Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn: Ngữ văn năm học 2012 - 2013

Trường THCS Chân Lý
ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 
Môn: Ngữ văn
Năm học 2012- 2013
( Thời gian làm bài 120 phút)
Câu1: 3 điểm
Giới thiệu những nét chính về thời đại, gia đình, cuộc đời có ảnh hưởng đến sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du và giá trị của tác phẩm Truyện Kiều.
Câu 2: 2 điểm
Đọc câu chuyện sau : Hai tô cơm
 Một đứa trẻ đánh đổ tô cơm khi mẹ nó chia phần thức ăn cho đứa trẻ hàng xóm. Bà giận không nói một lời nào. Năm phút sau, nó đến bên mẹ xin lỗi và hai mẹ con ôm nhau khóc. 
Hãy viết một đoạn văn khoảng 10 câu nêu cảm nhận của em về câu chuyện trên . Trong đoạn văn có sử dụng câu chứa thành phần cảm than, thành phần phụ chú. Chỉ rõ các thành phần đó.
Câu 3: 5 điểm
 Suy nghĩ về tình cha con trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Trường THCS Chân Lý
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI VÀO LỚP MƯỜI MÔN NGỮ VĂN 
NĂM HỌC 2012- 2013 
( Thời gian làm bài 120 phút)
Câu1: (3,0 điểm)
 Yêu cầu : Học sinh cần vận dụng kĩ năng làm văn thuyết minh về một tác giả, tác phẩm văn học và những hiểu biết về Nguyễn Du và Truyện Kiều để làm tốt bài văn.
a. Thuyết minh về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Nguyễn Du:1,5 điểm
 - Nguyễn Du được coi là một thiên tài văn học, một tác gia văn học tài hoa và lỗi lạc nhất của văn học Việt Nam.
- Thời đại : Ông sống ở cuối thế kỉ XVIII đầu thế kỉ XIX. Đây là thời kì lịch sử đầy biến động của gia đình ông nói riêng và xã hội Việt Nam nói chung
- Thân thế : xuất thân trong gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống văn học. Cha ông là Nguyễn Nghiễm, mẹ ông là Trần Thị Tần
- Con người : có năng khiếu văn học bẩm sinh, bản thân mồ côi sớm, có những năm tháng gian truân trôi dạt. Như vậy, năng khiếu văn học bẩm sinh, vốn sống phong phú kết hợp trong trái tim yêu thương vĩ đại đã tạo nên thiên tài Nguyễn Du.
- Sự nghiệp văn học của Nguyễn Du với những sáng tạo lớn, có giá trị cả về chữ Hán và chữ Nôm.
 Về sáng tác chữ Hán có 243 bài tập trung ở các tập: Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục.
 Về sáng tác chữ Nôm: xuất sắc nhất là Truyện Kiều.
b. Giới thiệu về giá trị Truyện Kiều: 1,5 điểm
- Truyện Kiều là tác phẩm đồ sộ của Nguyễn Du và là đỉnh cao chói lọi của nghệ thuật thi ca về ngôn ngữ tiếng Việt.
* Giá trị nội dung :0,75 điểm
- Truyện Kiều là một bức tranh hiện thực về xã hội bất công, tàn bạo.
- Truyện Kiều đề cao tình yêu tự do, khát vọng công lí và ca ngợi phẩm chất cao đẹp của con người.
- Truyện Kiều tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên quyền sống của con người.
* Giá trị nghệ thuật :0,75 điểm. Tác phẩm là một kiệt tác nghệ thuật trên tất cả các phương diện : ngôn ngữ, hình ảnh, cách xây dựng nhân vật Truyện Kiều là tập đại thành của ngôn ngữ văn học dân tộc.
