Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải

PHÒNG GD-ĐT BẮC NINHTRƯỜNG THCS THỊ CẦU mïa xu©n nho nhá(Thanh H¶i)Tiết 116 GV: NguyÔn Toµn Th¾ngTiết 116 : Mùa xuân nho nhỏ ( Thanh Hải ) Các nhóm trình bày kết quả tìm hiểu về tác giả và tác phẩm ở nhà ? I. Đọc – Tìm hiểu chung 1. Tác giả Thanh Hải tên thật là Phạm Bá Ngoãn (1930-1980).Quê : Phong Điền - Thừa Thiên Huế.Là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu tiên.Phong cách thơ : Chân chất, bình dị đôn hậu và chân thành đằm thắm.+ Tác phẩm chính:Huế mùa xuânDấu võng Trường Sơn.Mưa xuân đất này.Tiết 116 : Mùa xuân nho nhỏ ( Thanh Hải ) xuèng ®Ó råi kh«ng dËy ®­îc n÷a. Lóc ®ã ®Ó l¹i bao nhiªukiÖn, ng­êi c¶m thÊy tho¶i m¸i ®«i chót lµ t«i liÒn ngåi vµo “... T«i lu«n cã c¸i ¸m ¶nh cña mét ng­êi ®au bÖnh hiÓmnghÌo, r»ng kh«ng biÕt m×nh sÏ n»m xuèng vµo lóc nµo, n»mchuyÖn dë dang, trong ®ã cã nh÷ng t¸c phÈm... Khi cã ®iÒubµn. T«i tù nhñ: Ph¶i sèng nh÷ng ngµy th¸ng cuèi cã Ých ®Ókhi mÊt ®i m×nh vÉn cã thÓ lµm viÖc ®Õn giê chãt. ”2. Tác phẩm Bài thơ được sáng tác tháng 11 – 1980 khi nhà thơ nằm trên giưòng bệnh, đây là sáng tác cuối cùng của ông.Mäc gi÷a dßng s«ng xanhMét b«ng hoa tÝm biÕc¬i con chim chiÒn chiÖnHãt chi mµ vang trêiTõng giät long lanh r¬iT«i ®­a tay t«i høng.Mïa xu©n ng­êi cÇm sóngLéc gi¾t ®Çy trªn l­ngMïa xu©n ng­êi ra ®ångLéc tr¶i dµi n­¬ng m¹TÊt c¶ nh­ hèi h¶TÊt c¶ nh­ x«n xao...§Êt n­íc bèn ngµn n¨mVÊt v¶ vµ gian lao§Êt n­íc nh­ v× saoCø ®i lªn phÝa tr­íc.Ta lµm con chim hãtTa lµm mét cµnh hoaTa nhËp vµo hoµ caMét nèt trÇm xao xuyÕn.Mét mïa xu©n nho nháLÆng lÏ d©ng cho ®êiDï lµ tuæi hai m­¬iDï lµ khi tãc b¹c.Mïa xu©n - ta xin h¸tC©u Nam ai, Nam b×nhN­íc non ngµn dÆm m×nhN­íc non ngµn dÆm t×nhNhÞp ph¸ch tiÒn ®Êt HuÕ. - Thanh H¶i - (11 – 1980) V¨n b¶n: Mïa xu©n nho nháTiết 116 : Mùa xuân nho nhỏ ( Thanh Hải ) I/Đọc – Tìm hiểu chung.1. Tác giả2. Tác phẩm 3. Thể thơ : -Ngũ ngôn, gieo vần liền theo từng cặp4. Mạch cảm xúc - Cảm xúc trước mùa xuân trước thiên nhiên đất nước đến mùa xuân đất nước, cách mạng, thể hiện tâm niệm của nhà thơ và lời ngợi ca quê hương đất nước qua điệu dân ca xứ Huế.5. Bố cục:Mùa xuân thiên nhiênMùa xuân đất nước cách mạng. Mùa xuân của lòng người. Cảm xúc về quê hương.Tiết 116 : Mùa xuân nho nhỏ ( Thanh Hải ) Em hãy tìm mạch cảm