Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 125: Cách làm bài nghị luận về một đọan thơ bài thơ

Tuần:25 
Tiết :125 CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐỌAN THƠ BÀI THƠ
Ngày :10/03/08
A .Mục tiêu:-Giúp hs hiểu rõ và biết cách làm một bài nghị luận về một đọan ,thơ bài thơ
 -Rèn luyện kỷ năng làm văn nghị luận ,thực hiện các bước,cách tổ chức ,cách triển khai các luận điểm
 B .Chuẩn bị -Gv:giáo án,tìm hiểu nội dung kiến thức ,bảng phụ
 -Hs xem bài trước ở nhà,tìm hiểu bài tập,câu hỏi (sgk)
C .Tiến trình
1/Ổn định lớp
2/Kiểm tra bài cũ ? Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
3/Bài mới 
 Phương pháp
 Nội dung 
 Bổ sung 
HĐ1: Hd tìm hiểu đề bài NL về một đoạn thơ bài thơ
- Cho hs đọc các đề
?Các đề trên đươc cấu tạo như thế nào
-Có yêu cầu ,không có yêu cầu
-Gv:dạng đề này đòi hỏi người viết tự giới hạn tự xác định để tập trung vào hướng nào,vào phương diện nào đáng chú ý nhất của đối tượng
-Hướng dẫn hs tự ra một số đề
+Tình đồng chí đồng đội qua bài thơ “Đồng chí”của Chính Hữu.
+Cảm nhận về hình tượng những chiếc xe không kính trong “bài thơ về tiểu đội xe không kính”của Phạm Tiến Duật.
+ Suy nghĩ của em về tình bà cháu trong bài “bếp lửa”của Bằng Việt
HĐ2: Hd cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ.
?Nêu các bước làm bài văn nghị luận
?Hãy nêu thể loại ,nội dung,phạm vi của đề
?Đọc phần lập dàn bài (sgk/81)
?Nhiệm vụ của phần mở bài là gì
-Giới thiệu tác giả tác phẩm
-Nêu ý kiến khái quát về tác phẩm
?Nhiệm vụ của phần thân bài 
-Triển khai các luận điểm bằng các luận cứ lấy từ tác phẩm: Từ ngữ, câu văn ,hình ảnh ,giọng điệu,cấu trúc,.
-Yêu cầu hs viết thành bài văn hoàn chỉnh
?Văn bản gồm mấy phần
?Nêu nội dung của phần mở bài
?Người viết đã trình bày những nhận xét gì về tình yêu quê hương trong bài thơ “Quê hương”
?Những suy nghĩ ấy được dẫn dắt,khẳng định bằng cách nào
?Chúng được liên kết với phần mở bài và phần kết bài ra sao
?Văn bản có sức thuyết phục ,hấp dẫn không ?Vì sao ?Từ đó có thể rút ra bài học gì qua cách làm bài nghị luận về văn học.
?Nhiệm vụ từng phần của bố cục văn bản nghị luận về đoạn thơ bài thơ
?Bài viết phải đạt những yêu cầu gì
HĐ3: Hd luyện tập
?Hãy tìm hiểu đề và tìm ý cho đề bài trên
?Vị trí của đoạn thơ bài thơ
?Sự chuyển biến của đất trời vào thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu,qua hiện tượng ,hình ảnh đặt sắc gì
-Hướng dẫn lập dàn ý ba phần 
-Yêu cầu về nhà viết thành bài văn hoàn chỉnh
I/Đề bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
*Tìm hiểu các đề (sgk/79,80)
-Cấu tạo đề
+Tên tác phẩm tác giả hoặc vị trí đoạn trích
-Có thể xếp các đề vào hai dạng
+Có định hướng (lệnh) tương đối rõ ở các đề 1,2,3,5,8,6
+Không có định hướng :4,7
II/Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ 
1/Các bước làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
Đề:
 - Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh
a. Tìm hiểu đề tìm ý 
-Thể loại : Nghị luận
-Nội dung :Những biểu hiện của tình yêu quê hương 
-Giới hạn phạm vi:Bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh
b.Lập dàn bài
c. Viết bài
2/Cách tổ chức triển khai luận điểm
*Văn bản “Quê hương trong tình thương, nỗi nhớ”
*MB:-Nêu ý kiến đánh giá về tác giả:Quê hương là dòng cảm xúc dạt dào lai láng chảy suốt đời thơ Tế Hanh
-Đánh giá tác phẩm:Quê hương là thành công xuất sắc có ý nghĩa khởi đầu.
*TB:-Những nhận xét chính về tình yêu quê hương:
+Nhà thơ đã viết “Quê hương bằng tất cả tình yêu tha thiết,trong sáng đầy thơ mộng của mình:
.Nổi bật lên là những hình ảnh đẹp như mơ,đầy sức mạnh khi ra khơi.
.Cảnh trở về tấp nập no đủ
.Hình ảnh dân chày giữa đất trời lộng gió với vị mặn nồng của quê hương .
+Hình ảnh ngôn từ của bài thơ giàu sức gợi cảm,thể hiện một tâm hồn phong phú ,rung động, tinh tế .
→Suy nghĩ ý kiến của người viết luôn được gắn với sự phân tích ,bình giảng cụ thể hình ảnh,ngôn từ giọng điệu,
→Phần thân bài được kết nối với phần mở bài một cách chặt chẽ,tự nhiên bằng cách phân tích ,chứng minh làm sáng tỏ nhận xét bao quát đã nêu ở phần mở bài .Từ các luận điểm này đã dẫn đến phần kết bài,đánh giá sức hấp dẫn ,khẳng định ý nghĩa bài thơ.
*KB:-Khẳng định sức hấp dẫn của bài thơ
-Ý Nghĩa bồi dưỡng tâm hồn người đọc.
*Sức thuyết phục hấp dẫn của văn bản do:
-Phân tích bình giảng ngay sự đặc sắc của các hình ảnh ,nhịp điệu thơ tương ứng từng trạng tháy cảm xúc phong phú của Tế Hanh,nắm vững đặc trưng của tác phẩm văn học .
-Bố cục mạch lạc
-Rung cảm tha thiết đối với bài thơ “Quê hương” ,đồng cảm với cảm xúc của nhà thơ 
III/Luyện tập 
-Đề : Phân tích khổ thơ đầu bài thơ “Sang Thu”của Hữu Thỉnh
 *Củng cố:-Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
 *Dặn dò : -Học thuộc bài
 -Xem bài tiếp theo “Mây và sóng”
 +Đọc văn bản
 +Tìm hiểu tác giả, tác phẩm (sgk)
 *Rút kinh nghiệm: 
..
..