Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo xây dựng cảnh quan môi trường xanh - Sạch - đẹp

Phần I: CƠ SỞ CHỌN ĐỀ TÀI
1.Lý do chọn đề tài:
	Môi trường hiện nay là một trong những vấn đề nóng bỏng của toàn xã hội đặc biệt quan tâm, nó có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống con người. Môi trường bị ô nhiễm có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và mọi sinh hoạt của con người. Môi trường xanh sạch đẹp tạo hứng thú, tâm lý thoải mái cho con người khi làm việc cũng như lúc nghỉ ngơi.Chính vì vậy giáo dục môi trường cho học sinh nói chung và bậc trung học cơ sở nói riêng là một việc làm hết sức cần thiết và cấp bách hiện nay.
	Mục tiêu của giáo dục môi trường là giúp học sinh mở rộng hiểu biết về môi trường sống của con người, quan hệ giữa con người và môi trường, hiểu biết một số nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và biện pháp bảo vệ môi trường. Giáo dục học sinh tình cảm yêu quý tôn trọng thiên nhiên góp phần hình thành và phát triển ở học sinh một số kỹ năng, thói quen bảo vệ môi trường, thói quen sống vệ sinh, ngăn nắp, gọn gàng, tiết kiệm; biết trồng cây xanh, làm cho môi trường xanh- sạch – đẹp. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài 
“ Một số biện pháp chỉ đạo xây dựng cảnh quan môi trường xanh -sạch – đẹp”
2.Cơ sở lý luận:
	Giáo dục môi trường là một quá trình thông qua các hoạt động giáo dục chính quy và không chính quy nhằm giúp con người có được sự hiểu biết, kỹ năng và giá trị tạo điều kiện cho họ tham gia vào phát triển xã hội bền vững về sinh thái.
	Mục đích của giáo dục môi trường nhằm vận dụng những kiến thức và kỹ năng vào gìn giữ, bảo tồn, sử dụng môi trường theo cách thức bền vững cho cả thế hệ hiện tại và tương lai. Nó cũng bao hàm cả việc học tập cách sử dụng những công nghệ mới nhằm tăng sản lượng và tránh những thảm họa môi trường, xóa nghèo đói tận dụng cơ hội và đưa ra những quyết định khôn khéo trong sử dụng tài nguyên. Hơn nữa nó bao hàm cả việc đạt được những kỹ năng, có những động lực và cam kết hành động, dù với tư cách cá nhân hay tập thể, để giải quyết những vấn đề môi trường hiện tại và phòng ngừa những vấn đề mới nảy sinh.
	Giáo dục môi trường trong trường phổ thông nhằm đạt đến mục đích cuối cùng là mỗi học sinh được trang bị một ý thức trách nhiệm đối với sự phát triển bền vững của trái đất, một khả năng biết đánh giá vẻ đẹp của thiên nhiên và một giá trị nhân cách khắc sâu bởi một nền tảng đạo lý môi trường. Là một chủ thể mang tính xuyên suốt trong sự hòa nhập với các môn học khác, giáo dục môi trường mang lại cho học sinh cơ hội hiểu biết về môi trường, hiểu biết các quyết định về môi trường của con người. Giáo dục môi trường cũng tạo ra cơ hội để sử dụng tất cả các kỹ năng liên quan tới cuộc sống hôm nay và ngày mai của các em. Tất cả những điều này đưa chúng ta đến một hy vọng học sinh có nhiều ý kiến sáng tạo và tham gia tích cực cho sự lành mạnh của thế giới.
	Nguyên tắc thực hiện giáo dục môi trường: Thực hiện giáo dục môi trường cần đảm bảo nguyên tắc đồng bộ phối hợp và tiến hành thường xuyên.
	- Đồng bộ: Các cấp các ngành cần phải quan tâm đến vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường.
	- Phối hợp giữa các đoàn thể, giáo viên bộ môn, GVCN, giáo dục thông qua HĐNGLL.
	-Tiến hành thường xuyên, liên tục tránh thời vụ.
3.Cơ sở thực tiễn:
 Những năm qua công tác giáo dục môi trường trong trường phổ thông đã được ngành giáo dục quan tâm và từ năm học 2008-2009 việc giáo dục môi trường được lồng ghép trong các bộ môn văn hóa như: GDCD, Sinh học, Ngữ văn, Địa lý, Lịch sử, Công nghệ ...,nhất là từ khi Bộ giáo dục-Đào tạo phát động phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh 
tích cực”.