xúccủa bài thơ, từ đó chỉ ra bố cục toàn bài ? Mïa xu©n ng­êi cÇm sóngLéc gi¾t ®Çy quanh l­ngMïa xu©n ng­êi ra ®ångLéc tr¶i dµi n­¬ng m¹.Ng­êi ra ®ång1.Mïa xu©n cña ®Êt n­ícNg­êi cÇm sóngXu©n chiÕn ®ÊuXu©n lao ®éngLéc:Chåi non léc biÕc cña c©y cèi.BiÓu t­îng cña mïa xu©n sinh s«i, n¶y në.BiÓu t­îng cña thanh xu©n, t­¬i trÎ.TÊt c¶ nh­ hèi h¶TÊt c¶ nh­ x«n xao§Êt n­íc bèn ngh×n n¨nVÊt v¶ vµ gian lao§Êt n­íc nh­ v× saoCø ®i lªn phÝa tr­ícTõ l¸y gîi t¶, nghÖ thuËt so s¸nh=> NghÖ thuËt: Nh©n ho¸, so s¸nh II. §äc hiÓu v¨n b¶n:Mïa xu©n ng­êi cÇm sóngLéc gi¾t ®Çy quanh l­ngMïa xu©n ng­êi ra ®ångLéc tr¶i dµi n­¬ng m¹.Ng­êi cÇm sóngNg­êi ra ®ångMïa xu©n cña ®Êt n­ícNg­êi cÇm sóngXu©n chiÕn ®ÊuXu©n lao ®éngTÊt c¶ nh­ hèi h¶TÊt c¶ nh­ x«n xao§Êt n­íc bèn ngh×n n¨nVÊt v¶ vµ gian lao§Êt n­íc nh­ v× saoCø ®i lªn phÝa tr­ícTõ l¸y gîi t¶, nghÖ thuËt so s¸nh=> NghÖ thuËt: Nh©n ho¸, so s¸nh *H×nh ¶nh giµu ý nghÜa, nghÖ thuËt so s¸nh vµ nh©n ho¸, tõ l¸y gîi t¶. *Bøc tranh xu©n ®Êt n­íc c¨ng trµn nhùa sèng, n¸o nhiÖt khÈn tr­¬ng.* NiÒm tin cña t¸c gi¶ vµo t­¬ng lai ®Êt n­íc.2.¦íc nguyÖn cña nhµ th¬Ta lµm con chim hãtTa lµm mét cµnh hoaTa nhËp vµo hoµ caMét nèt trÇm xao xuyÕn.Mét mïa xu©n nho nháLÆng lÏ d©ng cho ®êiDï lµ tuæi hai m­¬iDï lµ khi tãc b¹c * H×nh ¶nh Èn dô*Lµm ®Ñp lµm vui cho ®êi* H×nh ¶nh Èn dô, ®iÖp tõ, ho¸n dô* Sù cèng hiÕn ©m thÇm lÆng lÏ, nhá bÐ, khiªm nh­êng nh­ng ch©n thµnh tha thiÕtMïa xu©n ta xin h¸tKhóc Nam Ai Nam B×nhN­íc non ngµn dÆm m×nhN­íc non ngµn dÆm t×nhNhÞp ph¸ch tiÒn ®Êt HuÕ* H¸t khóc d©n ca HuÕ Kh¸t väng g¾n bã víi quª h­¬ngT«i: C¶m xóc c¸ nh©n tr­íc mïa xu©n thiªn nhiªn. Ta: Võa lµ sè Ýt võa lµ sè nhiÒu, ­íc nguyÖn cña t¸c gi¶ còng lµ nguyÖn ­íc chung cña mäi ng­êi.Nh©n vËt tr÷ t×nhmïa xu©n bÐ nhá h÷u h¹n gãp phÇn lµm nªn mïa xu©n réng lín cña ®Êt n­íc. §ã lµ quan niÖm sèng lµ ®Ó cèng hiÕn, ®Ó hiÕn d©ng  Kh¸t väng cña c¶ mét thêi ®¹i.Mïa xu©n nho nhá:III. Tæng kÕtNghÖ thuËt:ThÓ th¬ n¨m ch÷, nhÞp th¬ linh ho¹t.H×nh ¶nh gi¶n dÞ, giµu ý nghÜa biÓu tr­ng.Giäng th¬ trÇm l¾ng thiÕt tha.2. Néi dung:	Bµi th¬ lµ tiÕng lßng tha thiÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu mÕn, g¾n bã víi ®Êt n­íc, cuéc ®êi, lµ ­íc nguyÖn ch©n thµnh ®­îc cèng hiÕn cho ®Êt n­íc vµ gãp mét mïa xu©n nho nhá cña m×nh vµo mïa xu©n lín cña d©n téc.