Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 môn thi: Hoá Học

Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 môn thi: Hoá Học

Câu 1: (2,0 điểm)

1. Khí ni tơ bị lẫn các tạp chất CO, CO¬2, H2, và hơi nước. Làm thế nào để thu được N2 tinh khiết?

 2. Dẫn luồng khí H2 đi qua ống thuỷ tinh chứa 28,0 gam bột CuO nung nóng.

Sau một thời gian thu được 24,0 gam chất rắn. Xác định khối lượng hơi nước tạo thành?

Câu 2: (2,0 điểm)

1. Làm bay hơi 60 gam nước một dung dịch A có nồng độ 15%, thu được dung dịch B có nồng độ 20%. Hãy xác định khối lượng dung dịch A ban đầu và lượng chất tan có trong dung dịch ?

2. Cần lấy bao nhiêu gam KCl tinh khiết và bao nhiêu gam dung dịch KCl 4%

 để pha chế thành 480 gam dung dịch KCl có nồng độ 20% ?

 

doc 16 trang Người đăng minhquan88 Lượt xem 870Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem tài liệu "Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 môn thi: Hoá Học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Phòng GD ĐT ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9	
 BỐ TRẠCH	 Môn thi: HOÁ HỌC
 Khoá ngày 04 tháng 7 năm 2008
 Thời gian 150 phút ( không kể thời gian phát đề)
Câu 1: (2,0 điểm)
Khí ni tơ bị lẫn các tạp chất CO, CO2, H2, và hơi nước. Làm thế nào để thu được N2 tinh khiết?
 2. Dẫn luồng khí H2 đi qua ống thuỷ tinh chứa 28,0 gam bột CuO nung nóng. 
Sau một thời gian thu được 24,0 gam chất rắn. Xác định khối lượng hơi nước tạo thành?
Câu 2: (2,0 điểm)
Làm bay hơi 60 gam nước một dung dịch A có nồng độ 15%, thu được dung dịch B có nồng độ 20%. Hãy xác định khối lượng dung dịch A ban đầu và lượng chất tan có trong dung dịch ?
Cần lấy bao nhiêu gam KCl tinh khiết và bao nhiêu gam dung dịch KCl 4% 
 để pha chế thành 480 gam dung dịch KCl có nồng độ 20% ?
Câu 3: (2,0 điểm)
 Cho 9,2 gam natri vào 400 gam dung dịch CuSO4 4%, kết thúc phản ứng thu được dung dịch A, kết tủa B và khí C.
 a. Viết các phương trình phản ứng xảy ra?
 b. Tính thể tích khí C thoát ra ở điều kiện tiêu chuẩn?
 c. Tính khối lượng kết tủa B?
Xác định nồng độ phần trăm của chất tan trong dung dịch A?
Câu 4: (1,5 điểm)
 Cho a gam kim loại R có hoá trị II tác dụng hết với 400 ml dung dịch HCl, thu được 8,96 lít khí hyđro (ở đktc) và 125 gam dung dịch A có nồng độ 30,4%.
Xác định nồng độ mol/l của dung dịch HCl và tìm a?
Xác định kim loại R?
Tính khối lượng dung dịch HCl ?
Câu 5: (2,5 điểm)
 Hỗn hợp A gồm CuO và Cu, cho hỗn hợp A tác dụng với 100,85 ml dung dịch HCl 36,5% (D =1,19 g/ml) thu được dung dịch B và chất rắn không tan C. Hoà tan C trong axit H2SO4 đặc, đun nóng thì có 11,2 lít khí mùi hắc bay ra ( ở đktc). Cho V ml dung dịch NaOH 25% (D = 1,28 g/ml) vào dung dịch B thì thu được 39,2 gam chất kết tủa. 
Tính thành phần phần trăm khối lượng các chất trong A?
Tính V ? Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. 
