Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 51 đến tiết 90

Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 51 đến tiết 90

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ

 Huy Cận

A.Mục tiêu cần đạt :

Giỳp HS : - Thấy và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của tác giả đó tạo nờn những hỡnh ảnh đẹp , tráng lệ giàu màu sắc lóng mạn trong bài thơ

 -Rốn luyện khả năng cảm thụ và phõn tớch cỏc yếu tố nghệ thuật ( Hỡnh ảnh, ngụn ngữ, õm điệu ) vừa cổ điển vừa hiện đại trong thơ

B.Chuẩn bị :

 - Thầy soạn bài lờn lớp. Đọc thơ Huy Cận; Tập thơ Trời mỗi ngày lại sỏng

 - Trũ ụn bài cũ xem bài mới

C. Tiến trỡnh tổ chức cỏc hoạt động:

 - Kiểm tra bài cũ :

? Hóy đọc thuộc lũng và diễn cảm ''Bài thơ về tiểu đội xe không kính'' của Phạm Tiến Duật

? Chững minh giọng thơ tươi trẻ hào hùng ngang tàng, hợp với không khí chiến trận, với tính cách của người lính lái xe Trường Sơn

? Em hiểu như thế nào về hỡnh ảnh " Chỉ cần trong xe cú một trỏi tim " ?

 

