Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy – học môn Ngữ văn bậc THCS

Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy – học môn Ngữ văn bậc THCS

 Ngữ văn là một môn học có vai trò quan trọng trong việc trau dồi tư tưởng, tình cảm cho học sinh. Thông qua bộ môn cùng với sự truyền thụ của người thầy, các em sẽ lĩnh hội được nhiều cái hay, cái đẹp ở mỗi tác phẩm văn học .

 Để học sinh cảm nhận được cái hay, cái đẹp ấy thì người giáo viên phải lựa chọn cho mình một cách truyền thụ sao cho có hiệu quả nhất . Theo quan điểm đổi mới phương pháp dạy và học hiện nay, học sinh là trung tâm, là đối tượng chủ yếu của các hoạt động dạy và học , giáo viên là người thiết kế , hướng dẫn, gợi mở để các em tự trao đổi, thảo luận để đưa ra những ý kiến trong giờ học, tự bày tỏ các cách hiểu, cách cảm về tác phẩm nên trong giờ học việc ghi bảng không còn là việc chủ yếu . Giáo viên chỉ còn việc lắng nghe, chốt lại những kiến thức quan trọng theo chuẩn kiến thức cần đạt .

 Trong xu thế dạy học ngày nay, thực hiện dạy học ngữ văn theo phương pháp hiện đại , người ta nghĩ ngay đến việc ứng dụng công nghệ dạy học . Hiểu một cách tổng quát, công nghệ dạy học là những quy trình kĩ thuật trong dạy học . Kĩ thuật hiểu theo nghĩa công nghệ máy móc và thiết bị kĩ thuật ,đồng thời kĩ thuật cũng được hiểu là những chiến lược dạy học nhằm khởi động tối đa nội lực của người học, giúp họ phát triển đạt tới giá trị chân- thiện- mĩ trong cuộc sống . Thế kỉ XXI, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ và đi vào mọi lĩnh vực của đời sống . Đặc biệt, trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học ở nhà trường phổ thông việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin góp phần rất lớn trong việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa quá trình dạy học .Có thể nói,việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy bộ môn ngữ văn nói riêng và dạy học nói chung đã thu được nhiều kết quả khả quan, tạo nên sự chuyển biến trong dạy học,nhất là mặt phương pháp .

 

doc 17 trang Người đăng duyphuonghn Lượt xem 638Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy – học môn Ngữ văn bậc THCS", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ĐỀ TÀI :
 MỘT VÀI KINH NGHIỆM ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY –HỌC MÔN NGỮ VĂN BẬC THCS 
A/ ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Ngữ văn là một môn học có vai trò quan trọng trong việc trau dồi tư tưởng, tình cảm cho học sinh. Thông qua bộ môn cùng với sự truyền thụ của người thầy, các em sẽ lĩnh hội được nhiều cái hay, cái đẹp ở mỗi tác phẩm văn học . 
 Để học sinh cảm nhận được cái hay, cái đẹp ấy thì người giáo viên phải lựa chọn cho mình một cách truyền thụ sao cho có hiệu quả nhất . Theo quan điểm đổi mới phương pháp dạy và học hiện nay, học sinh là trung tâm, là đối tượng chủ yếu của các hoạt động dạy và học , giáo viên là người thiết kế , hướng dẫn, gợi mở để các em tự trao đổi, thảo luận để đưa ra những ý kiến trong giờ học, tự bày tỏ các cách hiểu, cách cảm về tác phẩm nên trong giờ học việc ghi bảng không còn là việc chủ yếu . Giáo viên chỉ còn việc lắng nghe, chốt lại những kiến thức quan trọng theo chuẩn kiến thức cần đạt . 
