Đề thi học sinh giỏi môn: sinh học 9 năm học: 2009 - 2010

Trường THCS Tân Châu ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TRƯỜNG 
Họ & Tên:  MÔN: SINH HỌC 9
 NĂM HỌC: 2009 - 2010
 (Thời gian 150’ không kể thời gian phát đề) 
Câu 1: Trình bày các Khái Niệm.
- Tính trạng - Giống thuần chủng 
- Kiểu gen - Thể đồng hợp: 
- Đột biến - Thể khuyết nhiễm - Thể tam bội
Câu 2: Vì sao nói Biến dị tổ hợp là nguyên liệu quan trọng của tiến hĩa và chọn giống?
Câu 3: So sánh những điểm giống và khác nhau giữa quy luật phân li và phân li độc lập?
Câu 4: So sánh nguyên phân và giảm phân ?
Câu 5: Vì Sao Đột biến gen thường có hại ?
C©u 6: 	Mét hỵp tư cđa mét loµi nguyªn ph©n liªn tiÕp 2 ®ỵt ®· ®ßi hái m«i tr­êng néi bµo cung cÊp nguyªn liƯu ®Ĩ t¹o ra 24 nhiƠm s¾c thĨ ®¬n míi.
1- X¸c ®Þnh bé nhiƠm s¾c thĨ l­ìng béi cđa loµi sinh vËt ®ã.
	2- C¸ thĨ ®ùc vµ c¸ thĨ c¸i cđa loµi ®ã giao phèi víi nhau sinh ra 180 trøng vµ në ra 180 con. BiÕt r»ng kh¶ n¨ng thơ tinh cđa trøng lµ 50% vµ cđa tinh trïng lµ 2% 
	a- TÝnh sè tÕ bµo sinh tinh trïng vµ sè tÕ bµo sinh trøng ®· t¹o ra c¸c giao tư ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh thơ tinh nãi trªn.
b- TÝnh sè nhiƠm s¾c thĨ ®· tiªu biÕn cïng víi c¸c thĨ ®Þnh h­íng trong qu¸ tr×nh gi¶m ph©n cđa c¸c tÕ bµo sinh trøng nãi trªn. 	
Câu 7: ë ng­êi t×nh trang tãc xo¨n lµ tréi so víi tãc th¼ng.
a) Vỵ chång «ng B ®Ịu cã tãc xo¨n sinh ®­ỵc ®øa con trai tãc th¼ng. Hä th¾c m¨c t¹i sao ®øa con kh«ng gièng hä.
	Em h·y gi¶i thÝch hé hä vµ x¸c ®Þnh kiĨu gen cđa nh÷ng ng­êi trong gia ®×nh «ng B.
b) ¤ng D cã tãc th¼ng vµ cã mét ®øa con g¸i tãc xo¨n.
	H·y x¸c ®Þnh kiĨu gen cđa vỵ chång «ng D vµ con g¸i cđa hä. LËp s¬ ®å minh häa.
c) Hai ®øa con cđa hai gia ®×nh trªn lín lªn kÕt h«n víi nhau.
	H·y x¸c ®Þnh x¸c ®Þnh s¸c xuÊt ®Ĩ thÕ hƯ tiÕp theo cã ®øa trỴ tãc xo¨n hoỈc tãc th¼ng lµ bao nhiªu phÇn tr¨m ./.
Câu 8: Trong thí nghiệm ở 1 loài thực vật người ta thấy có sự phân li kiểu hình như sau: Thân cao, hoa hồng lai với thân cao hoa hồng F1 thu được:
60 cây thân cao hoa đỏ 
120 cây thân cao hoa hồng 
58 cây thân cao hoa trắng 
20 cây thân thấp hoa đỏ 
40 cây thân thấp hoa hồng 
21 cây thân thấp hoa trắng 
Cho biết mỗi gen nằm trên các NST khác nhau
Xác định kiểu gen quy định chiều cao thân và màu sắc hoa ở cây nói trên? Viết sơ đồ minh họa?
Câu 9: Cho sơ đồ phả hệ sau 
Nữ tóc đen
Nữ tóc nâu
Nam tóc nâu
Nam tóc đen
1 2 quy ước kí hiệu 
3 4 5 
1. Xác định tính trội lặn của màu tóc ở người ?
2. Xác định kiểu gen của mỗi cá thể (1,2,3,4,5) trong gia đình trên? 
Giám thị coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TRƯỜNG
MÔN SINH HỌC 9
NĂM HỌC 2009 – 2010
Câu 1: Một Số Khái Niệm. 2đ
- Tính trạng Tính trạng là những đặc điểm cụ thể về hình thái, cấu tạo, sinh lý của một cơ thể. vd: thân cao, quả lục, khả năng chịu hạn.