Trong những năm gần đây việc giáo dục môi trường, xây dựng cảnh quan môi trường xanh- sạch- đẹp được nhà trường chú trọng, tổ chức trồng cây xanh trên sân trường, lao động làm vệ sinh trường lớp, phân công học sinh các lớp làm vệ sinh hàng tuần. Tuy nhiên do ý thức của học sinh và một số CBVC chưa thật sự quan tâm đến vấn đề môi trường nên ý thức bảo vệ môi trường xanh–sạch-đẹp vẫn còn nhiều hạn chế, giáo viên chủ nhiệm chỉ nhắc nhở học sinh làm vệ sinh lớp học hàng ngày chưa để ý đến khu vực xung quanh. Mặt khác do trường vừa mới được thành lập trong thời gian ngắn nên việc trồng cây xanh gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy trong những năm qua công tác chỉ đạo xây dựng cảnh quan môi trường xanh- sạch – đẹp chưa mang lại hiệu quả, khuôn viên nhà trường thiếu bóng mát của cây xanh, công tác vệ sinh trường lớp nhiều lúc không đảm bảo nhất là trong thời gian thi học kỳ và cuối năm, khu xử lý rác chưa đảm bảo.
Công tác kiểm tra việc làm vệ sinh của các lớp học chưa thường xuyên, có nhiều lớp sau khi làm vệ sinh xong chưa tập kết rác về hố rác.
Qua thực trạng công tác giáo dục môi trường ở trường THCS Thị Trấn Khe Tre chúng tôi nhận thấy rằng công tác này được đưa vào trường PT là một việc làm rất cần thiết, trường đã có nhiều cố gắng trong việc triển khai kế hoạch và quản lý chỉ đạo cụ thể song chưa quán triệt được tất cả những yêu cầu của nội dung xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực do Bộ GD-ĐT phát động, do ảnh hưởng nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên đã có một số tồn tại đáng kể. Trên cơ sở những mặt đã làm được và những mặt tồn tại nêu trên, tôi xin nêu một số giải pháp đã và đang thực hiện sau:
Phần II: MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO XÂY DỰNG CẢNH QUAN MÔI TRƯỜNG XANH- SẠCH- ĐẸP
1.Biện pháp1:
 Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, học sinh về công tác giáo dục bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan môi trường xanh –sạch – đẹp
	Nhận thức là một vấn đề rất quan trọng trong công tác quản lý, chỉ đạo giáo dục bảo vệ môi trường đây là một công tác để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh, giáo dục ý thức kỹ năng sống cho học sinh.
	a. Đối với cán bộ quản lý.
 Cán bộ cốt cán là lực lượng nòng cốt quyết định sự thành công của công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh vì vậy nâng cao nhận thức là một việc làm cần thiết.
	Trước hết là đối với hiệu trưởng, người cán bộ quản lý trường học phải nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi trường ở trường phổ thông, triển khai cụ thể đến từng giáo viên yêu cầu, tiêu chí trường học xanh – sạch- đẹp, an toàn cuối năm học tự đánh giá theo kế hoạch của trường đã đề ra . Phải nhận thức được sự chỉ đạo, tổ chức các hoạt động, các phong trào là nhiệm vụ của hiệu trưởng và Hội đồng giáo dục. Thấy được tầm quan trọng của công tác giáo dục trong trường phổ thông, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống, ý thức bảo vệ môi trường xung quanh. Qua đó hiệu trưởng không được xem nhẹ công tác này và biết đầu tư thích đáng để công tác giáo dục môi trường có chất lượng và đạt được hiệu quả cao nhất.
b. Đối với giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm.
	Sự hợp tác của GVCN và GVBM có vai trò quyết định cho sự thành công của công tác giáo dục bảo vệ môi trường vì vậy nâng cao nhận thức cho giáo viên là việc cần làm. 
	Thông qua hoạt động ngoại khoá của các tổ chuyên môn, các buổi họp hội đồng ...giúp giáo viên nhận thức tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi trường, đây là nhiệm vụ quan trọng trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của ngành giáo dục phát động nhằm góp phần giáo dục toàn diện học sinh, rèn luyện cho các em kỹ năng sống và hoạt động, thấy được tầm quan trọng của công tác này và thì mỗi CBVC phải phát huy tinh thần trách nhiệm của mình tìm ra biện pháp phù hợp để giáo dục học sinh đạt hiệu quả cao nhất. 
	c.Đối với học sinh: Học sinh phải có ý thức và hành động tự giác giữ gìn môi trường xanh – sạch –đẹp ngay từ ngày đầu tiên bước chân đến trường và thực hiện mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy cần phải làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục các em thường xuyên vào các buổi chào cờ đầu tuần, các buổi sinh hoạt lớp, các tiết học...
	2.Biện pháp 2:
Xây dựng kế hoạch lao động vệ sinh hàng tuần
	Cán bộ phụ trách công tác lao động phải xây dựng kế hoạch vệ sinh hàng tuần. Mỗi tuần 2 lớp lao động làm vệ sinh xung quanh khuôn viên nhà trường, khu vực để xe của giáo viên và học sinh.