 Trong xu thế dạy học ngày nay, thực hiện dạy học ngữ văn theo phương pháp hiện đại , người ta nghĩ ngay đến việc ứng dụng công nghệ dạy học . Hiểu một cách tổng quát, công nghệ dạy học là những quy trình kĩ thuật trong dạy học . Kĩ thuật hiểu theo nghĩa công nghệ máy móc và thiết bị kĩ thuật ,đồng thời kĩ thuật cũng được hiểu là những chiến lược dạy học nhằm khởi động tối đa nội lực của người học, giúp họ phát triển đạt tới giá trị chân- thiện- mĩ trong cuộc sống . Thế kỉ XXI, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ và đi vào mọi lĩnh vực của đời sống . Đặc biệt, trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học ở nhà trường phổ thông việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin góp phần rất lớn trong việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa quá trình dạy học .Có thể nói,việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy bộ môn ngữ văn nói riêng và dạy học nói chung đã thu được nhiều kết quả khả quan, tạo nên sự chuyển biến trong dạy học,nhất là mặt phương pháp . 
 Song, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn ngữ văn chậm và ít hơn các bộ môn khác . Do đó, nói như TS Đỗ Ngọc Thống “ Đã đến lúc nếu không nói là đã quá muộn,cần nghiên cứu và triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học ở bộ môn ngữ văn một cách rộng rãi, đúng hướng và có hiệu quả”. 
 Trong những năm gần đây, vấn đề đổi mới phương pháp giảng dạy đã được đặt ra một cách cấp thiết cùng với việc đổi mới nội dung chương trình sách giáo khoa nhằm phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo của các em học sinh. Một trong những yếu tố quan trọng để đổi mới phương pháp giảng dạy là phương tiện dạy học, trong đó công nghệ thông tin là một trong những phương tiện tiện ích .
 Đổi mới phương pháp dạy văn bằng cách vận dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy có nhiều hình thức và tùy theo sự sáng tạo của mỗi giáo viên .Một trong những cách làm hiệu quả mà chúng tôi đã và đang thực hiện tại trường trong vài năm trở lại đây là thiết kế bài giảng điện tử bằng phần mềm Powerpoint, tích hợp giảng dạy ngữ văn với âm nhạc, phim ảnh,băng hình tư liệu Trong đề tài này, chúng tôi đã chọn nghiên cứu và đưa ra vấn đề vận dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn ngữ văn . Đây là một trong những biện pháp có hiệu quả thiết thực, đáp ứng được phần nào yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học của chúng tôi và trường THCS Nguyễn Bá Ngọc nói chung .
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 
 I . CƠ SỞ LÍ LUẬN 
 Thế giới ngày nay đang chứng kiến sự phát triển hết sức mạnh mẽ của mọi hoạt động kinh tế-xã hội nhờ những thành tựu rực rỡ của công nghệ thông tin . Công nghệ thông tin đã góp phần quan trọng cho việc tạo ra những nhân tố năng động mới cho quá trình hình thành nền kinh tế tri thức và xã hội thông tin .
 Đảng và nhà nước luôn quan tâm chỉ đạo các ngành,các cấp đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước . Chỉ thị số 58-CT/TƯ của Bộ Chính Trị ngày 7 tháng 10 năm 2001 đã chỉ rõ trọng tâm của ngành giáo dục là đào tạo nguồn nhân lực về công nghệ thông tin và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giáo dục và đào tạo . Và Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định số 81/2001/QĐTTg giao cho ngành Giáo dục xây dựng chiến lược phát triển công nghệ thông tin giai đoạn 2001-2005 . Hiện nay, ngành giáo dục đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lí và đổi mới phương pháp dạy học bởi chính công nghệ thông tin đã mở ra những triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo, phương pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng có điều kiện để ứng dụng rộng rãi . Các hình thức dạy học như dạy học đồng loạt, dạy học theo nhóm, dạy học cá nhân cũng có đổi mới trong môi trường công nghệ thông tin và truyền thông . Nếu trước kia người ta nhấn mạnh tới phương pháp dạy học sao cho học sinh dễ hiểu, nhớ lâu thì nay phải đặt trọng tâm là hình thành và phát triển cho học sinh các phương pháp học chủ động . Nếu trước kia người ta thường quan tâm nhiều đến khả năng ghi nhớ kiến thức và thực hành kĩ năng vận dụng thì nay chú trọng đặc biệt đến phát triển năng lực sáng tạo của học sinh . 
 Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ phần mềm nói chung và phần mềm giáo dục nói riêng đã giúp chúng ta có trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng . Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học mà học sinh trung bình, thậm chí học sinh học yếu cũng có thể hoạt động tốt trong môi trường học tập . Nhờ có máy tính điện tử mà việc thiết kế giáo án và giảng dạy trên máy vi tính trở nên sinh động hơn, thu hút được sự chú ý và tạo được sự hứng thú ở học sinh. Thông qua giáo án điện tử, giáo viên cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho học sinh hoạt động nhiều hơn trong giờ học . Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc và tư duy của con người . Mục tiêu cuối cùng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là nâng cao một bước cơ bản chất lượng học tập của học sinh, tạo ra môi trường giáo dục mang tính tương tác cao, học sinh được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động tìm kiếm tri thức, sắp xếp hợp lí quá trình tự học, tự rèn luyện của bản thân .
 Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn ngữ văn bằng việc vận dụng phần mềm Powerpoint để thiết kế giáo án điện tử là hình thức ứng dụng công nghệ thông tin dễ tiếp cận, khả thi nhất mang lại hiệu quả không nhỏ . “ ... Tích hợp công nghệ thông tin sẽ làm cho chương trình đào tạo trở nên hấp dẫn hơn, gần hơn với yêu cầu dạy-học ở trường phổ thông, đáp ứng được yêu cầu đổi mới của ngành Giáo dục, tiếp cận được với xu thế dạy- học hiện đại của thế kỉ XXI . Nó không chỉ góp phần thúc đẩy sự tích hợp nhuần nhuyễn giữa ngữ và văn mà còn tạo ra nhiều cơ hội để môn ngữ văn tích hợp được với các môn học khác trong nhà trường” ( Nguyễn Tiến Mậu – Trịnh Thị Lan- Tạp chí Giáo dục số 179-tháng 12/2007 ) . 
II . CƠ SỞ THỰC TIỄN 
1 Khó khăn 
 a . Chủ quan
Về phía thầy giáo : 
 Với suy nghĩ một chiều về tính hiệu quả không cao trong dạy –học ngữ văn
 nhiều giáo viên ngại ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học hoặc chỉ sử dụng bất đắc dĩ trong các tiết thao giảng, thực hiện chuyên đề. Hầu hết GV không chú trọng vào vấn đề nên vận dụng phần mềm nào, sử dụng như thế nào và đến mức độ nào trong quá trình đổi mới phương pháp dạy-học . 
 Không ít giáo viên đã lạm dụng các phần mềm powerpoint trong giờ văn tạo cho học sinh sự phân tán các giác quan giữa nghe, nhìn, quan sát các con chữ, theo dõi các hiệu ứng.Vì vậy, họ không những không chuyển tải trọn vẹn những kiến thức quan trọng mà còn tạo ra sự xơ hóa, khô hóa, vô cảm hóa các tình cảm, cảm xúc tự nhiên, làm hạn chế chất văn , chất thơ trong từng bài dạy 
 Mặt khác, hiện nay, không phải trường nào cũng có phương tiện đèn chiếu và bản thân giáo viên trình độ sử dụng vi tính chưa phải là tốt và quan trọng hơn việc soạn một giáo án điện tử khá tốn thời gian nên phong trào giảng dạy bằng giáo án điện tử chưa phải là thế mạnh .
 Một số thầy cô giáo chưa thành thạo vi tính, tiếp cận với giáo án điện tử còn là vấn đề mới mẻ . 
Về phía học sinh : 
 Tình trạng học vẹt, học thụ động, học đối phó với kiểm tra thi cử đang là hiện tượng phổ biến nên việc tìm kiếm thông tin trên mạng là hi hữu . Học sinh rất sợ học văn , ngại học văn mà thường có xu hướng chạy theo các môn học tự nhiên với suy nghĩ sau này dễ tìm việc làm thực dụng hơn 
 Ở lớp, các em có thói quen nghe giảng, ghi bài tất cả chỉ trông chờ vào những kiến thức thầy truyền thụ hoặc ghi trên bảng một cách máy móc, ít hoạt động hoặc nếu có chủ yếu dựa vào sách giải . Đa số học sinh học văn cầm chừng để kiểm tra thi cử , chưa có hứng thú thật sự với văn học .
b. Khách quan 
 Bộ môn ngữ văn là môn học về ngôn từ, rất ít sử dụng đồ dùng dạy học và phương tiện dạy học nên việc đầu tư đồ dùng dạy học cho môn này là rất ít .