 ( Cho Cu = 64 S = 32 O = 16 H = 1 Na = 23 Cl = 35,5 )
HƯỚNG DẨN CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
MÔN HOÁ HỌC
Khoá ngày 04 tháng 7 năm 2008
CÂU
BÀI LÀM
ĐIỂM
Câu 1
Câu 2
Câu 3
Câu 4 
Câu 5 
 1. Cho hỗn hợp khí có lẫn tạp chất qua ống đựng CuO nung nóng, khí H2 và CO bị giữ lại:
CuO + H2 t Cu(r) + H2O
CuO + CO t Cu(r) + CO2(k)
- Tiếp tục cho hỗn hợp khí lội qua dung dịch Ca(OH)2 khí CO2 bị giữ lại:
CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 (r) + H2O
Khí N2 thoát ra có lẫn hơi nước, để có N2 tinh khiết ta cho qua bình H2SO4 đặc để hút hơi nước.
Phương trình phản ứng:
 CuO + H2 t Cu(r) + H2O
nCuO ban đầu = 28/ 80 = 0,35 (mol)
Nếu phản ứng xảy ra hoàn toàn thì số mol Cu được giải phóng là nCu = 0,35 hay 0,35 . 64 = 22,4 (g)
Nhưng 22,4 gam này lại nhỏ hơn 24,0 gam chất rắn tạo thành 
sau phản ứng là vô lí, có nghĩa phản ứng xãy ra chưa hoàn toàn, còn dư CuO.
Gọi số mol CuO đã phản ứng với H2 là x, thì số mol H2 tham gia phản ứng và số mol Cu, H2O tạo thành sau phản ứng cũng là x; 24,0 gam chất rắn thu được sau phản ứng gồm CuO dư và Cu tạo thành.
Ta có phương trình: 64x + 80(0,35 - x) = 24,0
Giải ra: x = 0,25 (mol) 
 suy ra số gam hơi nước tạo thành là 0,25 . 18 = 4,5 (g)
Đặt mdd là khối lượng của dung dịch A, thì ( mdd - 60) là khối lượng dung dịch B. Dung dịch A,B có cùng một lượng chất tan là mct . Theo định nghĩa nồng độ % ta có:
 mct . 100/ mdd = 15 mct . 100/ mdd- 60 = 20
Theo điều kiện bài ra ta có:
15mdd/ 100 = 20(mdd- 60)/ 100
Giải tìm được mdd= 240 (g) 
 mct = 240 . 15 / 100 = 36 (g)
Gọi khối lượng KCl tinh khiết cần lấy là x(g)
 - Khối lượng dung dịch KCl có trong dung dịch 4% là:
(480 - x) . 4/ 100 = 19,2 - 0,04x (g)
 - Khối lượng dung dịch KCl có trong dung dịch sau khi trộn là:
 x + 19,2 - 0,04x = 0,96x + 19,2 (g)
 - Nồng độ % của dung dịch thu được là: 
 C% = (0,96x + 19,2) . 100 / 480 = 20
 Giải tìm được x = 80 (g) 
- Vậy cần lấy 80 gam KCl tinh khiết và 480 - 80 = 400 gam dung dịch KCl 4%
 a. - Số mol của Na: 9,2 / 23 = 0,4 (mol)
 - Số mol của CuSO4: 400 . 4/ 100 . 160 = 0,1 (mol)
 2Na + 2H2O 2NaOH + H2 (k) (1)
 2NaOH + CuSO4 Na2SO4 + Cu(OH)2 (r) (2)
 b. Theo (1) :
 - Số mol H2 = 1/2 số mol Na = 1/2 . 0,4 = 0,2 (mol)
 - Thể tích khí H2 là: 0,2 . 22,4 = 4,48 (l)
 c. Số mol NaOH = số mol Na = 0,4 (mol)
Theo(2): nNaOH = 2n CuSO4=2 . 0,1= 0,2 (mol) <0,4(mol); 
nên NaOH dư, CuSO4 phản ứng hết.