	Kế hoạch này được tiến hành từ đầu năm học đến kết thúc năm học, các lớp thay phiên nhau làm dưới sự hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm lớp.
	Ngoài ra Liên đội trường còn phân công các lớp làm vệ sinh hàng ngày từng khu vực, ngoài công tác vệ sinh trong lớp học mỗi lớp phải làm nhiệm vụ vệ sinh một khu vực khác ở sân trường hoặc hành lang dưới sự hướng dẫn của Ban cán sự lớp, việc làm này được duy trì thường xuyên liên tục .
3.Biện pháp 3: Thành lập Ban kiểm tra giám sát công tác giáo dục bảo vệ môi trường
Giáo dục bảo vệ môi trường là một công việc cần thiết vì vậy cần thành lập Ban chỉ đạo thường xuyên giám sát công tác bảo vệ môi trường của học sinh. Ban chỉ đạo mỗi tháng phải tổ chức họp 1 lần để đánh giá tình hình của công tác giáo dục bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan môi trường xanh-sạch- đẹp. Ban chỉ đạo gồm có:
-1Phó hiệu trưởng - Trưởng ban
-Tổng phụ trách -Phó trưởng ban
-Bí thư đoàn -Uỷ viên
-GVCN các lớp -Uỷ viên
4.Biện pháp 4:
Tổ chức các buổi lao động và các hoạt động khác
Để tạo bóng mát ở sân trường, tạo điều kiện cho các em vui chơi nhà trường phải tổ chức nhiều buổi lao động cho học sinh, đoàn thanh niên, đoàn viên công đoàn trồng nhiều cây xanh, trồng cỏ trên sân trường, tổ chức các buổi lao động vệ sinh phong quang trường lớp có như vậy mới tạo được khuôn viên nhà trường luôn xanh và sạch.
Giao trách nhiệm cụ thể cho các lớp về việc giữ gìn chăm sóc cây xanh, thảm cỏ, bồn hoa, trường lớp.
Tổ chức các buổi ngoại khóa, các cuộc thi viết vẽ về môi trường, đây là một hoạt động thiết thực trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh, vì vậy các tổ chuyên môn cần phối hợp với các đoàn thể khác trong nhà trường để làm tốt công tác này mỗi học kỳ có thể tiến hành 3-4 buổi
5.Biện pháp 5: Xây dựng hố rác, nhà vệ sinh
	Rác thải hàng ngày ở trường học tương đối lớn để đảm bảo vệ sinh môi trường cần phải xây dựng hố rác đảm bảo lưu lượng chứa đựng, xử lý rác đúng quy trình tránh ô nhiễm môi trường.
	Nhà vệ sinh của học sinh và giáo viên cần xây dựng cách xa các phòng học, có hệ thống nước rửa tay sau khi đi vệ sinh, thường xuyên làm tốt công tác chùi rửa nhà vệ sinh.
	6.Biện pháp 6: Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá phong trào bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan môi trường xanh- sạch- đẹp.
	Kiểm tra, đánh giá là một biện pháp tích cực để nâng cao chất lượng hoạt động. Bất kỳ một hoạt động nào ở trường cũng phải chú ý đến khâu kiểm tra, đánh giá. Không kiểm tra, đánh giá có nghĩa là không có quá trình quản lý. Vì vậy CBQL phối hợp với Ban chỉ đạo hoạt động, các đoàn thể trong 
nhà trường phải thường xuyên kiểm tra đánh giá cụ thể công tác giáo dục bảo vệ môi trường, xây dựng trường lớp sạch đẹp của học sinh .
	Thường xuyên kiểm tra các buổi lao động vệ sinh hàng tuần, kiểm tra các khu vực được phân công vệ sinh hàng ngày của các lớp các để đánh giá tình hình thực hiện, kịp thời nhắc nhở các lớp làm chưa tốt.
Phần III:	KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
	 1) Kết quả đạt được 
	Nhờ sự quản lý chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Hiệu trưởng cùng với Hội đồng sư phạm để triển khai cụ thể các biện pháp nên hoạt động giáo dục bảo vệ môi trương, xây dựng cảnh quan môi trường xanh- sạch- đẹp có bước chuyển biến rõ rệt. Giáo viên để nhận thức được vai trò vị trí của công tác này trong trường phổ thông xem đây là một hoạt động tích cực thiết thực giúp học sinh phát triển toàn diện, rèn luyện kỹ năng sống và thói quen sống có văn hóa xem trường lớp như ngôi nhà thứ hai của mình.