 Tiếp đến, tuy máy tính điện tử mang lại rất nhiều tiện ích cho việc dạy học nhưng trong một mức độ nào đó, thì công cụ hiện đại này cũng không thể hỗ trợ hoàn toàn cho việc dạy học . Nó chỉ thực sự hiệu quả đối với một số bài giảng, một số tiết học chứ không thể là toàn bộ chương trình nhất là đối với bộ môn ngữ văn do nhiều nguyên nhân .Với những bài học có nội dung ngắn, không nhiều kiến thức mới, thì việc dạy theo phương pháp truyền thống sẽ thuận lợi hơn cho học sinh, giáo viên sẽ ghi tất cả nội dung bài học trên một mặt bảng và như vậy sẽ dễ dàng củng cố bài học từ đầu đến cuối mà không cần phải lật lại từng slide như khi dạy giáo án điện tử . Những mạch kiến thức vận dụng đòi hỏi giáo viên phải kết hợp phấn trắng bảng đen và các phương pháp thuyết giảng, bình giảng mới tạo được tâm thế tốt cho học sinh .
 Bên cạnh đó, kiến thức, kĩ năng về công nghệ thông tin của giáo viên còn hạn chế nên dù có đam mê nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn, lúng túng dẫn đến né tránh . Mặt khác, phương pháp dạy học cũ vẫn còn như một lối mòn khó thay đổi, sự uy quyền, áp đặt vẫn chưa thể xóa bỏ trong ngày một ngày hai . Việc dạy học tương tác giữa người-máy, dạy theo nhóm, dạy phương pháp tư duy sáng tạo cho học sinh, cũng như dạy học sinh cách biết, cách làm, cách chung sống và cách tự khẳng định mình vẫn còn quá mới mẻ đối với giáo viên và đòi hỏi giáo viên phải kết hợp hài hòa các phương pháp dạy học đồng thời phát huy ưu điểm của phương pháp dạy học này, khắc phục những hạn chế của phương pháp dạy học truyền thống . Điều đó làm cho công nghệ thông tin, dù đã được đưa vào quá trình dạy học vẫn chưa thể phát huy tính tích cực và hiệu quả của nó . 
 2. Những thuận lợi 
 Bên cạnh những khó khăn chủ quan cũng như khách quan như đã trình bày trên, trong quá trình giảng dạy thời gian qua chúng tôi cũng có nhiều thuận lợi trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy- học bộ môn ngữ văn tại đơn vị mình ... hình, giáo viên phải để ý đến mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh qua hệ thống bài tập, câu hỏi nêu vấn đề... cũng như giữa học sinh- học sinh khi thảo luận nhóm. Đặc biệt, giáo viên phải lưu ý đến mối quan hệ mật thiết giữa nội dung trình chiếu với giáo án văn bản nhằm bảo đảm tính trực quan mà vẫn phát huy được tính tích cực của học sinh và kế hoạch lên lớp của tiết dạy.
- Tránh tình trạng biến giờ Ngữ văn thành giờ trình chiếu phim ảnh, tư liệu. Đặc biệt, đối với giờ Đọc hiểu nếu sử dụng phim ảnh quá lạm dụng sẽ làm học sinh có ấn tựơng về nhân vật trong phim mà không tự hình dung, tưởng tựơng về nhân vật Văn học.
- Việc giảng dạy bằng giáo án điện tử phải thật sự “ ăn khớp” giữa lời giảng của giáo viên và nội dung trình chiếu trên các Slide, tránh tình trạng “ lời giáo viên một đằng, nội dung bài chạy ra một nẻo” .
- Đặc biệt, giáo án điện tử phải là sản phẩm của chính mình, tự mình thiết kế, không sử dụng các giáo án có sẵn trên mạng.