n Cu(OH)2= n CuSO4 = 0,1 (mol)
m Cu(OH)2 = 98 . 0,1 = 9,8 (g)
Dung dịch A chứa Na2SO4 và NaOH dư
n Na2SO4= n CuSO4 = 0,1 (mol) ; m Na2SO4= 0,1 . 142 = 14,2 (g)
nNaOH dư = 0,4 - 0,2 = 0,2 (mol) ; mNaOH dư = 0,2 . 40 = 8 (g)
mdd A= mNa+ mdd CuSO4- (m H2 + m Cu(OH)2)
 = 9,2 + 400 - ( 0,2 . 2 + 9,8 ) = 399 (g) 
%C Na2SO4= 14,2 . 100 / 399 3,55%
%CNaOH dư= 8 . 100 / 399 2% 
n H2 = 8,96/ 22,4 = 0,4 (mol); VHCl= 400 ml = 0,4 (lít)
 m RCl2=125 . 30,4/100 = 38 (g) 
Theo bài ra ta có phương trình phản ứng: 
 R + 2HCl RCl2 + H2 (k)
 a, nHCl= 2n H2= 0,4 . 2 = 0,8 (mol)
 CM (HCl)= 0,8/ 0,4 = 2 (M)
áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, ta có:
mR + mHCl = m RCl2 + m H2
 - Suy ra a = m RCl2 + m H2 - mHCl
 = 38 + 0,4 . 2 - 0,8 . 36,5
 = 9,6 (g) 
 b, nR = n H2 = 0,4 (mol); 
 ta có: 9,6 / MR= 0,4 
 suy ra MR= 9,6 / 0,4 = 24; vậy R là kim loại Mg
 c, mdd HCl + a - m H2 = 125
 mdd HCl = 125 - (9,6 + 0,4 . 2)
 = 114,6 (g) 
nHCl = 100,85 . 1,19 . 36,5/ 100 . 36,5 = 1,2 ( mol)
nSO2 = 11,2 / 22,4 = 0,5 (mol) 
nCu(OH)2 = 39,2 / 98 = 0,4 (mol) Các phương trình phản ứng: 
 CuO + 2HCl CuCl2 + H2O (1)
 CuCl2 + 2NaOH Cu(OH)2(r) + 2NaCl (2)
 HCl + NaOH NaCl + H2O (3)
 to
 Cu + 2H2SO4đ CuSO4 + SO2 (k) + 2H2O (4)
 Ta thấy nCuO = n CuCl2= n Cu(OH)2= 0,4 (mol)<nHCl=1,2(mol)
 Vậy CuO đã hoà tan hết theo (1), chất rắn C là Cu.
Theo (4) nCu= n SO2= 0,5 ( mol); mCu= 0,5 . 64 = 32 (g)
% Cu = 32 . 100 / 32 + 0,4 . 80 = 50%
% CuO = 100% - 50% = 50%
Số mol HCl tham gia phản ứng (1) là: 0,4 . 2 = 0,8 (mol)
 Số mol HCl tham gia phản ứng (3) là: 1,2 - 0,8 = 0,4 (mol)
Số mol NaOH tham gia phản ứng (2) và (3) là:0,4. 2 + 0,4 = 1,2(mol)
mdd NaOH = 1,2 . 40 . 100 / 25 = 192 (g)
Vdd NaOH = 192 / 1,28 = 150 (ml) 
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
HƯỚNG DẨN CHẤM:
Trong quá trình chấm giao cho tổ chấm thảo luận thống nhất (có biên bản) các sai sót trong từng phần bài làm của học sinh để trừ điểm cho thích hợp.
Trong các bài giải, học sinh có thể làm theo nhiều cách khác nhau nhưng kết quả đúng, lý luận chặt chẻ, vẫn cho điểm tối đa của bài giải đó.
Tổng điểm toàn bài giữ nguyên số lẽ đến 0,25 điểm ( không làm tròn số)
 Gi¶I ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi
 T¸c gi¶:Bïi Phi An Ch©u
 Tr­êng:THCS An Th­îng 
 Céng hßa x· héi chñ nghÜa viÖt nam
 §éc lËp –Tù do –H¹nh phóc
 §Ò tµi s¸ng kiÕn kinh nghiÖm
 I- s¬ yÕu lý lÞch
-Hä vµ tªn: Bïi phi an ch©u
-Ngµy th¸ng n¨m sinh: 16/ 01/1981
-N¨m vµo ngµnh: 2000
-Chøc vô : Gi¸o viªn.
