Giáo án Đại số Lớp 9 (CV5512) - Chương 4 - Tiết 46: Hàm số y = ax² (a # 0)

 Tiết 46: HÀM SỐ y ax2 (a 0)
 Môn học: Đại số 9
 Thời gian thực hiện (1 tiết)
I. Mục tiêu:
1. Về kiến thức: 
- Nhận biết được công thức hàm số y ax2 (a 0)
- Nhận biết các tính chất của hàm số (đồng biến, nghịch biến, đối xứng).
- Thiết lập được bảng giá trị của hàm số y ax2 (a 0)
- Giải quyết được một số vấn đề thực tiễn gắn với hàm số y ax2 (a 0) và đồ thị 
(như các bài toán liên quan đến chuyển động trong Vật lí,...) 
2. Về năng lực:
- Giúp học sinh chuyển đổi ngôn ngữ, từ ngôn ngữ thông thường sang đọc (nói), 
viết, vẽ đồ thị, kí hiệu về hàm số bậc hai, đồ thị hàm số bậc hai...là cơ hội để hình 
thành năng lực giao tiếp toán học, sử dụng ngôn ngữ toán.
- Giúp học sinh xác định các yếu tố để tính giá trị x, y của hàm số là cơ hội để 
hình thành năng lực tính toán.
- Khai thác các tình huống mà hàm số bậc hai, đồ thị hàm số bậc hai được ứng 
dụng trong thực tiễn cuộc sống (bài toán cổng trường đại học)...là cơ hội để hình 
thành năng lực mô hình hóa toán học, năng lực giải quyết vấn đề.
3. Về phẩm chất: 
- Chăm chỉ, miệt mài, chú ý lắng nghe, đọc, làm bài tập, vận dụng kiến thức vào 
thực hiện
- Trung thực: Thể hiện ở bài toán vận dụng thực tiễn cần trung thực. 
- Trách nhiệm: Trách nhiệm của học sinh khi thực hiện hoạt động nhóm, báo cáo 
kết quả hoạt động nhóm.
II. Thiết bị dạy học và học liệu:
- Thiết bị dạy học: Bảng phụ, MTBT, bảng nhóm, ảnh cổng trường ĐH.
- Học liệu: Sách giáo khoa, tài liệu trên mạng internet.
III. Tiến trình dạy học:
1. Hoạt động 1: Mở đầu (thời gian)
 2
a) Mục tiêu: Biết hàm số y ax (a 0) được hình thành từ bài toán thực tế .
b) Nội dung: Hoàn thành các bảng giá trị.
c) Sản phẩm: Kết quả các bảng giá trị.
d) Tổ chức thực hiện:
 Hoạt động của GV và HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ: Điền số thích hợp vào ô 
 1. Tính diện tích hình vuông theo độ dài cạnh x trống
 tại các giá trị x bằng 1; 2; 3; 4;5 Bảng 1: 2. Tính quãng đường quả cầu rơi tự do theo thời 
 x 1 2 3 4 5
 gian t tại các giá trị t bằng 1; 2; 3; 4;5
 3. Tính diện tích hình tròn theo độ bán kính R tại S x2
 các giá trị R bằng 1; 2; 3; 4;5
 Bảng 2:
 * HS thực hiên nhiệm vụ: 
 - Các nhóm thực hiện. t 1 2 3 4 5
 - Ba nhóm báo cáo kết quả (mỗi nhóm 1 bảng). s 5t 2
 - Các nhóm khác kiểm tra, nhận xét.
 Bảng 3:
 R 1 2 3 4 5
 S R2
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (thời gian)
HĐ1: Một số ví dụ 
 2
a) Mục tiêu: HS thấy được trong thực tế có những hàm số dạng y ax (a 0) , 
nhận biết được công thức hàm số y ax2 (a 0) .
b) Nội dung: Một số ví dụ bài toán dạng y ax2 (a 0) .
c) Sản phẩm: Công thức S x2 , s 5t 2 , S R2 có dạng hàm số y ax2 (a 0)
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ của GV + HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ: 1. Một số ví dụ 
 2 2 2
 - Nhận xét công thức S x , s 5t , S R Bài tập 1: Trong các công 
 biểu thị hàm số có dạng như thế nào? thức sau, công thức nào biểu 
 * Hướng dẫn, hỗ trợ: Đối với học sinh yếu có thị dạng hàm số 
 2
 thể hỗ trợ bằng cách: y ax (a 0)
 - Thay số1;5; bởi a(a 0) A. y 5x2
 - Thay số x;t;R bởi x , S,s thay bởi y . B. y x2 x
 * HS thực hiện nhiệm vụ: 1
 - Hoạt động cá nhân C. y 2
 2 x
 - Nhận biết công thức có dạng y ax (a 0) 2
 D. y mx
 - Cá nhân báo cáo kết quả.
HĐ2: Tính chất của hàm số y ax2 (a 0)
a) Mục tiêu: Nhận biết được tính chất của hàm số y ax2 (a 0) , thiết lập được 
bảng giá trị của hàm số y ax2 (a 0) .
b) Nội dung: Điền số thích hợp vào 2 bảng 1, 2 sau đó làm ?2, 3/29 (sgk). c) Sản phẩm: Hoàn thành bảng giá trị, nêu được tính chất, rút ra được nhận xét của 
hàm số y ax2 (a 0) .