 Với một tiết Đọc – hiểu văn học Việt Nam hiện đại cần thận trọng ( chữ dùng của TS. Đỗ Ngọc Thống) trong việc vận dụng công nghệ thông tin. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học cần kết hợp được một cách hài hòa giữa ý tưởng thiết kế nội dung và kĩ thuật vi tính. Một mặt phải bảo đảm đặc trưng bộ môn, chuyển tải được các đơn vị kiến thức cơ bản cần thiết, mặt khác cần bảo đảm tính thẩm mĩ, khoa học và thuận tiện trong việc sử dụng. Đối với bộ môn Ngữ văn, việc ứng dụng công nghệ thông tin cần nghiên cứu một cách kĩ lưỡng hơn. Cần đặt ra nhiều câu hỏi để trả lời trước khi vận dụng : ứng dụng những gì ? Ứng dụng vào bài nào ? Khi nào ? Và bằng cách nào ?... ”
4) Hướng dẫn học sinh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ học tập. 
Những năm gần đây, việc ứng dụng công nghệ thông tin rộng rãi trên tất cả các lĩnh vực đã tác động rất lớn đến khả năng ứng dụng công nghệ thông tin của học sinh. Nhiều em học sinh tiếp cận rất nhanh, sử dụng thành thạo nhiều phần mềm vi tính. Đặc điểm nổi bật ở các em học sinh hiện nay là tính năng động, sáng tạo và yêu thích cái mới. Do vậy việc hướng dẫn học sinh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ cho phương pháp học tập là điều nên làm và cũng là xu hướng chung trong giáo dục thời đại hiện nay. 
- Giáo viên có thể cung cấp cho học sinh địa chỉ một số trang web và yêu cầu các em tìm kiếm thông tin ở mạng internet để phục vụ công việc học tập theo từng chủ đề, từng giai đoạn văn học hay một bài học về tác phẩm cụ thể. Ví dụ: Có thể hướng dẫn các em lên mạng sưu tầm tài liệu về tác gia Nguyễn Ai Quốc – Hồ Chí Minh hay sưu tầm một số tác giả, tác phẩm văn học giai đoạn 1945 – 1975 hoặc sưu tầm các đề kiểm tra, ôn tập 
- Từ các tài liệu mà các em sư tầm được, giáo viên cũng có thể hướng dẫn học sinh tập thuyết trình về một tác gia văn học, một tác phẩm văn học  kết hợp trình chiếu bằng Powerpiont hay Violet.
IV . KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
 Như trên đã trình bày, việc ứng dụng công nghệ thông tin mà nhất là soạn giảng giáo án điện tử trên phần mềm powerpoint đã được chúng tôi thực hiện một cách thường xuyên từ hai năm nay dưới sự chỉ đạo xuyên suốt của lãnh đạo nhà trường đã và đang tạo ra được những hiệu ứng dây chuyền trong quá trình từng bước đổi mới phương pháp dạy-học trong nhà trường . 
 Trước hết, phong trào tự học tự rèn trình độ vi tính của đội ngũ giáo viên trở thành nhu cầu bức thiết . Từng giáo viên phải có sự cô sự nỗ lực tự thân tiếp cận với intenet để cập nhật thông tin, sử dụng kho tư liệu khổng lồ của mạng để làm giàu kiến thức cho mình .
 Tiếp theo, trong mỗi giờ dạy ( chưa nói đến dạy – học giáo án điện tử ) giáo viên có được những tư liệu bổ ích về tác giả, tác phẩm nằm ngoài sách giáo khoa từ kho tư liệu có sẳn để bổ sung cho tiết dạy sinh động hơn .
 Học sinh có sự hứng thú đặc biệt khi được học các tiết có đèn chiếu bởi nhiều lí do : hình ảnh sống động như thật, nhiều hình ảnh minh họa cụ thể, nhiều hiệu ứng âm thanh mới lạ tạo được sự chú ý cho các em ngay từ phần giới thiệu bài đến phần củng cố dặn dò .
 Quan trọng hơn là các em học sinh bớt sợ văn, ham thích các giờ văn, có được tâm thế ham khám phá, tìm kiếm thông tin trên mạng hơn và hiệu quả tiếp thu bài ở các em có nhiều chuyển biến rõ rệt . 