doc 80 trang Người đăng minhquan88 Lượt xem 764Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 51 đến tiết 90", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày dạy :
 tuần 11: Bài 11
 * Đoàn thuyền đỏnh cỏ 
 * Tổng kết về từ vựng 
 * Tập làm thơ 8 chữ 
 * Trả bài kiểm tra văn 
Tiết 51 + 52: Văn Bản
đoàn thuyền đánh cá
 	Huy Cận 
A.Mục tiờu cần đạt :
Giỳp HS : - Thấy và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiờn nhiờn vũ trụ và cảm hứng về lao động của tỏc giả đó tạo nờn những hỡnh ảnh đẹp , trỏng lệ giàu màu sắc lóng mạn trong bài thơ 
	-Rốn luyện khả năng cảm thụ và phõn tớch cỏc yếu tố nghệ thuật ( Hỡnh ảnh, ngụn ngữ, õm điệu ) vừa cổ điển vừa hiện đại trong thơ 
B.Chuẩn bị : 
	- Thầy soạn bài lờn lớp. Đọc thơ Huy Cận; Tập thơ Trời mỗi ngày lại sỏng
	- Trũ ụn bài cũ xem bài mới 
C. Tiến trỡnh tổ chức cỏc hoạt động:
	- Kiểm tra bài cũ : 
? Hóy đọc thuộc lũng và diễn cảm ''bài thơ về tiểu đội xe khụng kớnh'' của Phạm Tiến Duật 
? Chững minh giọng thơ tươi trẻ hào hựng ngang tàng, hợp với khụng khớ chiến trận, với tớnh cỏch của người lớnh lỏi xe Trường Sơn 
? Em hiểu như thế nào về hỡnh ảnh " Chỉ cần trong xe cú một trỏi tim " ? 
	- Bài mới :	
	Huy Cận là nhà thơ trưởng thành trong phong trào thơ mới và là một trong những tờn tuổi sỏng giỏ của trào lưu thơ ca lóng mạn trước 1945 . Cảm hứng chớnh trong sỏng tỏc của ụng thường là hướng về thiờn nhiờn vũ trụ . Năm 1943 Huy Cận tham gia phong trào văn hoỏ cứu quốc và trở thành một nhà thơ cỏch mạng . Tuy nhiờn sự chuyển mỡnh trong cảm hứng nghệ thuật của Huy Cận diễn ra khỏ chậm . Phải đến năm 1958 sau những chuyến đi thực tế, hoà mỡnh với cuộc sống mới và những con người lao động mới thỡ cảm hứng sỏng tỏc trong ụng mới thực sự chớn muồi và nở rộ thành chựm hoa nghệ thuật . Bài thơ Đoàn thuyền đỏnh cỏ là một trong những sỏng tỏc thể hiện rừ dấu ấn của sự chuyển mỡnh này 
Tiết 1: 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
I.Đọc - Hiểu chỳ thớch
1.Tỏc giả 
? Nờu những hiểu biết của em về tỏc giả ?
2.Tỏc phẩm:
? Nờu hoàn cảnh sỏng tỏc bài thơ ?
GV: Lỳc này hồn thơ Huy Cận đó nảy nở trở lại và dồi dào cảm hứng về thnh, đất nước con người và niềm vui trước cuộc sống mới
3. Giải nghĩa từ khú
Kiểm tra việc hiểu chỳ thớch của học sinh 
II.Đọc - Hiểu văn bản :
1. Đọc:
GV h/d đọc: Giọng vui, phấn chấn nhip vừa phải => Đọc mẫu
2.Bố cục :
? Chỉ ra bố cục của bài thơ ? Căn cứ vào đõu em chia như vậy ?
3. Hiểu văn bản
a.Cảnh đoàn thuyền đỏnh cỏ ra khơi 
? Đọc lại 2khổ thơ đầu?
? Đoàn thuyền ra khơi trong thời điểm nào ?
? Cảnh đú được miờu tả như thế nào ? 
? Qua những hỡnh ảnh thơ nào ? 
? Để làm nổi bật cảnh sắc đú tỏc giả đó sử dụng những biện phỏp nghệ thuật nào ?
? Nhận xột cỏch sử dụng biện phỏp đú ?
- Trong cảnh sắc thiờn nhiờn đú " đoàn thuyền đỏnh cỏ lại ra khơi " 
? Từ "lại" thể hiện ý nghĩa gỡ ?
? Con người ra biển trong tư thế như thế nào ? 
? Thể hiện qua những hỡnh ảnh nào ?