-§¬n vÞ c«ng t¸c: Tæ Khoa Häc Tù Nhiªn
-Tr×nh ®é chuyªn m«n: §¹i häc.
-HÖ ®µo t¹o: Tõ xa
-Ngo¹i ng÷: B»ng B tiÕng Anh.
-Khen th­ëng: Gi¸o viªn giái cÊp tr­êng.
 II-Néi dung cña ®Ò tµi
Tªn ®Ò tµi: h­íng dÉn häc sinh gi¶I to¸n
PhÇn “gi¶I ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi” 
 A –Lý do chän ®Ò tµi
 Mét trong nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n cña nhµ tr­êng lµ ®µo t¹o vµ x©y dùng thÕ hÖ häc sinh trë thµnh nh÷ng con ng­êi míi ph¸t triÓn toµn diÖn ,cã ®Çy ®ñ phÈm chÊt ®¹o ®øc ,n¨ng lùc trÝ tuÖ ®Ó ®¸p øng víi yªu cÇu thùc tÕ hiÖn nay.
 Muèn gi¶i quyÕt thµnh c«ng nhiÖm vô nµy chóng ta ph¶i h­íng cho c¸c em häc sinh ph­¬ng ph¸p häc tËp hiÖu qu¶ kh«ng chØ riªng m«n to¸n mµ ë tÊt c¶ c¸c m«n häc kh¸c.
 To¸n häc lµ mét m«n khoa häc tù nhiªn,nã ®ßi hái t­ duy rÊt tÝch cùc cña häc sinh.
 §Ó gióp c¸c em häc m«n to¸n ®¹t hiÖu qu¶.Gi¸o viªn ngoµi viÖc n¾m v÷ng kiÕn thøc bµi d¹y cßn ph¶i biÕt vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y mét c¸ch linh ho¹t,truyÒn thô kiÕn thøc cho häc sinh dÔ hiÓu nhÊt.
 Ch­¬ng r×nh to¸n rÊt réng,c¸c em ®­îc lÜnh héi nhiÒu kiÕn thøc, c¸c kiÕn thøc l¹i cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.Do vËy khi häc, c¸c em kh«ng nh÷ng n¾m ch¾c lý thuyÕt c¬ b¶n mµ ph¶I tù biÕt diÔn ®¹t theo ý hiÓu cña m×nh, tõ ®ã biÕt vËn dông ®Ó gi¶i tõng lo¹i to¸n.Qua c¸ch gi¶I bµi to¸n rót ra ph­¬ng ph¸p chung ®Ó gi¶I mçi d¹ng bµi, trªn c¬ së ®ã t×m ra c¸c lêi gi¶I kh¸c hay h¬n ng¾n gän h¬n.
Tuy nhiªn thùc tÕ mét sè Ýt gi¸o viªn chóng ta chØ chó träng viÖc truyÒn thô kiÕn thøc ®Çy ®ñ theo tõng b­íc,ch­a chó yÕu nhiÒu ®Õn tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh.
 Th«ng qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y m«n to¸n líp 8,®ång thêi qua qu¸ tr×nh kiÓm tra ®¸nh gia sù tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh vÒ “gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi’’ cña bé m«n ®¹i sè líp 8. T«i nhËn thÊy häc sinh cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ thiÕu sãt.
 Khi gi¶i d¹ng ph­¬ng tr×nh nµy c¸c em gÆp khã kh¨n nhiÒu nhÊt ë qu¸ tr×nh bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi dÉn ®Õn sù sai sãt vµ nhÇm lÉn trong qua tr×nh gi¶i to¸n.