	Kết quả trong thời gian qua cảnh quan môi trường của nhà trường luôn sạch sẽ, khuôn viên trường có màu xanh đủ bóng mát để học sinh vui chơi, trong các phòng học được trang trí các khẩu hiệu, cây xanh học sinh tự làm tạo cho phòng học mát mẻ, trường đã đầu tư kinh phí để làm các biểu bảng khẩu hiệu ở các hành lang, tiền sảnh đảm bảo tính khoa học và đẹp mắt.
 Đã xây dựng hố rác đảm bảo vệ sinh môi trường, ở phía sân sau có các thùng rác lưu động để học sinh tiện bỏ rác. Có hệ thống máng rửa tay cho học sinh sau khi đi vệ sinh.
	Nhận thức của đội ngũ cán bộ viên chức và học sinh ngày càng có chuyển biến tích cực, việc tuyên truyền giáo dục học sinh được tiến hành thường xuyên bằng cách lồng ghép trong các tiết dạy, các buổi ngoại khóa, các buổi chào cờ đầu tuần
Tóm lại với vị trí, vai trò tầm quan trọng và hình thức tổ chức thực hiện các biện pháp chỉ đạo trên ở trường THCS Thị Trấn Khe Tre hiện nay hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường để thật sự trở thành một việc làm quan trọng của nền giáo dục phổ thông.Thực hiện công tác này là một yêu cầu cần thiết nhằm thực hiện tốt các phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà ngành giáo dục đề ra, góp phần tích cực có hiệu quả vào việc giáo dục ý thức và kỹ năng sống cho các em . Kết quả trường đã được UBND Tỉnh cộng nhận trường đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn1. Phong trào “ Xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích cực” được đánh giá xếp loại tốt.
	Thực hiện hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường tốt có hiệu quả sẽ góp phần bảo vệ môi trường ngày càng xanh – sạch – đẹp, đảm bảo được không khí trong lành, mát mẻ tâm lý thoải mái khi các em đến trường.
2) Bài học kinh nghiệm:
	 Để hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường có chất lượng, hiệu quả thì đội ngũ CBQL, Hội đồng sư phạm nhà trường phải có sự chuyển biến tích cực trong nhận thức, thấy được vai trò và trách nhiệm của mình trong công tác giáo dục học sinh.Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyên giáo dục học sinh ý thức bảo vệ môi trường vào các buổi chào cờ đầu tuần, hoặc lồng ghép trong các tiết dạy.
	Hiệu trưởng phải xây dựng kế hoạch, phương hướng chỉ đạo hoạt động 
	Xây dựng Ban chỉ đạo và có sự phân công cụ thể, đánh giá trách nhiệm của từng bộ phận.
	Phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường để giáo dục học sinh về bảo vệ môi trường, xây dựng môi trường Xanh – sạch –đẹp.
	Tổ chức nhiều hội thi để tuyên truyền giáo dục bảo vệ môi trường như thi vẽ tranh, thi sáng tác thơ văn
Phần IV: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1.Kết luận:
Để thực hiện mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện học sinh ngoài việc cung cấp kiến thức cơ bản của các bộ môn văn hóa nhà trường cần phải giúp học sinh có ý thức bảo vệ môi trường xung quanh. Môi trường xung quanh sạch – đẹp sẽ tạo cho các em tâm lý thoải mái yêu thích đến trường từ đó chất lượng giảng dạy các bộ môn văn hóa sẽ được nâng cao.
Giáo dục bảo vệ môi trường trong trường phổ thông là giúp cho học sinh nắm được những kiến thức cơ bản về môi trường sống của con người, học sinh có những kỹ năng, thói quen bảo vệ môi trường và có thái độ tình cảm tốt biết yêu quý gần gũi với thiên nhiên, môi trường xung quanh, tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ giữ gìn vệ sinh môi trường ở lớp học, ở trường và gia đình.
	Về phía đội ngũ giáo viên nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, thường xuyên làm tốt công tác giáo dục học sinh, tích hợp nội dung bảo vệ môi trường vào trong các tiết dạy của các bộ môn. Luôn thể hiện tính tiên phong gương mẫu trong việc bảo vệ môi trường.
	Về phía cán bộ quản lý thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhở, hướng dẫn cho giáo viên các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường.
	Tổ chức nhiều hội thi, nhiều buổi ngoại khóa để tuyên truyền giáo dục học sinh.
2.Kiến nghị :
Phòng giáo dục cần tổ chức các buổi hội thảo về công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho giáo viên các trường trong huyện.
	Tổ chức sinh hoạt chuyên đề về bảo vệ môi trường giữa các cụm trường.
Nhận xét đánh giá xếp loại Người viết SKKN
 Của HĐSK cơ sở 
 Nguyễn Thị Thắng
 Đánh giá của HĐSK cấp trên