- Đú là tiếng hỏt chứa chan niềm vui của người dõn lao động làm chủ thiờn nhiờn; cụng việc, đất nước . Tiếng hỏt từ trỏi tim người yờu lao động tưởng như cú sức mạnh căng cỏnh buồm . Khi ỏnh mặt trời tắt hẳn cũng là thời điểm người dõn chài cất cao tiếng hỏt căng buồm ra khơi Khỳc ca lóng mạn cất lờn từ lũng tin tỡnh yờu lao động 
? Em cú nhận xỏt gỡ về giọng điệu của 2 khổ thơ trờn?
* Củng cố dặn dũ:
? Miờu tả lại vẻ đẹp của biển lỳc hoàng hụn?
- Học thuộc lũng hai khổ thơ đầu. Nắm được nội dung 
- Chuẩn bị phần cũn lại
Tiết 2
* Ổn định lớp:
* Kiểm tra bài cũ: ? Đọc thuộc lũng 2 khổ thơ đầu? Nột đặc sắc vrrf NT trong khổ thơ thứ nhất?
* ND bài mới
b.Cảnh đỏnh cỏ trờn biển 
? Cảnh đỏnh cỏ trờn biển được miờu tả ntn?
? Nhận xột của em về h/ả đoàn thuyền đỏnh cỏ lỳc này?
? Cảm hứng lóng mạn đú đó giỳp tỏc giả phỏt hiện ra những vẻ đẹp gỡ của biển?
- Bài hỏt căng buồm vừa dứt thỡ bài hỏt gừ thuyền gọi cỏ đó vang lờn trờn súng biển 
? Như vậy đú là khỳc ca nào ? 
? Tại sao núi biển giàu ?
- Cỏ là nguồn tài nguyờn vụ tận của biển, là nguồn nuụi dưỡng con người . Biển giàu và biển thật õn tỡnh 
? Như vậy, núi về sự giàu cú của biển là tỏc giả muốn ca ngợi điều gỡ ? 
? Trong khổ thơ này tỏc giả sử dụng ngụn từ cú gỡ đỏng chỳ ý ? 
? Tỏc dụng ? 
? Em nhận thấy thỏi độ nào của tỏc giả nhõn dõn qua bức tranh đú ?
- Bức tranh trờn biển được hoàn chỉnh bởi cụng việc của người lao động trờn biển 
? Núi cỏch khỏc, đoạn thơ cũn thể hiện khỳc ca nào ?
? Tỡm đọc những cõu thơ núi về con người lao động ?
? Trước hết em thấy hỡnh ảnh con người trong mối quan hệ với thiờn nhiờn, vũ trụ như thế nào ? 
? Tỏc giả sử dụng cỏch núi nào đề núi về mối quan hệ này ? tỏc dụng ?
? Em biết gỡ về cụng việc đỏnh cỏ trờn biển ?
? Vậy trong khung cảnh thiờn nhiờn của trời biển con người làm việc như thế nào 
? Nhận xột ?
- Họ lao động khẩn trương, miệt mài tạo vẻ đẹp hào hứng, thơ mộng của người dõn lao động 
-> Vẻ đẹp của người làm chủ thiờn nhiờn, làm chủ đất nước, của người yờu lao động, lạc quan trong lao động 
? Từ đấy nờu cảm nhận của em về mối quan hệ giữa con người, cụng việc lao động với thiờn nhiờn ?
- GV chỉnh sửa 
c.Hỡnh ảnh đoàn thuyền đỏnh cỏ trở về
? Đoàn thuyền đỏnh cỏ trở về vào thời điểm nào? Khớ thế? 
? So sỏnh tiếng hỏt này với tiếng hỏt 
trước đú? 
? Biện phỏp nt được sử dụng trong
 những cõu hỏt đú?
? Tỏc giả sử dụng biện phỏp Nt gỡ khi miờu tả con thuyền và mặt trời trong buổi bỡnh minh? 
 ( Con thuyền chạy đua cựng với thời gian trở về với niềm vui ngõn vang cựng cõu hỏt )
? Cảm nhận về hai cõu thơ cuối 
III.Tổng kết 
? Em cảm nhận được những vẻ đẹp nào của cuộc sống được phản ỏnh trong bài thơ ? 
? Từ đú gợi lờn trong em tỡnh cảm gỡ ?
? Em học được bài học gỡ để viết văn miờu tả và biểu cảm từ bài thơ này ? 
* Ghi nhớ
Theo dừi phần chỳ thớch 
- Cự Huy Cận (1919-2005 ) 
- Nổi tiếng trong phong trào "Thơ mới " Sau cỏch mạng là một trong những nhà thơ tiờu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam 
- Thơ ụng thường viết theo cảm hứng về thiờn nhiờn vũ trụ
- Ra đời ngày 1-4-1958 trong chuyến đi thực tế tại vựng mỏ Hũn Gai Quảng Ninh 
- In trong tập thơ Trời mỗi ngày lại sỏng 
HS trỡnh bày
HS đọc
Nhận xột
-3 phần : 
+ 2 khổ thơ đầu 