- Giống thuần chủng là giống có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống thế hệ trước.
Kiểu gen : là tổ hợp toàn bộ các gen trong tế bào cơ thể VD: kiểu gen AA quy định hoa đỏ 
Thể đồng hợp: kiểu gen chứa cặp gen tương ứng giống nhau .(aa,bb, AA)
Đột biến: là những biến đỗi ở kiểu hình liên quan đến vật chất di truyền như gen, ADN, NST. Những biến đỗi này di truyền cho thế hệ sau.
Thể khuyết nhiễm: Là bộ NST lưỡng bội của loài có cặp NST tương đồng nào đó mất 2 chiếc (2n-2) 
Thể tam bội: trong tế bào sinh dưỡng có số NST là 3n NST 
0.25
0.25
0.25
0.25
0.5
0.25
0.25
Câu 2: Biến dị tổ hợp là nguyên liệu quan trọng của tiến hĩa và chọn giống vì: 2đ
- Biến dị tổ hợp đã tạo ra ở các thế hệ con lai nhiều kiểu gen và kiểu hình mới so với bố mẹ ban đầu; làm tăng tính đa dạng, phong phú của lồi.
a. Trong quá trình tiến hĩa:
- Tính đa dạng ở sinh vật giúp cho lồi cĩ thể phân bố và thích nghi được với nhiều mơi trường sống khác nhau làm tăng khả năng tồn tại lồi trước tác động của mơi trường sống.
- Tính đa dạng của sinh vật cịn là nguyên liệu của quá trình chọn lọc tự nhiên.
b. Trong chọn giống:
-Tính đa dạng về kiểu gen và kiểu hình ở sinh vật cung cấp cho con người nguồn nguyên liệu để dễ dàng chọn giữ lại các đặc điểm mà họ mong muốn. 
-Trong cơng tác chọn giống người ta ứng dụng các phương pháp lai để tạo ra nguồn biến dị tổ hợp, rồi từ đĩ chọn ra các giống vật nuơi và cây trồng cĩ năng suất cao, phẩm chất tốt.
0.5
0.75
0.75
Câu 3: So sánh những điểm giống và khác nhau giữa quy luật phân li và phân li độc lập: 2đ
* Những điểm giống nhau: 
 - Đều cĩ các điều kiện nghiệm đúng như: 
+ Bố mẹ mang lai phải thuần chủng về các cặp tính trạng được theo dõi 
+ Tính trội phải là trội hồn tồn 
+ Số lượng con lai phải đủ lớn 
 - Ở F2 đều cĩ sự phân li tính trạng ( xuất hiện nhiều hơn một kiểu hình) 
 - Sự di truyền của các cặp tính trạng đều dựa trên sự kết hợp giữa hai cơ chế là: Phân li của các cặp gen trong giảm phân tạo giao tử và tổ hợp của các gen trong thụ tinh tạo hợp tử.
* Những điểm khác nhau:.
Quy luật phân li
Quy luật phân li độc lập
- Phản ánh sự di truyền của một cặp tính trạng. 
- F1 dị hợp một cặp gen (Aa) tạo ra 2 loại giao tử. 
- F2 cĩ 2 loại kiểu hình với tỉ lệ 3: 1. 
- F2 cĩ 4 tổ hợp với 3 kiểu gen. 
- F2 khơng xuất hiện biến dị tổ hợp. 
- Phản ánh sự di truyền của hai cặp tính trạng. 
- F1 dị hợp hai cặp gen (AaBb) tạo ra 4 loại giao tử. 
- F2 cĩ 4 loại kiểu hình với tỉ lệ 9:3:3:1. 
- F2 cĩ 16 tổ hợp với 9 kiểu gen. 
- F2 xuất hiện biến dị tổ hợp.
0.75
1.25
Câu 4: So sánh nguyên phân và giảm phân 2đ
a. Giống nhau: 
- Trong mỗi lần phân bào đều xảy ra kì trung gian, kì đầu, kì sau, kì cuối.
- NST đều xảy ra các hoạt động như duỗi xoắn, tự nhân đôi, đóng xoắn, xếp trên mặt phăng xích đạo của thoi phân bào và phân li về cực tế bào.