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM 
 1. Môn Ngữ văn ở trường phổ thông bao gồm các phân môn Tiếng Việt, Làm văn, giảng văn. Trong các phân môn này không phải phân môn nào và không phải bài nào, phần nào của mỗi phân môn cũng đều có thể ứng dụng công nghệ thông tin để giảng dạy được. Và đương nhiên không phải bất cứ tiết nào, bài nào cũng biến thành giáo án điện tử để trình chiếu được. Muốn ứng dụng công nghệ thông tin thật sự hiệu quả phải chọn các nội dung, các vấn đề phù hợp. 
 2. Trong day – học Ngữ văn, chỉ nên sử dụng công nghệ thông tin khi thật cần thiết và sử dụng với tỷ lệ ít hơn so với các dạng hoạt động và các phương tiện dạy học khác (như thuyết giảng, đàm thoại, thảo luận nhóm, phát vấn, nêu vấn đề )
 3. Khi sử dụng các phầm mềm thiết kế giáo án điện tử phải thận trọng, cân nhắc để lựa chọn các hiệu ứng phù hợp về màu sắc, kiểu chữ, cỡ chữ, cách chạy chữ, thiết kế màn hình, âm thanh, tiếng động phải phù hợp, tránh lạm dụng.
 4. Giáo án điện tử cần phải được thiết kế một cách khoa học, để qua từng slile chi tiết, học sinh phải nhận biết được những nội dung nào là nội dung chính cần ghi chép, nội dung nào là phần diễn giải của giáo viên Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần lưu ý đến khả năng tiếp thu , lĩnh hội kiến thức, khả năng ghi chép bài của học sinh để có hướng điều chỉnh kịp thời.
 5. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên là người hướng dẫn học sinh học tập chứ không đơn giản chỉ là người phát động, cung cấp thông tin. Do vậy, giáo viên phải biết đánh giá và lựa chọn thông tin, hình ảnh, đoạn phim phục vụ bài dạy có tính thiết thực, làm rõ nội dung bài dạy, tránh tham lam, nhồi nhét các loại thông tin, phim, ảnh không phù hợp làm giảm hiệu quả bài dạy.
 6. Một điều đáng lưu ý là cần hiểu đúng công nghệ thông tin chỉ là một phương tiện hỗ trợ đắc lực cho đổi mới phương pháp dạy học, bởi vì quá trình giáo dục con người không thể “công nghệ hóa” hoàn toàn được, có nhiều mặt giáo dục không thể quy trình hóa được như giáo dục nhân văn, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ... Xác định điều này, trong quá trình giảng dạy giáo viên tránh lạm dụng công nghệ thông tin, xem công nghệ thông tin là độc tôn, là duy nhất.
 7.  Để ứng dụng công nghệ thông tin góp phần đổi mới phương pháp dạy học có hiệu quả cao, giáo viên phải thường xuyên không ngừng tự học để nâng cao trình độ chuyên môn mà còn phải nâng cao khả năng sử dụng vi tính, thiết kế giáo án điện tử và cập nhật thông tin qua mạng 
VI . MỘT VÀI KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT
1. Đối với nhà trường : 
 Để việc ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường trở thành phong trào mạnh mẽ hơn thì trước hết cần có sự đầu tư trang thiết bị, máy móc, phòng máy đồng bộ hơn . Nếu có thể , nên trang bị cho mỗi tổ chuyên môn một máy tính, một đèn chiếu ở phòng học bộ môn để giáo viên chủ động thực hiện thường xuyên .
 Có kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên kĩ năng soạn giảng giáo án điện tử cho giáo viên .
2 Đối với ngành : 
 - Cần có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các trường triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học . Mỗi năm cần có tổ chức hội thi “ Giáo viên sử dụng công nghệ thông tin” hay hội thi giáo viên giỏi phải là giáo viên biết soạn giảng giáo án điện tử . Đồng thời, cần sớm đưa ra tiêu chí đánh giá các tiết dạy trên giáo án điện tử thống nhất để giáo viên dạy và người dự có tiếng nói chung trong việc đánh giá .
 Có kế hoạch nâng dần đầu tư kinh phí để các trường có kinh phí nâng cấp máy móc , hoàn thiện thiết bị theo hướng hiện đại hóa . 