+ 4 khổ thơ tiếp theo 
+ Khổ thơ cuối 
=> Căn cứ vào hành trỡnh của một chuyến ra khơi đỏnh cỏ trờn biển
HS đọc
- Cảnh hoàng hụn 
- So sỏnh: Mặt trời - Hũn lửa-> vẻ đẹp kỡ vĩ
 - Nhõn hoỏ: Súng cài then- đờm sập cửa 
-> Cảnh huy hoàng rực rỡ hựng vĩ 
- Cỏch so sỏnh độc đỏo, liờn tưởng thỳ vị tạo một khụng gian rộng lớn . Khụng gian ấy đang được nhuộm bởi mầu sắc huy hoàng rực rỡ 
- Con súng như những then cài, màn đờm là cỏnh cửa , biển là một cỏi nhà khổng lồ 
-> Biển như một ngụi nhà vĩ đại mà mẹ tạo hoỏ đó ban tặng cho con người 
- Hành động lặp lại , nhịp điệu lao động của người dõn chài là cụng việc thường xuyờn . Đõy chỉ là một trong trăm nghỡn chuyến đỏnh cỏ đờm trờn biển xa 
- Con người khoẻ khoắn, hào hứng ra khơi cựng tiếng hỏt, niềm tin => Khớ thế tưng bừng nhộn nhịp của tập thể những con người Lđ
- Hỡnh ảnh ẩn dụ: Cõu hỏt căng buồm cựng giú khơi thật đẹp, lóng mạn, khoẻ khoắn 
- Nghe
-> Giọng thơ ngọt ngào, ngõn dài, vang xa
- Đọc 4 khổ thơ tiếp theo 
- Được miờu tả rất lóng mạn: Cú sự kết hợp giữa :
 Thực Ảo
Thuyền: lỏi bằng giú
 buồm bằng trăng
=> Núi quỏ: Lướt giữa mõy cao với biển bằng
- Con thuyền đ/cỏ vốn nhỏ bộ trước biển cả bao la bỗng trở thành một con thuyền kỡ vĩ, khổng lồ hoà nhập với kớch thước khổng lồ hoà nhập với kớch thước rộng lớn của thiờn nhiờn vũ trụ.
=> Phỏt hiện ra vẻ đẹp của cảnh đỏnh cỏ giữa biển đờm trong niềm vui phơi phới khoẻ khoắn của người Lđ làm chủ cụng việc của mỡnh.
-* Khỳc hỏt ca ngợi sự giàu đẹp của biển 
- Cú nhiều loài cỏ : Cỏ nhụ cỏ chim , ...
( HS liệt kờ )
- Ca ngợi đất nước với nguồn tài nguyờn thiờn nhiờn vụ tận giỳp ta xõy dựng cuộc sống mới .
- Gọi cỏ bằng em , trăng vàng choộ 
Vảy bạc đuụi vàng loộ rạng đụng 
-> Tạo những hỡnh ảnh đặc biệt sinh động, mới lạ về cỏ biển 
Cảnh đờm trăng trờn biển thật đẹp, lung linh, lấp lỏnh sắc màu, tất cả đều chuyển động trong bức tranh ấy 
- Cú lũng thiết tha với vẻ đẹp và sự giàu cú 
- Niềm vui tự hào 
- Khỳc hỏt ca ngợi cụng việc đỏnh cỏ trờn biển .
HS đọc
- Con người trong sự hài hoà với khung cảnh thiờn nhiờn .
- Hỡnh ảnh người lao động, cụng việc của họ , đoàn thuyền được đặt vào khụng gian rộng lớn của biển trời, trăng sao để làm tăng kớch thước tầm vúc lớn lao sỏnh ngang tầm vũ trụ -> Hỡnh ảnh trỏng lệ 
- Bước vào trận chiến 
- Một cụng việc chinh phục thiờn nhiờn ; con người khụng cảm thấy vất vả, mệt nhọc -> Họ vui vẻ , sảng khoỏi 
- Lao động hăng say , hào hứng với niềm vui bất tận 
- Hoạt dộng của con người phối hợp nhịp nhàng với sự vận động của thiờn nhiờn .
- Nghe
- HS tự bộc lộ 
- Trở về trong buổi bỡnh minh. Người dõn chài lại cất cao tiếng hỏt
+ Cõu hỏt ra khơi: Tiếng hỏt cầu may
+ Cõu hỏt gọi cỏ vào lưới
+ Cõu hỏt trở về hõn hoan niềm vui chiến thắng
- Điệp ngữ: tiếng hỏt như một khỳc ca hựng trỏng hồn nhiờn của người Lđ bắt nhịp cho cụng việc Lđ hăng say, đồng thời là khỳc ca chiến thắng trở về.
- Nhõn hoỏ: Đoàn thuyền chạy đua cựng mặt trời => giành lấy thời gian, tranh thủ thời gian để h/đ cống hiến và xõy dựng.
+ Mặt trời đội biển: 1 h/ả đẹp, kỡ vĩ, trỏng lệ -> Sức sống vĩnh cứu của thiờn nhiờn