 §Ó gi¶i tèt d¹ng to¸n nµy ®ßi hái c¸c em ph¶I cã c¸c kÜ n¨ng gi¶I ®­îc mét sè ph­¬ng tr×nh c¬ b¶n vµ kü n¨ng gi¶i mét sè bÊt ph­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n ®Ó bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.Tuy nhiªn khi g¨p c¸c ph­¬ng tr×nh cã tõ hai dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi trë nªn häc sinh th­êng lóng tóng vµ m¾c nhiÒu sai sãt trong qu¸ tr×nh gi¶i.
Do vËy viÖc h­íng dÉn gióp c¸c em cã kü n¨ng ®Ó gi¶i to¸n , ngoµi viÖc n¾m ch¾c lý thuyÕt, th× c¸c em ph¶I biÕt vËn dông thùc hµnh , tõ ®ã ph¸t triÎn kh¶ n¨ng t­ duy, ®ång thêi t¹o høng thó cho häc sinh khi häc nh»m n©ng cao chÊt l­îng häc tËp.
 Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y, t«i lu«n suy nghÜ tõng b­íc ®Ó hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p cña m×nh,nªn b¶n th©n ®· cã mét thêi gian dµi nghiªn cøu ®Ò tµi nµy. MÆt kh¸c theo suy nghÜ cña riªng t«i,mçi ng­êi chØ cÇn tËp chung suy nghÜ thÊu ®¸o mét vÊn ®Ò vµ nhiÒu ng­êi gãp l¹i ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ gi¸o dôc qua tõng n¨m sÏ ®­îc n©ng lªn râ rÖt.T«i ®· nghiªn cøu vµ sö dông nhiÒu s¸ch tham kh¶o ®Ó phôc vô cho ®Ò tµi cña m×nh.§Ò tµi nµy võa cã thÔ dïng ®Ó båi d­ìng häc sinh võa cã thÓ d¹y vµo c¸c tiÕt häc tù chän.
 b-qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi 
 XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ lµ c¸c em ng¹i khã khi gi¶i to¸n,t«I thÊy cÇn ph¶I t¹o ra cho c¸c em cã niÒm yªu thÝch say mª häc tËp, lu«n tù ®Æt ra nh÷ng c©u hái vµ tù m×nh t×m ra c©u tr¶ lêi .Khi gÆp c¸c bµi to¸n khã, ph¶I cã nghÞ lùc , tËp trung t­ t­ëng, tin vµo kh¶ n¨ng cña m×nh trong qua tr×nh häc tËp.§Ó gióp häc sinh bít khã vµ c¶m thÊy dÔ dµng h¬n trong viÖc “Gi¶I ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi” t«i cÇn ph©n ra c¸c d¹ng bµi t©p kh¸c nhau.Mçi mét d¹ng bµi t©p ®Òu ë c¸c d¹ng tæng qu¸t sau ®ã lµ h­íng gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp trªn.TiÕp ®ã c¸c em ®­îc thùc hµnh b»ng c¸c bµi tËp cô thÓ .Sau khi c¸c em ®· thµnh th¹o t«i sÏ ph¸t triÓn thªm cho c¸c em c¸c bµi tËp khã h¬n.
I,§­êng lèi chung ®Ó gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.
§Ó gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyªt ®èi c¸c em ph¶i biÕt sö dông c¸c tÝnh chÊt cña gi¸ trÞ tuyÖt ®èi, hoÆc t×m ®iÒu kiÖn cña Èn ®Ó bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi råi gi¶I ph­¬ng tr×nh t×m ®­îc. KiÓm tra nghiÖm theo ®iÒu kiÖn cña Èn råi rót ra kÕt luËn vÒ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh ®· cho.Muèn v©y c¸c em ph¶I n¾m v÷ng vÒ ®Þnh nghÜa vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét biÓu thøc.
 -A nÕu A≥ 0 
 |A |= 
 A nÕu A< 0
II,C¸c d¹ng bµi tËp vÒ ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.