C . KẾT LUẬN
 Công nghệ thông tin nói chung, sự hỗ trợ của Powerpoint nói riêng trong giảng dạy sẽ giúp giáo viên tiết kiệm được nhiều thời gian, giáo viên sử dụng tốt các tư liệu minh họa sẽ làm học sinh học tập hứng thú hơn. Đồng thời, Powerpoint còn giúp giáo viên có thể hướng dẫn học sinh tiếp cận được một lượng kiến thức phong phú, sâu rộng mà thật sinh động. Từ đó, góp phần đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng giảng dạy trong nhà trường phổ thông. "Song các phương tiện hiện đại dù tiện lợi đến đâu cũng không thể thay thế hoàn toàn vai trò chủ động, sáng tạo của giáo viên trong việc tổ chức các họat động nhận thức của học sinh .Đặc biệt,việc thiết kế nội dung trình diễn bằng Powerpoint tuy không quá khó đối với giáo viên nhưng lại đòi hỏi một sự chuẩn bị công phu và mất nhiều thời gian.Vì vậy,việc kết hợp các ưu thế của các yếu tố mới, của khoa học công nghệ vào giảng dạy là cần thiết nhưng phải kết hợp linh họat với phương pháp dạy học truyền thống sao cho phù hợp với điều kiện cụ thể, có hiệu quả và phát huy tốt tính tích cực, độc lập học tập của học sinh là giải pháp tốt nhất”
 Không có phương pháp dạy học nào là tối ưu, không phải cứ vận dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy đã là đổi mới phương pháp dạy học, thành công trong giờ dạy là nghệ thuật sư phạm của giáo viên .Vận dụng công nghệ thông tin là một hướng đi trong xu thế đổi mới hiện nay mà giáo viên nên vận dụng . Điều này không hoàn toàn bắt buộc song chính nó sẽ làm mỗi giờ lên lớp của chúng ta phong phú hơn bởi chúng ta đang làm mới chính mình.
 Đổi mới phương pháp dạy học Ngữ văn là một quá trình đòi hỏi người thầy phải có nhận thức đúng: đổi mới từ từ, từng bước, không nóng vội mà thay đổi hoàn toàn, đổi mới trong việc kết hợp cả truyền thống và hiện đại. Mỗi bài, mỗi giờ lên lớp đổi mới một phần, mỗi chương đổi mới một bài nhằm bảo đảm 3 tiêu chí của một giờ học: dân chủ, tự do & hoạt động .
 Ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp dạy và học là một định hướng đúng đắn và rất cần thiết . với các tính chất riêng của mình , mỗi môn học đều chấp nhận sự hiện diện, hỗ trợ của công nghệ thông tin ở mỗi mức độ khác nhau.
 Với đặc thù là dạy môn học có tính chất ươm mầm cảm xúc, bồi dưỡng thẩm mĩ, việc dạy môn ngữ văn, mặc dù vẫn chấp nhận sự hỗ trợ của công nghệ thông tin nhưng lại không chấp nhận sự xuất hiện thường xuyên, liên tục , thái quá của phương tiện này . Do vậy, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ngữ văn bao giờ cũng có tính chất hai mặt . Vấn đề đặt ra là giáo viên phải sáng suốt trong lựa chọn những nội dung, lựa chọn những bài dạy , lựa chọn cách trình chiếu sao đạt kết quả mình mong muốn .
VIII . TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 . Tài liệu bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình SGK mới môn ngữ văn –Bộ Giáo dục 
2 .Tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học môn ngữ văn THCS ( Hà Nội 7/2003 ) 
3. Đỗ Ngọc Thống : Sử dụng công nghệ thông tin vào dạy học ngữ văn – Bộ Giáo dục và Đào tạo 
4. Nguyễn Thị Bảo Thúy : Thiết kế giờ dạy ngữ văn bằng giáo án điện tử - Tạp chí Thế giới trong ta số 9
5 .Những tiện ích và biện pháp sử dụng CNTT trong dạy học ngữ văn – Tạp chí giáo dục số 178 -12/2007 

Tài liệu đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_vai_kinh_nghiem_ung_dung_cong_nghe.doc