+ Nhụ màu mới: => Một tương lai 
+Mắt cỏ huy hoàng tươi sỏng chúi lọi 
-> Cảnh trở về dồi dào khớ thế lao động , hỡnh ảnh con người vượt lờn bởi lao động, thành quả lao động, hoàn toàn làm chủ thiờn nhiờn. 
- Một ngày mới bắt đầu , một thành quả lao động được đún nhận -> Tất cả bừng lờn sức sống cho một ngày mới 
- Thiờn nhiờn trỏng lệ 
- Con người lao động dũng cảm, giỏi giang làm chủ cuộc sống -> Khỳc hỏt trỏng ca về người lao động mới 
- Yờu quý vẻ đẹp thiờn nhiờn đất nước và con người lao động 
- Khi miờu tả, ngoài quan sỏt cũn cần đến trớ tưởng tượng, liờn tưởng 
- Muốn biểu cảm sõu sắc cần phải cú cảm xỳc mónh liệt, dồi dào .
D.Củng cố - Dặn dũ :
? Đọc diễn cảm bài thơ 
? So sỏnh sự giống và khỏc nhau giữa cỏc h/ả thơ trong khổ 1 và khổ cuối của bthơ?
- Về nhà ụn bài, soạn bài tiết sau 
- Làm bài tập : Nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ Đoàn thuyền đỏnh cỏ của Huy Cận 
	Ngày dạy :
 Tiết 53 : Tiếng Việt
 tổng kết từ vựng
( Tiếp theo)
A.Mục tiờu cần đạt :
Giỳp HS : Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đó học từ lớp 6-9 ( Từ tự thanh, tượng hỡnh, một số phộp tu từ từ vựng bằng so sỏnh, ẩn dụ, nhõn hoỏ, hoán dụ, núi quỏ, núi giảm núi trỏnh, điệp ngữ, chơi chữ )
- Rốn kớ năng hệ thống kiến thức, ứng dụng trong núi và viết.
B.Chuẩn bị : 
- Thầy soạn bài, hệ thống kiến thức
- Trũ ụn bài cũ xem bài mới 
C.Tiến trỡnh tổ chức cỏc hoạt động: 
	- Kiểm tra bài cũ : 
	- Bài mới 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trũ
I.Từ tượng thanh, từ tượng hỡnh 
? Thế nào là từ tượng thanh ?
? Thế nào là từ tượng hỡnh ? Vớ dụ ?
? Hóy xỏc định từ tượng hỡnh trong đoạn văn ?
? Giỏ trị ... . Sự tương phản này cú ý nghĩa gỡ 
? Khi người cha ấy xuất hiện, bọn trẻ con lặng lẽ bước ra khỏi chiếc xe và đi vào nhà như những con ngỗng ngoan ngoón . Em hiểu gỡ về bọn trẻ từ những chi tiết này ? 
- ễng già khiến A-li-ụ-sa sợ đến phỏt khúc .
? Theo em, A-li-ụ-sa khúc vỡ những lý do nào sau đõy ? 
- Vỡ sẽ bị ụng ta đỏnh hoặc mỏch ụng ngoại đỏnh 
- Vỡ cảm thấy lẻ loi cụ độc 
- Vỡ ụng già này là kẻ lạnh lựng khụng cú tỡnh thương trẻ con 
- Vỡ ụng ta là một ngời lớn thụ bạo 
? Sự việc này gợi cho em cảm xỳc gỡ ? 
? Nếu em cũng là bạn của bọn trẻ lỳc này em sẽ làm gỡ cho bạn ?
c. Những đứa trẻ gặp lại nhau 
Đọc phần cuối văn bản 
? Cỏi cỏch tiếp tục chơi của bọn trẻ diễn ra như thế nào ? 
? Em cú nhận xột như thế nào về việc này 
? Bọn trẻ đó kể cho A-li-ụ-sa nghe những gỡ ? 
? Em nghĩ gỡ về cuộc sống của bọn trẻ từ chi tiết này ? 
? Khi tiếp tục kể chuyện cổ tớch cho những người bạn đang thiếu mẹ này , A-li-ụ-sa đó thể hịờn một tỡnh bạn như thế nào ? 
? A-li-ụ-sa cảm thấy tin yờu lắm và luụn luụn làm cho chỳng yờu thớch . Em hiểu tỡnh bạn của A-li-ụ-sa như thế nào từ suy nghĩ đú ? 
? Em cú nhận xột như thế nào về nghệ thuật tự sự trong đoạn truyện này ? 
? Từ đú em hiểu như thế nào về cuộc sống của bọn trẻ ? Tỡnh bạn của chỳng ?Về người bạn cú tờn là A-li-ụ-sa ? 
III- Tổng kết: 
? Em cảm nhận đợc từ " Những đứa trẻ vẻ đẹp và sức mạnh nào của tỡnh bạn ?