1, D¹ng 1
 |A(x) |= a 
XÐt 3 tr­êng hîp:
TH1:NÕu a>0 khi ®ã ta gi¶I 2 ph­¬ng tr×nh
A(x)=a (1)
A(x)=-a (2)
Nghiªm cña ph­¬ng tr×nh (1) vµ (2) chÝnh lµ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh |A(x) |= a 
TH2: NÕu a=0 khi ®ã ta gi¶i ph­¬ng tr×nh A(x)=a 
TH3: NÕu a <0 Khi ®ã ph­¬ng tr×nh 
 |A(x) |= a v« nghiÖm.
¸p dông:
Gi¶i ph­¬ng tr×nh: |15x +6 |= 10
Gi¶i: +, 15x +6 =10
 15x=4
 x =4/15
 +, 15x +6=-10
 15 x=-16
 x=-16/15
 VËy ph­¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ;x=4/15 vµ x=-16/15
Bµi tËp cñng cè: Gi¶I ph­¬ng tr×nh:
 1, |2 |x| -6 |= 15
 2, -3|x| -4=0
2,D¹ng 2
Phu¬ng tr×nh cã d¹ng: |A(x) |= B(x)
Th1: A(x) =B(x) víi ®iÒu kiÖn A(x)≥0 (1)
Th2: -A(x)=B(x) víi diÒu kiÖn A(x) <0 (2)
NghiÖm cña ph­¬ng tr×nh |A(x) |= B(x) lµ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh (1) vµ (2)
¸p dông :Gi¶I ph­¬ng tr×nh: |x+3|= 2x-1
Gi¶i: 
 	 x+3 nÕu x≥-3
 |x+3|=
 -(x+3) nÕu x<-3
 +, x+3 =2x-1 nÕu x≥-3
 -x =-4 
 x=4(tháa m·n ®iÒu kiÖn)
+, -(x+3) =2x-1 víi ®iÒu kiÖn x<-3
 -3x =2
 x=-2/3(kh«ng tháa m·n ®iÒu kiÖn)
 VËy ph­¬ng tr×nh cã mét nghiÖm:x=4
Bµi tËp cñng cè: Gi¶I c¸c ph­¬ng tr×nh:
 1, | -6x+5| = 2x
 2, |5x-8|-2+7x=8x-9
3.d¹ng 3
 Ph­¬ng tr×nh d¹ng: |A(x) |= | B(x)|
 C¸ch 1: B×nh ph­¬ng hai vÕ cña ph­¬ng tr×nh ®Ó bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi
C¸ch 2:Gi¶I tõng ph­¬ng tr×nh:
 A(x) =B(x) (1)
 A(x)=-B(x) (2)
 NghiÖm cña c¸c ph­¬ng tr×nh (1) vµ (2) chÝnh lµ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh|A(x) |= | B(x)|
Bµi tËp ¸p dông
 Gi¶I c¸c ph­¬ng tr×nh sau:
 |x+1 |- |2-x|=0
C¸ch 1: |x+1 |= |2-x|
 B×nh ph­¬ng hai vÕ cña ph­¬ng tr×nh ta cã
 (x+1)2 = (2-x)2
 x2 +2x +1 = 4-4x +x2
 6x =3
 x=1/2 
VËy x=1/2 lµ mét nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh
C¸ch 2: 
 |x+1 |- |2-x|=0
 |x+1 |= |2-x|
 +, x+1` =2-x
 2x=1
 x=1/2
 +, x+1 =-(2-x)
 x+1=-2+x
 0x=-3 (*)
 Ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm
 VËy S={1/2}
4,d¹ng 4 :tæng c¸c gi¸ trÞ tuyÖt ®èi b»ng 0
C¸ch gi¶i: Cho tõng biÓu thøc trong dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi b»ng 0.V× gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét biÓu thøc bao giê còng lín h¬n hoÆc b»ng 0.
VÝ dô: Gi¶i ph­¬ng tr×nh
│x-1,5│+│2,5-x│=0
Gi¶i: 
Ta cã: │x-1,5│≥0 víi mäi x
 │2,5-x│≥0 víi mäi x
Suy ra x-1,5=0 vµ 2,5-x=0
Do ®ã x=1,5 vµ x=2,5
VËy ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm.
Bµi tËp cñng cè:
Gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh:
1,│2-y│+│4x-1│=0
2,|12x+9|+|y-1|+|z-9|=0
5,d¹ng 5
 Gi¶I ph­¬ng tr×nh chøa nhiÒu dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi b»ng c¸ch dïng ®iÌu kiÖn cña Èn ®Ó bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.
§Ó tr¸nh nhÇm lÉn c¸c em cã thÓ dïng trôc sè ®Ó xÐt dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi. 
§èi víi c¸c ph­¬ng tr×nh phøc t¹p c¸c em cã thÓ lËp b¶ng ®Ó bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.
KiÕn thøc bæ sung.
C¸c em cÇn ph¶I biÕt c¸ch xÐt dÊu cña nhÞ thøc bËc nhÊt:|ax+b|(a#0)
NÕu a>0 ta cã
x _ -b/a +
 || 
|ax+b| - (ax+b) 0 ax+b
NÕu a<0 ta cã
x _ -b/a +
 || 
|ax+b| ax+b 0 -( ax+b)
Bµi tËp ¸p dông:
Bµi 1:Gi¶I ph­¬ng tr×nh:
 |x| -| x-2|=2
Gi¶i:
 x nÕu x≥0
 |x|= 
 -x nÕu x<0
 x-2 nÕu x≥2
 | x-2|= 
 -(x-2) nÕu x<2 
LËp b¶ng 
x 0 2
|x| -x ║ x │ x
|x-2| 2-x │ 2-x ║ x-2 x-2
|x| -| x-2|=2 -x-(2-x)=2 │ x-(2-x)=2 │x-(x-2)=2
Th1:Gi¶I ph­¬ng tr×nh: -x-(2-x)=2 víi x<0
 0x =4(ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm)
Th2: Víi 0 ≤ x<2 ,ph­¬ng tr×nh trë thµnh
 x-(2-x)=2
 x=2(kh«ng tháa m·n ®iÒu kiÖn)
Th3: Víi x≥2 ph­¬ng tr×nh trë thµnh
 x-(x-2)=2
 0x=0, ®óng víi mäi x≥2
VËy tËp nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh lµ: S={x│x≥2}
Bµi tËp cñng cè : Gi¶I c¸c ph­¬ng tr×nh:
1,|x-2|+|2x+5|-|3x-1|=19
2, 8|x| +4|3x-5|+|2x-2|+|10x-3|=4x+9	 
6, D¹ng 6
Ph­¬ng tr×nh chøa nhiÒu líp gi¸ trÞ tuyÖt ®èi
Tïy tõng bµi tËp cô thÓ ta cÇn xÐt gi¸ trÞ cña biÕn lµm cho biÓu thøc ©m hay kh«ng ©m ®Ó khö dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi. 
VÝ dô :Gi¶I ph­¬ng tr×nh:
 ││3x+1│+3│=4(1)
Gi¶i:TH1: │3x+1│+3=4
 │3x+1│=1
 x =0,x=-2/3
 TH2: │3x+1│+3=-4
 │3x+1│= -7(ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm)
 VËy S={0,-2/3}
 Bµi tËp cñng cè: Gi¶I c¸c ph­¬ng tr×nh:
1,││x│-3│=x+1
2, ││2x-1│+7│=│2x-9│
7, D¹ng 7
Ph­¬ng tr×nh d¹ng: │A(x)│=A(x) hoÆc │A(x)│=-A(x)
 §©y lµ d¹ng bµi tËp ®ßi hái c¸c em ph¶I cã t­ duy tèt vµ sù s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh lµm bµi.NÕu A(x) lµ mét ®a thøc bËc 1 hay bËc hai, cã thÓ lµ bËc 3th× h­íng gi¶I quyÕt sÏ kh¸c nhau.C¸c em cÇn chó ý nghiÖm cña ®a thøc A(x) trong dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi còng lµ nghiÖm cña c¶ ph­¬ng tr×nh.Nh­ng c¸c em cÇn l­u ý tíi dÊu cña ®a thøc A(x) trong gi¸ trÞ tuyÖt ®èi ®Ó giíi h¹n nghiÖm. 
