Bài giảng Vật lí 9 - Bài 51: Bài tập Quang hình học

 ÔN TẬP KIẾN THỨC CŨ
 Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính:
 S
 ▪ ▪
 S
 F ▪
 S/
 I O I’
 F F O F
 ▪
 S/
+ Tia tới đến quang tâm thì .. + Tia tới đến quang tâm thì ..
 Tia ló tiếp tục truyền thẳng Tia ló tiếp tục truyền thẳng
 + Tia tới song song với trục chính thì + Tia tới song song với trục chính 
 tia ló ..qua tiêu điểm. thì tia ló ..
 có đường kéo dài qua tiêu điểm.
 + Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló + Tia tới có hướng qua tiêu điểm thì 
 song song với trục chính. tia ló song song với trục chính. Tiết 51 
BÀI TẬP BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
 1. Tia tới song song với trục chính của TKHT cho tia ló 
 A Đi qua điểm giữa quang tâm và tiêu điểm.
✓ B Đi qua tiêu điểm.
 C Truyền thẳng theo phương của tia tới.
 D Song song với trục chính. 2. Chùm tia sáng đi qua thấu kính hội tụ 
 mô tả hiện tượng 
 A Truyền thẳng ánh sáng.
 B Tán xạ ánh sáng.
✓ C Khúc xạ ánh sáng.
 D Phản xạ ánh sáng. 3. Chùm tia ló của TKHT có đặc điểm:
 A Chùm song song.
✓ B Lệch về phía trục chính so với tia tới.
 C Lệch ra xa trục chính so với tia tới.
 D Phản xạ ngay tại thấu kính. 4. Câu nào sau đây là đúng khi nói về TKHT
 A Trục chính của thấu kính là đường thẳng bất kì.
✓ B Quang tâm của thấu kính cách đều hai tiêu điểm.
 Tiêu điểm của thấu kính phụ thuộc vào diện tích 
 C
 của thấu kính.
 Khoảng cách giữa hai tiêu điểm gọi là tiêu cự của 
 D thấu kính. 5. Cho một thấu kính hội tụ có khoảng cách 
 giữa hai tiêu điểm là 60 cm. Tiêu cự của
 thấu kính là:
 A 60cm.
 B 120cm.
 C 90cm.
✓ D 30cm. 2. BÀI TẬP TỰ LUẬN
 1) Cho vật sáng AB (AB ⊥ trục chính; A trục 
 chính), trước TKHT có tiêu cư 15 cm, chiều cao 
 của vật 2,5 cm. Hãy dựng ảnh, nhận xét đặc 
 điểm của ảnh và tính chiều cao của ảnh, khoảng 
 cách từ ảnh đến thấu kính trong 2 trường hợp 
 sau: 
a) TH1: Vật đặt cách thấu kính 45cm 
b) TH2 Vật đặt cách thấu kính 10 cm BÀI TẬP
 B’
B
 B
 A’
A F O / A’ A O
 F B’ F F’
 Đặc điểm ảnh: Đặc điểm ảnh:
 Ảnh thật, ngược chiều, Ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn 
 nhỏ hơn vật vật. TRƯỜNG HỢP 1.
 AB = h = 2,5cm B I
 OA = d = 45cm
 OF=OF’=f= 15cm F’
 AO’ = d’ = ?cm A’
 A
 A’B’ = h’=? cm F 0
 OABa OA'' B B’
 AB OF '
 =
 AB AO A''' B AO− OF ' (2)
 = AO OF '
 ABAO''' (1) (1);(2) =
 A''' O A O− OF
 AO. OF 45.15
 OIF''''a A B F A' O= = = 22,5( cm )
 OI OF ' AO−− OF 45 15
 = A' O . AB 22,5.2,5
 ABAF'''' A' B ' = = = 1,25( cm )
 AO 45
Mà OI = AB, A’F’ = A’O - OF’ A’O = 22,5cm, A’B’ = h’ = 
Ảnh thật, ngược chiều, nhỏ bằng nửa1,25cm vật , cách TK một khoảng 22,5 cm TRƯỜNG HỢP 2. B’
 AB = h = 2,5cm
 OA = d = 10cm
 I
 OF=OF’=f= 15cm B
 OA’ = d’ = ?cm
 A’B’ = h’=? cm
 A
 OABa OA'' B A’ F O F’
 AB AO
 = AB OF
 ''' (1) =
 ABAO A''' B AO+ OF (2)
 10 15
 (1);(2) =
 OIF''''a A B F AOAO' '+ 15
 OI OF ' AO. OF 10.15
 = A' O= = = 30( cm )
 ABAF'''' OF−− AO 15 10
Mà OI = AB, A’F’ = A’O + OF’ A’O = 30cm , A’B’ = h’ = 
 7,5cm
Ảnh ảo, cùng chiều, lớn gấp 3 lần vật , cách TK một khoảng 30 cm Bài toán 2:Tóm tắt
 B I
AB = h = 6mm = 0,6cm B’
OA = d = 8cm
OF=OF’= f = 12cm
OA’ = d’ =? cm ▪ ▪
A’B’ = h’ =? cm F A A’ O F’
 OAB OA ' B '
A' B' OA' h' d'
 = = = (1)
 AB OA h d d' 12 − d'
 = Thế d’ = 4,8 cm 
 8 12
 vào (1)
 8(12 – d’) = 12.d’
A' B' A' F OF − OA'
 = =
OI OF OF 96 – 8d’ = 12.d’ h' d' h' 4,8
 h' f − d' = =
 = = (2) 20.d’ = 96 h d 0,6 8
 h f
 d' f − d'
Từ (1) và (2) = d’ = OA’ = 
 d f h’ = A’B’ = 0,36cm
 4,8cm