? Những nhu cầu sống nào của trẻ em thiếu tỡnh yờu thương ? 
? Tỡnh bạn của A-li-ụ-sa giỳp em hiểu gỡ về tấm lũng của M Go-rơ-ki đối với những con người cụ độc đau khổ ? 
? Nhà văn đó giỳp em những gỡ cần thiết khi em kể chuyện về chớnh mỡnh ? 
? Em muốn mỡnh cú những người bạn như A-li-ụ-sa khụng ? Vỡ sao ?
- Tờn thật : A-lếch-xõy Mỏc-xi-mụ-vich Pờ-cốp ( 1868-1936 ) ; bỳt danh là Go-rơ-ki nghĩa là cay đắng 
- Sinh ra và lớn lờn ở thành phố nhỏ bờn bờ sụng Vụn-ga trong một gia đỡnh cụng nhõn nghốo 
- Sớm mồ cụi cha mẹ , tuổi thơ ấu sống trong gia đỡnh ụng ngoại , sớm phải tự lập kiếm sống bằng nhiều nghề khỏc nhau 
- Tự học, tự rốn luyện với nghị lực phi 
thường để trở thành nhà nghệ sỹ ưu tỳ của nghệ thuật vụ sản 
- Là đại thi hào Nga , người mở đầu cho văn học cỏch mạng Nga thế kỷ 20 .
- Tỏc giả của nhiều truyện ngắn, truyện vừa , tiểu thuyết, bỳt ký kịch núi , tiểu luận phờ bỡnh văn học đặc sắc : Người mẹ , Những chuyện cổ tớch nước í , Tiểu thuyết tự thuật bộ ba , Dưới đỏy , Cuộc đời Clim Xam-ghin , Một con người ra đời ...
- Là một trong những nhà văn Nga cú ảnh hưởng sõu rộng ở Việt Nam
- Thời thơ ấu gồm 13 chương kể lại quóng đời của A-li-ụ-sa từ khi bố mất đến ở nhờ ụng bà ngoại trong 6-7 năm , mẹ đi lấy chồng rồi ốm và qua đời . ễng ngoại đuổi A-li-ụ-sa vào đời kiếm sống
- Đoạn trớch thuộc chương 9 , sau
đoạn A-li-ụ-sa cứu được thằng bộ con ụng đại tỏ rơi xuống giếng 
- Sau gần một tuần , khụng thấy , sau đú ba anh em con đại tỏ ốp-xi-an-ni-cốp lại ra chơi với A-li-ụ-sa . Chỳng trũ chuyện về bắt chim, về gỡ ghẻ ... A-li-ụ-sa kể cho lũ trẻ nghe những chuyện cổ tớch mà bà ngoại đó kể cho chỳ nghe . viờn đại tỏ già cấm cỏc con chơi với A-li-ụ-sa , đuổi em ra khỏi sõn nhà lóo . Nhưng A-li-ụ-sa vẫn tiếp tục chơi với mấy đứa trẻ ấy và cả bọn cảm thấy rất vui thớch .
-3 phần : + Từ đầu đến " ấn em nú cỳi xuống 
 + Từ "trời bắt đầu tối " đến " khụng được đến nhà tao " 
 + Phần cũn lại .
- Những đứa trẻ gặp nhau 
- Những đỳa trẻ bị cấm đoỏn 
- Những đứa trẻ gặp nhau 
- Ngụi kể thứ nhất : Chỳ bộ A-li-ụ-sa kể . Cõu chuyện hồi tưởng được kể theo trỡnh tự thời gian .
- Tự sự kế hợp với miờu tả 
- Ngụn ngữ đối thoại của cỏc nhõn vật 
- Đan xen chi tiết thực của đời thường vào với chi tiết ảo của cổ tớch .
- Cú 
- Vỡ văn bản này nằm trong tỏc phẩm tự truyện của M Go-rơ-ki , ở đú nhà văn đỳng ở ngụi thứ nhất tự kể chuyện mỡnh 
- Vỡ chỳng đều thiếu tỡnh thương của mẹ , chỳng là hàng xúm của nhau , chỳng đó từng cứu nhau thoỏt nạn . 
- Là tỡnh cảm gắn bú theo nhu cầu chia sẻ tỡnh cảm . 
- Sau gần một tuần khụng được gặp nhau 
- Đứa ở trờn cõy, đứa ở dưới sõn phỏt hiện ra nhau 
- Cả bọn chui vào một chiếc xe trượt tuyết cũ dưới mỏi hiờn nhà kho .
- Chỳng luụn hướng về nhau ( cho dự người lớn cấm đoỏn ) 
- Chỳng luụn đoàn kết vỡ hiểu nhau 
- Chỳng luụn quan tõm đến nhau 
-Bọn bạn bờn đú đó để em ngó xuống giếng khú mà trỏnh khỏi bị đũn 
- Bản thõn cậu ta cũng thường bị ăn đũn .
- Vỡ những đứa trẻ này mất mẹ nhưng cũn bố, chỳng lại hiền lành và yếu ớt 
- A-li-ụ-sa muốn bờnh vực bạn nhưng bất lực 
- Trốo cõy bắt chim vỡ nú hút hay 
- Vỡ một đứa bạn nhỏ nhất phản đối . 
Nhưng cũng sẵn sàng bắt một con chim bạch yến theo ý muốn của bạn 
( HS tự bộc lộ ) 
- Biết sống cho bạn , hết lũng yờu quý bạn ...
- Những đứa trẻ mồ cụi thật cụ độc , yếu ớt, đỏng thương . Chỳng rất cần được người lớn che chở, đựm bọc . Nhưng hỡnh như ở đõy chỳng thường xuyờn bị mẹ ghẻ đối xử tàn nhẫn nờn khi nhắc đến mẹ ghẻ là chỳng cảm thấy sợ hói mà co cụm lại với nhau như để che chở cho nhau 
- Cậu muốn an ủi những ngời bạn mồ 
cụi , muốn nhen lờn hy vọng nơi chỳng ...
( HS tự bộc lộ ) 
- Thằng bộ nhất mớm chặt mụi và phồng mỏ lờn , cũn thằng kia thỡ chống khuỷu tay lờn đầu gối; tay kia quàng lờn vai em nú , ấn em nú cỳi xuống 
- Những chuyện cổ tớch thật kỳ diệu vỡ nú khơi dậy trong bọn trẻ lũng tin về những điều tốt đẹp ở đời 
- Những đứa trẻ thật đỏng yờu và đỏng thương ...
- Chủ yếu bằng ngụn ngữ đối thoại của cỏc nhõn vật 
- Kết hợp nhuần nhuyễn chuyện đời thường với chuyện cổ tớch 
- Sinh động và chõn thực 
- Gắn bú sõu sắc từ những mất mỏt và hy vọng 
- Yờu quý, đồng cảm, chia sẻ mọi buồn vui của bạn 
- Cú vẻ như những nhõn vật thần tiờn hiện lờn cứu giỳp những người nghốo khổ , bất hạnh 
- Quỏt bọn trẻ : " Đứa nào đõy ? " ," Đứa nào gọi nú sang ? ", " Cấm khụng đợc đến nhà tao ? " 
- Một người hỏch dịch và thụ lỗ 
- Lạnh lựng và tàn nhẫn 
- Làm nổi bật tớnh cỏch thụ lỗ , lạnh 
lựng , tàn nhẫn của nhõn vật người cha .
- Bọn trẻ ngoan ngoón nhưng cam chịu và thật đỏng thương ...
- Ghột kẻ thụ bạo , thương người yếu đuối , đơn độc ...
( tự bộc lộ ) 
- Nấp sau bụi cõy đú , tụi khoột một lỗ hổng hỡnh bỏn nguyệt ở hàng rào , mấy thằng bộ, lần lượt từng đứa hay hai đứa một , lại gần và chỳng tụi ngồi xổm hoặc quỳ xuống núi chuyện khe khẽ với nhau . Một đứa trong số ba anh em chỳng phải luụn đứng canh để đề phũng ụng đại tỏ bất chợt bắt gặp chỳng tụi . 
- Một cuộc chơi đoàn kết , cú tổ chức 
- Nhưng đú là một cuộc chơi khụng bỡnh thường : khụng đỏng bớ mật , khụng đỏng trốn trỏnh mà phải trốn trỏnh 
- Kể về cuộc sống buồn tẻ của chỳng , về những con chim tụi bẫy được đang sống ra sao nhưng cha bao giờ chỳng núi một lời nào về bố và về dỡ ghẻ 
- Âm thầm và cụ độc 
- Thiếu vắng niềm vui 
- Thiếu vắng tỡnh thương của người ruột thịt 
- Đồng cảm, chia sẻ và nõng đỡ .
- Một tỡnh bạn được xuất phỏt từ nhu cầu được tin yờu và chia sẻ 
- Tự sự kết hợp với miờu tả và biểu cảm 
- Đơn độc , sợ hói thiếu tỡnh yờu thương của cha mẹ ,... Đú là một cuộc sống bất hạnh 
- Yờu quý, gắn bú, thuỷ chung ,... Đú là một tỡnh bạn trong sỏng, ấm ỏp 
- A-li-ụ-sa là ngời bạn hiểu biết, chõn thành , giàu nhõn ỏi ,... Đú là một tỡnh bạn sõu sắc và cao cả 
( Thảo luận nhúm ) 
- Gắn bú , thuỷ chung, chõn thành 
- Bự đắp tỡnh yờu thương , bớt đi nỗi bất hạnh 
- Con người dự là đứa trẻ , sẽ cao cả lờn trong tỡnh bạn của mỡnh .
( Thảo luận nhúm ) 
- Nhu cầu cú bạn , đựơc vui chơi cựng bạn bố 
- Nhu cầu được sống trong tỡnh yờu của những người ruột thịt 
( Thảo luận nhúm )
- Tấm lũng nhõn ỏi nõng đỡ, chia sẻ bất hạnh của con người , nhất là trẻ em 
- Sống gắn bú với mọi ngời để cú nhiều chuỵờn để kể 
- Sẵn lũng đồng cảm với mọi người , nhất là những người bất hạnh 
-Cỏch kể đan xen cỏc yếu tố cổ tớch với đời thường , kết hợp tự sự với miờu tả và biểu cảm , tăng cường ngụn ngữ đối thoại của nhõn vật ...
( học sinh tự bộc lộ ) 
	D. Củng cố, dặn dũ 
= Học bài theo nội dung bài học
 ễn bài và chuẩn bị bài làm thơ tỏm chữ
Tiết 86: Tập Làm Văn
Trả bài viết số 3
(Như sổ chấm trả)
Tiết 87 : 
Trả bài Kiểm tra
Tiếng việt + văn học hiện đại
(Như sổ chấm trả)
Tiết 88 + 89: Tập Làm Văn 
Tập làm thơ tám chữ
A. Mục tiờu cần đạt:
- Tiếp tục tỡm hiểu những bài thơ tỏm chữ hay, đặc sắc trong nền văn học Việt Nam hiện đại.
- Tập làm thơ tỏm chữ theo đề tài tự chọn hoặc viết tiếp những cõu thơ vào một bài thơ cho trước
B. Chuẩn bị:
 Gv: Soạn bài, sưu tầm một số bài thơ tỏm chữ tiờu biểu
 HS: Xem lại đặc điểm của thơ tỏm chữ
C. Tiến trỡnh tổ chức cỏc hoạt động:
Tiết 1:
- Ổn định:
- Kiểm tra: ? Nhắc lại đặc điểm của thơ tỏm chữ?
- Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trũ
I. Tỡm hiểu một số đoạn thơ tỏm chữ
GV cho hs tỡm hiểu vần luật của bài thơ Nhớ con sụng quờ hương - Tế Hanh
? Nhận xột về vần, nhịp của bài thơ trờn?
? Em cũn thuộc bài thơ tỏm chữ nào khỏc khụng? Hóy chỉ ra đặc điểm của bài thơ đú?
GV nhận xột đỏnh giỏ
II. Tập làm thơ tỏm chữ:
GV cho HS một số cõu thơ. Yờu cầu HS viết nốt một cõu cũn lại
GV cho HS hoạt động nhúm.
Y/cầu: 
-Phải đủ tỏm chữ trờn một dũng
-Phải đảm bảo sự lụ gic về nội dung, ý nghĩa với những cõu đó cho.
- Phải cú vần chõn liờn tiếp hoặc gión cỏch với những cõu trước.
Đỏp ỏn cú thể là:
Nhúm 1+2:
Mà sụng xưa nước vẫn chảy đụi dũng
Hoặc: Chỉ em cũn chờ đợi mói bờn sụng
Nhúm 3+4:
* Củng cố dặn dũ:
- Học bài theo nội dung
- Chuẩn bị một số bài thơ tỏm chữ
Tiết 2: 
* Ổn định:
* Kiểm tra: Khụng kiểm tra
* Bài mới
III. Làm thơ theo đề tài:
GV cho một số đề tài sau:
- Nhớ trường xưa
- Thầy cụ
- Quờ hương
- Gia đỡnh
- Tỡnh bạn
Yờu cầu: Lựa chọn một trong số những đề tài đú, tập làm một bài thơ tỏm chữ từ bốn cõu trở lờn
GV theo dừi, nhận xột, sửa chữa nếu cần
Quờ hương tụi cú con sụng xanh biếc
nước gương trong soi túc những hàng tre
Tõm hồn tụi là một buổi trưa hố
Toả nắng xuống dũng sụng lấp loỏng
Chẳng biết nước cú giữ ngày giữ thỏng
Giữ bao nhiờu kỉ niệm giữa dũng trụi
Hỡi con sụng đó tắm cả đời tụi
Tụi giữ mói mối tỡnh mới mẻ...
- Bài thơ tỏm chữ, vần chõn gieo liờn tiếp
HS tự bộc lộ
Nhận xột
HS hoạt động nhúm với sự phõn cụng trờn
Nhúm 1+2:
Cành mựa thu đó mựa xuõn nảy lộc
Hoa gạo nở rồi, nở đỏ bờn sụng
Tụi cũng khỏc tụi sau lần gặp trước
...
Nhúm 3+4:
Biết làm thơ chưa hẳn là thi sĩ
Như người yờu khỏc hẳn với tỡnh nhõn
Biển dự nhỏ khụng hẳn là cao rộng
...
HS trỡnh bày
Nhận xột chộo
HS lựa chọn 
suy nghĩ, tỡm cảm hứng
 tập làm
Trỡnh bày
D. Củng cố dặn dũ: 
- Sưu tầm những bài thơ tỏm chữ hay
- Tập làm thơ tỏm chữ theo những đề tài đó cho
- Chuẩn bị sỏch vở và đồ đựng học tập HKII
Tiết 90: 
Trả bài kiểm tra tổng hợp học kì I
(Như sổ chấm trả)
Ngày Thỏng Năm 200
 Duyệt 

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao an Ngu Van 9 Tap I.doc