 Bảng 1
 x x 3 2 1 0 1 2 3
 y 2x2 18 8 2 0 2 8 18
 Bảng 2
 x 3 2 1 0 1 2 3
 y 2x2 18 8 2 0 2 8 18
Tính chất: SGK
Nhận xét: SGK
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ của GV + HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ 1: Điền số thích hợp vào 2 2. Tính chất của hàm số 
 bảng 1, 2 sau đó làm ?2, 3/29 (sgk). y ax2 (a 0)
 * HS thực hiện nhiệm vụ 1: 
 - Điền số thích hợp vào ô trống theo nhóm.
 Nhóm 1: Bảng 1; Nhóm 2: Bảng 2
 - Hai nhóm báo cáo kết quả. Hai nhóm đánh giá 
 chéo. 
 - GV nhân xét, đánh giá. Các nhóm hoàn thiện.
 * GV giao nhiệm vụ 2: Dựa vào 2 bảng và trả 
 lời các câu hỏi:
 - Có nhận xét gì về giá trị của mỗi hàm số trên 
 khi x thay đổi?
 - Tìm GTLN, GTNN (nếu có) của mỗi hàm số 
 trên? Giải thích?
 - Từ đó em rút ra được nhận xét gì?
 * Hướng dẫn, hỗ trợ: Đối với học sinh yếu có 
 thể hỗ trợ bằng cách đặt câu hỏi để học sinh trả 
 lời:
 - Khi x tăng nhưng luôn dương giá trị tương 
 ứng của y tăng hay giảm?
 - Khi x tăng nhưng luôn âm giá trị tương ứng 
 của y tăng hay giảm?
 - Hàm số y ax2 xác định khi nào?
 * HS thực hiện nhiệm vụ 2: - Hoạt động cá nhân
 - Dựa vào 2 bảng giá trị và trả lời các câu hỏi.
 - Cá nhân báo cáo kết quả.
 * GV giao nhiệm vụ 3:
 - Tìm GTLN, GTNN (nếu có) của mỗi hàm số 
 trên? Giải thích?
 - Từ đó em rút ra được nhận xét gì?
 * HS thực hiện nhiệm vụ 3:
 - Hoạt động nhóm
 - Đại diện nhóm trả lời, HS khác nhận xét, GV 
 chốt lại.
3. Hoạt động 3: Luyện tập (thời gian)
a) Mục tiêu: Củng cố các kiến thức đã học.
b) Nội dung: Làm các bài tập
 Bài 1: Nêu tính chất của các hàm số sau:
 1
 a) y x2 b) y 3x2 c) y 3x2 d) y (1 3)x2
 5
 Bài 2: Cho hs y f (x) 1,5x2
 a) Tính các giá trị của hàm số khi x 3; 2;0; 2;3
 b) Nhận xét sự đồng biến, nghịch biến của hàm số trên?
c) Sản phẩm: 
 Bài 1: Xác định được hệ số a và nêu tính chất của hàm số đó.
 Bài 2: Lời giải và kết quả bài toán.
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ của GV + HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ 1: Bài 1: Nêu tính chất 
 Bài 1: Xác định hệ số a và nêu tính chất của hàm số đó? của các hàm số sau:
 * Hướng dẫn, hỗ trợ: 1
 a) y x2
 - Nêu TXĐ 5
 - Nêu sự động biến, NB? 2
 b) y 3x
 - Tìm GTLN, GTNN (nếu có)?
 * HS thực hiện nhiệm vụ 1: c) y 3x2
 - Hoạt động cá nhân, cặp đôi. 2
 d) y (1 3)x
 - Xác định hệ số a và nêu tính chất của hàm số đó.
 - Cá nhân báo cáo kết quả. GV nhận xét, đánh giá và chốt 
 kiến thức.
 * GV giao nhiệm vụ 2:
 Bài 2: Cho hs 
 Bài 2: Cho hs y f (x) 1,5x2
 y f (x) 1,5x2 a) Tính các giá trị của hàm số khi x 3; 2;0; 2;3 a) Tính các giá trị 
 b) Nhận xét sự đồng biến, nghịch biến của hàm số trên? của hàm số khi 
 * Hướng dẫn, hỗ trợ: Câu a các em có thể lập bảng. x 3; 2;0; 2;3
 * HS thực hiện nhiệm vụ 2: b) Nhận xét sự đồng 
 - Hoạt động nhóm. biến, nghịch biến 
 - Đại diện nhóm trả lời, HS khác nhận xét, GV chốt lại của hàm số trên?
4. Hoạt động 4: Vận dụng (thời gian)
a) Mục tiêu: Giải quyết được một số vấn đề thực tiễn gắn với hàm số 
 y ax2 (a 0) .
b) Nội dung: Bài 1, 2, 3/30, 31 (sgk).
c) Sản phẩm: Lời giải và kết quả mỗi bài.
d) Tổ chức thực hiện:
 * GV giao nhiệm vụ: Hoàn thiện bài tập 1/30, Bài 1/30, 31 (sgk)
 31(sgk).
 * HS thực hiện nhiệm vụ: 
 - Học sinh thực hiện cá nhân làm bài 
 1/30,31(sgk). Sau đó giáo viên gọi từng học sinh 
 lên bảng trình bày.
 - Học sinh cả lớp theo dõi và nhận xét => giáo 
 viên nhận xét.
 - Hoàn thiện bài làm.
 * Hướng dẫn tự học ở nhà:
 - Nắm vững khái niệm và tính chất của hàm số 
 y ax2 (a 0)
 - Xem lại các bài tập đã làm trên lớp.
 - Làm các bài tập 2, 3/31 (sgk).