VÝ dô: Gi¶I ph­¬ng tr×nh:
 │x2-4│=x2-4
Gi¶i: │x2-4│=x2-4
 Suy ra:x2 -4≥0
 BÊt ph­¬ng tr×nh nµy cã nghiÖm:x≤-2,x≥2
 VËy ph­¬ng tr×nh ®· cho cã nghiÖm: x≤-2,x≥2
Bµi tËp cñng cè:
1,│x-1│=1-x
2,│x2-2x+1│=1+2x-x2
c- kÕt qu¶ thùc hiÖn cã so s¸nh ®èi chøng
 Sau khi sö dông ®Ò tµi “ gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi”vµo c¸c tiÕt häc tù chän ë hai líp 8G vµ 8E t«i thÊy c¸ch gi¶i vµ kÜ n¨ng lµm bµi tËp cña häc sinh ®· tiÕn bé h¬n tr­íc, ®iÒu ®ã ®· ®­îc ph¶n ¸nh qua bµi kiÓm tra.
§iÓm kiÓm tra cña 2 líp 8E vµ 8G khi c¸c em ch­a ®­îc häc ®Ò tµi ®­îc t«I ghi l¹i nh­ sau:
Líp 
sÜ sè
§iÓm9,10
§iÓm7,8
§iÓm5,6
§iÓm3,4
§iÓm0,1,2
8G
35
2
5
13
5
10
8E
36
1
7
8
9
11
Sau khi c¸c em ®­îc häc chuyªn ®Ò vÒ “Gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ tri tuyÖt ®èi “ víi møc ®é ®Ò bµi khã h¬n tr­íc kÕt qu¶ ®iÓm kiÓm tra cña c¸c em ®­îc ghi l¹i nh­ sau:
Líp 
sÜ sè
§iÓm9,10
§iÓm7,8
§iÓm5,6
§iÓm3,4
§iÓm0,1,2
8G
35
10
8
7
5
5
8E
36
8
12
8
5
3
Tuy nhiªn mét sè kÕt qu¶ kh¸c mµ häc sinh t«i ®¹t ®­îc .T«i thiÕt nghÜ kh«ng thÓ nãi lªn b»ng con sè ®ã lµ:
- PhÇn lín häc sinh ®· say mª”gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi”
-C¸c em ®· cã ph­¬ng ph¸p vµ kü n¨ng gi¶i d¹ng to¸n trªn.
-C¸c em cã niÒm tin, niÒm say mª,høng thó trong häc to¸n,tõ ®ã nã t¹o cho c¸c em tÝnh tù tin,®éc lËp ,suy nghÜ.
D-nh÷ng kiÕn nghÞ vµ ®Ò nghÞ sau qu¸ tr×nh thùc hiªn ®Ò tµi
Trªn ®©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm nhá cña t«i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi.KiÕn thøc to¸n häc rÊt réng,®Ò tµi cña t«i ch­a khai th¸c ®Çy ®ñ hÕt c¸c d¹ng ph­¬ng tr×nh chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ , thiÕu sãt.T«i rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c quý thÇy c« gi¸o ®i tríc vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp .Tõ ®ã b¶n th©n t«i cã ®iÒu kiÖn cèng hiÕn nhiÒu h¬n n÷a trÝ lùc cña m×nh cho sù nghiÖp gi¸o dôc mµ b¸c Hå kÝnh yªu cña chóng ta h»ng mong ­íc, toµn ®¶ng toµn d©n ta h»ng quan t©m.
Víi mong muèn ®­îc n©ng cao chuyªn m«n ®Ó phôc vô tèt h¬n cho viÖc d¹y häc.T«i mong phßng gi¸o dôc huyÖn cung cÊp cho chóng t«i c¸c s¸ch tham kh¶o vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn m«n to¸n.
 T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
 Ngµy 12/5/2009
 T¸c gi¶:Bïi phi an ch©u

Tài liệu đính kèm:

  • docsang kien kinh nghiem.doc