Câu 2: 2,0 điểm
Yêu cầu H/s viết đúng đoạn văn nghị luận 10 câu, nêu suy nghĩ của bản thân về câu chuyện. 1,0 điểm
Nhân vật đứa bé đáng yêu. Tuy nhỏ tuổi, sống trong tình yêu thương tuyệt đối của mẹ cậu bé sinh lòng ích kỉ, nhưng nhờ sự nghiêm khắc của mẹ mà cậu bé đã nhận ra lỗi lầm.
Qua câu chuyện chúng ta tự rút ra những bài học sâu sắc
Trong đoạn văn có chứa các thành phần cảm than và phụ chú : 1,0 điểm
Câu3: (5điểm) Yêu cầu học sinh cảm nhận được tình cha con ông Sáu thật sâu nặng và cảm động trên những ý cơ bản :
a. Giới thiệu về truyện ngắn Chiếc lược ngà của nhà văn Nguyễn Quang Sáng : tác phẩm viết về tình cha con của người cán bộ kháng chiến đã hi sinh trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc.
b. Phân tích được 2 luận điểm sau :
* Tình cảm của bé Thu dành cho cha thật cảm động và sâu sắc :
- Bé Thu là cô bé ương ngạnh bướng bỉnh nhưng rất đáng yêu : Thu không chịu nhận ông Sáu là cha, sợ hãi bỏ chạy khi ông dang tay định ôm em, quyết không chịu mời ông là ba khi ăn cơm và khi nhờ ông chắt nước cơm giùm, bị ba mắng nó im rồi bỏ sang nhà ngoại Đó là sự phản ứng tự nhiên của đứa trẻ khi gần 8 năm xa ba. Người đàn ông xuất hiện với hình hài khác khiến nó không chịu nhận vì nó đang tôn thờ và nâng niu hình ảnh người cha trong bức ảnh. Tình cảm đó khiến người đọc day dứt và càng thêm đau xót cho bao gia đình vì chiến tranh phải chia lìa, yêu bé Thu vì nó đang dành cho cha nó một tình cảm chân thành và đầy kiêu hãnh.
- Khi chia tay, phút giây nó kịp nhận ra ông Sáu là người cha trong bức ảnh, nó oà khóc tức tưởi cùng tiếng gọi như xé gan ruột mọi người khiến chúng ta cảm động. Những hành động ôm hôn ba của bé Thu gây xúc động mạnh cho người đọc.
* Tình cảm của người lính dành cho con sâu sắc :
- Ông Sáu yêu con, ở chiến trường nỗi nhớ con luôn giày vò ông. Chính vì vậy về tới quê, nhìn thấy Thu, ông đã nhảy vội lên bờ khi xuồng chưa kịp cặp bến và định ôm hôn con cho thoả nỗi nhớ mong. Sự phản ứng của Thu khiến ông khựng lại, đau tê tái.
- Mấy ngày về phép, ông luôn tìm cách gần gũi con mong bù lại cho con những tháng ngày xa cách nhưng con bé bướng bỉnh khiến ông chạnh lòng. Bực phải đánh con song vẫn kiên trì thuyết phục nó. Sự hụt hẫng của người cha khiến ta càng cảm thông và chia sẻ những thiệt thòi mà người lính phải chịu đựng, nhận thấy sự hi sinh của các anh thật lớn lao.
- Phút giây ông được hưởng hạnh phúc thật ngắn ngủi và trong cảnh éo le : lúc ông ra đi bé Thu mới nhận ra ba và để ba ôm, trao cho nó tình thương ông hằng ấp ủ trong lòng mấy năm trời.
Bài làm đủ các ý, có bố cục rõ ràng mạch lạc, lời văn trong sáng, cảm xúc. Bài viết diễn đạt trôi chảy, có sáng tạo và đánh giá tự nhiên, hợp lí: 4- 5 điểm
Bài làm đủ các ý, có bố cục rõ ràng mạch lạc, nhưng còn sơ sài: 3- 4 điểm.
Bài làm sơ sài về bố cục, thiếu ý hoặc mắc nhiều lỗi diễn đạt tùy theo mức độ mà cho điểm: 1- 2điểm