Tæng hîp ARN +)ADN duçi xo½n toµn bé. +) Hai m¹ch míi tæng hîp ®ång thêi. +) Tù sao theo NTBS A-T; G-X vµ nguyªn t¾c BBT +)KQ sau 1 lÇn tù sao: 2 pt ADN con h×nh thµnh. +) Tõng gen duçi xo¾n. +) Mét m¹ch míi tæng hîp. +) Sao m· theo NTBS: A-U; G-X +)KQ sau 1 lÇn sao m· : 1 pt ARN h×nh thµnh. 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 IV (2,0®) a) C¬ chÕ: DiÔn gi¶i hoÆc vÏ h×nh 24.5 SGK sinh häc 9/Tr70. - Rèi lo¹n nguyªn ph©n - Rèi lo¹n gi¶m ph©n §§: - Hµm lîng ADN t¨ng --> T¨ng qu¸ tr×nh T§C --> KÝch thíc c¬ quan sinh dìng to à N¨ng xuÊt cao. - Sinh trëng pt m¹nh vµ søc chèng chÞu tèt. 0,50 0,50 0,25 0,25 b) Ph©n biÖt: §a béi Lìng béi +) Sè NST lµ béi sè cña n. +) NB ®îc b»ng m¾t thêng +) NST: 2n 0,25 0,25 V (2,0®) 1/ Cã 2 pp nghiªn cøu: Nghiªn cøu ph¶ hÖ TrÎ ®ång sinh 0,25 0,25 2/ a) Lµ kÕt qu¶ cña pp nghiªn cøu ph¶ hÖ. b) N÷: XaXa; XAXa; XAXA . Nam: XAY; XaY 0,50 0,50 0,50 VI (2,0®) a) +) H×nh thøc giao phèi gÇn (giao phèi cËn huyÕt) ë ®éng vËt +) BiÓu hiÖn: HiÖn tîng tho¸i hãa b) +) Lêi khuyªn ®ã lµ ®óng +) Nh»m t¹o u thÕ lai: ( nªu ®îc biÓu hiÖn u thÕ lai) V× c¸c gen tréi cã lîi ®îc biÓu hiÖn ë F1 +) PhÐp lai ®ã lµ: PhÐp lai kh¸c dßng. 0,50 0,50 0,25 0,25 0,25 0,25 VII (4,5®) 1/ a) +) Kh¸i niÖm quÇn thÓ: SGK sinh 9/Tr139 +) VD: ... +) C¸c ®Æc trng c¬ b¶n: TØ lÖ giíi tÝnh - TØ lÖ sè lîng c¸thÓ ®ùc/ c¸ thÓ c¸i. - Thay ®æi theo løa tuæi, phô thuéc vµo sù tö vong kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸ thÓ ®ùc vµ c¸i. - Cho thÊy tiÓm n¨ng sinh s¶n cña QT ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) Thµnh phÇn nhãm tuæi - Mçi nhãm tuæi cã ý nghÜa sinh th¸i kh¸c nhau. - Dïng th¸p tuæi ®Ó biÓu diÔn TP nhãm tuæi cña quÇn thÓ. ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) MËt ®é quÇn thÓ - Lµ sè lîng hay khèi lîng sinh vËt cã trong mét ®¬n vÞ diÖn tÝch hay thÓ tÝch. - MËt ®é QT thay ®æi theo mïa, n¨m vµ phô thuéc vµo chu kú sèng, m«i trêng sèng cña SV ( Mçi ý cho 0,25 ®iÓm) (NÕu HS chØ nªu ®îc tªn cña 3 ®Æc trng cho 0,50 ®iÓm) 0,25 0,25 0,75 0,50 0,50 b) Quan hÖ cïng loµi: +) Quan hÖ hç trî: Hç trî kiÕm ¨n vµ chèng l¹i kÎ thï Chèng l¹i c¸c §K bÊt lîi cña m«i trêng... +) Quan hÖ c¹nh tranh: Nguån thøc ¨n c¹n kiÖt, n¬i ë chËt tréi... dÉn ®Õn sè lîng c¸ thÓ gi¶m--> mËt ®é c¸ thÓ trong quÇn thÓ ®îc ®iÒu chØnh vÒ møc c©n b»ng. 0,25 0,25 0,25 2/ C¸c mèi quan hÖ sinh th¸i: +) Quan hÖ cïng loµi: - Hç trî - C¹nh tranh. +) Quan hÖ kh¸c loµi: - C¹nh tranh. - Sinh vËt nµy ¨n sinh vËt kh¸c. +) Quan hÖ c¬ b¶n nhÊt: Sinh vËt nµy ¨n sinh vËt kh¸c(quan hÖ dinh dìng) 0,25 0,25 0,25 0,25 0,50 Chó ý: §iÓm toµn bµi kh«ng lµm trßn.
Tài liệu đính kèm: