Bài soạn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 153: Ôn tập về truyện

	 Tiết 153
	ÔN TẬP VỀ TRUYỆN 	
A- Mục tiêu cần đạt
- Kiến thức 
Giúp học sinh ôn tập, củng cố kiến thức về những tác phẩm truyện đã học ở chương trình lớp 9. Những hiểu biết về thể loại truyện : trần thuật, xây dựng nhân vật, cốt truyện và tình huống truyện.
- Kỹ năng :
Rèn kỹ năng tổng hợp, phân tích, hệ thống hóa kiến thức, ý nghĩa của truyện.
- Thái độ :
Cảm nhận nội dung tư tưởng của truyện, trân trọng, tự hào về quê hương đất nước.
B- Chuẩn bị : 
	- Bảng hệ thống về những tác phẩm truyện.
C- Lên lớp :
	1- Kiểm tra : 
	trong giờ
2- Bài mới :
	I- Bảng hệ thống những tác phẩm truyện đã học
Tác phẩm
Tác giả
Tóm tắt nội dung chính
Làng
Kim Lân 1948
Qua tâm trạng đau sót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin làng mình theo giặc, truyện thể hiện tình yêu làng quê sâu sắc thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân.
Lặng lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kỹ sư với anh thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên núi cao Sa Pa. Qua đó truyện ca ngợi những con người lao động thầm lặng, có cách lối sống cao đẹp, cống hiến hết sức mình cho đất nước.
Chiếc lược ngà
Nguyễn Quang Sáng
1966
Ông sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và khi ở ở căn cứ. Qua đó ca ngợi tình cha con thắm thiết trong hoàn cảnh cuộc chiến tranh.
Bến quê
Nguyễn Minh Châu 
1985
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời, truyện thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống quê hương.
Những ngôi sao xa xôi
Lê Minh Khuê
1971
Cuộc sống chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một cao điểm của tuyến đường Trường Sơn trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ hy sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của họ.
* HOẠT ĐỘNG 2 :
- Truyện ngắn Việt Nam được sắp xếp theo các thời kỳ lịch sử như thế nào? 
 + Cuộc kháng chiến chống PHáp.
 + Cuộc kháng chiến chống Mỹ.
 + Từ sau 1975.
- Hình ảnh đời sống con người Việt Nam được phản ánh qua truyện ?
 + Ông Hai : Tình yêu làng thật đặc biệt nhưng phải đặt trong tình yêu nước và tinh thần kháng chiến.
 + Người thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa yêu thích và hiểu ý nghĩa của công việc thầm lặng, một mình trên núi cao có những suy nghĩ và tình cảm tốt đẹp, trong sáng về công việc với mọi người.
 + Bé Thu : Tình cha con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le của cuộc chiến tranh.
 + Ba cô gái TNXP : tinh thần dũng cảm không sự hy sinh hi làm nhiệm vụ hết sức nguy hiểm. Tình cảm vô cùng trong sáng hồn nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt. 
* HOẠT ĐỘNG 3 :
- Học sinh trình bày cảm nghĩ của mình về một nhân vật mà em yêu thích ?
 + HS phát biểu.
* HOẠT ĐỘNG 4:
- Về phương thức trần thuật của các truyện có đặc điểm như thế nào ?
 + Sử dụng cách trần thuật ở ngôi thứ nhất (nhân vật xưng tôi).
 + Có truyện tuy không xuất hiện trực tiếp nhân vật kể chuyện xưng tôi mà truyện vẫn trần thuật chủ yếu theo cái nhìn và giọng điệu của một nhân vật.
- Nhận xét về tác dụng của hai kiểu trần thuật ?
 + Kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung đặc biệt miêu tả tâm lý nhân vật (Những ngôi sao xa xôi).
 + Trần thuật theo dòng tâm trạng của nhân vật rất tinh tế (Bến quê).
- Về tình huống truyện ?
 + Bến quê - Tình huống nghịch lý
 + Lặng lẽ Sa Pa – Cuộc gặp gỡ bất ngờ.
 + Làng – Tin đồn
 + Những ngôi sao xa xôi – Cuộc chiến đấu ác liệt
 + Chiếc lược ngà - Hoàn cảnh đặc biệt
- Em hãy phân tích tình huống truyện của một trong năm truyện để thấy rõ tác dụng của việc lựa chọn tình huống trong truyện ?
 + HS tự nêu và phân tích. GV nhận xét bổ sung 
II- Nhận xét về hình ảnh, đời sống con người Việt Nam qua truyện
- Những nét tiêu biểu của đời sống xã hội và con người Việt Nam với tư tưởng và tình cảm của họ trong những thời kỳ có nhiều biến cố lớn lao.
III- Nêu cảm nghĩ về nhân vật :
IV- Đặc điểm nghệ thuật của các truyện
- Phương thức trần thuật
+ Ngôi kể
+ Ngôn ngữ sinh động
+ Miêu tả tâm lý nhân vật
- Tình huống truyện 
+ Những tình huống độc đáo
	3- Củng cố : 	Đã làm trong các phần ôn tập
 4- Dặn dò : Tìm hiểu về thành phần câu : thành phần chính, thành phần phụ, thành phần biệt lập, các kiểu câu. Ôn tập theo hệ thống câu hỏi cho kiểm tra 1 tiết