- Các hoạt động của màng nhân, nhân con, thoi vô sắc, màng tế bào, trung thể trong từng kì tương ứng với cả hai quá trình.
b. Khác nhau
Nguyên phân
Giảm phân
Loại tế bào 
Xảy ra ở tế bào sinh dưỡng , hợp tử, tế bào sinh dục sơ khai 
Xảy ra ở tế bào sinh dục ở thời kì chín 
Hoạt động
Không xảy ra tiếp hợp NST
Xảy ra tiếp hợp của NST tại kì đầu 
Có 1 lần NST tập trung trên mặt phẵng xích đạo của thoi vô sắc 
Có 2 lần tập trung tại mặt phẵng xích đạo của thoi vô sắc và phân ly.
Kết quả 
Tạo ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống mẹ 2n
Tạo ra 4 tế bào con có bộ NST n khác nhau về nguồn gốc và chất lượng 
0.5
1.5
Câu 5: Đột biến gen thường có hại do 2đ
Đột biến gen là những biến đỗi đột ngột trong cấu trúc của gen liên quan đến phân tử ADN làm biến đỗi mARN và biến đỗi protêin tương ứng nên có thể biểu hiện ra thành những biến đỗi kiểu hình của cơ thể sinh vật . những biến đỗi này thường ít thích nghi với điều kiện môi trường sống của sinh vật nên thường có hại 
 Đối với sinh vật bậc cao sự thích nghi thường hình thành chậm chạp trong quá trình sống nên những biến đỗi về kiểu hình của sinh vật như vậy nên thường gây hại.
1.25
0.75
C©u 6: 2đ
1- X¸c ®Þnh bé NST l­ìng béi cđa loµi:
- Theo ®Çu bµi (22 – 1) . 2n = 24 
=> Bé NST 2n = 24 : 3 = 8 
2 – §Ĩ cã 180 hỵp tư cÇn cã 180 tinh trïng thơ tinh víi 180 trøng. Mµ hiƯu suÊt thơ tinh cđa trøng 50% cđa tinh trïng lµ 2% .
a- Sè tinh trïng cÇn cung cÊp cho qu¸ tr×nh thơ tinh lµ:
 (180 . 100) : 2 = 9000 (Tinh trïng)
- Cø 1 tÕ bµo sinh tinh sinh ra 4 tinh trïng => Sè tÕ bµo sinh tinh cÇn thiÕt lµ:
 9000 : 4 = 2250 ( TÕ bµo sinh tinh)
- Sè trøng cÇn cho qu¸ tr×nh thơ tinh lµ:
 (180 . 100) : 50 = 360 (trøng)
- Cø 1 tÕ bµo sinh trøng sinh ra 1trøng => Sè tÕ bµo sinh trøng cÇn thiÕt lµ 360 tÕ bµo .
b- TÝnh sè NST bÞ tiªu biÕn cïng víi c¸c thĨ ®Þnh h­íng.
- Cø 1 tÕ bµo sinh trøng sau khi gi¶m ph©n t¹o ra 1 trøng vµ 3 thĨ ®Þnh h­íng ®Ịu chøa n NST.
=> Sè thĨ ®Þnh h­íng ®­ỵc t¹o thµnh lµ:
 360 . 3 = 1080 (thĨ ®Þnh h­íng)
=> Sè NST bÞ tiªu biÕn cïng víi c¸c thĨ ®Þnh h­íng lµ:
 1080 . 4 = 4320 (NST)
0.5
0,25
0.25
0,25
0.25
0,25
0,25
Câu 7: 3đ
biện luận xác định được kiểu gen P : Aa x Aa và con là aa lập sơ đồ
biện luận xác định được kiểu gen P: Aa x aa hoặc AA x aa lập sơ đồ 
viết sơ đồ lai thống kê kết quả 
1
1
1
Câu 8: 3đ
Biện luận xác định cao trội hoàn toàn so với thấp, hoa hồng là tính trạng trung gian
Quy ước gen 
Viết đúng sơ đồ lai 
Kết luận đúng tỉ lệ kiểu gan, kiểu hình 
1
0.5
1
0.5
Câu 9: 2đ
bố mẹ tóc đen sinh con có tóc nâu -> tóc đen trội hoàn toàn so với tóc nâu 
quy ước gen A tóc đen a tóc nâu 
 b. mẹ tóc đen con trai đều tóc đen -> gen quy định màu tóc không nằm trên NST X
 mẹ tóc đen sinh con gái tóc nâu -> gen quy định màu tóc không nằm trên NST Y
vậy gen quy định màu tóc nằm trên NST thường 
4 tóc nâu có kiểu gen aa nhận 1 a từ bố 1 a từ mẹ 
1 tóc đen có kiểu gen Aa 
2 tóc đen có iểu gen Aa
3 tóc đen có thể có kiểu gen AA hoặc Aa
4 tóc đen có thể có kiểu gen AA hoặc Aa
0.5
0.5
0.5
0.5